Το βρετανικό υπουργείο Οικονομικών προειδοποίησε διάφορα κυβερνητικά τμήματα να προετοιμαστούν για την πιθανότητα οι προϋπολογισμοί τους να παγώσουν σε μετρητά, εν όψει μιας μεγάλης αναθεώρησης των δαπανών που προγραμματίζεται για τον Ιούνιο.

Το κυβερνών Εργατικό Κόμμα έχει προηγουμένως δεσμευτεί να αποφύγει την επιστροφή στη λιτότητα στη Βρετανία, ωστόσο τα δημόσια οικονομικά δέχονται πιέσεις από το υψηλό κόστος δανεισμού και τη στασιμότητα της οικονομικής ανάπτυξης. Τα υπουργεία βρίσκονται στη διαδικασία υποβολής προτάσεων για κονδύλια από το 2026 έως το 2029, με «απροστάτευτους» τομείς όπως η Δικαιοσύνη, ο Πολιτισμός, το Εμπόριο και η Τοπική Αυτοδιοίκηση να κινδυνεύουν να συμπιεστούν.

1

Παρόλο που η υπουργός Οικονομικών Ρέιτσελ Ριβς αύξησε το συνολικό κονδύλι δαπανών για το 2028-29 κατά 50 δισεκατομμύρια λίρες (62 δισεκατομμύρια δολάρια) στον προϋπολογισμό της τον Οκτώβριο, το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων έχει δεσμευτεί για την υγεία, την εκπαίδευση και την άμυνα – οι προϋπολογισμοί των οποίων είναι «προστατευμένοι». Άλλες υπηρεσίες αντιμετωπίζουν περικοπές σε πραγματικές τιμές, ύψους 9 δισεκατομμυρίων λιρών στις καθημερινές δαπάνες, εκτιμούσε τον περασμένο Οκτώβριο το Ινστιτούτο Δημοσιονομικών Μελετών.

Τώρα, ένας ανώτερος αξιωματούχος σε ένα «μη προστατευόμενο» υπουργείο δήλωσε ότι το Υπουργείο Οικονομικών τους ζήτησε να διαμορφώσουν σχέδια δαπανών «flat cash», το οποίο συνεπάγεται μεγάλες περικοπές μετά την προσαρμογή στον πληθωρισμό. Ένας άλλος αξιωματούχος ανέφερε ότι τους ζητήθηκε να μοντελοποιήσουν περικοπές 3% έως 5% σε πραγματικούς όρους. Και οι δύο μίλησαν ανώνυμα στο Bloomberg News, επειδή οι πληροφορίες είναι εμπιστευτικές.

«H υπουργός Οικονομικών ζήτησε από όλα τα υπουργεία να επιτύχουν εξοικονόμηση πόρων και αποτελεσματικότητα 5% του τρέχοντος προϋπολογισμού τους στο πλαίσιο της πρώτης μηδενικής αναθεώρησης των δαπανών εδώ και 17 χρόνια», δήλωσε εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών. «Κάθε λίρα των κυβερνητικών δαπανών εξετάζεται, για να ξεριζωθεί η σπατάλη και να επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή αξία για τους φορολογούμενους».

Σύμφωνα με την προσέγγιση «μηδενικής βάσης», κάθε λίρα που δαπανά η κυβέρνηση θα υπόκειται σε επανεξέταση, γραμμή προς γραμμή. Σε ορισμένες υπηρεσίες, οι όποιες εξοικονομήσεις βρεθούν μπορούν να ανακατανεμηθούν σε άλλες προτεραιότητες.

Σίγουρα, τα σχέδια μπορεί να μην υλοποιηθούν. Οι περικοπές δαπανών θα ήταν πολιτικά δυσάρεστες για πολλούς Εργατικούς βουλευτές, οι οποίοι στις περσινές εκλογές έκαναν εκστρατεία για τον τερματισμό της λιτότητας και την αποκατάσταση των παραλυμένων δημόσιων υπηρεσιών της Βρετανίας. Οι καθυστερήσεις στην υγειονομική περίθαλψη παραμένουν κοντά σε επίπεδα ρεκόρ στη Βρετανία, αρκετά δημοτικά συμβούλια βρίσκονται κοντά στη χρεοκοπία, οι φυλακές είναι ουσιαστικά γεμάτες και οι δρόμοι είναι γεμάτοι λακκούβες.

Η ίδια η Ριβς, άλλωστε, δήλωσε στο συνέδριο των Εργατικών πέρυσι ότι «δεν θα υπάρξει επιστροφή στη λιτότητα – η συντηρητική λιτότητα ήταν μια καταστροφική επιλογή για τις δημόσιες υπηρεσίες μας, αλλά και για τις επενδύσεις και την ανάπτυξη».

Φοβίζει το ομόλογο

Τα υπουργεία παραμένουν σε συζητήσεις με το Υπουργείο Οικονομικών. Η μοντελοποίηση για «flat cash» και περικοπές σε πραγματικές τιμές είναι πιθανό να αντικατοπτρίζει το χειρότερο σενάριο.

Αλλά η Ριβς πιέζεται να βρει πρόσθετες εξοικονομήσεις σε περίπτωση που μια νέα αύξηση του κόστους δανεισμού εξανεμίσει  εντελώς το μικρό περιθώριο ευελιξίας των 10 δισεκατομμυρίων λιρών που έχει μείνει στην άκρη έναντι των «αδιαπραγμάτευτων» δημοσιονομικών κανόνων της.

Οι κινήσεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές από τον Οκτώβριο έχουν ήδη διαγράψει το ποσό αυτό δύο φορές και οι τρέχουσες τιμές υποδηλώνουν ότι διαθέτει μόλις 5 δισεκατομμύρια λίρες Αγγλίας περιθώριο ευελιξίας, το οποίο θα ήταν το μικρότερο ποσό από οποιονδήποτε υπουργό Οικονομικών από το 2010.

Οι αξιωματούχοι του Υπουργείου Οικονομικών έχουν επισημάνει ότι το κονδύλι δαπανών για την περίοδο 2026-27 έως 2028-29 δεν μπορεί να αυξηθεί, αλλά μπορεί να μειωθεί. Η δοκιμασία θα έρθει στις 26 Μαρτίου, όταν το Γραφείο Ευθύνης του Προϋπολογισμού (OBR), ο παρατηρητής δαπανών της κυβέρνησης, δημοσιεύει τις επικαιροποιημένες οικονομικές προβλέψεις του.

Η υπ. Οικονομικών θα μάθει την Τρίτη, όταν το OBR θα παρουσιάσει στην Ριβς την πρώτη εκτίμηση των προβλέψεών του, αν θα πρέπει να λάβει μέτρα για να ανακτήσει το περιθώριο των δαπανών της. Έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα περικόψει τις δαπάνες κοινωνικής πρόνοιας ή τις δαπάνες των υπουργείων αν χρειαστεί, έχοντας αποκλείσει περαιτέρω αυξήσεις φόρων.

Το OBR θα της δώσει τέσσερις επιπλέον επικαιροποιήσεις των προβλέψεων πριν από το δημοσιονομικό γεγονός της 26ης Μαρτίου. Η πρώτη πρόβλεψη του OBR είναι απίθανο να περιλαμβάνει οποιαδήποτε εκτίμηση των επιπτώσεων του εμπορικού πολέμου του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Οι επόμενοι γύροι προβλέψεων είναι πιθανό να αλλάξουν, ως αποτέλεσμα τους.

Η πλήρης επισκόπηση των δαπανών, η οποία θα καθορίσει τον τρόπο με τον οποίο θα μοιραστεί το συνολικό ποσό των μετρητών μεταξύ των υπηρεσιών, θα δημοσιευθεί τον Ιούνιο.

Διαβάστε επίσης

ΗΠΑ: Ο Τραμπ θέλει “εγγύηση” από την Ουκρανία τις σπάνιες γαίες της με αντάλλαγμα την αμερικανική βοήθεια

Τραμπ: «Θα μιλήσει με την Κίνα» για τους δασμούς – Δεν αποκλείει να τους αυξήσει

Μπόστικ (FED): Στάση αναμονής πριν από την επόμενη μείωση επιτοκίων