Η Κυβέρνηση δρομολογεί, με συνέπεια, μεθοδικότητα και υπευθυνότητα, σημαντικές και στοχευμένες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις με εκσυγχρονιστικό πρόσημο, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, μιλώντας στην επιτροπή Οικονομικών της Βουλής, επί των διατάξεων του σχεδίου νόμου «Αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και του Συνεγγυητικού Κεφαλαίου Εξασφάλισης Επενδυτικών Υπηρεσιών, εκσυγχρονισμός Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους και άλλες επείγουσες διατάξεις».

Οι μεταρρυθμίσεις αυτές, υπογράμμισε ο Χρήστος Σταϊκούρας, αποσκοπούν:

  • στην ανάπτυξη του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα,
  • στη βελτίωση του πλαισίου δράσης και την ενίσχυση των εργαλείων της χώρας στις συναλλαγές με τις διεθνείς χρηματαγορές,
  • στην υιοθέτηση φορολογικών κινήτρων για την πράσινη οικονομία, την ενέργεια και την ψηφιοποίηση,
  • στην υλοποίηση πολιτικών για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πρωτοφανούς υγειονομικής και ενεργειακής κρίσης αλλά και των γεωπολιτικών αναταράξεων,
  • στην ενίσχυση των εργαζομένων της αμυντικής βιομηχανίας της χώρας,
  • στη διευκόλυνση για την εξόφληση των αποζημιώσεων σε απολυμένους υπαλλήλους από πιστωτικά ιδρύματα που έκλεισαν κατά τη διάρκεια της κρίσης.

ΤΧΣ

Αναφερόμενος στην αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, ο Χρήστος Σταϊκούρας υπογράμμισε ότι υπό την διοίκηση, πλέον, ενός πιο ευέλικτου διοικητικού οργάνου, και σύμφωνα με συγκεκριμένη στοχοθέτηση, το Ταμείο θα κληθεί, εντός αμέσου χρονικού διαστήματος, να δρομολογήσει την απο-επένδυσή του από τις τράπεζες, στις οποίες σήμερα διατηρεί συμμετοχή.

Στην κατεύθυνση αυτή:

1ον. Εισάγεται ρητή πρόβλεψη ότι η διάθεση των συμμετοχών του Ταμείου στις τράπεζες, εντός συγκεκριμένου χρονικού ορίζοντα που οριοθετείται από τη διάρκειά του, αποτελεί σκοπό του Ταμείου, τον οποίον οφείλει να εξυπηρετήσει. Επομένως, το Ταμείο οφείλει πλέον να ενεργεί συγκροτημένα προς την κατεύθυνση αυτή.

2ον. Χορηγείται σύντομη παράταση της διάρκειας του ΤΧΣ κατά 3 έτη, δηλαδή έως 31 Δεκεμβρίου 2025, από τη σήμερα προβλεπόμενη ημερομηνία εκπνοής του, η οποία είναι η 31η Δεκεμβρίου 2022. «Η διάρκεια ζωής του Ταμείου έχει κατ’ επανάληψη στο παρελθόν παραταθεί, για ανάλογα διαστήματα», επισήμανε ο υπουργός Οικονομικών.

3ον. Αναμορφώνεται το μοντέλο διοίκησης του ΤΧΣ, με στόχο την απλούστευσή του και την ενίσχυση της ευελιξίας του κατά τη λήψη αποφάσεων, προκειμένου να επιταχυνθεί η λήψη αποφάσεων, μεταξύ άλλων στοχεύοντας στην έγκαιρη απο-επένδυση από τα πιστωτικά ιδρύματα στα οποία – σήμερα – συμμετέχει. Έτσι, τα δύο σήμερα υφιστάμενα όργανα του ΤΧΣ, δηλαδή η τριμελής Εκτελεστική Επιτροπή και το επταμελές Γενικό Συμβούλιο, συνενώνονται σε ένα εννεαμελές Διοικητικό Συμβούλιο. Στο νέο αυτό όργανο, το Ελληνικό Δημόσιο ευρέως νοούμενο, δηλαδή το Υπουργείο Οικονομικών και η Τράπεζα της Ελλάδος, διατηρεί την επιρροή του, συντηρώντας παράλληλα την απαιτούμενη ισορροπία με την πλευρά των θεσμών. Το εννεαμελές αυτό Δ.Σ. αποτελείται από τρία εκτελεστικά και έξι μη εκτελεστικά μέλη. Εξ αυτών, το Υπουργείο Οικονομικών και η ΤτΕ θα ορίζουν από κοινού ένα εκτελεστικό μέλος (σήμερα το Υπουργείο Οικονομικών δεν έχει αντίστοιχη δυνατότητα ορισμού μέλους στην τριμελή Εκτελεστική Επιτροπή του ΤΧΣ, ενώ μόνον η ΤτΕ διαθέτει το δικαίωμα αυτό), και περαιτέρω τόσο το Υπουργείο Οικονομικών όσο και η ΤτΕ θα ορίζουν από ένα μη εκτελεστικό μέλος. Τα υπόλοιπα μέλη ορίζονται σύμφωνα με την προβλεπόμενη και σήμερα διαδικασία της Επιτροπής Επιλογής.

4ον. Προστίθενται προϋποθέσεις ανεξαρτησίας για τα ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη Δ.Σ., όπως είναι, για παράδειγμα, ένας ανώτατος χρόνος θητείας 7 ετών στο Δ.Σ., η υπέρβαση του οποίου κωλύει την περαιτέρω συμμετοχή τους σε αυτό, καθώς και η αξιολόγηση των περιπτώσεων συγκρούσεων συμφερόντων των μελών, λόγω απασχόλησής τους σε άλλες θέσεις.

5ον. Προβλέπεται ότι η Επιτροπή Επιλογής, στο πλαίσιο της υποβολής καταλόγου υποψηφίων προς τον Υπουργό Οικονομικών για τον ορισμό μέλους Δ.Σ., οφείλει να παρέχει ελάχιστο αριθμό τριών υποψηφίων μελών που προτείνονται από την Επιτροπή Επιλογής προς τον Υπουργό Οικονομικών, προκειμένου να αυξηθούν τα εχέγγυα καθορισμού κατάλληλων μελών στο Δ.Σ. του Ταμείου και να διασφαλισθεί η ευχέρεια επιλογής στο Υπουργείο.

6ον. Αίρονται οι υφιστάμενοι περιορισμοί στα δικαιώματα ψήφου του Ταμείου, τα οποία εφεξής θα τα ασκεί ως κοινός μέτοχος.

7ον. Αποτυπώνονται, στον νόμο, οι γενικές αρχές που διέπουν τη στρατηγική απο-επένδυσης, καθώς επίσης οι προδιαγραφές για τη διαμόρφωση και την υλοποίησή της. Το Ταμείο υιοθετεί συλλογική πολιτική απο-επένδυσης, η οποία οφείλει να τηρεί τις αρχές του ανταγωνισμού και να διέπεται, ενδεικτικά από αρχές, όπως η οικονομική και λειτουργική βιωσιμότητα του πιστωτικού ιδρύματος, οι συνθήκες της αγοράς, οι μακροοικονομικές συνθήκες, και οι συνθήκες που διέπουν τον κλάδο των πιστωτικών ιδρυμάτων, καθώς και οι αναμενόμενες συνέπειες της στρατηγικής απο-επένδυσης για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, την αγορά και την ευρύτερη οικονομία της χώρας, ο σεβασμός στην αρχή της διαφανούς δράσης, η αναγκαιότητα κατάρτισης χρονοδιαγράμματος υλοποίησης της στρατηγικής απο-επένδυσης, και η ανάγκη επιστροφής του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα σε καθαρά ιδιωτική μετοχική σύνθεση. Για τον σκοπό αυτόν, το Ταμείο δύναται να προσλάβει ανεξάρτητο χρηματοοικονομικό σύμβουλο προκειμένου να το υποβοηθήσει στην κατάρτιση της πολιτικής, η οποία – προ της υιοθέτησής της από το Ταμείο – λαμβάνει τη σύμφωνη γνώμη του Ελληνικού Δημοσίου, είπε ο υπουργός Οικονομικών και επισήμανε ότι στη συνέχεια, η εκτέλεση της διάθεσης ανά πιστωτικό ίδρυμα εκπονείται από διακριτό σύμβουλο διάθεσης, για την επιλογή του οποίου το Υπουργείο Οικονομικών εκφέρει τη γνώμη του προς το Ταμείο.

8ον. Περιορίζονται, σε συνεργασία με την ΤτΕ ως αρμόδιας για την εφαρμογή της τραπεζικής νομοθεσίας, τα ειδικά δικαιώματα διοίκησης του Ταμείου στα Δ.Σ. των τραπεζών, προκειμένου να αρθούν επικαλύψεις της ισχύουσας τραπεζικής νομοθεσίας και να αυξηθεί η επενδυσιμότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων.

Συνεγγυητικό Κεφάλαιο

Για το νέο θεσμικό πλαίσιο που αφορά τη σύσταση και λειτουργία του Συνεγγυητικού Κεφαλαίου Εξασφάλισης Επενδυτικών Υπηρεσιών, ο υπουργός Οικονομικών είπε ότι οι κυριότερες αλλαγές τις οποίες επιφέρει το παρόν Σχέδιο Νόμου στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο είναι οι εξής:

1ον. Η εποπτεία του «Συνεγγυητικού» περνά από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στον Υπουργό Οικονομικών, και ένα μέλος του Δ.Σ. του Συνεγγυητικού προέρχεται από το Υπουργείο Οικονομικών. Η δε Προεδρία του Δ.Σ. του Συνεγγυητικού περιέρχεται στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.

2ον. Θεσπίζονται κανόνες ορθής διακυβέρνησης του «Συνεγγυητικού», μέσω κριτηρίων ασυμβίβαστου για τα μέλη του Δ.Σ. και σύνταξης Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας και Κανονισμού Λειτουργίας Επιτροπής Αποζημιώσεων.

3ον. Διατυπώνονται σαφείς προϋποθέσεις για τη δυνατότητα παροχής αποζημίωσης, η οποία ανέρχεται μέχρι το ανώτατο όριο των 30.000 ευρώ ανά επενδυτή.

4ον. Εισάγεται υποχρέωση οι ετήσιοι ισολογισμοί να συντάσσονται σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς. «Στόχος είναι η παροχή της δυνατότητας στο «Συνεγγυητικό» να συμβαδίσει με τις εξελίξεις που έχουν συντελεστεί στο πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία της κεφαλαιαγοράς και την αρχιτεκτονική του χρηματοπιστωτικού συστήματος σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο, δρώντας σε ένα διαρκώς διευρυνόμενο και πολυπλοκότερο φάσμα επενδυτικών υπηρεσιών και χρηματοπιστωτικών μέσων», όπως ανέφερε ο κ. Σταϊκούρας.

ΟΔΔΗΧ

Αναφερόμενος στις διατάξεις για τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (Ο.Δ.ΔΗ.Χ.), ο υπουργός Οικονομικών υπογράμμισε ότι η ένταση της αστάθειας στις διεθνείς χρηματαγορές, η εμφάνιση νέων κινδύνων και χρηματοπιστωτικών εργαλείων, καθώς και οι αυξημένες απαιτήσεις, αφενός για ταχεία και αποτελεσματική δράση του Κράτους, αφετέρου για έλεγχο και διαφάνεια, έχουν καταστήσει αναγκαίο τον εκσυγχρονισμό του Οργανισμού.

Με το σχέδιο νόμου, όπως επισήμανε, εισάγεται νέο, ενιαίο και συνεκτικό σχήμα οργάνωσης των υπηρεσιών του Ο.Δ.ΔΗ.Χ.. Συστήνονται 4 Διευθύνσεις και 2 Αυτοτελή Τμήματα, με σαφώς προσδιορισμένες αρμοδιότητες, οι οποίες ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες του. Για τη διάρθρωση των υπηρεσιών ακολουθείται το διεθνές μοντέλο των «τριών γραμμών άμυνας» (“Three Lines of Defence”). Η πρώτη γραμμή άμυνας αποτελείται από τη Διεύθυνση Δανεισμού και Διαχείρισης (“Front Office”) και τη Διεύθυνση Διακανονισμού και Ελέγχου Συναλλαγών (“Middle & Back Office”). Η δεύτερη γραμμή άμυνας οργανώνεται στο πλαίσιο της Διεύθυνσης Ανάλυσης Κινδύνων και Συμμόρφωσης. «Οι λειτουργίες διαχείρισης κινδύνων και κανονιστικής συμμόρφωσης προωθούν ένα σύστημα ελέγχου και ισορροπιών (“checks and balances”), αποτελώντας εγγύηση για την τήρηση των αρχών της χρηστής διοίκησης, της αποτελεσματικότητας και της διαφάνειας», είπε ο κ. Σταϊκούρας και πρόσθεσε ότι η προβλεπόμενη σύσταση Αυτοτελούς Τμήματος Εσωτερικού Ελέγχου (“Internal Audit”) ολοκληρώνει το σύστημα των τριών γραμμών άμυνας και «το Τμήμα είναι επιφορτισμένο με τον ανεξάρτητο έλεγχο των δύο πρώτων επιπέδων, προκειμένου να παρέχει διαβεβαίωση προς τα όργανα διοίκησης ότι το πλαίσιο διακυβέρνησης, η διαχείριση των κινδύνων και το σύστημα εσωτερικού ελέγχου λειτουργούν αποτελεσματικά. Η εσωτερική επιθεώρηση προωθεί την υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών, την αντιμετώπιση των καίριων αδυναμιών και την ευαισθητοποίηση της διοίκησης σχετικά με τα αναγκαία διορθωτικά μέτρα», ενώ προβλέπεται η σύσταση Αυτοτελούς Τμήματος Νομικής Υποστήριξης, η οποία είναι απαραίτητη για τη λειτουργία του Ο.Δ.ΔΗ.Χ., σε επίπεδο εσωτερικής λειτουργίας.

«Βασικός άξονας της απόδοσης των νέων αρμοδιοτήτων του ΟΔΔΗΧ», είπε επίσης ο υπουργός Οικονομικών είναι η αναγνώριση της απαραίτητης ευελιξίας, προκειμένου ο Φορέας να είναι σε θέση να προβαίνει στις αναγκαίες ενέργειες και στην έκδοση των σχετικών πράξεων, χωρίς την προηγούμενη σύμπραξη άλλου διοικητικού οργάνου. Εξάλλου, η όλη δράση του Ο.Δ.ΔΗ.Χ. τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργού Οικονομικών και εντάσσεται στο σχετικό Πρόγραμμα Δανεισμού και Διαχείρισης Χρέους, το οποίο επίσης εγκρίνεται από τον Υπουργό Οικονομικών.

«Μέσω του εκσυγχρονισμού του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τη δράση του, ο Ο.Δ.ΔΗ.Χ. θα είναι σε θέση να ασκήσει με τον βέλτιστο και πλέον αποτελεσματικό τρόπο τις εξαιρετικά κρίσιμες αρμοδιότητές του αναφορικά με τη διαχείριση του δημοσίου χρέους, και ιδίως σε σχέση με τη χρηματοδότηση του Ελληνικού Δημοσίου, τη βελτίωση του κόστους δανεισμού, την επίτευξη της καλύτερης δυνατής διάρθρωσης του δημοσίου χρέους και τη διαχείριση των ταμειακών διαθεσίμων του Δημοσίου», είπε ο κ. Σταϊκούρας και επισήμανε ότι θα παρέχεται η δυνατότητα και η ευελιξία στον Οργανισμό να προβαίνει σε όλες τις απαραίτητες πρωτοβουλίες και ενέργειες με στόχο τη βελτίωση και αποτελεσματικότερη λειτουργία της δευτερογενούς αγοράς κρατικών χρεογράφων, ώστε να περιοριστούν τα συναλλακτικά κόστη, οι ελληνικοί κρατικοί τίτλοι να γίνουν ελκυστικότεροι στο διεθνές επενδυτικό κοινό και να επεκταθεί – περαιτέρω – η επενδυτική-πελατειακή τους βάση.

Σε σχέση με τις λοιπές διατάξεις του νομοσχεδίου, ο υπουργός Οικονομικών αναφέρθηκε:

-στην πρόβλεψη για καταβολή ειδικού κινήτρου παραγωγικότητας στους εργαζόμενους στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία Α.Ε. (Ε.Α.Β. Α.Ε.).

-στην κατάργηση του φόρου πολυτελείας στα προϊόντα της δασμολογικής κλάσης 43.03 (ενδύματα, εξαρτήματα της ένδυσης και άλλα είδη από γουνοδέρματα) (σήμερα εξαιρούνται από τον φόρο πολυτελείας τα εγχωρίως παραγόμενα γουνοποιητικά προϊόντα που πωλούνται χονδρικώς στο εσωτερικό της χώρας μεταξύ των επιχειρήσεων) και, στα είδη της παρ. 1 του άρθρου 17 του ν.3833/2010 που παραλαμβάνονται ως πρώτες ύλες για την παραγωγή ετοίμων προϊόντων (σήμερα η συγκεκριμένη απαλλαγή αφορά αποκλειστικά και μόνο τις πρώτες ύλες που παραλαμβάνονται για την εγχώρια παραγωγή γουνοποιητικών προϊόντων).

-στη χορήγηση κινήτρου προσαυξημένης έκπτωσης κατά 100% σε δαπάνες μικρομεσαίων επιχειρήσεων που αφορούν σε πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση.

-στην παραχώρηση άνευ ανταλλάγματος, στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, της κυριότητας τμήματος του οριζόμενου δημόσιου ακινήτου ιδιοκτησίας Ελληνικού Δημοσίου, για την ανέγερση του Αρχαιολογικού Μουσείου Λευκάδας.

-στη δυνατότητα σε ειδικό εκκαθαριστή περισσοτέρων του ενός υπό ειδική εκκαθάριση πιστωτικών ιδρυμάτων να αιτείται από την Τράπεζα της Ελλάδος άδεια για την προσωρινή χρήση ταμειακών διαθεσίμων ενός υπό ειδική εκκαθάριση πιστωτικού ιδρύματος για την ταχεία ικανοποίηση πιστωτών άλλου υπό ειδική εκκαθάριση πιστωτικού ιδρύματος υπό τον ίδιο ειδικό εκκαθαριστή.

Διαβάστε επίσης

Στο Παρίσι ο Σταϊκούρας για τη σύνοδο του ΟΟΣΑ