Αν και το 2022, όλες οι προβλέψεις έδειχναν ευοίωνες, αυτό πλέον ανήκει στο παρελθόν. Ο λόγος είναι ο πόλεμος με την Ουκρανία και οι περικοπές που διέταξε ο Πούτιν στο ρωσικό αέριο. Πλέον ο πληθωρισμός όπως αναφέρει, πλησιάζει τα διψήφια ποσοστά και ένας χειμώνας με ενεργειακές ελλείψεις πλησιάζει με βήμα ταχύ.

«Η κρίση είναι η νέα κανονικότητα», δήλωσε στο πρακτορείο Reuters ο διευθύνων σύμβουλος της Carrefour, Alexandre Bompard. «Αυτό που είχαμε συνηθίσει τις τελευταίες δεκαετίες – χαμηλός πληθωρισμός, διεθνές εμπόριο – έχει τελειώσει», συμπλήρωσε.

1

Οι μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης υπό καθεστώς ύφεσης

Από ότι φαίνεται, Γερμανία και Ιταλία, νούμερο  1 και νούμερο 4 ευρωπαϊκές οικονομίες, πρόκειται να πληρώσουν αρκετά το μάρμαρο, λόγω της μεγάλης τους εξάρτησης από το ρωσικό αέριο. Καθώς «παλεύει» με μια καυτή αγορά εργασίας και μια ταχεία αύξηση των μισθών, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) αυξάνει τα επιτόκια γρήγορα και έχει καταστήσει σαφές ότι είναι διατεθειμένη να διακινδυνεύσει ακόμη και μια ύφεση για να τιθασεύσει την αύξηση των τιμών.

Αντίθετα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει αυξήσει τα επιτόκια μόνο μία φορά, πίσω στο μηδέν, και θα κινηθεί επιφυλακτικά, έχοντας κατά νου ότι η αύξηση του κόστους δανεισμού των υπερχρεωμένων χωρών της ευρωζώνης, όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Ελλάδα, θα μπορούσε να τροφοδοτήσει τις ανησυχίες για την ικανότητά τους να συνεχίσουν να πληρώνουν τα χρέη τους.

Λαμπρή εξαίρεση ο τουρισμός – Αγκάθι η έλλειψη εργαστικού δυναμικού

Ο τουρισμός αποτέλεσε μία εξαίρεση, με τους ανθρώπους να επιθυμούν να ξοδέψουν μέρος των συσσωρευμένων αποταμιεύσεων και να απολαύσουν το πρώτο ξέγνοιαστο, χωρίς υγειονομικούς περιορισμούς, καλοκαίρι τους, μετά το 2019. Αλλά ακόμη και ο ταξιδιωτικός τομέας περιορίζεται από τις ελλείψεις χωρητικότητας και εργατικού δυναμικού, καθώς οι εργαζόμενοι που απολύθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας ήταν απρόθυμοι να επιστρέψουν.

Βασικά αεροδρόμια, όπως αυτό της Φρανκφούρτης και το Χίθροου του Λονδίνου, αναγκάστηκαν να περιορίσουν τις πτήσεις απλώς και μόνο επειδή δεν είχαν το προσωπικό για να εξυπηρετήσουν τους επιβάτες. Στο Σίπχολ του Άμστερνταμ, οι χρόνοι αναμονής έφτασαν τις τέσσερις ή πέντε ώρες αυτό το καλοκαίρι. Οι αεροπορικές εταιρείες επίσης δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν. Η γερμανική Lufthansa αναγκάστηκε να ζητήσει συγγνώμη από τους πελάτες για το χάος, παραδεχόμενη ότι είναι απίθανο το χάος να μετριαστεί σύντομα.

Ο γρίφος της ενεργειακής ανεξαρτησίας

Η κατάσταση αυτή είναι πιθανό να χειροτερέψει, ειδικά αν η Ρωσία μειώσει περαιτέρω τις εξαγωγές φυσικού αερίου. «Το σοκ του φυσικού αερίου σήμερα είναι πολύ μεγαλύτερο – είναι σχεδόν διπλάσιο από το σοκ που είχαμε τη δεκαετία του ’70 με το πετρέλαιο», δήλωσε η Caroline Bain της Capital Economics. «Είδαμε μια αύξηση 10 έως 11 φορές στην τιμή spot του φυσικού αερίου στην Ευρώπη τα τελευταία δύο χρόνια».

Ενώ η ΕΕ έχει παρουσιάσει σχέδια για την επιτάχυνση της μετάβασής της στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την απεξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο έως το 2027, καθιστώντας την πιο ανθεκτική μακροπρόθεσμα, οι ελλείψεις εφοδιασμού την αναγκάζουν να επιδιώξει μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% φέτος.

Η σημασία της κρίσης για τους ανθρώπους

Για τους απλούς ανθρώπους θα σημαίνει βραχυπρόθεσμα πιο κρύα σπίτια και γραφεία. Η Γερμανία, για παράδειγμα, θέλει οι δημόσιοι χώροι να θερμαίνονται μόνο στους 19 βαθμούς Κελσίου αυτόν τον χειμώνα, σε σύγκριση με τους 22 βαθμούς που ήταν προηγουμένως.

Μακροπρόθεσμα, θα σημαίνει υψηλότερο κόστος ενέργειας και συνεπώς πληθωρισμό, καθώς το μπλοκ πρέπει να εγκαταλείψει τις μεγαλύτερες και φθηνότερες προμήθειες ενέργειας. Αυτό σημαίνει για τις επιχειρήσεις, χαμηλότερη παραγωγή, γεγονός που μειώνει περαιτέρω την ανάπτυξη, ιδίως στη βιομηχανία.

Οι τιμές χονδρικής πώλησης φυσικού αερίου στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία του μπλοκ, έχουν πενταπλασιαστεί μέσα σε ένα χρόνο, αλλά οι καταναλωτές προστατεύονται από μακροχρόνιες συμβάσεις, οπότε ο αντίκτυπος μέχρι στιγμής είναι πολύ μικρότερος.

Προβλήματα στην απασχόληση και στις επιχειρήσεις

Το ζενίθ έχει πιάσει η απασχόληση με τις εταιρείες να είναι πρόθυμες να κρατήσουν τους εργαζόμενους, ιδίως εφόσον οδεύουν προς την ύφεση με σχετικά υγιή περιθώρια κέρδους. Αυτό θα μπορούσε στη συνέχεια να στηρίξει την αγοραστική δύναμη, υποδεικνύοντας μια σχετικά επιφανειακή ύφεση με μικρή μόνο άνοδο του χαμηλού πλέον ποσοστού ανεργίας που βρίσκεται σε επίπεδα ρεκόρ.

«Βλέπουμε συνεχιζόμενη οξεία έλλειψη εργατικού δυναμικού, ιστορικά χαμηλή ανεργία και υψηλό αριθμό κενών θέσεων εργασίας», δήλωσε στο πρακτορείο Reuters το μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, Isabel Schnabel. «Αυτό πιθανότατα συνεπάγεται ότι ακόμη και αν εισέλθουμε σε ύφεση, οι επιχειρήσεις μπορεί να είναι αρκετά απρόθυμες να απολύσουν εργαζομένους σε ευρεία κλίμακα», πρόσθεσε.

Διαβάστε επίσης

Νευρικότητα και άνοδος στις αποδόσεις των ομολόγων

Τουρκία: Διπλασιάζονται οι εισαγωγές πετρελαίου από την Ρωσία