Το ελληνικό σχέδιο θα εφαρμοστεί οπωσδήποτε από 1η Ιουλίου

Όπως είναι γνωστό την προηγούμενη εβδομάδα υποβλήθηκε στις Βρυξέλλες για έγκριση το «ενεργειακό πακέτο Μητσοτάκη» με το οποίο θα υπάρξει σημαντική ελάφρυνση στους λογαριασμούς ρεύματος-αερίου τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις.

Η πρόταση της Αθήνας προβλέπει την επιβολή πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών μέσα από τον καθορισμό τιμών αναφοράς ανά τεχνολογία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και ήδη έγινε η πρώτη διερευνητική τηλεδιάσκεψη για το φλέγον θέμα..

Κύκλοι των Βρυξελλών λένε πως η διαδικασία για την έγκριση από την Κομισιόν της ελληνικής πρότασης θα συναντήσει αντιρρήσεις και ενστάσεις που πρέπει να ξεπεραστούν.

Η ελληνική κυβέρνηση όμως, διαβλέποντας την αβελτηρία των κοινοτικών, έχει ξεκαθαρίσει, πως το σχέδιο της από την 1η Ιουλίου θα ισχύσει στην πράξη, όποιες και αν είναι οι ενστάσεις της Κομισιόν. Οι άνθρωποι μάλιστα που συνέταξαν και υπέβαλλαν την πρόταση-πακέτο τονίζουν με σαφήνεια ότι η εφαρμογή δεν αντίκειται ούτε στη δομή του υποδείγματος λειτουργίας της αγοράς (Target Model), ούτε στον ανταγωνισμό.

Στη βάση του όμως το ζήτημα είναι κοινωνικό και πολιτικό αφού θίγονται με τη σημερινή εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση, πάνω από 4.000.000 νοικοκυριά και χιλιάδες επιχειρήσεις, με εξωφρενικά υψηλούς λογαριασμούς που συνιστούν ασήκωτο βάρος για την πολυπληθή μεσαία τάξη της χώρας.

Παράλληλα η αναζωπύρωση του πληθωρισμού μετά από σχεδόν 30 χρόνια και η απότομη αύξηση του κόστους του χρήματος, δημιουργούν τοπίο «πυρκαγιάς που πρέπει τάχιστα να κατασβεστεί» από την κυβέρνηση.

Συνεπώς η κυβέρνηση, αντιμετωπίζει το θέμα κοινωνικά και πολιτικά και ορθά πράττει, λέγοντας πως το «πακέτο θα εφαρμοστεί τον Ιούλιο ακόμη και αν …χιονίσει το μήνα αυτό στην Κρήτη!».

Μην ξεχνάμε πως το πολύ σε ένα χρόνο θα έχουμε εκλογές (αν δεν γίνουν ενωρίτερα) και όπως είναι λογικό καμία κυβέρνηση δεν έχει όρεξη να …«πυροβολήσει» τη βασική δεξαμενή των ψηφοφόρων της στο δρόμο προς την κάλπη με ένα πρόβλημα εν πολλοίς, αλλά όχι ολοκληρωτικά, εισαγόμενο.

Οι παράμετροι της ελληνικής πρότασης

Η ελληνική πρόταση εμφανίζει ένα σημαντικό τεχνικό πλεονέκτημα: δεν χρειάζεται διπλή επίλυση της αγοράς Επόμενης Ημέρας, με συνέπεια να τιμολογείται με τον ίδιο τρόπο η ηλεκτρική ενέργεια τόσο για τους εγχώριους προμηθευτές, όσο και τις εξαγωγές. Επομένως, δεν θα αυξήσει τις ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που θα οδεύουν εκτός συνόρων.

Για τον υπολογισμό της αποζημίωσης μελετώνται δύο διαφορετικές εναλλακτικές υπό έγκριση:

Πρώτη λύση, να υπολογιστεί για κάθε τεχνολογία παραγωγής (φυσικό αέριο, λιγνιτικά) η «εύλογη τιμή» που θα αντικατοπτρίζει το μεσοσταθμικό κόστος παραγωγής συν κάποιο μικρό κέρδος.

Πέραν της τιμής, οι μονάδες θα αποζημιώνονται επιπλέον με τη διαφορά ανάμεσα στο πλαφόν και στην τιμή. Η απόδοση λογικού ποσοστιαίου κέρδους θεωρείται απαραίτητη, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να αναπτύξουν οι παραγωγοί των μονάδων αερίου στρατηγικές για μη συμμετοχή στην αγορά.

Και δεύτερη λύση, να μην τεθεί μια «εύλογη τιμή» για κάθε τεχνολογία, αλλά μια ενιαία τιμή αποζημίωσης για όλες τις τεχνολογίες. Η λύση αυτή θεωρείται λιγότερο αποτελεσματική, λόγω των μεγάλων διαφορών στο μεσοσταθμικό κόστος ηλεκτροπαραγωγής ανά τεχνολογία και ανά μονάδα.

Με οποιαδήποτε απόφαση, οι προμηθευτές θα εξασφαλίζουν ηλεκτρική ενέργεια από την Αγορά Επόμενης Ημέρας σε αισθητά χαμηλότερες τιμές από ό,τι σήμερα. Επομένως, θα μηδενιστούν ή θα περιοριστούν δραστικά οι προσαυξήσεις που μετακυλίουν στους πελάτες τους, μέσω των ρητρών αναπροσαρμογής.

Η χρηματοδότηση του πακέτου

Το πόσα χρήματα θα χρειαστούν συναρτάται από το ύψος στο οποίο θα τεθεί το πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά. Επιδίωξη της κυβέρνησης είναι μέσω του πλαφόν να καταστεί εφικτός ο μηδενισμός ή έστω ο δραστικός περιορισμός της ρήτρας αναπροσαρμογής που περιλαμβάνεται στη μεγάλη πλειοψηφία των λογαριασμών ρεύματος.

Οι πληροφορίες του mononews λένε ότι θα απαιτηθούν τουλάχιστον 4-5 δισ. ευρώ για παρέμβαση διάρκειας από 6 έως 12 μήνες.

Για να περάσει όμως το πακέτο θα χρειαστεί σθεναρή ελληνική στάση.

Για παράδειγμα Ισπανία και Πορτογαλία ζητούσαν πλαφόν 30 ευρώ ανά Μεγαβατώρα στην τιμή του αερίου αλλά η Κομισιόν ενέκρινε 50 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Συνεπώς, εάν δεν εγκριθεί το ύψος του πλαφόν που θα ζητήσει η ελληνική κυβέρνηση, τότε ίσως χρειαστεί να διατηρηθεί και κάποιο ποσοστό επιδότησης των λογαριασμών όπως ισχύει σήμερα.

Η χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό (για τα επιπλέον κονδύλια από εκείνα που μπορούν να δώσουν οι δημοπρασίες ρύπων και τα πλεονάσματα από τις ΑΠΕ και τις ΥΚΩ) είναι πάντα μια λύση, η οποία όμως δημιουργεί πρόβλημα στην επίτευξη του βασικού οικονομικού στόχου για ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας (το ελληνικό δημόσιο πολύ πρόσφατα δανείστηκε με πολύ υψηλό επιτόκιο 2,4%).

Οι αντιρρήσεις της Κομισιόν

Οι προϋποθέσεις που θέτει το πρόσφατο κοινοτικό σχέδιο-εργαλειοθήκη φανερώνεται σαφώς πως τον πρώτο λόγο για την έγκριση τέτοιου μέτρου έχει η DG COMP. Και αυτό καθώς ανοίγει ζητήματα διασφάλισης του διασυνοριακού εμπορίου ηλεκτρικής ενέργειας και κυρίως νομοθεσίας περί κρατικών ενισχύσεων.

Σύμφωνα με πληροφορίες του mononews, η Κομισιόν εκτιμά πως για την υιοθέτηση από ένα κράτος – μέλος πακέτου μέτρων θα πρέπει:

– Να τηρούνται οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.

– Να μην υπάρχει «τιμωρία» (penalty) των συμμετεχόντων στην αγορά που εξασφάλιζαν την ηλεκτρική τους ενέργεια με προθεσμιακές συμβάσεις

– Να μην υπάρχουν περιορισμοί στις διασυνοριακές εξαγωγές ρεύματος

– Να υπάρχει και παράλληλο πακέτο για τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι αντιπροτάσεις της Αθήνας και το «Ιβηρικό Μοντέλο»

Η Αθήνα αντιπαραθέτει τη διαφοροποίηση στο ύψος το οποίο θα ορισθεί το «πλαφόν», δηλαδή η ανώτατη τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για ηλεκτροπαραγωγή.

Η αρχική πρόταση Ισπανίας-Πορτογαλίας ήταν να ορισθεί στα 30 ευρώ ανά Μεγαβατώρα καυσίμου. Τελικά η συμβιβαστική απόφαση της Κομισιόν προβλέπει πως το πλαφόν θα καθορισθεί μεσοσταθμικά στα 50 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, για τους 12 μήνες ισχύος του μέτρου. Σύμφωνα με την El Pais, τα 50 ευρώ/ MWh «μεταφράζονται» σε τιμή 130-140 ευρώ ανά Μεγαβατώρα ηλεκτρικής ενέργειας.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις στις Βρυξέλλες και την Αθήνα, το ύψος του πλαφόν που συμφωνήθηκε σημαίνει μεν σημαντική περικοπή του ενεργειακού κόστους στις δύο χώρες, όχι όμως και θεαματική μείωση. Είναι ενδεικτικό ότι το «ταβάνι» δεν θα περιορίσει τον πληθωρισμό στις δύο χώρες κάτω από 9-10%.

Για να υπάρξει αποκλιμάκωση, το πλαφόν θα κινείται σε χαμηλότερα επίπεδα από το κόστος λειτουργίας των θερμοηλεκτρικών μονάδων, οι οποίες κατά συνέπεια θα χρειάζεται να αποζημιωθούν.

Τέλος για την οριστική έγκριση του ελληνικού σχεδίου, θα πρέπει ακόμη να διευθετηθεί μία σειρά από επιμέρους παραμέτρους. Πρέπει να εξετασθούν τρόποι ώστε να αποσοβηθεί πιθανή αύξηση του κόστους εξισορρόπησης, το οποίο μέσω των λογαριασμών προσαυξήσεων θα επιβάρυνε το κόστος προμήθειας των παρόχων και, κατά συνέπεια, τις ανταγωνιστικές χρεώσεις των τελικών καταναλωτών.

Είναι ξεκάθαρο πως η κυβέρνηση μέσα σε ένα μήνα το πολύ, ως τις 20 Ιουνίου, για να πάρει όλες τις εγκρίσεις που χρειάζεται έχει να «τρέξει ένα Μαραθώνιο» και θα το κάνει…

Διαβάστε επίσης:

Άρθρο παρέμβαση: Ο Μητσοτάκης, το πακέτο στήριξης και οι ανοησίες του ΣΥΡΙΖΑ

Άμεση παρέμβαση Μητσoτάκη: Σε περιδίνηση η διάσημη οικογένεια με την αμύθητη περιουσία και τα χρέη των 800 εκατ. στην εφορία

Φορο-κίνητρα για τη συνεργασίες επιχειρήσεων – Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο