Η κρίση στη Μέση Ανατολή έχει αναδειχθεί σε ένα διαρκές και πολύπλοκο ζήτημα, παρόμοιο με τον πόλεμο στην Ουκρανία, με σοβαρές επιπτώσεις που αναμένονται να συνεχιστούν για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Η εύρεση λύσεων για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εξαγωγικές εταιρείες καθίσταται πλέον απόλυτη προτεραιότητα. Η κατάσταση επιδεινώθηκε περαιτέρω με τη δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια, του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, στην καρδιά της Τεχεράνης από το Ισραήλ. Ο Χανίγια ήταν υπεύθυνος για τις πολιτικές διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ, με στόχο την εξεύρεση λύσης στην κρίση.

Ωστόσο, η Χαμάς προχώρησε στην εκλογή του Γιαχία Αλ-Σινουάρ ως νέου ηγέτη της, ο οποίος ήταν ο στρατιωτικός διοικητής και αρχιτέκτονας των επιθέσεων κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.

Αυτές οι εξελίξεις, μαζί με τη συνεχιζόμενη υποστήριξη του Ιράν προς τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ, υποδηλώνουν ότι τα αντίποινα και οι συγκρούσεις θα είναι μακροχρόνιες.

Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη της αυτά τα ζητήματα και να αναπτύξει στρατηγικά σχέδια με μακροπρόθεσμες προβλέψεις.

Την ίδια στιγμή, η Τουρκία έχει προχωρήσει στην εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων για τις εξαγωγές της. Διατηρεί άριστες σχέσεις με το Ιράν, υποστηρίζει πολιτικά τη Χαμάς, και έχει δημιουργήσει διαδρόμους διέλευσης των προϊόντων της μέσω σιδηροδρομικών δικτύων που φθάνουν στην Κίνα σε μόλις 11 ημέρες με χαμηλό κόστος.

Επίσης, έχει ανοίξει οδικό άξονα μέσω Συρίας προς τις χώρες του Περσικού Κόλπου, εξασφαλίζοντας ότι οι εξαγωγές της δεν θα επηρεαστούν από την κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα. Σήμερα, ένα τουρκικό φορτηγό μπορεί να φτάσει στο Κατάρ σε μόλις 3 ημέρες ή στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα σε 4 ημέρες, κάτι που αναδεικνύει την αποτελεσματικότητα των υποδομών και των στρατηγικών επιλογών της Τουρκίας.

Στον αντίποδα, οι ελληνικές εξαγωγικές εταιρείες αντιμετωπίζουν μια σειρά από σοβαρά προβλήματα τα οποία συνδέονται άμεσα με τις γεωπολιτικές και οικονομικές εξελίξεις στην περιοχή. Τα προβλήματα αυτά περιλαμβάνουν τις δυσκολίες στη μεταφορά των προϊόντων, την ενεργειακή κρίση και το αυξημένο κόστος παραγωγής, την έλλειψη εργατικού δυναμικού, τις χρηματοδοτικές προκλήσεις, την ανεπάρκεια στρατηγικού σχεδιασμού για την αναβάθμιση της αγροτικής παραγωγής, και την ανάγκη για φορολογικά κίνητρα και επιδοτήσεις.

 1. Το Μεταφορικό Πρόβλημα λόγω της Κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα

Η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα, που προκλήθηκε από τις επιθέσεις των Χούθι στην περιοχή, έχει οδηγήσει σε κλείσιμο της ναυτιλιακής οδού μέσω της Διώρυγας του Σουέζ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του χρόνου μεταφοράς των ελληνικών προϊόντων στις αγορές της Ασίας, του Περσικού Κόλπου και της Αυστραλίας. Η παράταση του χρόνου μεταφοράς αυξάνει το κόστος των ελληνικών προϊόντων στις χώρες προορισμού, καθιστώντας τα λιγότερο ανταγωνιστικά. Η επιβάρυνση αυτή προέρχεται από τις υψηλότερες ναυτιλιακές χρεώσεις και την ανάγκη για εναλλακτικές διαδρομές που είναι μεγαλύτερες και ακριβότερες.

2. Ενεργειακή Κρίση και Κόστος Παραγωγής

Η ενεργειακή κρίση, η οποία ξεκίνησε με τον πόλεμο στην Ουκρανία το 2022 και επιδεινώθηκε από τις τρέχουσες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, έχει οδηγήσει σε σημαντική αύξηση του κόστους της ενέργειας και των πρώτων υλών. Αυτό έχει άμεσο αντίκτυπο στο παραγωγικό κόστος των ελληνικών προϊόντων, επιβαρύνοντας περαιτέρω την ανταγωνιστικότητά τους.

 3. Έλλειψη Εργατικού Προσωπικού

Η έλλειψη εργατικού προσωπικού αποτελεί σημαντικό πρόβλημα σε δύο επίπεδα: στον πρωτογενή τομέα (αγροτικά χωράφια) και στο εκπαιδευμένο προσωπικό για τις μονάδες παραγωγής. Οι αγροτικές περιοχές της Ελλάδας αντιμετωπίζουν προβλήματα στην εξεύρεση εργατικών χεριών, κάτι που επηρεάζει την αγροτική παραγωγή. Παράλληλα, η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού δυσχεραίνει τη λειτουργία και την παραγωγική ικανότητα των βιομηχανικών μονάδων.

 4. Έλλειψη Χρηματοδότησης για Trade Finance

Η έλλειψη χρηματοδότησης σε επίπεδο trade finance για τα ετήσια ή μακροχρόνια συμβόλαια με τους πελάτες στο εξωτερικό αποτελεί άλλο ένα σημαντικό πρόβλημα. Οι ελληνικές εταιρείες δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν τη χρηματοδότηση που απαιτείται για τη στήριξη των εξαγωγικών τους δραστηριοτήτων, κάτι που αυξάνει το χρηματοοικονομικό κόστος και επηρεάζει αρνητικά την ανταγωνιστικότητά τους.

 5. Έλλειψη Σχεδιασμού για την Αναβάθμιση της Αγροτικής Παραγωγής

Η έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού για την αναβάθμιση της αγροτικής παραγωγής αποτελεί ένα από τα κύρια προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική αγροτική οικονομία. Η έλλειψη σύγχρονων μεθόδων παραγωγής και η περιορισμένη χρήση τεχνολογιών αιχμής, όπως τα μηχανήματα υψηλής τεχνολογίας και τα αυτοματοποιημένα συστήματα, περιορίζουν την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών αγροτικών προϊόντων.

 6. Παροχή Φορολογικών Κινήτρων και Επιδοτήσεις

Η παροχή φορολογικών κινήτρων και επιδοτήσεων στις εξαγωγικές εταιρείες είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων. Η έλλειψη τέτοιων κινήτρων περιορίζει την ικανότητα των εταιρειών να αναπτύξουν τις δραστηριότητές τους και να ανταγωνιστούν σε διεθνές επίπεδο.

Η αντιμετώπιση των παραπάνω προκλήσεων είναι κρίσιμη για τη διατήρηση και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές. Η ελληνική κυβέρνηση και οι επιχειρήσεις πρέπει να συνεργαστούν στενά για να εξασφαλίσουν ότι οι ελληνικές εξαγωγές θα παραμείνουν ισχυρές και βιώσιμες παρά τις δυσκολίες.

Διαβάστε επίσης:

Αναμονή στις αγορές: Η ένταση στη Μέση Ανατολή μειώνει την ανοδική διάθεση λόγω Fed

Μέση Ανατολή: Απειλείται η διεθνής ασφάλεια προειδοποιεί το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου (GCC) – «Βλέπει» κίνδυνο διάδοσης πυρηνικών

Πεντάγωνο: Οι ΗΠΑ βοήθησαν το Ισραήλ να παρακολουθεί τις βολές της Χεζμπολάχ του Λιβάνου