Τους πήραν τα κουβαδάκια, δεν μπορούν να παίξουν πια στην άμμο, πείσμωσαν, χτυπούν τα πόδια και βγάζουν άναρθρες πολιτικές κραυγές διαμαρτυρίας. Προκειμένου να επιτεθούν στον διάδοχο τους δεν διστάζουν να πληγώσουν την παράταξη, το κόμμα. Η εικόνα τους είναι θλιβερή. Δεν συνειδητοποιούν καν ότι με την στάση τους, στα μάτια της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών έχασαν όποιο ίχνος πολιτικής και ηθικής υπόληψης που τους είχε απομείνει. Ο ολισθηρός κατήφορος της προσωπικής αυτοκαταστροφής που επέλεξαν με αφετηρία την κοινή εμφάνιση τους στο Πολεμικό Μουσείο, απλά επιβεβαιώνει την ήδη ευρύτατα διαπιστωμένη πολιτική τους αποτυχία.

Η κριτική κατά των κκ. Καραμανλή και Σαμαρά είναι σε τρία επίπεδα: το προσωπικό, το κομματικό και το εθνικό—αν και οι διαχωριστικές γραμμές είναι φυσιολογικά λίγο θολές.

Σε προσωπικό επίπεδο ο Κώστας Καραμανλής βαρύνεται για μία άθλια οικονομική διαχείριση που μας οδήγησε απευθείας στην χρεοκοπία. Ας πούμε την αλήθεια επιτέλους. Τα Greek Statistics μεγαλούργησαν στην δεύτερη θητεία Καραμανλή (επί Γιάννη Παπαθανασίου), το δε περίφημο «λεφτά υπάρχουν» του Γιώργου Παπανδρέου ήταν ένα ατυχές σύνθημα, απλά το κερασάκι στην τούρτα της οικονομικής κατάρρευσης. Τα σημάδια της παγκόσμιάς κρίσης του 2008/9 ήταν ήδη ορατά από το 2005, η προειδοποίηση για την επερχόμενη ελληνική χρεοκοπία είναι γραμμένη φαρδιά-πλατιά στις στήλες του Οικονομικού Ταχυδρόμου από το 2002. Η ευθύνη της ελληνικής χρεοκοπίας βαρύνει την πρωθυπουργία Καραμανλή ήδη από το 2004 καθώς δεν φρόντισε να προετοιμάσει την χώρα για την επερχόμενη κρίση – οι αρμόδιοι υπουργοί επέλεξαν να αγνοήσουν τον Keynes και ο ίδιος επέλεξε να ξεκουράζεται στην Ραφήνα.

Ο Αντώνης Σαμαράς ευθύνεται σε σημαντικό βαθμό για την άνοδο του Αλέξη Τσίπρα στην εξουσία. Δεν είναι αυτή η στιγμή για αναφορά στην ευθύνη του για την σύντομη θητεία της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, για την διαχείριση του Σκοπιανού, για το άναρχο άνοιγμα των συνόρων με την Αλβανία και τις μακρόχρονες κοινωνικό-οικονομικές επιπτώσεις στην χώρα – όπως και στις σχέσεις μας με την γείτονα χώρα. Ο Αντώνης Σαμαράς άκαιρα βιάστηκε να τερματίσει την θητεία Παπαδήμου, προκειμένου να αναλάβει πρωθυπουργός με αποτέλεσμα να καθυστερήσει ακόμη περισσότερο η (προφανώς λαθεμένη από την πλευρά της Τρόικας) αναπόφευκτη, όμως, δημοσιονομική προσαρμογή. Έκανε χωρίς κανένα αποτέλεσμα ανταρτοπόλεμο στα μνημόνια, θεωρώντας πως έτσι κερδίζει λαϊκά, με αποτέλεσμα να χάσει η Ε.Ε. την υπομονή της, να μην βελτιωθεί ούτε για ελάχιστα η οικονομική κατάσταση των πολιτών, να αυξηθεί η απελπισία τους, να βρουν έτσι απήχηση οι εξωπραγματικές υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, να περάσουμε στο κλείσιμο των τραπεζών και να καταλήξουμε σε τρίτο και απόλυτα επαχθές μνημόνιο.

Δεν θα έλεγε κανείς πως η θητεία αμφοτέρων ήταν ότι το καλύτερο. Σε προσωπικό επίπεδο, φαντάζομαι ότι βλέποντας τις επιτυχίες της κυβέρνησης Μητσοτάκη, διακατέχονται από ζήλεια διότι οι συγκρίσεις είναι σε βάρος τους και πράττουν αναλόγως– ως πολιτικοί νάνοι.

Σε κομματικό επίπεδο, η άρνηση τους να ανταποκριθούν στο προσωπικό κάλεσμα του πρωθυπουργού, αναδεικνύει την μυωπική και αναχρονιστική προσέγγιση τους στα κομματικά και πολιτικά δρώμενα. Οι δήθεν διαφωνίες τους για το λεγόμενο «street party» είναι προφάσεις εν αμαρτίες. Στην καλύτερη περίπτωση δείχνουν ότι δεν έχουν καν συνειδητοποιήσει τη νέα μορφή πολιτικής δράσης που τώρα κυριαρχεί. Ίσως να τους δώσει κάποια μαθήματα ο Κασσελάκης, διότι παρά την τραγικότητα της καθαρά επιφανειακής προσέγγισής του στα προβλήματα, το παιγνίδι των media με την ευρεία τους έννοια ξέρει να το παίζει καλά.

Η διαφωνία για τον γάμο των ομοφυλόφιλων είναι στην ουσία περί όνου σκιάς. Αν είναι δυνατόν τον 21ο αιώνα, ένα κόμμα να άγεται και να φέρεται από αυτό το θέμα, που στην μεγάλη ευρωπαϊκή πλειοψηφία έχει λυθεί και περάσει στο περιθώριο. Είναι δικό του θέμα του Αντώνη Σαμαρά αν θέλει να ξαναγυρίσει στην εποχή όπου τους μοιχούς τους πήγαιναν τυλιγμένους σε σεντόνι στο αστυνομικό τμήμα. Προσωπικά είχα την – φαίνεται λαθεμένη — εντύπωση ότι αστυνομίες ηθών έχουν μόνο το Ιράν, οι Ταλιμπάν, η Σαουδική Αραβία και κάποια άλλα συναφή κράτη.
Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για το θέμα των υποκλοπών. «Εμείς ήμασταν και είμαστε υπεράνω αυτών» βιάστηκαν να δηλώσουν και οι δύο και να σηκώσουν το λάβαρο της πολιτικής ηθικής—λες και δεν υπάρχουν σκελετοί στα δικά τους ντουλάπια που απλά έτυχε να μην βγουν στην φόρα! Ας τολμήσουν να δηλώσουν, λοιπόν, ότι είναι άμεμπτοι σε όλους τους τομείς κι ας σταματήσουν την υποκριτική κριτική συγκεκριμένα για τις υποκλοπές.

Πάνω απ’ όλα, δήθεν στο όνομα της λαϊκής δεξιάς και την χριστιανικής ηθικής (και πάλι λαθεμένα πίστευα στην διαχωρισμό της οπισθοδρομικής Ελληνικής Εκκλησίας από το κράτος) οι δύο πρώην γύρισαν την πλάτη στην παράταξη. Η γιορτή, όπως ορθά τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ήταν για το κόμμα. Δεν ήταν για κανένα πρόσωπο, για κανένα αξιωματούχο, για κανένα πρώην πρωθυπουργό. Με την άρνηση τους οι δύο πρώην ουσιαστικά είτε έθεσαν τον εαυτό τους εκτός κόμματος είτε δήλωσαν ότι επιδιώκουν την διάσπαση του κόμματος.
Κι αυτό για ποιόν ή για ποιους λόγους ακριβώς; Αντί να σιωπήσουν, επιδίδονται σε ανταρτοπόλεμο, υποσκάπτουν την ενότητα της παράταξης με πλάγιους και υπόγειους τρόπους, λειτουργούν με υπονοούμενα. Γιατί δεν βγαίνουν να δηλώσουν ξεκάθαρα και σταράτα τι επιδιώκουν; Κι ας δούμε τότε τι υποστήριξη θα βρουν.

Στις 23/9 η στήλη αυτή είχε θέμα την εσωκομματική ενότητα της Ν.Δ. και έφερε τον τίτλο «Η χώρα δεν έχει την πολυτέλεια της εμπλοκής της Ν.Δ. στο μπάχαλο» (της αντιπολίτευσης). Ήταν τολμώ να πω κάπως προφητική θέση. Για να επιβιώσει η δημοκρατία απαιτεί τον διάλογο και διάλογος δεν υπάρχει καθώς και τα δύο μεγάλα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι σε διάλυση. Επιπλέον, η προοπτική της ενότητας είναι μάλλον χλωμή—άσχετα με το αποτέλεσμα των αρχηγικών εκλογών.

Θέτοντας στο τραπέζι, με απόλυτα ύπουλο και άκομψο τρόπο, το θέμα της ενότητας της Ν.Δ. οι κκ. Καραμανλής και Σαμαράς κουβαλάνε νερό στον μύλο του ΠΑΣΟΚ, ίσως και του ΣΥΡΙΖΑ: το μπάχαλο αφορά και τα τρία μεγάλα κόμματα, μας λένε. Φαντάζομαι ότι ζήλεψαν και αντέγραψαν τον Mao Zedong!

Η ενότητα του κόμματος και η αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης αποτελούν αναγκαίες συνθήκες για την εξυπηρέτηση των εθνικών συμφερόντων και την επιβίωση της χώρας στις θύελλες που θα ξεσπάσουν στους επόμενους μήνες. Στην συγκεκριμένη στιγμή, η στάση των κκ. Καραμανλή και Σαμαρά είναι εθνικά επιζήμια: πρώτον, επειδή δεν υπάρχει ουσιαστικός αντιπολιτευτικός διάλογος η Ν.Δ. οφείλει να παίξει και τους δύο ρόλους, ασκώντας όμως εποικοδομητική αυτοκριτική που αφενός να δείχνει τον δρόμο μπροστά και όχι πίσω, αφετέρου δε να συνεισφέρει στην αποτελεσματικότητα της διακυβέρνησης—καθώς τούτην στιγμή τουλάχιστον και με προοπτική το άμεσο μέλλον, εναλλακτική της Ν.Δ. του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν υπάρχει.
Δεύτερον, σε διεθνές επίπεδο, η χώρα οφείλει να αποδεικνύει—όχι απλά να δείχνει—ότι είναι παράγων πολιτικής σταθερότητας, συνέπειας και αποτελεσματικότητας. Χώρα ταγμένη στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ, στρατηγικά τοποθετημένη ως προς την Ρωσία και την Μέση Ανατολή. Χωρίς αυτά τα δεδομένα θα είμαστε κλοτσοσκούφια στον άνεμο των τεράστιων γεωπολιτικών και οικονομικών ανακατατάξεων που είναι προ των πυλών.

Σε δεύτερο επίπεδο, οι κινήσεις των δύο πρώην, αλλά κυρίως του Αντώνη Σαμαρά, φαίνεται να αποβλέπουν στην μετατόπιση (αν όχι στην διάσπαση) της Ν.Δ. προς τα δεξιά ώστε να καλυφθεί ο χώρος που σήμερα έχει καταληφθεί από ιδεολογικά ρηχά, οργανωτικά αστεία και πολιτικά θολά κομματικά μορφώματα. Συνεπακόλουθη, είναι η επιθυμητή στροφή στην εξωτερική πολιτική που την θέλουν σκληρή απέναντι στην Τουρκία, διαφωνώντας κάθετα με την πολιτική της ήπιας προσέγγισης χωρίς απεμπόληση κυριαρχικών δικαιωμάτων του Μητσοτάκη.
Ως προς τον δεξιόστροφο αναπροσανατολισμό της Ν.Δ. βολικά αποσιωπάται το γεγονός ότι στην σύγχρονη ελληνική κοινωνία η πολιτική επιβίωση και κυριαρχία εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από την «κατοχή» του κέντρου. Η τριγωνοποίηση του Μητσοτάκη έχει τα αναμενόμενα προβλήματα της (29/12/2023 «Η Θεωρία της τριγωνοποίησης και τα όρια της για την Ελλάδα») αλλά τα υπέρ σαφέστατα υπερτερούν των κατά, όπως έχει δείξει η εμπειρία.

Ως προς την εξωτερική πολιτική, η Ελλάδα δεν μπορεί παρά να συμβιώσει με την Τουρκία. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έκανε τα μέγιστα για να διασφαλίσει ότι η συμβίωση θα είναι με ίσους όρους – πράγμα που δεν φρόντισε ο Κώστας Καραμανλής και πάντως δεν ήταν καν στην ατζέντα του Αντώνη Σαμαρά. Η συμβίωση θα απαιτήσει συμβιβασμούς – φτάνει να είναι εκατέρωθεν. Αυτή η παγκόσμια απτή και αποδεκτή θέση της realpolitik δεν φαίνεται να είναι κατανοητή στους πρώην, που παραμένουν εγκλωβισμένοι σε μία μορφή ιερού επαναστατικού αγώνα κατά του Τούρκου κατακτητή. Τα διεθνή αδιέξοδα της πολιτικής Ερντογκάν δεν τους προβληματίζουν, άραγε σε σχέση με την Ελλάδα;

Θα ήταν ευχής έργο αν οι δύο πρώην μπορούσαν απλά να συνειδητοποιήσουν ότι διάλεξαν την λαθεμένη εκδήλωση, σε λάθος χρόνος για να εκφράσουν τις λάθος θέσεις τους. Έχει λεχθεί ότι «οι πολιτικοί που αποσύρονται θα πρέπει να απολαμβάνουν την σιωπή της σοφίας τους, αφήνοντας την κληρονομιά τους να μιλά πιο δυνατά από τα λόγια τους.» Δυστυχώς οι κκ. Καραμανλής και Σαμαράς, σοφία δεν έχουν, κληρονομιά δεν έχουν (παρά αρνητική), οπότε η σιωπή δεν τους ευνοεί, καταφεύγουν στα λόγια για να κρύψουν τις αποτυχίες τους, ζημιώνοντας έτσι και το κόμμα και την χώρα.

Διαβάστε επίσης:

ΕΛΑΣ: Εντόπισε και απελευθέρωσε 11 μετανάστες από στάβλο στη Βοιωτία

Συρία: Έκρηξη σε εργοστάσιο στην πόλη Χομς

Νίκος Δένδιας: Στη Βενετία αύριο για τη συνάντηση υπουργών Άμυνας της Πρωτοβουλίας Αδριατικής και Ιονίου