Σχεδόν 50 ημέρες θα πρέπει να υπομείνουν ακόμη τα κράτη – μέλη της Ευρώπης για να φανούν οι προθέσεις της ΕΕ, αναφορικά με το «καυτό» θέμα της ακρίβειας.

Κι αυτό γιατί η σύνοδος κορυφής των ευρωπαίων ηγετών προγραμματίστηκε για τις 30-31 Μαΐου, ενώ θα έχουν προηγηθεί δυο συνεδριάσεις του Eurogroup στις 3 κα 23 Μαΐου.

Κρίσιμος παράγοντας όμως, για τη λήψη αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αποτελεί ο σχηματισμός κυβέρνησης στη Γαλλία, με το β’ γύρο να έχει προγραμματιστεί για τις 24 Απριλίου.

Πρακτικά, η ώρα της λήψης μιας κοινής γραμμής αντιμετώπισης της ακρίβειας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μάλλον θα έρθει καθυστερημένα, αφού έως τότε τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να δίνουν «μάχη» για να ανταπεξέλθουν στις τεράστιες ανατιμήσεις που προκαλούν οι τιμές της ενέργειας.

Το… υποψήφιο «πακέτο» μέτρων

Από το συρτάρι του Χρήστου Σταϊκούρα έχει ανασυρθεί ο φάκελος με τα υποψήφια μέτρα στήριξης, που θα μπορέσουν να μετριάσουν (στο μέτρο του δυνατού) τις αλλεπάλληλες ανατιμήσεις σε όλο το φάσμα της οικονομίας.

Πληροφορίες αναφέρουν πως ορισμένα απ’ αυτά τα μέτρα έχουν τεθεί υπόψη των θεσμών, καθώς απαιτούν την εξεύρεση επιπλέον διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου από τον προϋπολογισμό.

Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως στο τραπέζι βρίσκονται μέτρα έκτακτου χαρακτήρα, τα οποία θα έχουν στο επίκεντρο κυρίως τα ευάλωτα νοικοκυριά.

Βέβαιη θα πρέπει να θεωρείται η επέκταση της επιδότησης σε λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου και το μήνα Μάιο. Το εν λόγω μέτρο αποτελεί το μεγαλύτερο «πονοκέφαλο» του οικονομικού επιτελείου, καθώς το μηνιαίο κονδύλι ξεπερνά τα 600 εκατ. ευρώ.

Μέχρι και σήμερα η κρατική επιδότηση χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, ωστόσο το Γενικό Λογιστήριο εκτιμά πως σύντομα θα κληθεί και ο κρατικός προϋπολογισμός να καλύψει μέρος του κόστους, αυξάνοντας το έλλειμμα.

Δεν αποκλείεται πάντως, θα επιλεχθεί η λύση αύξησης της επιδότησης σε ευάλωτα νοικοκυριά και χαμηλοσυνταξιούχους.

Ένα ακόμα μέτρο που βρίσκεται στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου από τις αρχές του έτους, είναι η μείωση του ΦΠΑ σε ελάχιστα τρόφιμα, όπως είναι το γάλα, το ψωμί και το κρέας.

Ωστόσο, πληροφορίες αναφέρουν πως αν υιοθετηθεί το συγκεκριμένο μέτρο, θα εφαρμοστεί με βάση το «μοντέλο» του ΦΠΑ στα νησιά. Δηλαδή, η μείωση θα πραγματοποιείται για ένα διάστημα 3 ή 6 μηνών και εφόσον κριθεί αναγκαίο, θα επεκτείνεται για ένα επιπλέον χρονικό διάστημα.

Σημείο – «κλειδί» για το οικονομικό επιτελείο αποτελεί ο τρόπος που η μείωση του ΦΠΑ θα περάσει στον τελικό καταναλωτή, με τους εμπλεκόμενους φορείς να προκρίνουν τη λύση της διπλής αναγραφής της τιμής, δηλαδή να αναγράφεται η τιμή με το σημερινό ΦΠΑ και μια δεύτερη με το μειωμένο ΦΠΑ 6%.

Αυτό μάλιστα, θα συνοδευτεί από σαρωτικούς ελέγχους των υπηρεσιών του Υπουργείου Ανάπτυξης για όσους παραβούν το νόμο.

Μια ακόμα παρέμβαση αποτελεί η επέκταση της επιδότησης στο diesel κίνησης και το Μάιο.

Υπενθυμίζεται πως το μέτρο (που έχει ξεκινήσει από την περασμένη εβδομάδα) αφορά τους ιδιοκτήτες οχημάτων με πετρέλαιο κίνησης, αποκλειστικά και μόνο για το μήνα Απρίλιο, με την επιδότηση να διαμορφώνεται στα 0,15 ευρώ το λίτρο, έως τα 60 λίτρα για όλο το μήνα.

Δικαιούχοι είναι όλοι οι ιδιοκτήτες με diesel, χωρίς κανένα εισοδηματικό κριτήριο.

Θα πρέπει να σημειωθεί πως οι εν λόγω δικαιούχοι λαμβάνουν και την επιδότηση των 0,22 ευρώ το λίτρο (έως τα 60 λίτρα) εφόσον έχουν εισόδημα έως 30.000 ευρώ.

Κάτι αντίστοιχο, εκτιμάται ότι μπορεί να γίνει και το Μάιο, καθώς τα περισσότερα οχήματα diesel πραγματοποιούν μέρος της εφοδιαστικής αλυσίδας και στόχος είναι να μειωθεί το μεταφορικό κόστος.

Μεγάλο ερωτηματικό αποτελεί η εισήγηση που έχει κατατεθεί στο οικονομικό επιτελείο για τη διάθεση ενός έκτακτου επιδόματος ενοικίου σε ευάλωτα νοικοκυριά.

Θα πρόκειται στην ουσία σαν μια επέκταση της «επιταγής ακρίβειας», η οποία θα δοθεί τη Μεγάλη Εβδομάδα σε χαμηλοσυνταξιούχους, δικαιούχους επιδόαμος ΑμεΑ και δικαιούχους προνοιακών επιδομάτων.

Αυτή η «συνταγή» θα έρθει να καλύψει τις σημαντικές ανατιμήσεις που καταγράφονται στις τιμές των ενοικίων, με το ράλι ανόδου να εκτιμάται πως θα συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες.

Ωστόσο, «κλειδί» αποτελεί το δημοσιονομικό κόστος αυτού του μέτρου, αν και εκτιμάται ότι θα είναι ιδιαίτερα περιορισμένο σε σχέση με το έκτακτο επίδομα Πάσχα, αφού αρκετοί από τους δικαιούχους της ενίσχυσης που θα δοθεί τη Μεγάλη Εβδομάδα δεν μένουν στο ενοίκιο, αλλά σε δικό τους σπίτι.

Ο «πονοκέφαλος» των χρεών

Το οικονομικό επιτελείο δέχεται όμως, καθημερινά εισηγήσεις για το σχεδιασμό μιας νέας ρύθμισης χρεών, που θα περιλαμβάνουν όλες τις οφειλές που έχουν δημιουργηθεί από τον περασμένο Σεπτέμβριο, δηλαδή από την εποχή που ξεκίνησε η ραγδαία άνοδος του πληθωρισμού.

Κι αυτό γιατί τα χρέη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, πέραν από τους «φουσκωμένους» λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου, έχουν να αντιμετωπίσουν και μια σειρά από υποχρεώσεις, όπως πληρωμές φόρων, δανείων κτλ.

Παράγοντες της αγοράς θεωρούν πως οι ρυθμίσεις που προσφέρουν η εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία, οι εταιρείες ενέργειας και οι τράπεζες δεν επαρκούν, ενώ οι φορολογούμενοι θα πρέπει να ανταποκριθούν και στις τρέχουσες ρυθμίσεις οφειλών για παλαιότερα χρέη που διαθέτουν.

Ωστόσο, μια τέτοια απόφαση θα πρέπει να «περάσει» από την κρίση των θεσμών, που είθισται να μην ανταποκρίνονται θετικά σε ρυθμίσεις οφειλών, καθώς προβάλουν πάντοτε την «κουλτούρα πληρωμών», ενώ κάθε φορά που δίνουν την τελική τους έγκριση, ενσωματώνουν μια σειρά από κριτήρια για τον περιορισμό των δικαιούχων.

Διαβάστε επίσης:

Μεσοπρόθεσμο: Ο πόλεμος στην Ουκρανία αλλάζει τους στόχους της κυβέρνησης για ανάπτυξη, έλλειμμα και πληθωρισμό

Πιτσιλής: Έρχονται οι αυτόματοι συμψηφισμοί οφειλών σε εφορία και ταμεία

Χατζηδάκης: Αύξηση συντάξεων από 1η Ιανουαρίου 2023