Στην εκ βάθρων αλλαγή του επιδόματος ανεργίας προχωράει η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Νίκη Κεραμέως με την πιλοτική εφαρμογή του να ξεκινάει για 10.000 ανέργους ακόμη και τον Οκτώβριο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αλλαγές θα αφορούν μόνο όσους χάσουν την θέση απασχόλησης τους μετά την ενεργοποίηση του νέου καθεστώτος, το οποίο θα καθοριστεί με Κοινή Υπουργική Απόφαση. Επομένως, οι περίπου σήμερα 82.000 επιδοτούμενοι άνεργοι δεν θα δουν αλλαγές στο ποσό και στην διαδικασία με την οποία λάμβαναν μέχρι σήμερα το επίδομα.
Η πλήρης εφαρμογή του τοποθετείται προς το τέλος του 2024. Οι αλλαγές προωθούνται στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς έχουν εξασφαλιστεί πόροι άνω των 100 εκατ. ευρώ, με στόχο την πιλοτική εφαρμογή ενός προγράμματος αναπροσαρμογής του επιδόματος ανεργίας.
Σύμφωνα με την κα Κεραμέως, η αναμόρφωση του νέου επιδόματος θα στηρίζεται σε τρεις αρχές:
- τη δικαιοσύνη καθώς θα λαμβάνεται υπόψη η ασφαλιστική ιστορία του ανέργου, και ένα μέρος του επιδόματος θα διαμορφώνεται ανάλογα με τον χρόνο εργασίας και τις αποδοχές,
- τη προσαρμογή του βοηθήματος ανάλογα με τις ανάγκες του άνεργου το επίδομα θα είναι μεγαλύτερο τους πρώτους μήνες και θα βαίνει μειούμενο,
- τη παρακίνηση για γρήγορη επανένταξη στην αγορά εργασίας.
Ο νέος σχεδιασμός του υπουργείου Εργασίας προβλέπει ότι το επίδομα ανεργίας θα καταβάλλεται πλέον στοχευμένα σε όσους το έχουν ανάγκη και θα ενισχυθούν οι ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης που υλοποιεί η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ).
Το νέο επίδομα
Το νέο επίδομα ανεργίας, «θα συνδεθεί» άμεσα με τον μισθό, αλλά και με τον εργασιακό και ασφαλιστικό βίο του άνεργου. Ενδέχεται μάλιστα να φθάσει έως και το 70% του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών της τελευταίας τριετίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το επίδομα ανεργίας θα αποτελείται από δυο μέρη- σταθερό και μεταβλητό (ανταποδοτικό). Το ύψος του επιδόματος θα είναι κλιμακωτό και σε συνάρτηση με τα έτη ασφάλισης – απασχόλησης, το ύψος του μισθού και σύμφωνα με πληροφορίες, μπορεί να φτάσει και τα 1.200 ευρώ για ανέργους που βρίσκονταν στην αγορά εργασίας για περισσότερα από 4 χρόνια, αντίθετα όσοι έχουν λιγότερα θα λαμβάνουν το χαμηλότερο ποσό των 509 ευρώ.
Επίσης το συνολικό ετήσιο ποσό του επιδόματος ανεργίας – όπως προκύπτει από τον κατώτατο μισθό – δεν θα αυξηθεί αλλά θα καταβάλλεται εμπροσθοβαρώς. Δηλαδή μεγαλύτερο επίδομα τους πρώτους μήνες και μικρότερο στη συνέχεια. Σύμφωνα με τα σενάρια που επεξεργάζονται οι αρμόδιοι, προωθούνται οι παρακάτω αλλαγές στο επίδομα ανεργίας:
- Ένα «σταθερό» μέρος, το οποίο θα λαμβάνουν όλοι όσοι έχουν την ελάχιστη προϋπόθεση ένταξης. Το ύψος του θα εξαρτάται από το εκάστοτε νόμιμο κατώτατο μισθό, σήμερα το ποσοστό του επιδόματος ανέρχεται στο 55% του κατώτατου μισθού, 509 ευρώ το μήνα. Το επίδομα μπορεί να φτάνει και το 70% του κατώτατου μισθού το πρώτο τρίμηνο και να βαίνει μειούμενο μέχρι ο άνεργος να συμπληρώσει τους 12 μήνες.
- Ένα «μεταβλητό» μέρος, το οποίο θα λαμβάνουν για 12 μήνες κατ’ ανώτατο όριο μόνο όσοι έχουν περισσότερες ασφαλιστικές προϋποθέσεις και άρα θα έχουν συνεισφέρει περισσότερα στο ασφαλιστικό σύστημα σε ένα ευρύτερο χρονικό διάστημα. Ο υπολογισμός του θα συναρτάται με την ασφαλιστική ιστορία και το ύψος των προηγούμενων αποδοχών, ώστε να είναι πιο δίκαιο και ανταποδοτικό.
- Η χρονική διάρκεια καταβολής του επιδόματος αναμένεται να επιμηκυνθεί και να φτάσει έως και 24 μήνες ανάλογα με τις ημέρες απασχόλησης. Σήμερα το επίδομα ανεργίας χορηγείται για 5 έως 12 μήνες.
- Η καταβολή του επιδόματος θα συνδυαστεί με την υποχρέωση των ανέργων να ενταχθούν σε πρόγραμμα κατάρτισης ώστε να αποκτήσουν την εξειδίκευση που χρειάζονται για να τοποθετηθούν σε θέση εργασίας. Η κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης της κατάρτισης θα λαμβάνει το επίδομα κατάρτισης και όχι το επίδομα ανεργίας.
- Επιπλέον επιπρόσθετες παροχές σε συγκεκριμένες ομάδες ανέργων, όπως: δώρα Χριστουγέννων/Πάσχα, προσαυξήσεις ανά προστατευόμενο μέλος, προσαυξήσεις για μονογονεϊκές οικογένειες.
- Τα κριτήρια των ελάχιστων ημερών απασχόλησης που απαιτούνται για την επαναλαμβανόμενη λήψη επιδόματος ανεργίας θα αλλάξουν για τους εποχικά εργαζόμενους. Έχουν ήδη ξεκινήσει μελέτες για την αναμόρφωση και του εποχικού επιδόματος ανεργίας με στόχο την επίτευξη της μεγαλύτερης δυνατής ανταποδοτικότητας και τη συσχέτισή του με τον πραγματικό χρόνο εργασίας.
- Στο νέο αυξημένο επίδομα ανεργίας αναμένεται να συγχωνευτεί το επίδομα των 200 ευρώ που καταβάλλεται για τους μακροχρόνια ανέργους (άνω των 12 μηνών). Το επίδομα θα είναι μειωμένο για όσους εργάζονται με ευέλικτες μορφές απασχόλησης. Ο άνεργος που εργάζεται σήμερα με μερική απασχόληση ή εκ περιτροπής απασχόληση λαμβάνει επίδομα ανεργίας 509 ευρώ. Ποσό που είναι υψηλότερο από τις μηνιαίες αποδοχές του όταν εργάζεται.
- Ταυτόχρονα με τη λήψη του επιδόματος, ο άνεργος σε συνεργασία με την ΔΥΠΑ θα καταρτίζει το ψηφιακό ατομικό σχέδιο δράσης για την ταχύτερη επανένταξη του στην αγορά εργασίας. Στην περίπτωση που κάποιος άνεργος απορρίψει τρεις θέσεις εργασίας τότε διακόπτεται και η χορήγηση του επιδόματος ανεργίας.
Διαβάστε επίσης:
Ξεκινούν οι αιτήσεις για την κατάρτιση 50.000 εργαζόμενων – Νέο πρόγραμμα της ΔΥΠΑ
Δ. Μπατζής (Schroders): Η Ελλάδα έχει περιθώριο για περαιτέρω ανάπτυξη