Πυρετός στο Μαξίμου για την επανεκκίνηση της οικονομίας: Τα 7 κλειδιά της ανάκαμψης

Χρονικό ορόσημο είναι, εκ των πραγμάτων, τα μέσα Μαΐου και η επίσημη έναρξη της θερινής περιόδου με ένα μεγάλο διπλό στοίχημα: την προσέλκυση ικανού όγκου τουριστών που θα διαμορφώσουν προς το 50% των τουριστικών εσόδων του 2019 τα έσοδα της φετινής χρονιάς και την έναρξη υλοποίησης έργων του Ταμείου Ανάκαμψης το ταχύτερο δυνατό. Αφενός για την ενίσχυση της απασχόλησης και της κατανάλωσης, αφετέρου για να διαλυθούν οι αμφιβολίες στις αγορές πως η Ελλάδα πάσχει στην υλοποίηση.

Κυβερνητική πηγή μιλώντας στο Mononews αναγνωρίζει την ισχυρή μεταβλητότητα που κυριαρχεί αυτή τη στιγμή, σε όλα τα επίπεδα, μεσούσοις του πανδημικού κύματος, της εκρηκτικής κατάστασης που κυριαρχεί στα νοσοκομεία και της εν εξελίξει διαδικασίας του εμβολιασμού προκειμένου να φθάσουμε μέχρι τα τέλη Ιουνίου σε μια κρίσιμη για την ανοσία, μάζα.

Όπως όμως εκτιμά το οπλοστάσιο της ανάκαμψης περιλαμβάνει ισχυρά assets που παρά την αβεβαιότητα ενέχουν δυναμική ανάπτυξης και μπορούν, εκτός σοβαρού απροόπτου στα υγειονομικά, να διαμορφώσουν μέχρι τον Σεπτέμβριο εικόνα επανεκκίνησης στην οικονομία και δυναμική, βιώσιμης, ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα. Κάνει δε λόγο για επτά παράγοντες που μπορούν να δράσουν καταλυτικά για την ανάκαμψη, σε περιβάλλον βέβαια κινδύνων (μεταξύ αυτών και διαχειριστικού χαρακτήρα όσον αφορά στην αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης):

1. Η αξιοσημείωτη άνοδος των καταθέσεων πέρσι κατά σχεδόν 20 δισ. ευρώ. Ακόμη και ένα ποσοστό αυτών των κεφαλαίων να επιστρέψει στην οικονομία είτε με επενδύσεις, είτε με κατανάλωση είναι πολύ σημαντική στήριξη για το ΑΕΠ.
2. Η ανάκαμψη των τουριστικών εσόδων. Το στοίχημα είναι μεγάλο. Εάν πέρσι που ο εμβολιασμός δεν υπήρχε στο προσκήνιο τα τουριστικά έσοδα κινήθηκαν ανοδικά, φέτος με τον εμβολιασμό σε μεγάλες αγορές του εξωτερικού να έχει προχωρήσει, οι προσδοκίες ανεβαίνουν, εν μέσω αβεβαιότητας πάντα. Είναι μεγάλο στοίχημα το κατά πόσο οι Ευρωπαίοι σε χώρες που είναι παραδοσιακά χώρες αφίξεων για την Ελλάδα, που πέρσι στήριξαν σε μεγάλο βαθμό τις δικές τους οικονομίες με τον εσωτερικό τουρισμοί, θα σπεύσουν φέτος στα ελληνικά νησιά. Κάτι που εξαρτάται μεν από την πρόοδο των εμβολιασμών σε αυτές τις χώρες, π.χ. την Μ. Βρετανία αλλά και από την διαχείριση της πανδημίας και των εμβολιασμών στο εσωτερικό της χώρας μας τις επόμενες εβδομάδες. Υπενθυμίζεται πως σε πρόσφατη ανάλυση της η Εθνική Τράπεζα εκτιμούσε πως η ώθηση στο ΑΕΠ από την αναμενόμενη βελτίωση στον τουριστικό τομέα αναμένεται να υπερβεί φέτος τις 1,8 ποσοστιαίες μονάδες αντανακλώντας την αύξηση των τουριστικών εσόδων κατά 80% σε ετήσια βάση σε σχέση με το 2020 ή κατά 3,4 δισ. ευρώ παραπάνω. Σε αυτό το σενάριο βέβαια όπως σημειώνεται στην ανάλυση τα συνολικά έσοδα θα υπολείπονται κατά 10 δισ. σε σχέση με τα έσοδα του 2019 (ήταν τότε σχεδόν 18 δισ. ευρώ…). Στην ίδια ανάλυση βέβαια αναφέρεται πως «η πιθανότητα θετικής έκπληξης με τριψήφια αύξηση των τουριστικών εισπράξεων κατά το 2021 δεν είναι καθόλου αμελητέα, ωστόσο οι πρώτες σαφείς ενδείξεις θα καθυστερήσουν να φανούν καθώς οι τρέχουσες συνθήκες αποθαρρύνουν τις προκρατήσεις».
3. Το Ταμείο Ανάκαμψης. Ότι γίνει σε αυτό το πεδίο φέτος θα είναι όφελος για την οικονομία. Εάν καταστεί δυνατό να ξεκινήσει η υλοποίηση κάποιων έργων το συντομότερο δυνατό, πέραν του πρακτικού αποτελέσματος στην οικονομία με την ενίσχυση της κατασκευαστικής δραστηριότητας και την δημιουργία θέσεων εργασίας, εκτιμάται πως θα είναι εξέλιξη που θα ενισχύσει το φιλοεπενδυτικό προφίλ που επιδιώκει σφόδρα να καλλιεργεί η κυβέρνηση, εντός αλλά κυρίως εκτός συνόρων.
4. Η διαμόρφωση των επιτοκίων και του κόστους δανεισμού του δημοσίου και των επιχειρήσεων σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, περιβάλλον που δεν αναμένεται να μεταβληθεί σύντομα.
5. Το πακέτο δημοσιονομικής στήριξης προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά και η μονιμοποίηση, στοχευμένων, φοροελαφρύνσεων. Τα μέτρα στήριξης συνεχίζονται και θα συνεχιστούν όπως όλα δείχνουν και τον Απρίλιο, κρατώντας την οικονομία με το κεφάλι έξω από το νερό, όσο διαρκεί η πανδημία, με το λογαριασμό των πακέτων να εκτιμάται πλέον πως θα ανέλθει άνω των 10 δισ. ευρώ φέτος με το σημαντικότερο μέρος να αφορά σε δαπάνες στήριξης της αγοράς εργασίας, κοινωνικής προστασίας και αναστολές υποχρεώσεων. Είναι δεδομένο βέβαια πως η κατάσταση αυτή έχει οδηγήσει σε εκτροχιασμό των βασικών δημοσιονομικών μεγεθών, ελλείμματος και χρέους. Ωστόσο το πλαίσιο χαλάρωσης σε επίπεδο ΕΕ ισχύει και για την Ελλάδα δημιουργώντας κάποια περιθώρια ευελιξίας, τα οποία ωστόσο δεν είναι απεριόριστα, καθιστώντας την επιστροφή στην ανάπτυξη, μετά την ύφεση που θα καταγραφεί στο πρώτο τρίμηνο του 2021, περισσότερο επιτακτική από ποτέ.
6. Η εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό έχει βελτιωθεί. Η πρόοδος που γινόταν σταδιακά από το 2018 που η χώρα βγήκε από τα μνημόνια, παρά την πανδημία συνεχίζεται και αυτό αποτυπώνεται στο ενδιαφέρον που έχουν δείξει μεγάλες εταιρείες, πολυεθνικές αλλά και μικρότερες, τους τελευταίους μήνες για επενδύσεις στην Ελλάδα. Μια ακόμη σημαντική εξέλιξη είναι η ομαλοποίηση της ελληνικής αγοράς ομολόγων με το Δημόσιο να εκδίδει προ ημερών το πρώτο 30ετές ομόλογο μετά από σχεδόν 13 χρόνια με επιτυχία, αλλά και η «διόρθωση» της εικόνας και της ουσίας μεγάλων επιχειρήσεων όπως είναι η ΔΕΗ, που επίσης πραγματοποιεί δυναμικό comeback.
7. Κλειδί για όλα και κυρίαρχης σημασίας παράγοντας έναντι όλων των υπολοίπων είναι φυσικά, στην παρούσα συγκυρία, το εμβολιαστικό πρόγραμμα. Όσο ταχύτερα δηλαδή προχωρήσει ο εμβολιασμός, με αξιοποίηση όλων των υφιστάμενων περιθωρίων για περαιτέρω επιτάχυνση του τις επόμενες εβδομάδες, τόσο πιο καταλυτική θα είναι η επίδραση του στην ταχύτητα και το εύρος της φετινής ανάκαμψης.

Υπό αυτά τα δεδομένα προς τα μέσα Μαΐου θα έρθει στο προσκήνιο πιο δυναμικά, από την κυβέρνηση, η επόμενη μέρα στην οικονομία αφού θα έχει προηγηθεί μια σειρά εξελίξεων:

Η περαιτέρω πρόοδος στον εμβολιασμό, νεότερα στοιχεία για τις κρατήσεις φέτος, η ολοκλήρωση της δημόσιας πρότασης για την Τράπεζα Πειραιώς, η κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής για την επόμενη 4ετία, το τελικό Σχέδιο για το Ταμείο Ανάκαμψης και οι εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν για την ευρωπαϊκή οικονομία που θα περιέχουν και τις εκτιμήσεις για την ελληνική.

Μάλιστα μέσα στον Απρίλιο αναμένεται και η αποστολή στην Eurostat των εκτιμήσεων για το που έκλεισε το έλλειμμα πέρσι, υπό το πρίσμα και των νεότερων εκτιμήσεων για την ύφεση στο 8% και όχι στο 10% πέρσι.