Με τη χώρα να πραγματοποιεί τα πρώτα της βήματα στο σύμπαν της επενδυτικής βαθμίδας, στο οποίο επέστρεψε μετά από σχεδόν 13 χρόνια αποκλεισμού ελέω της σκληρής δημοσιονομικής κρίσης, μεγάλο ζητούμενο είναι πλέον η επιτάχυνση της αναρρίχησης της ελληνικής αξιολόγησης στα «βαθμολόγια» των οίκων.

Ο κ.  Samuel Tilleray, primary credit analyst για την Ελλάδα στην ομάδα κρατικών αξιολογήσεων της Standard & Poor’s, η οποία αναμένεται να ανοίξει τα χαρτιά της για τη χώρα, εκτός απροόπτου στην προγραμματισμένη αξιολόγηση της τον Απρίλιο, αναδεικνύει την σταθερή και ταχεία μείωση του χρέους με οδηγούς την διατήρηση της υψηλής ανάπτυξης και τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα ως παράγοντα – κλειδί για την περαιτέρω, μελλοντική, αναβάθμιση της οικονομίας.

1

Αναφερόμενος δε στις προκλήσεις για την ελληνική οικονομία ενδιαφέρον έχει πως αναδεικνύει και την ενεργειακή απεξάρτηση από υδρογονάνθρακες, που με τη σειρά της θα μπορεί να περιορίσει τις εισαγωγές και κατ’ επέκταση το έλλειμμα στο ισοζύγιο πληρωμών της χώρας ως έναν επιπλέον παράγοντα που θα μπορούσε να ενισχύσει την αξιοπιστία της οικονομίας, προσμετρώντας θετικά στις αξιολογήσεις.

Ιδιαίτερη αξία έχει και η επισήμανση του ξένου τεχνοκράτη πως τον επόμενο χρόνο αναμένεται το λόγος του χρέους προς ΑΕΠ να είναι χαμηλότερος από της Ιταλίας, με την Ελλάδα να μην αποτελεί πλέον, τότε, την πιο υπερχρεωμένη χώρα στην ευρωζώνη ενώ αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με τις προβλέψεις της S&P η χώρα θα αναπτύσσεται με ρυθμό 2,4% στην τρέχουσα διετία 2025 – 2027.

Ο ίδιος εμφανίζεται ταυτόχρονα για καθησυχαστικός για το πολιτικό ρίσκο.

Όπως εξηγεί, ο οίκος δεν βλέπει – και δεν προσδοκά να δει με τα σημερινά δεδομένα –  υπονόμευση της δυνατότητας της κυβέρνησης να υλοποιήσει οικονομικές μεταρρυθμίσεις ή να πετύχει τους στόχους της για τα πρωτογενή πλεονάσματα, υπό το βάρος και των κοινωνικών αντιδράσεων που βιώνει στην τρέχουσα συγκυρία η χώρα για τα Τέμπη.

Αναλυτικά οι δηλώσεις στην Ελευθερία Αρλαπάνου

1. Η Ελλάδα αναπτύσσεται με ρυθμό άνω του 2% υπεραποδίδοντας σε σχέση με τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Ποια είναι η εκτίμηση σας για το ρυθμό ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα στην Ελλάδα; Ποια είναι τα προαπαιτούμενα προκειμένου η χώρα να επιταχύνει το δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης ειδικά από το σημείο που θα ξεκινήσει να εξασθενεί η επίδραση του ΤΑΑ;

«Προβλέπουμε μέση ανάπτυξη 2,4% στην περίοδο 2025 – 2027 με οδηγούς, την ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις. Αναμένουμε πως η αύξηση των  μισθών θα παραμείνει υποστηρικτική ενώ η επιπλέον υποχώρηση των ποσοστών ανεργίας θα δράσει υποστηρικτικά στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών. Σημειώνουμε επίσης πως η οικονομία βρίσκεται ακόμη 17% κάτω από τα υψηλά που κατέγραφε προ κρίσης, κάτι που υποδηλώνει πως υπάρχει περιθώριο για να συνεχίσει να αναπτύσσεται η οικονομία υπέρ αποδίδοντας έναντι του δυνητικού ρυθμού σε βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Για να διατηρήσει όμως αυτό το μομέντουμ η Ελλάδα θα πρέπει να συνεχίσει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σε τομείς όπως είναι η ψηφιοποίηση, η εκπαίδευση και ο ενεργειακός τομέας, κινήσεις που μπορούν να δώσουν ώθηση στην ανταγωνιστικότητα. Μακροπρόθεσμα η ανάπτυξη είναι πιθανόν να δεχθεί πιέσεις από το επιδεινούμενο δημογραφικό προφίλ της χώρας καθώς το εργατικό δυναμικό αναμένεται να συρρικνωθεί. Οι πολιτικές που είτε αυξάνουν τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, είτε ενθαρρύνουν την απασχόληση των πιο ηλικιωμένων, ή ανατρέπουν τη μετανάστευση εργατικού δυναμικού, είναι παραδείγματα διαθέσιμων επιλογών προκειμένου να αντιμετωπίσει η χώρα αυτή την πρόκληση και να συνεχίσει να υπεραποδίδει αναπτυξιακά έναντι των εταίρων της.»  

2. Τι πρέπει  να κάνει η Ελλάδα μεσοπρόθεσμα για να επιταχύνει το ρυθμό των αναβαθμίσεων της σε υψηλότερα επίπεδα αξιολόγησης;  

H αξιολόγηση ‘BBB-’ (η πρώτη βαθμίδα στη σκάλα της επενδυτικής βαθμίδας) που δίνουμε στη χώρα έχει αυτή τη στιγμή θετική προοπτική (outlook). Θα μπορούσαμε να αυξήσουμε την αξιολόγηση εάν ο λόγος του καθαρού χρέους προς το ΑΕΠ παραμείνει σε σταθερό δρόμο αποκλιμάκωσης. Αυτό μπορεί να συμβεί εάν η κυβέρνηση καταφέρει να διατηρήσει ισχυρά πρωτογενή πλεονάσματα και εάν συνεχίσει να έχει καλές επιδόσεις στην ανάπτυξη, ειδικά εάν αυτές έχουν ως οδηγό τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και βελτιώσεις στην οικονομική ανταγωνιστικότητα. Μια ακόμη σημαντική αδυναμία που εντοπίζουμε στην Ελλάδα είναι η ύπαρξη εξωτερικών ανισορροπιών, που αντανακλώνται για παράδειγμα στο ακόμη υψηλό έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Η αντιμετώπιση αυτού του θέματος, για παράδειγμα μέσω της μείωσης της εξάρτησης της Ελλάδας σε εισαγόμενους υδρογονάνθρακες, θα μπορούσε να ξεκλειδώσει περαιτέρω βελτίωση στην αξιοπιστία της χώρας.

3. Ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ στη χώρα είναι σε μια σταθερά πτωτική τροχιά. Ωστόσο έχουμε ακόμη δρόμο προτού υποχωρήσει κάτω από το 100%. Τι σημαίνει αυτό για τη δημοσιονομική πολιτική μεσοπρόθεσμα;  

Το χρέος της Ελλάδας είναι αυτή τη στιγμή ένα από τα υψηλότερα μεταξύ όλων των χωρών που αξιολογούμε. Ωστόσο, τον επόμενο χρόνο αναμένουμε πως οι δημοσιονομικές προσπάθειες της Ελλάδας θα μεταφραστούν σε χρέος  χαμηλότερο από εκείνο της Ιταλίας και επομένως η Ελλάδα δεν θα είναι η πιο υπερχρεωμένη χώρα – μέλος της ευρωζώνης. Αν και το σημερινό υψηλό χρέος πιθανόν να απαιτήσει χρόνο για να έλθει στο μέσο όρο της ευρωζώνης, χαρακτηρίζεται από μοναδικό και ιδιαίτερα ευνοϊκό προφίλ εξυπηρέτησης που υποδεικνύει πως υπάρχει περισσότερο δημοσιονομικό περιθώριο από εκείνο που δείχνει το ονομαστικό χρέος, καθώς το χρέος έχει μια μέση ωρίμανση 18,9 ετών και ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης μόλις 1,3%.

4. Η πολιτική σταθερότητα σε καιρούς πολιτικής αστάθειας που βλέπουμε σε μεγάλους Ευρωπαίους εταίρους διαφοροποιεί την Ελλάδα. Τις τελευταίες εβδομάδες όμως υπάρχει κοινωνική ένταση με μαζικές διαδηλώσεις για τα Τέμπη. Είναι το πολιτικό ρίσκο ένα πιθανό ρίσκο για την ελληνική οικονομία;  

Όχι κατ’ αποκλειστικότητα, η Ελλάδα αντιμετωπίζει κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις και έχει βιώσει αρκετές περιόδους κοινωνικής αναταραχής τα τελευταία χρόνια. Η εκδήλωση διαμαρτυριών, κατόπιν πιθανών αστοχιών σε πολιτικές είναι δυνητικά ένας σημαντικός μηχανισμός ελέγχου για τις κυβερνήσεις χωρίς να αντιπροσωπεύει απαραίτητα ουσιαστική αδυναμία για την αξιοπιστία μιας οικονομίας. Είναι σημαντικό για την τρέχουσα αξιολόγηση μας για τη χώρα, ότι οι κοινωνικές αντιδράσεις δεν έχουν ακόμη, και δεν περιμένουμε κάτι τέτοιο σε αυτή τη φάση, μεταφραστεί σε υπονόμευση της δυνατότητας της κυβέρνησης να υλοποιήσει οικονομικές μεταρρυθμίσεις ή να πετύχει τους στόχους της για τα πρωτογενή πλεονάσματα. 

Διαβάστε επίσης

S&P: Αναβάθμισε τις ελληνικές τράπεζες – Σε επενδυτική βαθμίδα Εθνική και Eurobank

Το «κόλλημα» της Moody’s, το στοίχημα της S&P και το Trump effect

S&P: Δύσκολη μια θετική έκπληξη – Αναβάθμιση την Άνοιξη του 2025 βλέπει η αγορά