Πιτσιλής (ΑΑΔΕ): Το νέο «υπερόπλο» που θα πιάνει τη φοροδιαφυγή influencers μέσω Instagram και TikTok

Στο διαδίκτυο έχουν αρχίσει να ρίχνουν το βάρος της επικοινωνιακής τους στρατηγικής μικρές και μεγάλες εταιρείες, εκτιμώντας ότι από εκεί μπορούν να αποκτήσουν άμεση πρόσβαση στον τελικό καταναλωτή, που κυρίως αποτελείται από νεαρές ηλικίες.

Πρόκειται για μια καθαρά επαγγελματική δραστηριότητα που έχει δει ιδιαίτερη άνθηση τα τελευταία χρόνια, με τεράστιους τζίρους σε καθημερινή βάση και σε πολλές περιπτώσεις έχει «δαιμονοποιηθεί» ότι ενέχει… τάσεις φοροδιαφυγή, χωρίς να είναι απολύτως αληθές.

Επάγγελμα… influencer

Η… διέξοδος έχει βρεθεί μέσω των influencers, οι οποίοι έχουν κατακλύσει τις πλατφόρμες του Facebook, του Instagram και του Tik Tok με διαφημίσεις είτε άμεσες είτε έμμεσες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, υπάρχουν τιμολόγια, αποδίδεται ΦΠΑ και πραγματοποιείται μια κανονική εμπορική συναλλαγή ανάμεσα στον ινσταγκράμερ και την εταιρεία.

Τελευταία μάλιστα, προκρίνεται ένα μικρό «θεατρικό δρώμενο» με πρωταγωνιστές τους ίδιους τους Influencers πριν παρουσιάσουν το προϊόν που θέλουν να διαφημίσουν, πολλές φορές υποκρύπτοντας την εμπορική δραστηριότητα.

Οι έλεγχοι της ΑΑΔΕ

Όλα τα παραπάνω γίνονται υπό το άγρυπνο βλέμμα της ΑΑΔΕ, η οποία έχει εντοπίσει πως ένα σημαντικό μέρος της διαφημιστικής «πίτας» έχει μεταφερθεί στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης. Στόχος του φοροελεγκτικού μηχανισμού είναι να εντοπίσει εκείνους που διαφημίζουν προϊόντα ή υπηρεσίες, αλλά δεν κόβουν τα ανάλογα τιμολόγια παροχής υπηρεσιών.

Τους προηγούμενους μήνες στα δίχτυα των ελεγκτών έχουν πέσει δεκάδες influencers (με πολλούς και λίγους followers), οι οποίοι προχωρούσαν σε αναρτήσεις με οικονομικό αντάλλαγμα, χωρίς όμως να δηλώνουν αυτά τα ποσά στην εφορία.

Για τον εντοπισμό τους η ΑΑΔΕ δεν χρειάζεται να λάβει στοιχεία από τις ίδιες τις εταιρείες που χειρίζονται τις πλατφόρμες. Ήδη, εδώ και σχεδόν δυο χρόνια έχει συστήσει ειδική ομάδα social media. Δουλειά της είναι να «σαρώνει» αναρτήσεις και «stories» με τη βοήθεια ενός ειδικού λογισμικού που διαθέτει και έχει την ικανότητα να «ξετρυπώνει» περιπτώσεις influencers που φοροδιαφεύγουν. Άλλωστε στο παρελθόν έχουν εντοπιστεί και κάποιοι που δεν είχαν ανοίξει καν βιβλία στην εφορία και προχωρούσαν σε διαφημίσεις προϊόντων και υπηρεσιών μέσω διαδικτύου, αποκομίζοντας σημαντικά κέρδη.

Μάλιστα, το λογισμικό μπορεί να ελέγξει σε ένα προφίλ ακόμα και αναρτήσεις προηγούμενων ετών, καθώς διαθέτει έναν ειδικό αλγόριθμο, ο οποίος παραμένει ως «επτασφράγιστο» μυστικό στον τρόπο που λειτουργεί. Η ΑΑΔΕ έχει δώσει μόνο ελάχιστες πληροφορίες που είναι ιδιαίτερες απλές, καθώς θέλει να κρατήσει μακριά από τους… αδιάκριτους τον τρόπο που εντοπίσει τους φοροφυγάδες του διαδικτύου.

Ωστόσο, από το ηλεκτρονικό «μάτι» της ΑΑΔΕ δεν λείπουν και όσοι διάγουν πολυτελή βίο και τον διαφημίζουν στα social media. Αυτές οι αναρτήσεις περνούν από το «κόσκινο» των ελεγκτών, για να διαπιστωθεί αν συνάδουν (πχ ταξίδια, πολυτελή εστιατόρια, αυτοκίνητα κ.α.) με τις φορολογικές τους δηλώσεις. Αρμόδιες πηγές, μάλιστα διευκρινίζουν πως ακόμα και να μια υπηρεσία παρέχεται δωρεάν (όπως είχε συμβεί πρόσφατα σε πολυτελή γάμο που βρέθηκε στο στόχαστρο της ΑΑΔΕ) θα πρέπει να συνοδεύεται με τα ανάλογα παραστατικά.

Οι περίπλοκοι έλεγχοι στο Tik Tok

Οι έλεγχοι είναι πιο απλοί στο Facebook και το Instagram σε σχέση με το Tik Tok. Η πλατφόρμα κινεζικών συμφερόντων έχει εκτοξεύσει παγκοσμίως τα διαφημιστικά της έσοδα, από τα 1,14 δις δολάρια το 2020 στα 18,5 δις δολάρια το 2024. Αυτή η εκτόξευση των διαφημιστικών εσόδων δείχνει τη δυναμική που έχει αναπτύξει, ενώ στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι οι χρήστες του Tik Tok ξεπερνούν τα 3,5 εκατομμύρια, με το 67% να εκτιμάται ότι είναι άνω των 25 ετών. Η διείσδυση που έχει στα νεανικά κοινά επιλέχθηκε και ως μέσο επικοινωνίας των πολιτικών αρχηγών με τους ψηφοφόρους κατά την προεκλογική περίοδο.

Πέραν από τα παραπάνω στοιχεία όμως, αρμόδιες πηγές αναφέρουν πως ο έλεγχος για φοροδιαφυγή μέσω του Tik Tok είναι πιο περίπλοκος.

Η πλατφόρμα δίνει τη δυνατότητα σε tiktokers να αμείβονται με ειδικά σύμβολα ή ακόμα και με «likes», τα οποία μεταφράζονται σε «νομίσματα» και στο τέλος σε πραγματικό χρήμα. Φυσικά, πρόκειται για περιπτώσεις που δεν έχει να κάνει με διαφημίσεις προϊόντων από εταιρείες. Αυτά τα «νομίσματα» αγοράζονται από τράπεζες του εξωτερικού και για να ελεγχθούν από τον ελληνικό φορολογικό μηχανισμό θα πρέπει να κατατεθεί αίτημα στο εξωτερικό, χωρίς να είναι βέβαιο ότι η συγκεκριμένη χώρα συνεργάζεται με την Ελλάδα.

Ωστόσο, οι «ράμπο» της ΑΑΔΕ έχουν βρει τρόπο μέσω του ειδικού λογισμικού να εντοπίζουν και αυτές τις περιπτώσεις, τις οποίες θεωρούν σε ένα μεγάλο μέρος τους, ως πεδίο φοροδιαφυγής.

Νέο λογισμικό στα χέρια της ΑΑΔΕ

Πληροφορίες αναφέρουν πως το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα η ΑΑΔΕ θα αποκτήσει ένα πλήρως αναβαθμισμένο λογισμικό για τα social media. Πρόκειται για ένα νέο ακόμα «όπλο» στα χέρια της ειδικής ομάδας social media της ΑΑΔΕ που θα μπορεί να εντοπίσει με μεγαλύτερη ακρίβεια και σε βάθος τις περιπτώσεις φοροδιαφυγής, οδηγώντας τους παραβάτες απευθείας στον φορολογικό έλεγχο και τα πρόστιμα.

Μάλιστα, θα μπορεί να πραγματοποιεί και ακόμα πιο σύνθετους ελέγχους, παρακάμπτοντας τα «παράθυρα» που έχουν εντοπίσει ορισμένοι influencers και φοροφυγάδες του διαδικτύου.

Διαβάστε επίσης

ΑΑΔΕ: Ενοποιείται η χωρική αρμοδιότητα των Ελεγκτικών Κέντρων Αττικής και Θεσσαλονίκης

Χατζηδάκης στο CNBC: Η δημοσιονομική υπευθυνότητα είναι το μήνυμά μας προς τις αγορές

ΦΠΑ, ΕΦΚ, ΕΝΦΙΑ και φόρος εισοδήματος εκτόξευσαν τα φορολογικά έσοδα – Στα 2,5 δισ. η υπέρβαση στο 9μηνο