«Εκρηκτική» ανάπτυξη 6,9% φέτος προβλέπει το σχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε στη Βουλή, ενώ για το 2022 εκτιμά ότι η αύξηση του ΑΕΠ θα αγγίξει το 4,5%.

Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, ο ρυθμός ανάπτυξης για το έτος 2021 αναθεωρείται σημαντικά προς τα άνω, από 3,6% που προβλεπόταν στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2022- 2025 και 6,1% στο προσχέδιο Προϋπολογισμού 2022. Αυτό σηματοδοτεί ότι σε σχέση με την ύφεση ύψους 9% που παρατηρήθηκε το 2020, η οικονομία έχει ήδη καλύψει άνω των δύο τρίτων του απολεσθέντος εγχώριου προϊόντος, εντός μάλιστα ενός έτους που κατά το πρώτο εξάμηνο υπήρχαν ακόμη σε ισχύ σημαντικά περιοριστικά μέτρα στην άσκηση της οικονομικής δραστηριότητας.

Επιπλέον, η σωρευτική ανάπτυξη των ετών 2021-2022 αυξάνεται στο 11,7%, 1,6% υψηλότερα σε σχέση με τις προβλέψεις στο ΜΠΔΣ 2022-2025, σηματοδοτώντας ότι κατά το έτος 2022 όχι μόνο αναμένεται να αποκατασταθεί το επίπεδο του εγχώριου προϊόντος του 2019, αλλά αυτό να αυξηθεί περαιτέρω, κατά 1,7%. Χαρακτηριστικό και δομικό στοιχείο της οικονομικής ανάπτυξης που ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη, είναι η σημαντική μείωση του ποσοστού ανεργίας, από 16,5% τον Σεπτέμβριο του 2020, σε 13% τον Σεπτέμβριο του 2021.

Το τελικό κείμενο δεν περιέχει «εκπλήξεις», καθώς περιλαμβάνει τις κυβερνητικές εξαγγελίες όπως παρουσιάστηκαν το Σεπτέμβριο στη ΔΕΘ και δεν γίνεται καμία επιπλέον αναφορά στη λήψη νέων μέτρων.

Στο επίκεντρο του νέου σχεδίου βρίσκεται η εξέλιξη της πανδημίας, για την οποία έχουν δοθεί έως σήμερα πάνω από 40 δισ. ευρώ σε παρεμβάσεις και ενισχύσεις, αλλά και η πορεία της ενεργειακής κρίσης, με το οικονομικό επιτελείο να «καραδοκεί» για τη λήψη επιπρόσθετων μέτρων, σε περίπτωση που συνεχιστεί το «ράλι» τιμών.

Έλλειμμα πάνω από 10 δισ.

Το έλλειμμα του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2022 προβλέπεται σε 10,17 δισ. ευρώ, σε δημοσιονομική βάση, αυξημένο κατά 1,998 δισ. ευρώ, σε σχέση με τον στόχο του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2022- 2025.

Επίσης, το πρωτογενές αποτέλεσμα του Κρατικού Προϋπολογισμού προβλέπεται, σε δημοσιονομική βάση, σε έλλειμμα ύψους 4,62 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 2,048 δισ. ευρώ, σε σχέση με τον στόχο του Μεσοπρόθεσμου.

Επιπλέον έσοδα από φόρους 3,5 δισ.

Αυξημένα έσοδα από φόρους το 2022 κατά σχεδόν 3,5 δισ. ευρώ προβλέπει το σχέδιο του προϋπολογισμού, στηριζόμενα κυρίως στους φόρους της κατανάλωσης.

Σύμφωνα με το τελικό κείμενο, τα φορολογικά έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού αναμένεται να ανέλθουν σε 50,055 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 536 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προσχέδιο λόγω της μεγαλύτερης προβλεπόμενης αύξησης του ΑΕΠ.

Η συνολική μεταβολή των φορολογικών εσόδων μεταξύ 2021 και 2022 ανέρχεται συνολικά στα 3,5 δισ. ευρώ με τους φόρους κατανάλωσης να συνεισφέρουν κατά περίπου 2,2 δισ. ευρώ και τους φόρους εισοδήματος κατά 1,3 δισ. ευρώ.

Τα βασικά μεγέθη

Το σχέδιο προβλέπει αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 3,3% φέτος και 3% την επόμενη χρονιά. Για τη δημόσια κατανάλωση αναμένει συρρίκνωση κατά 2,8% το 2022 ύστερα από αύξηση 4,1% φέτος. Ποντάρει δε σε άλμα των επενδύσεων κατά 11,7% φέτος 21,9% την επόμενη χρονιά.

Για τις εξαγωγές προβλέπει αύξηση 14,1% το 2021 και 11,1% το 2022, ενώ στο μέτωπο των εισαγωγών αναμένει αύξηση 6,6% και 8,9% αντίστοιχα. Όσον αφορά στην ανεργία προβλέπεται να υποχωρήσει την επόμενη χρονιά στο 14,2% από 15,9% φέτος.

Οι κίνδυνοι

Σύμφωνα με το σχέδιο του προϋπολογισμού, υπάρχουν μια σειρά από δημοσιονομικοί κίνδυνοι, οι οποίοι μπορούν να «απειλήσουν» την εκτέλεσή του κατά τη διάρκεια του ερχόμενου έτους. Στο επίκεντρο βρίσκεται η «διπλή κρίση» που βιώνει η χώρα με την πανδημία και την ακρίβεια.

«Δημοσιονομικοί κίνδυνοι κατά την εκτέλεση του Προϋπολογισμού του 2022 μπορεί να προκύψουν από τυχόν αναζωπύρωση της πανδημίας που θα απαιτήσει νέα μέτρα στήριξης της οικονομίας και ενίσχυσης του συστήματος υγείας, τις ενδεχομένως παρατεταμένες πληθωριστικές πιέσεις -ιδίως στην ενέργεια- οι οποίες θα απαιτήσουν ενδεχομένως τη λήψη αντισταθμιστικών μέτρων, τυχόν καταπτώσεις κρατικών εγγυήσεων και έκδοση δικαστικών αποφάσεων με αρνητικό δημοσιονομικό αντίκτυπο» υπογραμμίζει.

Οι προτεραιότητες του 2022

Εκτός από την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, βασικές προτεραιότητες για το έτος 2022 αποτελούν:

∙ η ανάπτυξη της οικονομίας μέσω της αξιοποίησης των ευρωπαϊκών πόρων του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Recovery and Resilience Facility),

∙ η ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων, με την αύξηση των δαπανών και των φυσικών παραλαβών εξοπλιστικών συστημάτων,

∙ η ενίσχυση των επιχειρήσεων, πλέον των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας, με τη μείωση του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες, τη μείωση του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου και τη μείωση του φόρου σε περίπτωση συγχώνευσης (για μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις),

∙ η ενίσχυση των νέων, μέσω της κατάργησης του φόρου γονικών παροχών-δωρεών για παροχέςδωρεές αξίας έως 800.000 ευρώ για συγγενείς πρώτου βαθμού, της επέκτασης του στεγαστικού επιδόματος και στους σπουδαστές των δημοσίων ΙΕΚ, της ενίσχυσης των νέων χωρίς εργασιακή εμπειρία για τους πρώτους 6 μήνες απασχόλησής τους και της κατάργησης του τέλους συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας για τους νέους έως 29 ετών (με παράλληλη μείωσή του για τους λοιπούς συνδρομητές),

∙ η θέσπιση φορολογικών κινήτρων για τη χρήση των ηλεκτρονικών συναλλαγών για δαπάνες σε συγκεκριμένους κλάδους και

∙ η ενίσχυση της πράσινης οικονομίας και των ψηφιακών επενδύσεων, μέσω της θέσπισης εκπτώσεων φόρου για δαπάνες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που εντάσσονται στις ανωτέρω κατηγορίες.

Μέτρα στήριξης

Επεκτείνεται η αναστολή πληρωμής του τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης έως τον Ιούνιο του 2022. Το δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 18 εκατ. ευρώ για το 2021 και 9 εκατ. ευρώ για το 2022.

Από το πρόγραμμα επιδότησης παγίων δαπανών συμψηφίζονται οφειλές συνολικού ύψους 458 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 215 εκατ. ευρώ προς την φορολογική αρχή και 243 εκατ. ευρώ προς τα ασφαλιστικά ταμεία.

Επεκτείνεται το πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ επιδότησης δόσεων δανείων νοικοκυριών που επλήγησαν από την πανδημία για τρεις μήνες εντός του 2021. Το δημοσιονομικό κόστος του προγράμματος ανέρχεται σε 241 εκατ. ευρώ για το 2021.

Επεκτείνεται το πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ έως το τέλος του 2021. Το δημοσιονομικό κόστος του προγράμματος ανέρχεται σε 156 εκατ. ευρώ για το 2021 και 30 εκατ. ευρώ για το 2022.

Επεκτείνεται το πρόγραμμα των 100.000 νέων θέσεων εργασίας για άλλες 50.000 νέες θέσεις μέχρι εξαντλήσεώς τους. Το δημοσιονομικό κόστος του προγράμματος εκτιμάται σε 296 εκατ. ευρώ για το 2021 και 186 εκατ. ευρώ για το 2022.

Επεκτείνεται το πρόγραμμα επιδότησης κενών θέσεων στον πολιτισμό έως τον Δεκέμβριο του 2021. Το δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 34 εκατ. ευρώ για το 2021 και 5 εκατ. ευρώ για το 2022.

Επιπλέον τους επόμενους μήνες οι επιχειρήσεις εξακολουθούν και ωφελούνται

(α) από το πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ 2 για την επιδότηση δανείων νομικών προσώπων δημοσιονομικού κόστους 236 εκατ. ευρώ για το 2021 και 61 εκατ. ευρώ για το 2022,

(β) από τη μειωμένη προκαταβολή φόρου εισοδήματος (70% για τα νομικά πρόσωπα και 55% για τα φυσικά πρόσωπα-επιτηδευματίες) με δημοσιονομικό κόστος 1.100 εκατ. ευρώ για το 2021,

(γ) από την εκταμίευση των υπολειπόμενων ποσών από τις επιχορηγήσεις των προγραμμάτων στήριξης των κλάδων της εστίασης, του τουρισμού, των γυμναστηρίων και λοιπών κλάδων μέσω ΠΔΕ, εκτιμώμενου ύψους 492 εκατ. ευρώ για το 2021 και

(δ) από το εγγυοδοτικό πρόγραμμα πολύ μικρών επιχειρήσεων συνολικού ύψους 450 εκατ. ευρώ.

Εντός του Δεκεμβρίου θα δοθεί διπλή δόση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος για το 2021 ανέρχεται σε 64 εκατ. ευρώ. Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και του πρωτογενούς τομέα

Από τον Ιανουάριο του 2022 μειώνεται ο φόρος νομικών προσώπων από το 24% στο 22%. Το δημοσιονομικό κόστος για το 2022 ανέρχεται σε 183 εκατ. ευρώ.

Από την 1η Οκτωβρίου 2021 μειώνεται κατά 50% ο φόρος στη συγκέντρωση κεφαλαίου. Το δημοσιονομικό κόστος για το 2021 ανέρχεται σε 9 εκατ. ευρώ και για το 2022 σε 38 εκατ. ευρώ.

Από την 1η Οκτωβρίου 2021 μειώνεται ο ΦΠΑ των ζωοτροφών που προορίζονται για ζωική παραγωγή από το 13% στο 6%. Το δημοσιονομικό κόστος για το 2021 ανέρχεται σε 4 εκατ. ευρώ και για το 2022 σε 15 εκατ. ευρώ.

Χορήγηση προσαυξημένης έκπτωσης για δαπάνες που αφορούν σε πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση από την 1η Ιανουαρίου 2022. Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε 20 εκατ. ευρώ κατ’ έτος και αναμένεται να επηρεάσει τα έτη 2023 και εξής.

Κίνητρα για συνενώσεις και συνεργασίες μεσαίων, μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένης της έκπτωσης επί του φόρου εισοδήματος, δημιουργώντας σημαντικές οικονομίες κλίμακας και αυξημένες δυνατότητες δανεισμού.

Επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο κίνησης σε νέους αγρότες και αγρότες μέλη συνεργατικών σχημάτων για το έτος 2022. Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται στο ποσό των 50 εκατ. ευρώ.

Διαβάστε επίσης:

Προϋπολογισμός: Στο 6,9% η ανάπτυξη για το 2021

Moody’s και προϋπολογισμός «πακέτο» την Παρασκευή – Δεκέμβριο τα σπουδαία για παροχές

Bitcoin: Βουτιά σχεδόν 20% σε λιγότερο από δύο εβδομάδες – Οι εκτιμήσεις των αναλυτών