Σκηνές… 2011 μπορεί να ξαναζήσει η Ευρώπη, με τον διχασμό ανάμεσα στον Νότο και το Βορρά να βαθαίνει και πάλι, με φόντο αυτή τη φορά την αύξηση των επιτοκίων. Ο κατακερματισμός στα ποσοστά του πληθωρισμού ανά ευρωπαϊκή χώρα, δυσκολεύει το έργο ενότητας που προσπαθεί να πετύχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σύμφωνα με το Reuters, με κάθε επόμενη συνεδρίαση να γίνεται όλο και πιο δύσκολη για την επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ.

Ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη κινήθηκε τον Οκτώβριο στο 10,7%, όμως καταγράφονται σημαντικές διαφορές μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών.

Σημαντικές διαφορές μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών

Οι τιμές στη Γαλλία αυξάνονται με ετήσιο ρυθμό 7%, στη Γερμανία 12% και στην Εσθονία 22%.

Με τα παραπάνω δεδομένα, η πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι πολύ επιθετική για κάποιες χώρες, αλλά σε κάποιες άλλες ενδέχεται να έχει ελάχιστη επίδραση στην καταπολέμηση του πληθωρισμού.

Όπως αναφέρει στην ανάλυσή του το Reuters, o ρυθμός αύξησης του πληθωρισμού ανά χώρα συνδέθηκε με την ύφεση που πυροδότησε η πανδημία. Οι τιμές έπεσαν ανάλογα με την πολιτικές της κάθε χώρας, τα ποσοστά εμβολιασμού και το επίπεδο κρατικής υποστήριξης, με την επιστροφή όμως από τα lockdown, οι τιμές αυξήθηκαν ανάλογα με το επίπεδο που είχε πληγεί το κάθε κράτος.

Το ενεργειακό σοκ που επιδεινώθηκε μετά τον πόλεμο της Ρωσίας, ενέτεινε το πρόβλημα, με τις λιανικές τιμές της ενέργειας στη ζώνη του ευρώ να αυξάνονται κατά 40% μεταξύ του Αυγούστου 2021 και του Αυγούστου 2022.

Όμως και σε αυτή την περίπτωση, υπάρχουν πολλές ταχύτητες. Στην Μάλτα, η ενέργεια στον δείκτη τιμών βρίσκεται στο 6,7%, όταν στη Λετονία, η αντίστοιχη τιμή αγγίζει το 16,2%.

Αντίστοιχα, και στην περίπτωση του δείκτη του δομικού πληθωρισμού, στον οποίο δεν περιλαμβάνονται οι τιμές της ενέργειας και των τροφίμων, καταγράφονται διαφορές ανά χώρα. Η Γαλλία βρίσκεται στο 4% ενώ η Σλοβακία στο 14%.

Debate Βορρά-Νότου

Μέχρι στιγμής, οι ευρωπαίοι τραπεζίτες έχουν συμφωνήσει –όχι πάντα ομόφωνα- στην επιθετική αύξηση των επιτοκίων, με στόχο τα επιτόκια να φτάσουν σε ένα «ουδέτερο επίπεδο», το οποίο ναι με δεν τονώνει, αλλά παράλληλα δεν περιορίζει την οικονομία.

Το επίπεδο αυτό έχει «κλειδώσει» για τους περισσότερους στο 2,5% για το επιτόκιο αναχρηματοδότησης, ένα σημείο στο οποίο θα μπορούσε να φτάσει μέχρι το τέλος του χρόνου.

Σημειώνεται ότι μετά την τελευταία αύξηση της περασμένης εβδομάδας από την ΕΚΤ κατά 75 μονάδες βάσης, τα επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης, τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα αυξηθούν σε 2,00%, 2,25% και 1,50% αντίστοιχα, με ισχύ από τις 2 Νοεμβρίου 2022.

Τα επιτόκια όμως μπορεί να αυξηθούν επιπλέον το 2023, αν ο πληθωρισμός επιμείνει.

Τότε είναι, που σύμφωνα με το Reuters, είναι πιθανό να επανέλθει το παλιό debate ανάμεσα στα «γεράκια» του Βορρά και τα περιστέρια» του Νότου, «όπως ακριβώς κατά την περίοδο της κρίσης το 2011».

Οι χώρες με χαμηλότερο πληθωρισμό με επικεφαλής τη Γαλλία θα υποστηρίξουν ότι η ΕΚΤ πρέπει να σταματήσει. Αντίθετα, αυτές με υψηλό πληθωρισμό θα θελήσουν να διατηρήσουν τους επιθετικούς ρυθμούς αύξησης επιτοκίων μέχρι να καταπολεμηθεί ο πληθωρισμός.

Στα «γεράκια» του Βορρά περιλαμβάνονται χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, οι οποίες καταγράφουν και την υψηλότερη άνοδο στις τιμές των προϊόντων τους.

Περαιτέρω αυξήσεις επιτοκίων είναι πιθανό να δημιουργήσουν πολιτική αναταραχή, σύμφωνα με το βρετανικό μέσο και να διχάσουν βαθιά το διοικητικό συμβούλιο της κεντρικής τράπεζας.

Διαβάστε επίσης:

Κριστίν Λαγκάρντ: Τα επιτόκια πρέπει να διασφαλίσουν την επιστροφή του πληθωρισμού στο 2%