Το Ταμείο Ανάκαμψης, χωρίς το οποίο ο ρυθμός ανάπτυξης θα ήταν πρακτικά ο μισός,  η… Φρανκφούρτη και ο γεωπολιτικός κίνδυνος καθορίζουν εάν η οικονομία θα πετύχει φέτος το νέο στόχο για ανάπτυξη 2,5% και αύξησης των επενδύσεων κατά 9,1% που είναι η πιο «προσγειωμένη» εκτίμηση σε σύγκριση με το σχεδόν 15% που είχε εγγραφεί στον προϋπολογισμό του 2024.

Η κυβέρνηση μέσω του Προγράμματος Σταθερότητας «ψαλίδισε» την πρόβλεψη για το ρυθμό ανάπτυξης στο 2,4%, από 2,9% καθώς η στασιμότητα στην ευρωζώνη και το υψηλό κόστος δανεισμού επηρεάζουν τις επενδύσεις και τις εξαγωγές. Παρά την πτωτική αναθεώρηση ο ελληνικός, προβλεπόμενος, ρυθμός ανάπτυξης φέτος είναι υπερδιπλάσιος του ρυθμού ανάπτυξης στην ευρωζώνη (0,8%) με την ελληνική οικονομία να επενδύει πολλά στην αύξηση των επενδύσεων μέσω της ισχυρής δεξαμενής κοινοτικών και εθνικών πόρων, καθώς και στα έσοδα από τον τουρισμό.

1

Παρά τις αναπροσαρμογές ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα παραμένει ακλόνητος και δεν θα μπορούσε να γίνει και διαφορετικά καθώς η χώρα βρίσκεται σε μια πολύ λεπτή ισορροπία με τις αγορές και τους οίκους αναζητώντας επιτάχυνση στην αναβάθμιση του Δημοσίου, της ελληνικής κεφαλαιαγοράς και των μεγάλων επιχειρήσεων.

Το στοίχημα επομένως, για την επίτευξη των μεγάλων δημοσιονομικών στόχων για το πλεόνασμα που θα διατηρήσουν σε σταθερά πτωτική τροχιά το χρέος (αναμένεται στο 146,3% το 2025), κρίνεται στην επενδυτική, κατ’ επέκταση αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας. Το δεύτερο εξάμηνο είναι καθοριστικό, σε περιβάλλον όμως έντονης μεταβλητότητας: Πρώτον η οικονομία τελεί εν αναμονή της έναρξης των μειώσεων στα επιτόκια που κανονικά θα πρέπει να ξεκινήσουν από τον Ιούνιο.

Τυχόν καθυστερήσεις σε αυτό το μέτωπο θα επιβραδύνουν και την διάχυση του οφέλους στην οικονομία. Δεύτερον, φέτος είναι η χρονιά των μεγάλων προσδοκιών για το Ταμείο Ανάκαμψης. Ενδεικτική του μεγάλου οφέλους που έχει για την οικονομία η εισροή αυτών των κονδυλίων είναι η εκτίμηση αξιωματούχων πως χωρίς το ΤΑΑ η ανάπτυξη φέτος θα ήταν σχεδόν στο μισό, δηλαδή περίπου στο 1% – 1,5%.

Οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αναμένεται άλλωστε να έχουν τη μεγαλύτερη συμβολή στην ανάπτυξη και τα δύο έτη (1,3 π. μ. το 2024 και 2,2 π. μ. το 2025), σημειώνοντας άνοδο με ετήσιους ρυθμούς 9,1% και 14,4% αντίστοιχα, με την υποστήριξη των έργων του ΤΑΑ που θα ωριμάζουν, τη σταδιακή χαλάρωση των πιστωτικών συνθηκών και τη βελτίωση του οικονομικού κλίματος μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, ίσως και επιπλέον αναβάθμισης εντός του έτους. Επιπλέον η αρνητική επίπτωση από την ευρωζώνη θα παραμείνει και φέτος αρνητική, ωστόσο εκτιμάται πως η κατάσταση στην ευρωζώνη αν και δύσκολη θα είναι ελαφρώς καλύτερη φέτος, «αφαιρώντας» λιγότερη δυναμική από την ελληνική οικονομία.

Οι προσδοκώμενες επενδύσεις αφορούν κυρίως σε επενδύσεις σε εξοπλισμό και δευτερευόντως από επενδύσεις σε μη οικιστικές κατασκευές που υποστηρίζονται από έργα υποδομής του ΤΑΑ, συμπεριλαμβανομένων των έργων αποκατάστασης των πλημμυρισμένων περιοχών με αρκετές προσδοκίες και για την θετική επίπτωση των μεταρρυθμίσεων που συνοδεύουν την υλοποίηση του ΤΑΑ. Συνολικά ο λόγος των επενδύσεων προς το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί στο 17% το 2025 από 14% in 2023, έναντι του 22% κατά μέσο όρο στην ευρωζώνη το 2023.

Ωστόσο οι προβλέψεις απειλούνται από τρεις βασικούς παράγοντες. Τον κίνδυνο η ανάπτυξη στην ευρωζώνη να αποδειχθεί ασθενέστερη των εκτιμήσεων, η πιθανότητα μιας κλιμάκωσης στις γεωπολιτικές εντάσεις στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία, η αύξηση της έντασης των εμπορικών διαταραχών στην Ερυθρά Θάλασσα που θα μπορούσαν να αυξήσουν τον πληθωρισμό και να καθυστερήσουν τη νομισματική χαλάρωση, καθώς και φυσικές καταστροφές που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή. Στον αντίποδα η ανάπτυξη θα μπορούσε να αποδειχθεί υψηλότερη στο ενδεχόμενο να αποδειχθούν ισχυρότερα του αναμενόμενου τα οφέλη από την αναβάθμιση της οικονομίας ή /και η τουριστική χρονιά να αποδειχθεί καλύτερη των υφιστάμενων εκτιμήσεων.

Διαβάστε επίσης:

New York Times: Πώς Ελλάδα, Ισπανία και Πορτογαλία έγιναν ηγέτες της ανάπτυξης στην Ευρωζώνη
Πρόγραμμα Σταθερότητας: – Πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% την επόμενη διετία, ανάπτυξη 2,5% το 2024
Εθνική Τράπεζα: Η πρώτη ελληνική τράπεζα που ανακτά την επενδυτική βαθμίδα