Ας συγκρατηθεί ο αυτοθαυμασμός των τραπεζών

Διαβάζω τα καλά λόγια που λένε οι ελληνικές τράπεζες για τις ίδιες, μία μορφή αυτοσυγχαρητηρίων μεταξύ μελών λέσχης που αλληλοθαυμάζονται. Κατανοώ τις απαιτήσεις της δημόσιας εικόνας αλλά όχι της υπερβολής. Δεν αμφιβάλω ότι οι ηγεσίες τους κάνουν ότι μπορούν για να εκπληρώσουν τον ρόλο τους – που δεν είναι άλλος από αυτόν της γέφυρας μεταξύ αποταμιευτών και επενδυτών. Η υπερβολή, όμως, ως προς τον ρόλο τους δεν είναι αποδεκτή.

Υπήρξαν πρωτεργάτες της άκριτης πιστωτικής επέκτασης – ποιος δεν θυμάται τις πιστωτικές κάρτες που δίνονταν σε όποιον περνούσε την πόρτα τους – κι δεν την περνούσε του την έστελναν σπίτι. Ποιος ξεχνά την καταιγίδα των δανείων – ένα για κάθε εποχή και για κάθε θέμα: δάνειο για τις γιορτές, δάνεια για την αγορά μετοχών, δάνεια για διακοπές — η απαρίθμηση τελείωνε εκεί που σταματούσε η φαντασία.

Η σωτηρία τους πραγματοποιήθηκε σε βάρος όλων — κόστισε πάνω από 50 δις. ευρώ που όλα φορτώθηκαν στο δημόσιο χρέος. Με λογιστικά τρικ αποφεύχθηκε η κατάρρευση τους κάτω από  το βάρος των κόκκινων δανείων. Σήμερα, σηκώνουν κεφάλι χάρη στην προστασία του ελληνικού δημοσίου με τον απαράδεκτο αναβαλλόμενο φόρο—που αλλάζει ριζικά την επάρκεια κεφαλαίων τους και έχει ήδη κοστίσει στην οικονομία – οπότε σε όλους τους πολίτες—μία αναβάθμιση. Σήμερα χαμογελούν γιατί ξεφορτώνονται πολλά κόκκινα δάνεια με την εγγύηση του δημοσίου.

Θα υποστήριζα ότι λίγη αυτοσυγκράτηση, ένας βαθμός μετριοφροσύνης, κάποια μικρή επαφή με την πραγματικότητα δεν θα έβλαπτε. Αν στην τελευταία τετραετία οι καθαρές ροές πιστώσεων των ελληνικών τραπεζών έχει φτάσει στο 10% του ΑΕΠ, τότε με τους πιο ευνοϊκούς (και βαθύτατα προκατειλημμένους υπέρ τους υπολογισμούς) πρόσφεραν κάθε χρόνο κάτι μεταξύ 2 και 2,5 δις. ευρώ. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η χώρα χρειάζεται επενδύσεις τουλάχιστον 20 δις. ευρώ τον χρόνο, η συνεισφορά του τραπεζικού συστήματος τοποθετείται σε διαφορετικό πλαίσιο.

Αν το τραπεζικό σύστημα θέλει να πείσει σε δηλώσει τι πιστώσεις έδωσε σε «σίγουρες» εταιρείες και για ποιο λόγο, ποιες πήγαν σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και με ποιο αντικείμενο, αν δόθηκαν δάνεια που ξεφεύγουν από τα παραδοσιακά τραπεζικά κριτήρια με τις εμπράγματες εγγυήσεις, ποια ήταν η συμμετοχή τους στα έργα υποδομής, ποια στα κεφάλαια του RFF;

Η πραγματική εξυγίανση των τραπεζών ξεκινά με την αυτοκριτική, συνεχίζει με την αντικειμενική διαπίστωση των γεγονότων (λαθών και επιτυχιών) και ολοκληρώνεται με την παρουσίαση εφικτού οράματος για το αύριο. Η κερδοφορία που, μεταξύ άλλων, βασίζεται σε ολιγοπωλιακές συμπεριφορές δεν συγκαταλέγεται στην διαδικασία της εξυγίανσης.

Στην ηγεσία τους βρίσκονται ικανοί και έντιμοι άνθρωποι. Ας κάνουν λίγο πέρα τους brand-makers κι ας μιλήσουν στους πολίτες και πελάτες τους. Η μάθηση θα είναι αμφίπλευρη. Η πρόοδος κοινή.

Διαβάστε επίσης

Η σχέση της καθημερινότητας με την οικονομία