Στις ΗΠΑ η μάχη για την οικονομία, στην οποία έχει συχνά αναφερθεί αυτή η στήλη, ξεκίνησε.

Διόλου παράδοξα, διότι γνωρίζει πολύ καλά και την κατάσταση της οικονομίας στην παρούσα φάση της και την άμεση προοπτική της, η πρώτη βολή έπεσε από τον διοικητική της κεντρικής τράπεζας (FED) Jerome Powell. Να υπενθυμίσουμε ότι ο διοικητής θεωρείται πως ανήκει στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα, διορίστηκε στην θέση του από τον ίδιο τον Trump και, φερόμενος θεσμικά ο Biden δεν ζήτησε την παραίτηση του.

Η πρώτη βολή του Powell ήταν σχετικά ήπια. Δεν τοποθετήθηκε σε άμεσο θέμα οικονομικής πολιτικής ώστε να έρθει απευθείας σε αντιπαράθεση με την νεοεκλεγμένη πολιτική ηγεσία. Επέλεξε να ρίξει μία έμμεση βολή προειδοποιώντας ότι το δημόσιο χρέος βρίσκεται σε μη διατηρήσιμη πορεία. Προσέξατε: δεν είπε ότι το χρέος δεν είναι διαχειρίσιμο, αλλά ότι το μέλλον του είναι αυτό που προβληματίζει.

Τι σημαίνουν τα λόγια του διοικητή; Απλά, τάσσεται από τώρα κατά της οικονομικής πολιτικής που έχει ανακοινώσει ο Trump, και που στηρίζει το επιτελείο του, για επιβολή δασμών (που αυξάνουν το κόστος των εισαγωγών), την μείωση των φόρων (που περιορίζουν τα έσοδα) και της δραματικής μείωσης της μετανάστευσης (που στερούν τις ΗΠΑ από φτηνό εργατικό δυναμικό). Βέβαια, ο Powell ποτέ δεν θα αναφερθεί σ’ αυτό το τελευταίο. Η…υποσημείωση όμως είναι σαφής.

Πρακτικά, η προειδοποίηση του Powell μπορεί να μην επηρεάσει την  διαφαινόμενη νέα μείωση των επιτοκίων κατά το ¼ (0,25) μίας ποσοστιαίας μονάδας. Μπορεί και το αντίθετο – θα φανεί ίσως από την πορεία της απασχόλησης και των αμοιβών—τα στοιχεία αναμένονται άμεσα. Μπορεί, επιπλέον, να μην θέλει να δυσαρεστήσει από την πρώτη ημέρα τον νεοεισερχόμενο πρόεδρο που θέλει τα επιτόκια χαμηλά. Θα επηρεάσει, όμως, το Κογκρέσο όπου θα δοθεί η μάχη για την οικονομική πολιτική.

Αν ο Trump εμείνει στην θέση του για μείωση των φόρων, τότε οι του Δημοκρατικού κόμματος που διαφωνούν θα βρουν συμμάχους μία μικρή μερίδα ρεπουμπλικάνων συντηρητικών στα δημοσιονομικά (fiscal conservatives) που δεν θέλουν άλλα ελλείμματα και περαιτέρω αύξηση του δημόσιου χρέους. Με δεδομένη την πολύ μικρή πλειοψηφία που κατέχουν οι Ρεπουμπλικάνοι στην Βουλή των Αντιπροσώπων, μία τέτοια παρά φύση συμμαχία μπορεί να ανατρέψει την ατζέντα του Trump.

Απάντηση υπάρχει, βέβαια, αλλά κι αυτή ενέχει πολλούς κινδύνους. Ο νέος πρόεδρος μπορεί να ισχυριστεί ότι θα καλύψει την απώλεια εσόδων από την μείωση της φορολογίας με την άγρια περικοπή δαπανών που –με αθέμιτη ευκολία—σχεδιάζουν οι φερόμενοι ως  επικεφαλείς του νέου οργανισμού (όχι υπουργείου) DOGE, οι κκ. Elon Musk and Vivek Ramaswamy.  Το πρόβλημα είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των δαπανών είναι ανελαστικές (άμυνα, συντάξεις, υγεία) και η κάθε περικοπή θα οδηγείται στα δικαστήρια. Αφήνω κατά μέρος τις αντιδράσεις των πολιτών όπως και την άμυνα που μπορεί να ασκηθεί σε Πολιτειακό επίπεδο.

Δύσκολο να προβλεφθεί η τελική έκβαση. Εύκολο να προβλεφθεί η μάχη, που θα είναι έντονη και θα αφήσει σημάδια θεσμικά και προσωπικά στην αμερικανική κοινωνία και πολιτεία, στον κρατικό μηχανισμό και στις διαδικασίες.

Διαβάστε επίσης

Τα Γερμανικά ερείπια της Μέρκελ και η Ευρώπη που άφησε

Το επικίνδυνο παγκόσμιο περιβάλλον, η μάχη στις τράπεζες και η ανάγκη να μην εθελοτυφλούμε

Η μάχη δεν είναι μόνο σήμερα αλλά και με το αύριο που είναι ήδη εδώ