Αποκλειστική συνέντευξη του Paul Kazarian (Japonica Partners): «Αξίζουν εύσημα στον Τσίπρα!»

Για ακόμη μια φορά ο Paul Kazarian εκπλήσσει με τις απόψεις του. Όπως όταν υποστήριξε ότι το ελληνικό χρέος δεν χρειάζεται «κούρεμα» γιατί είναι μικρότερο απ’ ότι δείχνουν οι μετρήσεις, έτσι και τώρα. Ο διεθνούς φήμης Αμερικανός επενδυτής με αρμένικη καταγωγή, σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη που παραχώρησε στο mononews.gr κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ελλάδα μιλά με ιδιαίτερα κολακευτικά λόγια για τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, λέγοντας μάλιστα πως ο Αλέξης Τσίπρας αξίζει τα εύσημα για την τεράστια πρόοδο που έχει επιτευχθεί στη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών τα δυο τελευταία χρόνια.

«Η Ελληνική οικονομία ανακτά το βηματισμό της (momentum)», λέει με έμφαση ο ιδρυτής και πρόεδρος της Japonica Partners και μεγαλύτερος ιδιώτης κάτοχος του ελληνικού δημόσιου χρέους, υποστηρίζοντας πως η κυβέρνηση  βρίσκεται στο σωστό δρόμο για να βγάλει τη χώρα από την κρίση.

Καλεί δε την αντιπολίτευση να σταματήσει τη στείρα κριτική σε όλα και να επιδείξει μια πιο εποικοδομητική στάση, επικροτώντας όσα θετικά γίνονται ενώ απορρίπτει τον ισχυρισμό ότι η διανομή του κοινωνικού μερίσματος ήταν λαϊκισμός.

Ο ίδιος επισημαίνει πως πρέπει να μπει τέλος στην μεμψιμοιρία καθώς ύστερα από πολλά χρόνια τα πράγματα αλλάζουν και θεωρεί εφικτή μια «καθαρή έξοδος» από το πρόγραμμα μέχρι τον Αύγουστο του 2018.

Προτρέπει την κυβέρνηση να συνεχίσει να εργάζεται για την εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών και εμμένει στην θέση του, -για την οποία έγινε ευρέως γνωστός στην Ελλάδα, προκαλώντας ποικίλες αντιδράσεις- πως το ελληνικό χρέος δεν χρειάζεται «κούρεμα».

Αποκαλύπτει τέλος πως ενδιαφέρεται να επενδύσει στη χώρα μας, σημειώνοντας πως εξετάζει διάφορες ευκαιρίες στην αγορά του real estate και στα start ups που ασχολούνται με την τεχνολογία.

Πως βλέπετε τις προοπτικές της Ελλάδας μετά και την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης; Υπάρχει πρόοδος στον τομέα των μεταρρυθμίσεων;  

Η Ελλάδα έχει σημειώσει τρομερή πρόοδο στη διαχείριση των δημοσιονομικών της.

Σύμφωνα και με πρόσφατη έρευνα της ΕΥ, έχει την καλύτερη μηνιαία οικονομική έκθεση στην Ευρώπη! Και αυτό συνιστά ένα τεράστιο βήμα.

Την περίοδο της κρίσης, ακόμη και πριν από αυτή, η χώρα ήταν γνωστή ότι δεν μετρούσε σωστά τα οικονομικά στοιχεία. Και τώρα είναι η καλύτερη στην Ευρώπη.

Όλοι εξεπλάγησαν και είναι εντυπωσιασμένοι θετικά από την ποιότητα της προόδου που σημείωσε η κυβέρνηση στο συγκεκριμένο τομέα. Ένας τομέας πολύ σημαντικός, καθώς έτσι γνωρίζεις που είναι τα χρήματά σου και που πηγαίνουν.

Η κυβέρνηση και ο Αλέξης Τσίπρας αξίζει τα εύσημα για αυτό. Είναι μια από τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις που έγιναν στη χώρα.

Πόσο εφικτή είναι μια «επενδυτική έκρηξη» το επόμενο διάστημα; Θεωρείτε πως η χώρα έχει ανακτήσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών;

Η Ελλάδα ανακτά την εμπιστοσύνη των επενδυτών. Όταν τα νούμερα είναι καλά, οι επενδυτές ακολουθούν. Και βλέπουμε πως κάτι αρχίζει να κινείται προς αυτή την κατεύθυνση. Οι επενδυτές θα έρθουν.

Ωστόσο υπάρχουν ακόμη πολλές δομικές αδυναμίες…

Η Ελλάδα έχει ακόμη πολλές δυνατότητες. Για παράδειγμα οι τράπεζες, οι οποίες είναι ακόμη σε μεγάλο βαθμό «παγωμένες»…

Σκεφτείτε τι θα συμβεί όταν οι τράπεζες θα επιστρέψουν πλήρως στην κανονικότητα. Οι έξυπνοι επενδυτές επενδύουν πριν να αλλάξουν τα πράγματα. Δεν περιμένουν για μετά την αλλαγή.

Η κατάσταση στις τράπεζες αρχίζει να ομαλοποιείται, η κυβέρνηση παρέχει αξιόπιστα και διαφανή στοιχεία για τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, το κόστος δανεισμού πέφτει. Όλα δείχνουν ότι η Ελληνική οικονομία ανακτά και πάλι το βηματισμό της (momentum).

Επίσης, το real estate είναι ακόμη υποτονικό. Κάποια στιγμή θα ανακάμψει και αυτό.

Κοιτάξτε την Πορτογαλία και συγκεκριμένα τη Λισσαβώνα, οι τιμές έχουν ανέβει σημαντικά, προσφέροντας μεγάλα κέρδη. Ακίνητα που πριν από πέντε με έξι χρόνια άξιζαν 100.000 ευρώ τώρα αξίζουν 1 εκατ. ευρώ! Η απόδοση είναι μεγάλη. Από επενδυτική σκοπιά, τώρα είναι η ώρα να τοποθετηθεί κάποιος στην Ελλάδα.

Πρέπει λοιπόν να σταματήσει η «γκρίνια», ύστερα από σχεδόν δέκα χρόνια που εκφράζατε παράπονα για τα πάντα. Το πρόγραμμα τελειώνει και παίρνετε τον απόλυτο  έλεγχο του μέλλοντός σας.

Κοιτάξτε πόσα καταστήματα ανοίγουν, το real estate αλλάζει και υπάρχει περισσότερη κατασκευαστική δραστηριότητα. Δείτε τις πωλήσεις την Black Friday. Τα πράγματα αλλάζουν…

Αρκετοί πάντως, μεταξύ των οποίων και η αντιπολίτευση έχουν αντίθετη άποψη. Υποστηρίζουν πως η ανάκαμψη δεν στηρίζετε σε στέρεες βάσεις …

Συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Αντιλαμβάνομαι τη θέση της αντιπολίτευσης, η οποία δεν μπορεί να δώσει τα εύσημα στην κυβέρνηση. Όμως μιλώντας ρεαλιστικά, έχει σημειωθεί τεράστια πρόοδος. Ακόμη και στη συλλογή των φόρων έχουν γίνει μεγάλα βήματα…

Υπάρχει χώρος για ακόμη μεγαλύτερη πρόοδο, με δεδομένο ότι μεγάλο μέρος της οικονομίας γίνεται ακόμη με μετρητά. Όταν και αυτό το κομμάτι περάσει στις πιστωτικές ή τις χρεωστικές κάρτες, τα δημόσια έσοδα θα αυξηθούν και άλλο. Έχετε τεράστιες δυνατότητες…

Η Πορτογαλία δεν έχει πλέον αυτή τη δυνατότητα. Εσείς την έχετε…

Έχετε την ευκαιρία να αυξήσετε τους φόρους, εφαρμόζοντας σωστές πολιτικές. Και αυτό θα δώσει ώθηση στην ανάπτυξη. Περισσότερα έσοδα που θα μπορούν να επενδυθούν στην Παιδεία, τις Υποδομές και την Τεχνολογία.

Έχετε μια πολύ αποτελεσματική κυβέρνηση. Και είναι εντυπωσιακό πόσα πολλά έχουν γίνει από τους σοσιαλιστές στη χώρα.

Καταλαβαίνω γιατί η αντιπολίτευση ανεβάζει τους τόνους, και είναι διαρκώς επικριτική και αρνητική σε οτιδήποτε, ωστόσο έτσι χάνει την αξιοπιστία της.

Για παράδειγμα, ασκεί κριτική γιατί η ανάπτυξη ήταν 1,3% και όχι 1,5%. Ή πως η αύξηση των φορολογικών εσόδων οφείλεται στην υπερφορολόγηση. Ή ότι τα επιτόκια δανεισμού θα μπορούσαν να ήταν μικρότερα και λένε πως θα μπορούσαν να κάνουν τα πάντα καλύτερα, όμως όταν αυτοί ήταν στην κυβέρνηση δεν τα έκαναν καλύτερα. Αυτό που πρέπει να κάνουν είναι να μιλήσουν για το πώς θα έκαναν τα πράγματα διαφορετικά, αντί να αναλώνονται σε μια στείρα κριτική στα λάθη των αντιπάλων τους.

Με όσους έχω μιλήσει αναφορικά με την στάση της αντιπολίτευσης, έχουν αγανακτήσει με την κριτική ότι όλα γίνονται λάθος. Για παράδειγμα ότι στις ιδιωτικοποιήσεις θα μπορούσαν να πάρουν μεγαλύτερο τίμημα. Έτσι χάνουν την αξιοπιστία τους. Εάν είναι ασταμάτητα αρνητικοί. Και ο κόσμος θα τους απορρίψει.

Αντίθετα, πρέπει να δώσουν και κάποια εύσημα. Αρχίζοντας από τα επιτεύγματα στη διαχείριση των δημοσιονομικών. Έτσι θα χτίσουν την αξιοπιστία τους.

Τι θα συμβουλεύατε την ΝΔ; Ποια στάση θα κρατούσατε, εάν ήσασταν στη θέση τους;

Εάν ήμουνα στη θέση τους, θα εστίαζα στο τι μπορώ να κάνω καλύτερα. Κάνοντας ασταμάτητα κριτική δεν έχει αποτέλεσμα. Αντίθετα θα κοιτούσα να κρατήσω μια εποικοδομητική στάση.

Λέγοντας πως θα κόψεις τους φόρους και θα αυξήσεις τις συντάξεις. Αυτό δεν είναι εποικοδομητική στάση. Αλλά λαϊκισμός. Με λίγα λόγια να δώσω τα πάντα σε όλους, χωρίς κόστος. Δεν υπάρχει καμία αξιοπιστία σε αυτό.

Θεωρώ λοιπόν πως αντί να είναι αντίθετοι σε όλα, πρέπει να φροντίσουν να γίνουν πιο υποστηρικτικοί στην κυβέρνηση, να δείξουν υπευθυνότητα και να συνεισφέρουν εποικοδομητικά στην προσπάθεια της χώρας.

Μιλήσατε για λαϊκισμό. Δεν ήταν λαϊκισμός η διανομή κοινωνικού μερίσματος ύψους 1 δισ. ευρώ που έκανε η κυβέρνηση στο τέλος του χρόνου;

Πρέπει να το δείτε από μια διαφορετική σκοπιά. Από μια πρακτική σκοπιά. Το παρόν σύστημα το επιτρέπει, αφού βάση ευρωπαϊκών κανόνων έπρεπε να διαθέσουν αυτό το ποσό μέσα στο 2017. Είναι λογιστικό το θέμα.

Εάν δεν τα έδιναν, τα χρήματα αυτά θα μεταφέρονταν στη νέα χρονιά. Έτσι υπαγόρευαν οι κανόνες. Θα μπορούσαν αυτά τα χρήματα στο μέλλον να χρησιμοποιηθούν για την Παιδεία, την Τεχνολογία και τις Υποδομές. Όμως για το 2017, δεν ήταν μια ανεύθυνη απόφαση.

Σίγουρα δεν είναι όλα τέλεια, όλοι το καταλαβαίνουν αυτό. Όμως αν εξετάσουμε τις λεπτομέρειες, πιθανότητα και η αντιπολίτευση θα έκανε το ίδιο πράγμα εάν ήταν στη θέση της κυβέρνησης.

Το νέο «αφήγημα» της κυβέρνησης είναι η καθαρή έξοδος» την Ελλάδας από το πρόγραμμα μέχρι το τέλος Αυγούστου. Πόσο πιθανή είναι μια τέτοια εξέλιξη;

Θα γίνει και μπορεί να γίνει και νωρίτερα. Η κυβέρνηση είναι στο σωστό δρόμο. Παρά την κριτική που ασκείται και την ακούω και εγώ ότι συμφώνησαν σε όλα πολύ πιο γρήγορα απ’ ότι έπρεπε.

Όσοι το λένε αυτό χάνουν την αξιοπιστία τους. Πρέπει να σταματήσουν.

Πιστεύετε ότι οι Ευρωπαίοι μας στηρίζουν σε αυτή την προσπάθεια;

Την υποστηρίζουν πλήρως.

Γιατί το κάνουν αυτό; Γιατί τώρα μας υποστηρίζουν; Μήπως επειδή δεν είναι διατεθειμένοι να μας δώσουν άλλο πρόγραμμα διάσωσης;

Γιατί το αξίζετε. Έχετε πάρει τα αναγκαία μέτρα, τα υλοποιήσατε πολύ καλά και ξεπεράσατε τις προσδοκίες με θετικό τρόπο.

Για αυτό και θα συνεχίσουν να σας στηρίζουν.

Εάν κάποιος σας άκουγε θα έλεγε ότι είστε υποστηρικτής του ΣΥΡΙΖΑ…

Δεν μιλούμε πολιτικά. Όμως, είμαστε 100% υπέρ μιας στέρεας πολιτικής διαχείρισης των δημοσιονομικών που έχει εφαρμόσει στη χώρα.

Όλοι μηδενός εξαιρουμένου πρέπει να στηρίξουν αυτή την προσπάθεια. Θα πρέπει όλοι ακόμη και η αντιπολίτευση να αναγνωρίσει τις επιτυχίες αυτής της κυβέρνησης.

Εκεί που το αξίζει, αυτό θα βοηθήσει και την δική τους αξιοπιστία έναντι των ψηφοφόρων της.

Άρα, θεωρείτε πως δεν υπάρχει περίπτωση νέου προγράμματος διάσωσης…

Όλοι θα εκπλαγούν ξανά από την πρόοδο. Το είπαμε και δυο χρόνια πριν. Έγινε, έτσι θα γίνει και τώρα.

Σχετικά πρόσφατα η Ελλάδα ολοκλήρωσε μια ανταλλαγή ομολόγου. Είναι πλέον εφικτή η έξοδος μας στις αγορές για δανεισμό;

Η ανταλλαγή ομολόγου ήταν μια επιτυχία. Οι επενδυτές και όλοι το υποστήριξαν πλήρως. Είναι σαφέστατα ένα ακόμη θετικό σημάδι για την πορεία της οικονομίας.

Οι διεθνείς αγορές λειτουργούν υπεύθυνα. Οι αγορές θέλουν να νιώθουν εμπιστοσύνη. Και αυτό μπορεί να προέλθει μόνο μέσα από την ορθή διαχείριση των δημόσιων οικονομικών.

Όπως ακριβώς κάνει η Νέα Ζηλανδία, η οποία έχει το καλύτερο μοντέλο διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών της. Αποτέλεσμα αυτού είναι να έχει το υψηλότερο σκορ στην κοινωνική ευημερία, έχουν οικονομία η οποία έχει αξιολόγηση ΑΑΑ, τα καλύτερα οικονομικά.

Αυτό το παράδειγμα μελετά η ελληνική κυβέρνηση.

Μπορεί η Ελλάδα και η Πορτογαλία να γίνουν από ουραγοί οι καλύτερες στην Ευρώπη στη διαχείριση των οικονομικών τους.

Μιας και αναφερθήκατε στην Πορτογαλία, τι έκανε καλύτερα από εμάς και βγήκε νωρίτερα από την κρίση;

Θα έλεγα έκανε καλύτερη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών της. Όταν υπάρχει ορθή διαχείριση των οικονομικών, λειτουργεί καλύτερα και η οικονομία.

Όταν ήρθε ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, η αντιπολίτευση έλεγε ότι δεν θα αντέξουν πάνω από δυο μήνες. Και τελικά έχουν αντέξει περισσότερο από εκείνους.

Οι προοπτικές δείχνουν καλύτερες τώρα, τα επιτόκια πέφτουν, βγήκαν στις αγορές, πραγματοποίησαν επιτυχή ανταλλαγή ομολόγου.

Πρέπει να καταλάβετε τι έγινε στην Ελλάδα. Νέοι άνθρωποι ήρθαν και έκαναν καλύτερη διαχείριση.

Είναι ώρα και για αυτούς που αντιδρούν στην αντιπολίτευση, να εστιάσουν στο τι μπορούν να κάνουν καλύτερα, αντί να υπόσχονται μείωση φόρων.

Οι φόροι πάντως είναι η μεγαλύτερη ανησυχία των επενδυτών… Συμφωνείτε ή όχι;

Δεν νομίζω πως είναι… Έχετε ακόμη αυτό το μεγάλο κομμάτι της οικονομίας που γίνεται με μετρητά. Όσο το μειώνεται αυτό, τα έσοδα θα αυξηθούν. Αυτή τη δυνατότητα δεν την έχει πλέον η Πορτογαλία.

Εξακολουθείτε να πιστεύετε ότι η Ελλάδα δεν χρειάζεται «κούρεμα» χρέους;

Έχει ήδη συμφωνηθεί να γίνουν συγκεκριμένα βήματα για τη ρύθμιση του ελληνικού χρέους. Και θα τα κάνουν. Αλλά δεν είναι αυτό το ζήτημα.

Τόσο ο Ρέγκλινγκ (επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας-ESM) όσο και το ΔΝΤ λένε ότι δεν έχετε πρόβλημα χρέους. Όταν μετρηθεί σωστά, θα δείτε ότι είναι μικρότερο.

Μετρήθηκε όπως έχω εξηγήσει και στο παρελθόν με παλαιότερη μεθοδολογία που δεν αντιπροσώπευε την πραγματικότητα. Είναι κάτι που όλοι πλέον παραδέχονται. Ακόμη και η Μέρκελ. Είναι ένα νούμερο που δεν έχει αξία. Και πήρε μεγάλη έκταση γιατί το ανέδειξε ο Τύπος και συνεχίζει να το κάνει.

Επιτρέψτε μου την παρέμβαση, αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ ανέδειξε σε πρωτεύων θέμα τη διαγραφή του χρέους.

Ναι το έκανε πριν αναλάβει την εξουσία, γιατί εκεί εστίαζαν οι πάντες. Μόλις τον Ιούλιο του 2013, η ΕΕ έκανε για πρώτη φορά το δικό της ισολογισμό με βάση τα διεθνή πρότυπα. Δεν είχαν οικονομικές καταστάσεις…

Όταν η Ελλάδα μπήκε στο PSI και επειδή δεν υπήρχαν διεθνή λογιστικά πρότυπα, χρησιμοποίησαν αυτό το μελλοντικό νούμερο για το χρέος.

Και ήταν μόλις το 2013 που η ΕΕ, που υιοθέτησε τα διεθνή λογιστικά πρότυπα. Το 2015, ήρθε το ΔΝΤ, ο Ρέγκλινγκ ανέλαβε το 2014. Δεν ήταν προετοιμασμένοι για την κρίση, όταν ξέσπασε. Και χρησιμοποίησαν αυτό το μεγαλύτερο νούμερο γιατί δεν είχαν τα διεθνή λογιστικά πρότυπα.

Τώρα όλοι το αναγνωρίζουν αυτό. Κατανοώ γιατί χρησιμοποίησαν άλλη μεθοδολογία. Δεν είχαν τα συστήματα για να το μετρήσουν.

Είπατε πως τώρα είναι η ώρα για να επενδύσει κάποιος στην Ελλάδα. Εσείς ως επενδυτής εξετάζετε το ενδεχόμενο να τοποθετηθείτε στην ελληνική αγορά; Και αν ναι ποιους τομείς κοιτάτε;

Κοιτάμε κάποιες ευκαιρίες κυρίως στο real estate και στην τεχνολογία. Υπάρχουν πράγματα που μας ενδιαφέρουν . Ειδικά στον τομέα των τεχνολογικών start ups, έχετε πολύ ικανούς ανθρώπους που παράγουν καινοτομία.

Είμαστε σε συζητήσεις και ελπίζω μέσα στους επόμενους μήνες να έχουμε εξελίξεις.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Japonica: Congrats Ελλάδα. Κέρδισες 14 δισ. ευρώ από την συμφωνία

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Bloomberg: Τα 10 βήματα για έξοδο από το Μνημόνιο τον Αύγουστο