ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η ερώτηση του…1 εκατομμυρίου δολαρίων. Μόνο έτσι μπορεί να χαρακτηρίσει κάποιος το εάν θα μας αναβαθμίσει ή όχι η Moody’s την Παρασκευή, παρά το θόρυβο που έχει ξεσηκωθεί στην αγορά τις τελευταίας μέρες μετά και την αναφορά της Morgan Stanley στο ενδεχόμενο.
Η αλήθεια είναι πως μια αναβάθμιση, έστω και περιορισμένη, θα ήταν ένα πολύ δυνατό game changer για την ελληνική αγορά, που θα έδινε ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στο θετικό κλίμα που διαμορφώνουν τον τελευταίο καιρό τόσο οι εκτιμήσεις πολλών οίκων όσο και οι θετικές εξελίξεις σε επιχειρηματικό επίπεδο.
Η ΔΕΗ, η πρόοδος των ελληνικών τραπεζών στην εξυγίανση των ισολογισμών τους, οι βελτιωμένες προβλέψεις για τη δυναμική της ανάκαμψης φέτος στην ελληνική οικονομία στη βάση και των βελτιωμένων στοιχείων για τον τουρισμό αλλά και των προοπτικών του Ταμείου Ανάκαμψης, το μεγάλο ύψος των ταμειακών διαθεσίμων παρά το πολύ υψηλό πακέτο των μέτρων στήριξης λόγω της πανδημίας είναι μεταξύ των δεδομένων που «μετρούν» θετικά στη ζυγαριά των ξένων οίκων.
Το μεγάλο όμως ερώτημα είναι εάν θα αποδειχθούν αρκετά για να έχουμε μια θετική εξέλιξη, τόσο σύντομα όσο…αύριο και σε αυτό το ερώτημα αυτή τη στιγμή δεν έχει την απάντηση παρά η ομάδα αναλύσεων των κρατικών αξιολογήσεων του μεγάλου διεθνούς οίκου…
Είναι δε σημαντικό να θυμόμαστε πως οι ημερομηνίες ανακοίνωσης των εκθέσεων αξιολόγησης είναι ενδεικτικές και όχι δεσμευτικές. Αυτό σημαίνει πως δεν υποχρεούται ο οίκος να προβεί σε δημοσιοποίηση έκθεσης, όπως άλλωστε το έχουμε δει να συμβαίνει και στην περίπτωση της Standard & Poor’s λίγο καιρό πριν.
Στον αντίποδα, με δεδομένο πως η Moody’s είναι ο διεθνής οίκος που υπολείπεται περισσότερο από την επενδυτική βαθμίδα (τρεις βαθμίδες έναντι των δύο που ισχύουν για τους άλλους τρεις οίκους δηλαδή τη Fitch, τη DBRS και την S&P), αναλυτές σχολιάζοντας επισημαίνουν πως υπάρχει κάποιο περιθώριο να κινηθεί νωρίτερα για να ευθυγραμμιστεί με τους άλλους τρεις.
Η μεγάλη εικόνα
Κοιτώντας τη μεγάλη εικόνα, το μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση αλλά και για τις ελληνικές επιχειρήσεις είναι η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας να γίνει το συντομότερο δυνατό μέσα στο 2022. Είμαστε στην τελική ευθεία για την επενδυτική βαθμίδα μετά από… 12 χρόνια που οι αγορές μας πέταξαν στα… σκουπίδια λόγω της δημοσιονομικής κρίσης χρέους.
Πρόκειται όμως για ένα δύσκολο μίλι που έχει να διανύσει η ελληνική οικονομία καθώς όσο πιο κοντά θα πλησιάζουμε στην επενδυτική βαθμίδα τόσο πιο δύσκολο θα είναι να ληφθεί η απόφαση να την πάρουμε. Ειδικά σε μια περίοδο όπως είναι η τρέχουσα που νέες προκλήσεις για την ανάκαμψη των οικονομιών έχουν έλθει στο προσκήνιο.
Από την πλευρά της η Ελλάδα τους επόμενους μήνες οφείλει να κάνει ότι μπορεί – και δεν μπορεί – προκειμένου να μην δώσει σήμα στις αγορές και τους μεγάλους οίκους πως αποκλίνει από τη δημοσιονομική πειθαρχία ή/και ότι δεν κινείται αρκετά δυναμικά ο μηχανισμός προκειμένου να δημιουργήσουν ανάπτυξη τα αθρόα κοινοτικά κονδύλια που είναι διαθέσιμα για τη χώρα.
Μια πολύ σημαντική εξέλιξη που αναμένεται το Δεκέμβριο, είναι το σήμα που θα δώσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για το τι θα γίνει με το waiver των ελληνικών ομολόγων καθώς θα αποσύρονται τα μέτρα στήριξης τον επόμενο χρόνο. Η Ελλάδα, εκτός επενδυτικής βαθμίδας, είναι μια πολύ ειδική περίπτωση ως προς το καθεστώς επιλεξιμότητας μέχρις ότου την αποκτήσει. Χρονικά η περίοδος αυτή συμπίπτει και με την ολοκλήρωση του προγράμματος μεταμνημονιακής εποπτείας της χώρας.
Και κάπου μεταξύ όλων αυτών, ίσως αναζητηθούν φόρμουλες και….elasticities προκειμένου να περάσει αναίμακτα για την Ελλάδα η σταδιακή επιστροφή της Ευρώπης στη μεταπανδημική κανονικότητα. Το σίγουρο είναι πως όσο θα πλησιάζουμε προς την επενδυτική βαθμίδα, και αυτό θα σηματοδοτείται από τις κινήσεις των ξένων οίκων με αναβαθμίσεις και με θετική ρητορική για τις επιδόσεις της χώρας και τις προοπτικές της, τόσο θα ζεσταίνουν μηχανές τα πιο μακροπρόθεσμα επενδυτικά κεφάλαια, που εκ των πραγμάτων θα μπορούν να «δουν» Ελλάδα μόνο με επενδυτική βαθμίδα.
Καθοριστικής σημασίας για τις εξελίξεις, ίσως και για την ταχύτητα με την οποία θα προσεγγίσουμε την επενδυτική βαθμίδα θα έχει το σήμα που θα δοθεί για τα ελληνικά ομόλογα στην κρίσιμη – από κάθε άποψη – συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στις 16 Δεκεμβρίου.
Από τη δική μας πλευρά, στο παρασκήνιο ζυμώνονται οι διεργασίες για να μπορέσει η Ελλάδα να ολοκληρώσει μέσα στους πρώτους μήνες του 2022 την προαγορά χρέους άνω των 7 δισ. ευρώ, με το μεγαλύτερο μέρος να αφορά σχεδόν 5 δισ. ακριβών δανείων από το πρώτο πακέτο στήριξης από την ΕΕ.
Αυτό είναι κάτι που μπορεί να μετρήσει θετικά στη στάση των οίκων, όπως για παράδειγμα της Fitch που είναι προγραμματισμένο να ανακοινώσει τη δική της έκθεση στης 22 Ιανουαρίου…