Μέτρα προστασίας των εργαζομένων από τη θερμική καταπόνηση υπό συνθήκες καύσωνα

Στη διενέργεια στοχευμένων ελέγχων για τη θερμική καταπόνηση αναμένεται να προχωρήσει η Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας, καθώς ήδη έχουν δοθεί οι απαιτούμενες οδηγίες σε όλες τις περιφερειακές διευθύνσεις και οι επιθεωρητές υγείας και ασφάλειας είναι σε επιφυλακή για τον έλεγχο τυχόν καταγγελιών.

Μάλιστα στις περιπτώσεις έκθεσης εργαζομένων σε περιβάλλοντα υψηλής θερμικής καταπόνησης, οι επιθεωρητές προχωρούν κυρίως σε άμεση παύση των εργασιών και κατά περίπτωση σε πρόστιμα από 500 ευρώ.

Όσον αφορά το δημόσιο, σύμφωνα με εγκύκλιο του υπουργείου Εσωτερικών, θα επανέλθει η τηλεργασία για τις ημέρες του καύσωνα, από την Τρίτη έως και την Πέμπτη, και για τους δημόσιους υπαλλήλους οι οποίοι ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες. Ως προς τους δημόσιους υπαλλήλους οι οποίοι δεν εμπίπτουν σε ευπαθείς ομάδες, θα μπορούν επίσης να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους με τηλεργασία, και όπου αυτό δεν είναι εφικτό θα εφαρμόζεται ευέλικτο ωράριο προσέλευσης και αποχώρησης.

Την ίδια ώρα, λόγω της αναμενόμενης επέλασης του κύματος καύσωνα, έχουν ληφθεί αποφάσεις, σε ορισμένες περιοχές, για κλείσιμο σχολείων. Υπενθυμίζεται ότι το υπουργείο Παιδείας εξέδωσε εγκύκλιο συστήνοντας μέτρα προστασίας για τους μαθητές αλλά και για τον τρόπο διεξαγωγής των εξετάσεων.

Ιδιωτικός τομέας

Κατά την θερινή περίοδο, οι εργαζόμενοι εκτίθενται σε υψηλές θερμοκρασίες εντός και εκτός της εργασίας τους, γεγονός που συντελεί σε σημαντική καταπόνησή τους και δύναται να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας.

Τα μέτρα λοιπόν που ισχύουν είναι τα εξής:

Πρόληψη θερμικής καταπόνησης

1. Διαλείμματα: Οργάνωση του χρόνου εργασίας με προγραμματισμό διαλειμμάτων κατάλληλης διάρκειας για τη μείωση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων

2. Προγραμματισμός Εργασιών: Εκτέλεση εργασιών που συνεπάγονται υψηλή θερμική καταπόνηση, κατά το δυνατόν, σε ώρες εκτός θερμοκρασιακών αιχμών.

3. Μείωση ή παύση της απασχόλησης: Μείωση ή παύση εργασιών σε θερμικά επιβαρυμένους χώρους όπως μηχανοστάσια, χυτήρια, υαλουργεία, κεραμοποιεία, ναυπηγεία κ.λπ., μεταξύ των ωρών 12.00-16.00.

4. Διαμόρφωση χώρων διαλείμματος: Δημιουργία κατάλληλων χώρων διαλείμματος εξοπλισμένων με σύστημα κλιματισμού, σε συνεργασία με τον Τεχνικό Ασφάλειας, τον Ιατρό Εργασίας και εκπροσώπους των εργαζομένων.

Σε ό,τι αφορά τις υπαίθριες εργασίες, τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν για να αντιμετωπιστεί τυχόν θερμική καταπόνηση των εργαζομένων ανεξαρτήτως του είδους απασχόλησής τους συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών πλατφορμών, προβλέπεται:

1. Κατάλληλα καλύμματα και προστατευτικά μέσα: Παροχή κατάλληλων καλυμμάτων κεφαλής και προστατευτικών μέσων δέρματος.

2. Σκιερά μέρη για διαλείμματα: Διαμόρφωση ή επιλογή σκιερού μέρους για διαλείμματα.

3. Στέγαστρα για εργασίες: Διαμόρφωση ή επιλογή σκιερού μέρους ή κατασκευή κατάλληλων στεγάστρων για την εκτέλεση εργασιών, όπου αυτό είναι δυνατόν.

4. Προγραμματισμός εργασιών: Προγραμματισμός των εργασιών έτσι ώστε οι πλέον επιβαρυμένες (π.χ. εργασίες ασφαλτόστρωσης) να γίνονται τις ώρες που οι θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες.

5. Μείωση απασχόλησης ή παύση εργασιών: Μείωση της απασχόλησης ή/και παύση εργασιών κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ των ωρών 12.00-16.00 σε χειρωνακτικές εργασίες που εκτελούνται σε εξωτερικό χώρο. Ενδεικτικά αναφέρονται: οι εργασίες σε τεχνικά και οικοδομικά έργα, εργοτάξια, διανομή και μεταφορά προϊόντων και αντικειμένων με δίτροχο όχημα, πατίνι, τροχοπέδιλα κ.α (delivery).

Εφόσον εφαρμοστεί το μέτρο της παύσης εργασιών διανομής, μπορεί να διατηρείται ενεργή η επιλογή της παραγγελιοληψίας με παραλαβή του χρήστη απευθείας από το κατάστημα (takeaway) καθώς και ενδεχόμενη δυνατότητα να εκτελείται διανομή με οχήματα ιδιωτικής χρήσης εκτός των δίκυκλων και λοιπών μέσων.

6. Ειδική πρόβλεψη για τις εγκαταστάσεις χυτηρίων και μεταλλουργίες

Πέραν της συσσώρευσης θερμότητας από την άμεση ηλιακή ακτινοβολία υπό συνθήκες καύσωνα – για την αντιμετώπιση της οποίας προβλέπεται η χρήση καλυμμάτων κεφαλής και αυχένα και άλλων προστατευτικών μέσων του δέρματος, π.χ. αντηλιακών κρεμών – οι υψηλές θερμοκρασίες περιβάλλοντος κατά το θέρος αποτελούν πρόσθετο επιβαρυντικό παράγοντα για τους εργαζόμενους που εκτίθενται ήδη σε ακτινοβολούμενη θερμότητα λόγω της παραγωγικής διαδικασίας (π.χ. σε εγκαταστάσεις χυτηρίων και μεταλλουργίες). Για τις περιπτώσεις τέτοιων δυσμενών συνθηκών στους χώρους εργασίας διατίθενται, ούτως ή άλλως, μια σειρά από μέσα ατομικής προστασίας μερών ή ολόκληρου του σώματος (π.χ. σκούρα γυαλιά προστασίας των οφθαλμών σε κλιβάνους βιομηχανιών τροφίμων, ασπίδες προστασίας του προσώπου, ολόσωμες θερμομονωτικές στολές κ.ά.), τα οποία ο εργοδότης οφείλει να χορηγεί στους εργαζόμενους αφού πρώτα λάβει υπόψη του την έγγραφη γνώμη του Τεχνικού Ασφαλείας και του Ιατρού Εργασίας (αν προβλέπεται) και αξιολογήσει κατά πόσον ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της εργασίας.

Η σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης:

«Τι προβλέπει εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για την προστασία των εργαζομένων από τη θερμική καταπόνηση υπό συνθήκες καύσωνα για τις ημέρες Τρίτη 11.6.2024, Τετάρτη 12.06.2024 και Πέμπτη 13.06.2024.

Μετά το Έκτακτο Δελτίο Επικίνδυνων Καιρικών Φαινομένων, της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, σύμφωνα με το οποίο αναμένεται να επικρατήσουν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με εγκύκλιο που εξέδωσε σήμερα Τρίτη, απευθύνει αυστηρή σύσταση στους εργοδότες να προβούν τόσο στη λήψη των απαραίτητων τεχνικών και οργανωτικών μέτρων,

όσο και σε μείωση απασχόλησης ή/και παύση εργασιών κατά τις ώρες θερμοκρασιακής αιχμής (12.00 – 17.00), όπου αυτό κριθεί, κατά περίπτωση, απαραίτητο, για την αποφυγή των φαινομένων θερμικής καταπόνησης υπό συνθήκες καύσωνα. Σε περίπτωση μη τήρησης των υποχρεώσεων της διάταξης επιβάλλεται στην επιχείρηση, από την Επιθεώρηση Εργασίας, χρηματικό πρόστιμο 2.000 ευρώ ανά εργαζόμενο.

Ειδικότερα λαμβάνοντας υπόψη και την από 3 Ιουνίου του 2024 (αριθ. πρωτ. 34666) σχετική εγκύκλιο: «Πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με τη νέα εγκύκλιο που δημοσιεύθηκε, προβλέπονται τα εξής:

Υποχρεωτική παύση εργασιών

α) Για τους εργαζόμενους επιχειρήσεων που βρίσκονται κυρίως στην Αττική, την Ανατολική Στερεά, την Ανατολική Πελοπόννησο και την Θεσσαλία, στις οποίες σύμφωνα με το από 10.06.2024 Έκτακτο Δελτίο Επιδείνωσης Καιρού (ΕΔΕΚ) αναμένεται να επικρατήσουν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες καθίσταται υποχρεωτική η παύση εργασιών κατά το χρονικό διάστημα 12.00΄-17.00΄, τις ημέρες Τρίτη 11.6.2024, Τετάρτη 12.06.2024 και Πέμπτη 13.06.2024, σε χειρωνακτικές εργασίες που εκτελούνται σε εξωτερικό χώρο. Ενδεικτικά αναφερόμενες, εργασίες σε τεχνικά και οικοδομικά έργα, εργοτάξια, διανομή και μεταφορά προϊόντων και αντικειμένων με δίτροχο όχημα (delivery), κ.λπ., όταν η θερμοκρασία είναι ίση ή ανώτερη των 400 C.

β) Ειδικά για εργασίες σε ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη η υποχρέωση του ανωτέρω εδαφίου ισχύει για θερμοκρασία που να διαμορφώνεται σε τιμή άνω των 38οC.

γ) Εφόσον εφαρμοστεί το μέτρο της παύσης εργασιών διανομής, μπορεί να διατηρείται ενεργή η επιλογή της παραγγελιοληψίας με παραλαβή του χρήστη απευθείας από το κατάστημα (takeaway) καθώς και ενδεχόμενη δυνατότητα να εκτελείται διανομή με οχήματα ιδιωτικής χρήσης εκτός των δίκυκλων και λοιπών μέσων του προηγούμενου εδαφίου, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 2 του Ν. 2696/1999, υπό ειδικότερους όρους ή προϋποθέσεις (εφόσον διαθέτουν κλιματισμό).

δ) Η παύση εργασιών δεν εφαρμόζεται σε οικονομικές δραστηριότητες που αφορούν σημαντικές και κοινωνικά κρίσιμες υποδομές στους τομείς της υγείας, των μεταφορών και της κοινής ωφέλειας (υγειονομικές μονάδες, ύδρευση, ηλεκτρισμός, αεροπορικές μεταφορές, handling, θαλάσσιες, χερσαίες και σιδηροδρομικές μεταφορές), υπό την προϋπόθεση της λήψης των λοιπών τεχνικών και οργανωτικών μέτρων της υπ’ αριθμ. 34666/03.06.2024 εγκυκλίου «Πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων», συμπεριλαμβανομένης της οργάνωσης του χρόνου εργασίας.

ε) Σε περίπτωση μη τήρησης των υποχρεώσεων της παρούσας διάταξης επιβάλλεται από την Επιθεώρηση Εργασίας, χρηματικό πρόστιμο 2.000 ευρώ ανά εργαζόμενο της επιχείρησης.

Παροχή εξ αποστάσεως εργασίας με το σύστημα της τηλεργασίας

Για εργαζόμενους με σχέση εξαρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, ειδικά δε στις περιπτώσεις έκθεσής τους σε επιβαρυντικές συνθήκες στις περιοχές που, σύμφωνα με το από 10.06.2024 Έκτακτο Δελτίο Επιδείνωσης Καιρού (ΕΔΕΚ), αναμένεται να επικρατήσουν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες περιοχές δίδεται η δυνατότητα, εξ αποστάσεως εργασίας με το σύστημα της τηλεργασίας εφόσον είναι εφικτό από τη φύση της εργασίας τους.

Έκτακτα μέτρα για την οργάνωση του χρόνου εργασίας

Για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης στις περιοχές που, σύμφωνα με το από 10.06.2024 Έκτακτο Δελτίο Επιδείνωσης Καιρού (ΕΔΕΚ), αναμένεται να επικρατήσουν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες (κυρίως για Αττική, Ανατολική Στερεά, Ανατολική Πελοπόννησο και Θεσσαλία), και για τη διευκόλυνση των εργαζομένων κατά την τυχόν αλλαγή χρόνου προσέλευσης και αποχώρησής τους από την εργασία, οι εργοδότες δύνανται να μην καταχωρούν εκ των προτέρων στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ κάθε αλλαγή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας.»

Διαβάστε επίσης

ΑΒΑΞ: Ταχιάος κατά Μιτζάλη για την απεργία στο μετρό – Τι συζήτησε με τους εργαζόμενους