Διαβάζοντας πίσω από τις γραμμές της S&P – Τα 8 δυνατά σημεία της οικονομίας, οι προσδοκίες και οι προκλήσεις 

Η Ελλάδα «κάθεται» επάνω σε μια τεράστια δεξαμενή αναξιοποίητων πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης, διαθέτει υψηλά ταμειακά διαθέσιμα της τάξης των 37 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν περίπου στο ένα πέμπτο του ΑΕΠ της, παρά τις καταστροφές λόγω πυρκαγιών και πλημμυρών φέτος θα πιάσει πρωτογενές πλεόνασμα 1,2% του ΑΕΠ, σχεδόν διπλάσιο του αρχικού στόχου και το ΑΕΠ της και η ανάπτυξη «τρέχει» με ρυθμό σταθερά πολλαπλάσιο της ευρωζώνης. Την ίδια στιγμή το χρέος της, αν και υψηλό, χαρακτηρίζεται από ένα από τα πιο ευνοϊκά προφίλ αποπληρωμής παγκοσμίως λόγω των μεγάλων διευθετήσεων που έγιναν μετά την κρίση του 2010 αλλά και της διαχειριστικής στρατηγικής του ΟΔΔΗΧ και πρόκειται να υποχωρήσει στο 135% του ΑΕΠ έως το τέλος του 2026. Παράλληλα ξεκίνησε η αποχώρηση του ΤΧΣ από τον τραπεζικό τομέα σηματοδοτώντας και με αυτό τον τρόπο την επιστροφή της οικονομίας στην κανονικότητα. Όλα αυτά συντελούνται σε συνθήκες πολιτικής σταθερότητας που εξασφαλίστηκαν από την εκλογική αναμέτρηση τον Μάιο το αποτέλεσμα της οποίας είναι για τις αγορές εγγύηση πως η χώρα θα προχωρήσει με κρίσιμες, λιμνάζουσες, εδώ και χρόνια μεταρρυθμίσεις, ενισχύοντας το φιλοεπενδυτικό της προφίλ και τη ροή επενδύσεων.

Αυτά είναι τα βασικά συμπεράσματα διαβάζοντας πίσω από τις γραμμές της έκθεσης της S&P που δεν δίστασε να δώσει στην Ελλάδα την επενδυτική βαθμίδα σε περιβάλλον ισχυρής γεωπολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας στην διεθνή οικονομία. Στέλνοντας έτσι το μήνυμα στους επενδυτές πως το 2010 αποτελεί παρελθόν, η χώρα δεν απειλείται με χρεωκοπία, έχει όλα τα «όπλα» στο τραπέζι για να πετύχει σταθερά υψηλή ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια ενώ η κυβέρνηση δεν απειλείται με ανατροπές και εφόσον επιθυμεί μπορεί να παράγει επαρκώς υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, στηρίζοντας την αποκλιμάκωση του χρέους και να κάνει τις μεταρρυθμίσεις που θα θωρακίσουν την ανάπτυξη, φέρνοντας επενδύσεις.

Υψηλές προσδοκίες

Αυτό το μήνυμα βέβαια από τον συγκεκριμένο «παίκτη» ανεβάζει ψηλά τον πήχη των προσδοκιών για την κυβέρνηση που καλείται να κινηθεί αταλάντευτα σε αυτόν τον δρόμο για να μην αφήσει τίποτα στην τύχη όσον αφορά στην εδραίωση της χώρας και των ελληνικών επιχειρήσεων στις διεθνείς αγορές ως αξιόπιστους εκδότες χρέους Ένα καθήκον που απαιτεί χρόνο και συνέπεια και σίγουρα είναι και θα παραμείνει είναι ασύμβατο με δημοσιονομικές «γαλαντομίες»…

Μεταξύ των επισημάνσεων του οίκου ξεχωρίζουν τα εξής:

• Από την πανδημία μέχρι σήμερα η ελληνική οικονομία έχει αναπτυχθεί κατά 26% αν και το παραγόμενο προϊόν παραμένει  σχεδόν 22% χαμηλότερα από τα προ δημοσιονομικής κρίσης επίπεδα που σημαίνει ότι υπάρχει δυναμική για ανοδική τάση στην ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Σε κάθε περίπτωση η ανάκαμψη από την κρίση χρέους και στη συνέχεια από την πανδημία ενίσχυσαν την αρχόμενη ανάκαμψη των επενδύσεων και της εμπιστοσύνης στην οικονομία. Η ταχεία ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών ενδυνάμωσε την μάχη κατά της και απελευθέρωσε δυναμικό στον δημόσιο τομέα. Οι ισχυρές επιδόσεις του τουρισμού, της ναυτιλίας και της μεταποίησης τα τελευταία χρόνια, παράλληλα με την εξυγίανση των τραπεζών στηρίζουν τις επενδύσεις.

 

 

• Η ανάπτυξη αποδεικνύεται ανθεκτική παρά τις αρκετές καταστροφικές πυρκαγιές και πλημμύρες το 2023 οι οποίες σύμφωνα με τον οίκο δεν αναμένεται να επηρεάσουν αισθητά την ανάπτυξη, λόγω του εξαιρετικά τοπικού και χρονικά περιορισμένου χαρακτήρα τους. Τα στοιχεία για την συχνότητα των φαινομένων μέχρι στιγμής υποδηλώνουν μόνο οριακή εξασθένηση της εμπιστοσύνης, γεγονός που συνάδει με το ότι οι πληγείσες περιοχές αντιπροσωπεύουν σχετικά περιορισμένο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας. Η μέση ανάπτυξη αναμένεται στο 2,4% στην περίοδο 2024 – 2026  εν αναμονή επενδύσεων, βελτίωσης στην αγορά εργασίας και ανάπτυξης της πιστωτικής επέκτασης αλλά και απουσία κάποιας ουσιαστικής ανάγκης για περισσότερη σύσφιξη στη δημοσιονομική πολιτική πέραν του υφιστάμενου σχεδιασμού.
• Ο τουρισμός αποδίδει ιδιαίτερα θετικά. Τα στοιχεία δείχνουν πως η Ελλάδα είχε ιστορικά το καλύτερο πρώτο εξάμηνο κάτι που επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία ταξιδιωτικών εισπράξεων και αφίξεων στο 7μηνο που είναι 18% υψηλότερα από το 2019 καταγράφοντας την ταχύτερη ανάκαμψη μεταξύ των βασικών ευρωπαϊκών τουριστικών προορισμών.
• Αν και το χρέος είναι υψηλό το προφίλ αποπληρωμής του είναι ένα από τα πιο ευνοϊκά μεταξύ των κρατών τα οποία αξιολογεί, παγκοσμίως η S&P. H μέση διάρκεια ωρίμανσης των ομολόγων ήταν στα 19,7 χρόνια τον Ιούνιο του 2023 και οι πληρωμές τόκων αντιστοιχούν σε ένα μετριοπαθές 5,7% επί του συνόλου των εσόδων της γενικής κυβέρνησης ενώ σε επίπεδο διαχείρισης εξασφαλίζεται η βελτίωση του προφίλ αποπληρωμής και των ετήσιων χρηματοδοτικών αναγκών.
• Παρά τις όποιες καθυστερήσεις στην υλοποίηση και τα προβλήματα η Ελλάδα ήταν μεταξύ των τριών πρώτων χωρών που έκαναν τρίτη εκταμίευση στο πλαίσιο του ΤΑΑ υπογραμμίζοντας την δέσμευση στην υλοποίηση των πολύ σημαντικών αυτών κεφαλαίων που αν χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά, μπορούν να επιταχύνουν διαρθρωτικές τομές στην οικονομία και να ενισχύσουν μέσω της ισχυρότερης ανάπτυξης την ικανότητα εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους.

Μαγική εικόνα; Όχι

Όλα αυτά φυσικά δεν σημαίνουν πως η χώρα έχει λύσει τα προβλήματα της ζώντας μέσα σε μια μαγική εικόνα. H Ελλάδα παραμένει μια μικρή οικονομία ευάλωτη στους ανέμους που φυσούν διεθνώς, όπως η ενεργειακή και οι γεωπολιτικές κρίσεις. Μέχρι στιγμής επιδεικνύει ανθεκτικότητα αλλά βλέπει και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών να διευρύνεται τα τελευταία χρόνια εγείροντας προβληματισμό.  Μάλιστα το συγκεκριμένο θέμα είναι μια από τις προειδοποιήσεις που απευθύνει ο ξένος οίκος καθώς εάν προκύψει παρατεταμένη επιδείνωση θα μπορεί να είναι ένας λόγος που θα πυροδοτήσει υποβάθμιση σε συνδυασμό με ενδεχόμενη επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης της χώρας.

Την ίδια στιγμή παρά την μεγάλη πρόοδο που έχει κάνει συνεχίζει να….πρωτοτυπεί εξαιτίας μεγάλων καθυστερήσεων σε μεταρρυθμίσεις που για την υπόλοιπη Ευρώπη είναι λυμένες εδώ και χρόνια. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Κτηματολογίου που αν και προοδεύει ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί ενώ ειδική μνεία γίνεται και στις αδυναμίες του συστήματος απονομής δικαιοσύνης που δεν είναι στα αβαντάζ της χώρας για τους ξένους επενδυτές.

Διαβάστε επίσης:

Tι σημαίνει η αναβάθμιση της S&P για οικονομία – αγορές – Ερωτήσεις και απαντήσεις για την επόμενη ημέρα