Μία εβδομάδα κακοκαιρία μέσα στον Αύγουστο στην Ελλάδα, μάλλον είναι ασυνήθιστο. Το σφυροκόπημα του καιρού ακόμη και στα νησιά υπήρξε εντυπωσιακό. Και δεν είναι μόνο η ταλαιπωρία των κατοίκων και οι απώλειες περιουσίας. Είναι και οι επιπτώσεις στην γεωργική παραγωγή, που αναπόφευκτα θα έχει επιπτώσεις στο ΑΕΠ και στον ρυθμό ανάπτυξης. Είναι και τα δημοσιονομικά προβλήματα που προκύπτουν, καθώς τα δίκαια αιτήματα για επιδοτήσεις πολλαπλασιάζονται.
Η ίδια κατάσταση επικρατεί ανά τον πλανήτη: από τις απίθανες πλημμύρες στο Πακιστάν στις τεράστιες φωτιές στην Πορτογαλία, στην πρωτοφανή λειψυδρία στην Κίνα, στις αναπάντεχες ανατροπές του καιρού στις ΗΠΑ.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κλιματική αλλαγή επέρχεται με ρυθμούς ταχύτερους απ’ ότι εκτιμούσε η πλειοψηφία των επιστημόνων. Κατά τα φαινόμενα, έχουν αρχίσει και επικρατούν τα πιο απαισιόδοξα σενάρια καταστροφής. Η κώφευση και η εθελοτυφλία δεν έχουν πλέον θέση.
Οι τεκμηριωμένες προειδοποιήσεις, εξάλλου, πάνε πίσω τουλάχιστον τριάντα χρόνια. Δυστυχώς, η ανταπόκριση της παγκόσμιας κοινωνίας ήταν ελλιπής. Ουσιαστικά, είχε δύο μορφές. Η μία ήταν η λεκτική αποδοχή του προβλήματος που συνοδευόταν με ανυπαρξία πράξεων και η άλλη η άρνηση του. Οι ελάχιστοι που κατανόησαν την έκταση του προβλήματος ησύχασαν την συνείδηση τους επικεντρώμενοι στον περιορισμό των εκπομπών άνθρακα. Λες κι αυτό αποτελεί την πεμπτουσία της κλιματικής κρίσης.
Η Φύση, όμως, δεν έχει παρόμοιες αδυναμίες. Ποτέ δεν ταίριαζε όσο τώρα η θυμοσοφία «Η Φύση εκδικείται». Δεν είναι μόνο ότι ξεπεράσαμε τα δικά μας όρια και μπήκαμε στα δικά της. Είναι ότι αγνοήσαμε τα πολλά, σαφή, έντονα σημάδια που μας καλούσαν να συνέλθουμε.
Ακόμη και σήμερα, όπου οι προειδοποιήσεις κατά της ανθρώπινης έπαρσης έχουν γίνει απειλητικές έως και καταστροφικές, λίγο συνειδητοποιούμε τις προσαρμογές που οφείλουμε να κάνουμε σε κάθε πτυχή της ζωής μας– στο τι και πόσο παράγουμε, στο τι και πόσο καταναλώνουμε. Στο πως στεγαζόμαστε, στο πως κινούμαστε. Στο πως εργαζόμαστε, στο πως διασκεδάζουμε. Στο πως εκπαιδευόμαστε, στο πως συναναστρεφόμαστε.
Για την ολιγωρία μας, για την ύβρις μας, η Φύση μας υπόσχεται μία ατέλειωτη μιζέρια.
Δυστυχώς, και στην χώρα μας, δεν ακούμε, δεν βλέπουμε. Οι υποδομές μας είναι ανίκανες να αντιμετωπίσουν τα πιο απλά και απαλά καιρικά φαινόμενα, πολύ περισσότερο αυτά που μας επιφυλάσσει η κλιματική κρίση. Εμείς, όμως, εξακολουθούμε να ασχολούμαστε με κοσμητικές διορθώσεις που ανήκουν σε άλλες εποχές, αντί να έχουμε ήδη προχωρήσει στο σχεδιασμό επενδύσεων που θα δημιουργήσουν νέα ανθεκτικά δίκτυα οδικά, ύδρευσης, αποχέτευσης, ενέργειας και τηλεπικοινωνιών. Τα σπίτια μας καταρρέουν σαν να είναι φτιαγμένα από Lego και εμείς δεν μπορούμε καν να διασφαλίσουμε την τήρηση του αντισεισμικού κώδικα. Τα δάση μας καίγονται, κι εμείς εξακολουθούμε να προτάσσουμε την καταστολή στην πρόληψη. Η γεωργία μας αντιμετωπίζει προβλήματα, κι εμείς ούτε που ασχολούμαστε με την ανάγκη της αναδιανομής της γης και της αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών. Ο οικονομικός εθνικισμός εξαπλώνεται, κι εμείς εξακολουθούμε να πιστεύουμε στην μαγεία του τουρισμού. Οι πανδημίες είναι εδώ, κι εμείς δεν μπορούμε να χτίσουμε ένα σύγχρονο σύστημα υγείας.
Το θέμα δεν είναι κυβερνητικό. Είναι βαθύτατα και ευρύτατα πολιτικό. Η ευθύνη βαρύνει πρώτα τον πολιτικό κόσμο που δεν συνειδητοποιεί πως οφείλει να ξυπνήσει την κοινωνία από τον λήθαργο της, και μετά την ίδια την κοινωνία που νομίζει ότι το σημερινό βόλεμα μας θα συνεχιστεί επ’ αόριστο, οπότε δεν πιέζει τον πολιτικό κόσμο να πάρει τις αναγκαία επώδυνες αποφάσεις.
Διαβάστε επίσης