Το χθεσινό φιάσκο, που εξελίχθηκε σε διεθνή διασυρμό της χώρας τη στιγμή που η κυβέρνηση διακηρύσσει την ανάγκη της προσέλκυσης επενδύσεων, με το Χρηματιστήριο να μένει κλειστό για ώρες λόγω τεχνικού προβλήματος, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Κι αυτό το γνώριζε καλά ο απερχόμενος CEO της ΕΧΑΕ, κ. Σωκράτης Λαζαρίδης, όταν εδώ κι ένα μήνα το όνομά του φιγούραρε στα ηλεκτρονικά οικονομικά sites που υποστήριζαν ότι… όδευε προς αποχώρηση.

Ο κ. Λαζαρίδης δεν θα είχε καμία αντίρρηση να διατηρήσει τη θέση του.

Δεν υπάρχει ισχυρός μέτοχος άνω του 5%, εκτός της Goldman Sachs, του Small Cap World Fund και της London and Amesterdam Trust Company, αλλά και των εγχώριων τραπεζών που, εμμέσως, μέσω των αμοιβαίων κεφαλαίων τους και των asset manamgement τμημάτων τους, λέγεται ότι ελέγχουν ποσοστό περί το 15%.

Αλλά φιάσκο όπως το χθεσινό, ή εκείνο που συνέβη στην πρώτη συνεδρίαση κατά την κήρυξη της καραντίνας στην πρώτη φάση της πανδημίας τον Μάρτιο του 2020, όπως και να το κάνουμε χαλάνε το αφήγημα μιας κυβέρνησης κι ενός πρωθυπουργού που δεν χάνει ευκαιρία για να διαφημίσει το επενδυτικού view της χώρας μας.

Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κύριο μέλημα ήταν να αποκατασταθούν η αξιοπιστία, το κύρος και η τιμή της εγχώριας χρηματιστηριακής αγοράς μετά το σκάνδαλο της οικογένειας Κουτσολιούτσου με τα Folli Follie.

Πέρασαν νόμοι από την Βουλή για την εταιρική διακυβέρνηση, για τον έλεγχο των αποφάσεων του Δ.Σ. της Κεφαλαιαγοράς, για τις υποχρεώσεις ως προς την ενημέρωση των εισηγμένων.

Δεύτερο και συνάμα ισχυρό μέλημα ήταν η επιστροφή των επενδυτών στο Χ.Α. Να επενδύσουν, όμως, πού; Από το 2010 που η Ελλάδα υπέγραφε το πρώτο μνημόνιο μέχρι και σήμερα από το χρηματιστηριακό ταμπλό έχουν φύγει, για διάφορους λόγους, σχεδόν οι μισές εισηγμένες (κρίση, επιχειρηματίες που τις πέταξαν στα βράχια, δάνεια που έμειναν απλήρωτα κ.ά.)!

Ευθύνη του κ. Λαζαρίδη είναι ότι δεν προσέλκυσε νέες εισηγμένες.

Αντ’ αυτού δημιουργούντο νέες αγορές, όπως η Εναλλακτική Αγορά, με ανύπαρκτους, σχεδόν μηδενικούς, όγκους συναλλαγών.

Το ενδιαφέρον τονώθηκε όταν ξεκίνησε η διαπραγμάτευση των εταιρικών ομολόγων, αλλά και πάλι, όπως σχολιάζουν χρηματιστηριακές πηγές, αυτό αφορά ένα μέρος των ιδιωτών επενδυτών στην Ελλάδα, χωρίς να ανταποκρίνεται στο διεθνές επενδυτικό κοινό.

Ο κ. Λαζαρίδης συντήρησε τη μιζέρια που απέπνεε η ελληνική οικονομία και η κοινωνία της Ελλάδας την προηγούμενη δεκαετία.

Αυτό που έλεγε το 2011 σε διάφορα fora, να κάνουμε την κρίση ευκαιρία, δεν έγινε ποτέ. Πολλοί εισηγμένοι επιχειρηματίες διαμαρτύρονται ακόμα για τις υπέρογκες χρεώσεις διακράτησης και διαπραγμάτευσης των μετοχών τους. Ακόμα και από την περίπτωση της αύξησης κεφαλαίου της ΔΕΗ που πρόκειται να εκκινήσει την επόμενη εβδομάδα το Χ.Α. αναμένεται να λάβει πάνω από 500 χιλιάδες ευρώ έσοδα, τα οποία, όμως, θα τα εγγράψει εντός διετίας. Βρέχει λεφτά διεθνώς και η αίσθηση που υπάρχει είναι ότι το Χ.Α. βρίσκεται κάτω από την ομπρέλα που κρατάει ο κ. Λαζαρίδης.

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή το Χ.Α. γιόρταζε στο Λονδίνο, καθώς είχε την ευκαιρία παρουσίασης των blue chips που τιμούν με την παρουσία τους την ελληνική αγορά σε μεγάλο ακροατήριο θεσμικών επενδυτών. Φέτος, ούτε κουβέντα! Η πανδημία; Η έλλειψη οργάνωσης; Η απουσία χορηγών; Καμία εξήγηση δεν δόθηκε.

Το αγοραφοβικό κλίμα περνάει και σε εκδηλώσεις ήσσονος σημασίας μεν, καθοριστικής δε, για την εικόνα της αγοράς και των εταιρειών που εκπροσωπεί.

Πριν από μία εβδομάδα δεν υπήρχε καμία αναγγελία –μα καμία- στον επίσημο ιστότοπο του Χ.Α. για τη διοργάνωση του small cap roadshow. Κάποιες εταιρείες, δώδεκα συνολικά, είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον.

Η παρουσίαση θα γινόταν ηλεκτρονικά. Τα ραντεβού που έγιναν; Μετρημένα στα δάχτυλα.

Ένα χρηματιστήριο αφημένο στην τύχη του.

Όταν η αγορά είχε την άποψη ότι ο Σωκράτης Λαζαρίδης, από το 1994 που βρισκόταν ακόμα ως υπάλληλος στο εμβληματικό κτήριο της οδού Σοφοκλέους, αποτελούσε το «κατσαβίδι» για να δουλεύουν όλα ρολόι.

Αυτά μέχρι χθες, που το σύστημα κατέρρευσε και η αγορά έμεινε κλειστή ωσάν να ήρθε η αργία της 28^ης Οκτωβρίου νωρίτερα…

Ο κ. Λαζαρίδης παρέλαβε μία αγορά μεταξύ 1.500-1.700 μονάδων και επί των ημερών του έφτασε ως τις 487 μονάδες, τον Μάρτιο του 2020. Οι αξίες των τραπεζών έφτασαν στο σημείο να μηδενιστούν.

Η αγορά πετάχτηκε έξω από όλους τους διεθνείς αναγνωρισμένους δείκτες αναφοράς.

Η κατάταξη της αγοράς μας βρίσκεται στη θέση των αναδυόμενων αγορών.

Κλίμα εσωστρέφειας στην οικονομία και το Χρηματιστήριο που υποτίθεται ότι αποτελεί τον καθρέφτη της οικονομίας. Μιας οικονομίας που φέτος θα αναπτυχθεί, με τις πιο πρόχειρες εκτιμήσεις, πάνω από 6,5%, που περιμένει 32 δισ. ευρώ κεφάλαια από την Ευρώπη που μαζί με το ΕΣΠΑ θα φτάσουν τα 70 δισ. ευρώ, που το επιτόκιο του 10ετούς ομολόγου της διαμορφώνεται στα όρια της μίας ποσοστιαίας μονάδας -επίπεδα πρωτοφανή για μία χώρα που δεν έχει επενδυτική βαθμίδα-, με τις τράπεζες να καθαρίζουν σε μονοψήφια  επίπεδα τον βαθμό έκθεσής τους στα «κόκκινα» δάνεια.

Πλέον χρειάζεται για τη δουλειά ένας manager που ξέρει από αγορές, που αντιλαμβάνεται τα κελεύσματα των καιρών, αφού πλέον μέσω του κινητού τηλεφώνου κανείς μπορεί να αγοράσει και να πουλήσει από bitcoin μέχρι συμβόλαια καφέ ποικιλίας robusta, να είναι επικοινωνιακός, να ανοίγει τις δουλειές, να φέρνει νέες εταιρείες, να διαφημίζει την αγορά, να μην την κρύβει.

Γράφτηκε ότι η αγορά της Λευκωσίας, η οποία, σημειωτέον, λόγω του μπάχαλου στην ΕΧΑΕ χθες έμεινε, επίσης, κλειστή, συμμαχεί με το Χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ για την εισαγωγή νεοφυών επιχειρήσεων.

Είναι να απορεί κανείς πού… οδεύει το Χ.Α.

Αυτό όταν υπάρχουν εισηγμένες που έχουν γυρίσει σε θετικά ίδια κεφάλαια και παραμένουν αδικαιολόγητα ακόμα στην κατηγορία της Επιτήρησης!

Όταν, τέλος, ο κ. Λαζαρίδης ανέλαβε το 2010 τα καθήκοντά του, η ΕΧΑΕ είχε γράψει καθαρά κέρδη 21,3 εκατ. ευρώ και ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών τα 61,7 εκατ. ευρώ.

Το 2020 ο κύκλος εργασιών διαμορφώθηκε σε… 30,74 εκατ. ευρώ και τα καθαρά κέρδη του ομίλου μετά από φόρους σε 3,87 εκατ. ευρώ. Αυτό σε μία χρονιά που οι αγορές κατέγραφαν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο…

Από την άλλη, ακόμα και οι ίδιοι οι μέτοχοι, οι ιδιώτες επενδυτές, οι τράπεζες και οι ξένοι βλέπουν ότι στενεύουν τα περιθώρια για διανομή σημαντικών μερισμάτων, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη η εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά να ξεπεράσει τα αγοραφοβικά της σύνδρομα και να ανοιχτεί στον ξένο.

Κάτι που είναι η δουλειά του επόμενου CEO…