Τον λόγο που ο πρόεδρος των ΗΠΑ επέβαλε μια δασμολογική “καταιγίδα” που προκάλεσε σοκ στις αγορές και κινητοποίησε τις χώρες, εξηγεί στους Financial Times ο σύμβουλος του Ντόναλντ Τραμπ, Peter Navarro. 

Όπως σημειώνει, το διεθνές εμπορικό σύστημα είναι χαλασμένο -και το δόγμα του Ντόναλντ Τραμπ για ανταποδοτικούς δασμούς θα το διορθώσει. Αυτή η αναδιάρθρωση που έχει ήδη καθυστερήσει πολύ, θα καταστήσει τόσο τις ΗΠΑ όσο και τις παγκόσμιες οικονομίες πιο ανθεκτικές και ευημερούσες, αποκαθιστώντας τη δικαιοσύνη και την ισορροπία σε ένα σύστημα «στημένο» κατά της Αμερικής.

1

Ο σύμβουλος του Ντόναλντ Τραμπ τονίζει ότι για δεκαετίες, υπό τους μεροληπτικούς κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν συστηματικά υψηλότερους δασμούς από τους μεγάλους εμπορικούς τους εταίρους και πολύ πιο τιμωρητικά μη δασμολογικά εμπόδια. Το αποτέλεσμα είναι μια εθνική έκτακτη ανάγκη που απειλεί τόσο την οικονομική μας ευημερία όσο και την εθνική μας ασφάλεια.

Ο Navarro αναφέρει χαρακτηριστικά: 

Στην καρδιά αυτής της κρίσης είναι ένα εμπορικό έλλειμμα σε αγαθά που έχει φουσκώσει και ξεπερνά το 1 τρισ. δολάρια ετησίως. Τα οικονομικά μοντέλα του ελεύθερου εμπορίου που προβλέπουν πως χρόνιες εμπορικές ανισορροπίες πάντα θα εξαλείφονται από τις προσαρμογές τιμών μέσω των συναλλαγματικών ισοτιμιών είναι εντελώς λανθασμένα.

Μια κεντρική κινητήρια δύναμη αυτού του μονόπλευρου εμπορίου είναι ο κανόνας του «πλέον ευνοούμενου κράτους» (Most Favoured Nation – ΠΕΚ) του ΠΟΕ, που απαιτεί οι χώρες-μέλη να εφαρμόζουν τον χαμηλότερο δασμό που προσφέρουν σε οποιοδήποτε κράτος σε όλα τα μέλη του ΠΟΕ. Οι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ μπορούν να διατηρήσουν υψηλούς, ενιαίους δασμούς παντού -χωρίς κανένα κίνητρο για να διαπραγματευτούν δικαιότερους όρους με τις ΗΠΑ.

Τα σωρευτικά εμπορικά ελλείμματα των ΗΠΑ σε αγαθά από το 1976 -το έτος κατά το οποίο ξεκίνησαν τα χρόνια ελλείμματα- μέχρι το 2024 έχουν μεταφέρει πάνω από 20 τρισ. δολάρια αμερικανικού πλούτου σε ξένα χέρια. Αυτό είναι πάνω από 60% του αμερικανικού ΑΕΠ το 2024. Ξένα συμφέροντα έχουν καταλάβει τεράστιες εκτάσεις αμερικανικής γεωργικής γης, οικιστικά ακίνητα, τεχνολογικές εταιρείες, ακόμα και τμήματα της προμήθειας τροφίμων μας.

Από το 1979, τη χρονιά που οι θέσεις εργασίας στον μεταποιητικό τομέα κορυφώθηκαν στην Αμερική και ο Γύρος του Τόκιο της Γενικής Συμφωνίας για τους Δασμούς και το Εμπόριο έφεραν σημαντικές μειώσεις των δασμών με βάση τον κανόνα ΠΕΚ, οι ΗΠΑ έχουν χάσει 6,8 εκατ. θέσεις εργασίας στον μεταποιητικό τομέα.

Από τότε που η Κίνα εντάχθηκε στον ΠΟΕ το 2001, οι πραγματικές μέσες εβδομαδιαίες αποδοχές στις ΗΠΑ έχουν σε μεγάλο βαθμό παραμείνει στάσιμες -έχοντας αυξηθεί λίγο περισσότερο από 10% καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου αυτής.

Σήμερα, ο μέσος αμερικανικός δασμός ΠΕΚ είναι μόλις 3,3%. Της Κίνας είναι διπλάσιος στο 7,5%. Της Ταϊλάνδης και του Βιετνάμ κινούνται κοντά στο 10% και της Ινδίας στο εντυπωσιακό 17%. Η ανισορροπία εκτείνεται στα αυτοκίνητα: η ΕΕ χρεώνει τετραπλάσιο δασμό αυτοκινήτων από αυτόν των ΗΠΑ, στο 10% για τα κλειστά επιβατικά οχήματα, ο βασικός δασμός της Κίνας για εισαγωγές επιβατικών αυτοκινήτων είναι 25%.

Ακόμα χειρότερο από αυτό είναι το μπαράζ των μη δασμολογικών όπλων που χρησιμοποιούν τα ξένα κράτη για να στραγγαλίσουν τις αμερικανικές εξαγωγές, να δώσουν αθέμιτα ώθηση στις αποστολές τους προς τις ΗΠΑ και να περιφράξουν τις δικές τους αγορές.

Αυτά τα εργαλεία περιλαμβάνουν χειραγώγηση νομίσματος, στρεβλώσεις του φόρου προστιθέμενης αξίας, ντάμπινγκ, εξαγωγικές επιδοτήσεις, κρατικές επιχειρήσεις, κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας, διακρίσεις στα πρότυπα προϊόντων, ποσοστώσεις, απαγορεύσεις, αδιαφανή καθεστώτα αδειοδότησης, επαχθείς τελωνειακές διαδικασίες, εντολές εντοπισμού δεδομένων και, όλο και περισσότερο, τη χρήση «νομικών μέσων» σε μέρη όπως η ΕΕ για τη στόχευση των μεγαλύτερων αμερικανικών εταιρειών τεχνολογίας.

Επιπλέον, πολλοί ξένοι ανταγωνιστές δραστηριοποιούνται μέσα από εργοστάσια-κάτεργα και παραδείσους ρύπανσης που κηλιδώνουν ηθικά και περιβαλλοντικά το παγκόσμιο τοπίο από την Ασία και την Αφρική έως τη Λατινική Αμερική.

Ενώ ο ΠΟΕ επιτρέπει τεχνικά τις αμφισβητήσεις, το σύστημα επίλυσης διαφορών του είναι λειτουργικά χαλασμένο -και οι συνέπειες ήταν καταστροφικές. Οι ΗΠΑ έχουν προσφύγει στον ΠΟΕ για αρκετές υψηλού προφίλ εμπορικές διαμάχες στον τομέα της γεωργίας -με στόχο τις ξένες απαγορεύσεις για τα πουλερικά, το βοδινό κρέας που έχει υποστεί ορμονική επεξεργασία και τις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες. Σχεδόν σε κάθε περίπτωση, οι ΗΠΑ επικράτησαν. Αλλά οι νίκες δεν είχαν σημασία.

Η απαγόρευση της ΕΕ για το αμερικανικό βοδινό κρέας που έχει υποστεί ορμονική επεξεργασία αμφισβητήθηκε το 1996, κρίθηκε παράνομη το 1998, και παρ’ όλα αυτά η ΕΕ δεν την έχει άρει.

Ένα εμπορικό σύστημα όπου αντιμετωπίζουμε υψηλότερους δασμούς, πιο μεγάλους μη δασμολογικούς φραγμούς και καμία βιώσιμη πορεία επίλυσης δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα «σύστημα τιμής» σε έναν κόσμο χωρίς τιμή μεταξύ απατεώνων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Αμερική πρέπει να υπερασπιστεί τον εαυτό της -και πλέον αυτό κάνει.

Το ανταποδοτικό δασμολογικό δόγμα του Τραμπ κάνει ακριβώς αυτό που ο ΠΟΕ απέτυχε να κάνει: καθιστά τις ξένες χώρες υπόλογες. Οι ΗΠΑ θα αντιδρούν τώρα στους σημαντικά υψηλότερους δασμούς και τους συντριπτικούς μη δασμολογικούς φραγμούς που μας επιβάλλουν άλλα έθνη. Πρόκειται για δικαιοσύνη και κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει με αυτό.

Αυτό δεν είναι διαπραγμάτευση. Για τις ΗΠΑ είναι μια εθνική έκτακτη ανάγκη που προκλήθηκε από τα εμπορικά ελλείμματα που προκάλεσε ένα στημένο σύστημα.

Ο πρόεδρος Τραμπ είναι πάντα πρόθυμος να ακούσει. Αλλά για εκείνους τους παγκόσμιους ηγέτες που, μετά από δεκαετίες εξαπάτησης, ξαφνικά προσφέρονται να μειώσουν τους δασμούς, να γνωρίζετε το εξής: αυτή είναι μόνο η αρχή.

Θα θελήσουμε να ακούσουμε από χώρες όπως η Καμπότζη, το Μεξικό και το Βιετνάμ ότι θα σταματήσετε να επιτρέπετε στην Κίνα να παρακάμπτει τους αμερικανικούς δασμούς με τη μεταφόρτωση των εξαγωγών μέσω των χωρών σας. Η πολύ μεγαλύτερη απειλή έγκειται στον ιστό των μη δασμολογικών φραγμών που συνεχίζουν να πνίγουν τις αμερικανικές βιομηχανίες. Και αυτό, επίσης, πρέπει να τερματιστεί.

Το μόνο που θέλει η Αμερική είναι δικαιοσύνη. Ο πρόεδρος Τραμπ απλώς σας χρεώνει ό,τι μας χρεώνετε κι εσείς. Τι είναι πιο δίκαιο από αυτό;

Διαβάστε επίσης: 

Τραμπ προς ΕΕ: Να αγοράσετε ενέργεια 350 δισ. ώστε να αποφύγετε δασμούς

Τραμπ: Αμυντικός προϋπολογισμός μαμούθ – Φτάνει το 1 τρις δολάρια

Τραμπ: Απέρριψε την πρόταση της ΕΕ για μηδενικούς δασμούς στα βιομηχανικά προϊόντα