Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται  αυτή τη στιγμή «στην κόψη του ξυραφιού», ίσως στην πιο κρίσιμη στιγμή από τη χρονιά που ιδρύθηκε, ως συνέχεια της παλιάς ΕΟΚ.

Τα 27 κράτη-μέλη και φυσικά μέσα σε αυτά η Ελλάδα, έχοντας περάσει δύο χρόνια σκληρής πανδημίας, βρίσκεται ενώπιον μιας δεινής οικονομικής κρίσης από τον περασμένο Οκτώβριο και ουσιαστικά στην δίνη μίας ανελέητης πολεμικής αναμέτρησης στην Ουκρανία, με την εισβολή της Ρωσίας του Πούτιν σε ένα κράτος-μέλος του ΟΗΕ,  ανεξάρτητο και κυρίαρχο όπως η Ουκρανία.

Στο περίγραμμα αυτό, η Ελλάδα επέλεξε εγκαίρως και σωστά κατά την άποψή μας στρατόπεδο, τασσόμενη αναφανδόν με την πλευρά ΕΕ και με τους υπερατλαντικούς συμμάχους. Η κυβέρνηση της Αθήνας έστειλε μάλιστα και οπλισμό στους αντιστεκόμενους Ουκρανούς, μετά από έντονη αμερικανική παρότρυνση εισπράττοντας και πολιτικό κόστος γι’ αυτό.

Εδώ υπεισέρχεται  η οικονομική-ενεργειακή διάσταση των επιλογών μας.

Τον άλλο μήνα, τον Απρίλιο που θα «σκάσουν» οι εκκαθαριστικοί λογαριασμοί ρεύματος και φυσικού αερίου, τα νοικοκυριά της χώρας θα δεχτούν βαρύτατο πλήγμα στο πορτοφόλι τους με απροσδιόριστες οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές συνέπειες.

Χωρίς να είμαστε «Κασσάνδρες» βλέπουμε θορυβώδη δυσαρέσκεια μίας μερίδας της Κοινής Γνώμης,   κύμα στάσης πληρωμών από παντού, νέα φέσια στην αγορά πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων αλλά και εντελώς αδικαιολόγητο πανικό αυξήσεων σε προϊόντα και υπηρεσίες.

Μόνο το 20% του φαινομένου αυτού δικαιολογεί αυξήσεις.

Το υπόλοιπο 80% οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στην κερδοσκοπία.

Οι δραματικές  κατακόρυφες αυξήσεις στην τιμή του φυσικού αερίου οφείλονται αποκλειστικά και μόνο στην κερδοσκοπία και όχι στα στοιχεία της αγοράς.

Δεν υπάρχει η παραμικρή διαφοροποίηση στη ζήτηση και την προσφορά, ούτε στη ροή φυσικού αερίου, που θα μπορούσε να δικαιολογήσει ανατιμήσεις.

Η ΕΕ, οι κυβερνήσεις και οι ρυθμιστικές Αρχές οφείλουν να παρέμβουν δυναμικά σήμερα κιόλας για να αποκαταστήσουν την ισορροπία στην αγορά, και πρωτίστως, να προστατεύσουν τα νοικοκυριά και τις ευρωπαϊκές οικονομίες από τους κερδοσκόπους.

Η βαριά ενεργειακή κερδοσκοπία

Πρόσφατη ανάλυση του Οργανισμού της ΕΕ για τη Συνεργασία των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER) για το φυσικό αέριο δείχνει ότι οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν αποσυνδεθεί από τις φυσιολογικές συνθήκες και ακολουθούν τις παρορμήσεις του φόβου αλλά κυρίως και της κερδοσκοπίας.

Σε κανονικούς καιρούς, η προσφορά  και η ζήτηση  καθορίζουν την τιμή οποιουδήποτε προϊόντος ή υπηρεσίας. Δυστυχώς για τους πολίτες, το φυσικό αέριο έχει γίνει βασική παράμετρος  στη μεγάλη κόντρα Ρωσίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η χονδρική αγορά φυσικού αερίου της ΕΕ δεν λειτουργεί κανονικά εδώ και αρκετό καιρό.

Εάν δεν αντιδράσει δυναμικά η καρδιά της Ευρώπης σε αυτό το φαινόμενο, δηλαδή το Βερολίνο, το Παρίσι, οι Βρυξέλλες τότε η καταστροφή στις ζωές των πολιτών της ΕΕ και φυσικά της Ελλάδας, είναι δεδομένη και η σταθερότητα της Ευρώπης θα εξαφανιστεί.

Είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχει μία συμμορία  κερδοσκοπίας που πρέπει να χτυπηθεί κατά μέτωπο. Δυστυχώς οι αγορές δεν λειτουργούν σήμερα. Οι κυβερνήσεις των 27 αλλά και οι… κοιμώμενες Βρυξέλλες της Κομισιόν,  οφείλουν  να παρέμβουν δραστικά, δυναμικά.

Να εξασφαλίσουν στους πολίτες κανονικότητα και ομαλές συνθήκες διαβίωσης, διότι τώρα επικρέμεται ο πέλεκυς της χρεοκοπίας και της φτώχειας. Ποιος ωφελείται από αυτή την απειλή; Όχι πάντως η Δημοκρατία.

Οι προτάσεις Μητσοτάκη

Στο ζοφερό αυτό κλίμα, είναι στη σωστή κατεύθυνση η  επιστολή του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, προτείνοντας στην  Επιτροπή «Σχέδιο Έξι Σημείων» για τη ρύθμιση της αγοράς φυσικού αερίου.

«Οι ακραίες περιστάσεις απαιτούν να αντιμετωπίσουμε αυτήν την απειλή κατά μέτωπο. Επιδιώκουμε να παρέμβουμε μόνο ως έσχατη λύση και με ένα προσωρινό σύνολο μέτρων. Ακολουθεί ένα σύνολο τεχνικών αλλά απαραίτητων βημάτων για την εξισορρόπηση των αγορών» τονίζει στην επιστολή του ο Πρωθυπουργός.

Μεταξύ άλλων ζητά ανώτατο όριο τιμών στις γνωστές ως τιμές διευκόλυνσης μεταφοράς τίτλων (TTF) ή στις υψηλότερες ιστορικές τιμές φυσικού αερίου πριν από την κρίση αλλά και τον καθορισμό τιμών έκτακτης ανάγκης, με άλλα λόγια, τον καθορισμό σταθερής τιμής.

Επίσης ζητά  ανώτατο όριο  στα μεικτά περιθώρια κέρδους. Στις αγορές χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας, για παράδειγμα, αυτό θα μπορούσε να είναι ένα ανώτατο όριο 5 τοις εκατό με βάση τις ρυθμιστικές αρχές της αγοράς που παρακολουθούν το κόστος παραγωγής και τα περιουσιακά στοιχεία παραγωγής.

Τέλος προτείνει ενίσχυση της ρευστότητας με διεθνείς συνεργασίες.

Τέτοια μέτρα   έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί σε άλλες αγορές, υπό ακραίες συνθήκες στο παρελθόν, δεν είναι πρωτόγνωρα και πέτυχαν μια χαρά.

Η Κομισιόν από την πλευρά της βρίσκεται μάλλον σε τρικυμία εν κρανίω και προτείνει διατίμηση στη λιανική ρεύματος.

Η αρμόδια Επίτροπος Ενέργειας κα Σίμσον ανέφερε το μέτρο της επιβολής ρυθμιζόμενης τιμής στη λιανική του ρεύματος, ως μια από τις εναλλακτικές που διαθέτουν τα κράτη μέλη προκειμένου να περιορίσουν τις επιπτώσεις για τους καταναλωτές από το ράλι των τιμών.

Τι σημαίνει αυτό το ευχολόγιο για  την ελληνική αγορά;  Καλή ιδέα αλλά ουσιαστικά δεν υπάρχουν τα χρήματα που θα χρηματοδοτούσαν ένα τέτοιο εγχείρημα.

Υπενθυμίζεται ότι στη Γαλλία όπου και επιβλήθηκε ρυθμιζόμενη τιμή στο ρεύμα, αποφασίστηκε ανακεφαλαιοποίηση της EDF ύψους 2,5 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα περίπου 2 δισ. ευρώ προήλθαν από το γαλλικό δημόσιο.

Ήρθε η ώρα των μεγάλων αποφάσεων

Σε κάθε περίπτωση όμως εμείς πιστεύουμε πως χρειάζεται να έχουν και διάρκεια τα έκτακτα μέτρα, αφού το πρόβλημα δεν θα εξαφανιστεί μόλις υποχωρήσει η ζήτηση για αέριο θέρμανσης.

Καθώς προχωράμε στους ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες, θα επιμείνει η ακρίβεια στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, οι οποίες συνδέονται με τις τιμές του φυσικού αερίου στις αγορές χονδρικής, επιβαρύνοντας νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Ας μπουν στην άκρη όλες οι αγκυλώσεις και ας χρησιμοποιήσουμε όλα τα όπλα που έχουμε. Από την σκληρή αστυνόμευση της αγοράς και το χτύπημα  της κερδοσκοπίας μέχρι το λιγνίτη αλλά αφού αρθούν προσωρινά τα πρόστιμα ρύπων.

«Οι καιροί ου μενετοί» όπως έλεγαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Ήρθε η ώρα των μεγάλων πολιτικών αποφάσεων για να προστατευθούν τα νοικοκυριά, οι καταναλωτές, οι επιχειρήσεις που δίνουν ψωμί  στον κόσμο. Διαφορετικά η ΕΕ ακυρώνει το βασικό λόγο ύπαρξής της: την προκοπή των λαών που την απαρτίζουν.

Διαβάστε επίσης

Μητσοτάκης προς Βρυξέλλες: Σχέδιο έξι σημείων για την κρίση στην ενέργεια – Επιστολή στην Φον ντερ Λάιεν

Κυβερνητικές πηγές: Έντονο ενδιαφέρον στην ΕΕ για τις προτάσεις Μητσοτάκη για την ενεργειακή κρίση

Ξιφαράς (ΔΕΠΑ Εμπορίας): Οι πρόσφατες κατακόρυφες αυξήσεις στην τιμή του φυσικού αερίου οφείλονται αποκλειστικά σε κερδοσκοπία