Το ζήτημα της αύξηση των τιμών στα προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, λόγω των παγκόσμιων πληθωριστικών πιέσεων οι οποίες εδώ και μήνες απασχολούν τις διεθνείς αγορές, έρχεται στο επίκεντρο για την κυβέρνηση.

Ήδη, στην Ευρωζώνη η αύξηση του πληθωρισμού έχει ξεπεράσει το 3%, πολύ πάνω από τον στόχο που είχε θέσει η ΕΚΤ, ενώ ανάλογη ήταν και η εικόνα στις ΗΠΑ, με τον πληθωρισμό να κινείται πάνω από τον στόχο του 2%, αν και υπάρχουν κάποιες πρώτες ενδείξεις πως το φαινόμενο του ταχύτερου  του αναμενόμενου ρυθμού αύξηση του ίσως να έχει αρχίσει να εκτονώνεται.

Το φαινόμενο έχει να κάνει με  έναν συνδυασμό της μείωσης της παραγωγής το προηγούμενο διάστημα λόγω των περιοριστικών μέτρων σε πολλές χώρες ταυτόχρονα σε όλο τον κόσμο, την κατακόρυφη αύξηση της ζήτησης για πρώτες ύλες αμέσως μετά την επαναφορά των οικονομιών στη κανονικότητα, η οποία παράλληλα οδήγησε σε εκτόξευση του μεταφορικού κόστους. Ταυτόχρονα, τα μέτρα στήριξης στα οποία προχώρησαν οι κεντρικές τράπεζες, με την έκδοση νέου χρήματος, ενίσχυσαν το φαινόμενο.

Οι αυξήσεις αναμένεται να αφορούν τουλάχιστον 31 κατηγορίες προϊόντων, όπως το βρεφικό γάλα (περίπου κατά 3%), τα ζυμαρικά (7-23%), το αλεύρι (4,5%), το ψωμί (25%), το αλάτι (5%) ή τους χυμούς (5-15,5%). Αυξήσεις αναμένονται έως και σε 500 προϊόντα.

Την ίδια ώρα, επιπλέον πρόβλημα δημιουργεί η επερχόμενη αύξηση των τιμών στο ρεύμα και τα καύσιμα, μετά την ακραία υποχώρηση των τιμών των ορυκτών καυσίμων την περίοδο του 2020

Η τιμή του φυσικού αερίου εκτοξεύθηκε διεθνώς. Παράλληλα, οι πιέσεις για μετάβαση σε μια εποχή απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα έχουν εκτοξεύσει την τιμή του κόστους των ρίπων άνθρακα, την ώρα που η ΔΕΗ αναγκάστηκε τους μήνες του καλοκαιριού να χρησιμοποιήσει ξανά τα εργοστάσια λιγνίτη, προκειμένου να διασφαλίσει την επάρκεια σε ρεύμα λόγω της παρατεταμένης περιόδου καύσωνα, που οδήγησε στην υπολειτουργία των αιολικών πάρκων (σε συνδυασμό με την διαδικασία συντήρησης των υποβρύχιων καλωδίων στο Ιόνιο, που έφερε για ένα διάστημα εκτός λειτουργίας την ηλεκτρική διασύνδεση με την Ιταλία).

Ήδη υπάρχουν φόβοι πως ο προηγούμενος συνδυασμός μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση των τιμολογίων ρεύματος έως και 50%.  Σε μια περίοδο, μάλιστα, που καταγράφηκε ρεκόρ στην μεταποίηση στην Ελλάδα τον Αύγουστο, κάτι που αναμένεται να επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τις τιμές των καταναλωτικών προϊόντων.

Ταυτόχρονα, αύξηση παρατηρείται και στα καύσιμα, καθώς μετά τα ιστορικά χαμηλά του 2020, όταν η τιμή των συμβολαίων πετρελαίου άγγιξε προσωρινά μέχρι και αρνητικές τιμές, η  διεθνής τιμή του βαρελιού του αργού έχει επιστρέψει πάνω από τα 70 δολάρια.  Η τιμή της αμόλυβδης καταγράφει άνοδο κατά 30% από τον Μάϊο μέχρι και τον Αύγουστο. Η τιμή του πετρελαίου κίνησης αυξήθηκε κατά 20% ενώ και το τιμολόγιο του φυσικού αερίου κατέγραψε αύξηση-ρεκόρ κατά 73%.  Κάτι που επίσης επιβαρύνει το κόστος των μεταφορών των προϊόντων, αυξάνοντας την πίεση για τις τιμές.

Η αναπόφευκτη αύξηση των τιμών οδηγεί σε πονοκέφαλο τα νοικοκυριά, με την κυβέρνηση να ετοιμάζεται να παρέμβει, βρίσκοντας στήριξη πλέον στην ιδιαίτερα υψηλή άνοδο της ανάπτυξης από το δεύτερο τρίμηνο του 2021. Πάντως, το κύμα αύξηση των τιμών θεωρείται αναπόφευκτο.

Κάπως έτσι, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, την ερχόμενη εβδομάδα στη ΔΕΘ, αναμένεται να ανακοινώσει μια σειρά από αντισταθμιστικά μέτρα, προκειμένου να να μετριαστούν οι επιπτώσεις της αναπόφευκτης αύξησης των τιμών το επόμενο διάστημα, πριν η αγορά επανέλθει σε μια ισορροπία. Παράλληλα, αναζητούνται παρεμβάσεις  κυρίως για το κόστος του ρεύματος.

Σε ότι αφορά τις παρεμβάσεις σε φορολογικό επίπεδο, αυτές θα αφορούν την επέκταση και για το 2022 του παγώματος της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα και τους αυτοαπασχολούμενους, την διατήρηση των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες και την μείωση του συντελεστή φορολόγησης για τα εταιρικά κέρδη από το 24% στο 22%.

Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος από τις τρεις προαναφερόμενες παρεμβάσεις εκτιμάται ότι υπερβαίνει 1,5 δισ. ευρώ, ποσό κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητο στις συνθήκες που υπάρχει για την ελληνική αλλά και την παγκόσμια οικονομια.

Στο επιπλέον αυτό πακέτο, θα περιλαμβάνεται η στήριξη σε ευάλωτα νοικοκυριά για τις ενεργειακές τους ανάγκες, καθώς επίσης και μείωση του ΕΝΦΙΑ σε συγκεκριμένες όμως κατηγορίες πολιτών που πληρούν κάποια ειδικά κριτήρια, όπως π.χ. οι πυρόπληκτοι.