Μεγάλες καθυστερήσεις εντοπίζονται ως προς την απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και την υλοποίηση των έργων, με τα μεγαλύτερα προβλήματα να εντοπίζονται στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, καθώς τα ποσά που έχουν δοθεί μέχρι στιγμής είναι… μηδαμινά.

Είναι γεγονός ότι μεγάλο μέρος των κονδυλίων του RRF έχει μείνει μέχρι στιγμής ανεκμετάλλευτο, ενώ ένα πολύ μικρό ποσοστό έχει κατευθυνθεί στην πραγματική οικονομία.

Σύμφωνα σχετική έρευνα του Ινστιτούτου ΕΝΑ, μόλις το 8% είναι η πραγματική απορρόφηση των πόρων, ποσοστό που μεταφράζεται σε περίπου 2 δισ. ευρώ, ενώ οι λιμνάζοντες πόροι, δηλαδή αυτοί που έχει στη διάθεσή της η χώρα και δεν έχουν ενεργοποιηθεί μέσω δράσεων και προγραμμάτων, ξεπερνούν τα 4,5 δισ. ευρώ.

Ωστόσο, τη μεγαλύτερη δυσκολία στην απορρόφηση φαίνεται να την έχει το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, καθώς τα ενταγμένα έργα του Υπουργείου έχουν συνολικό προϋπολογισμό 187,5 εκατ. ευρώ, ωστόσο οι πληρωμές είναι μόλις 938.000 ευρώ.

Με τα δύο έργα μάλιστα να αφορούν έργα τεχνικής βοήθειας (συμβουλευτικής υποστήριξης) του Υπουργείου.

Το τρένο του Ταμείου Ανάκαμψης

Ήδη πολλοί CEOs μεγάλων εταιρειών εκφράζουν όλο και πιο συχνά τις επιφυλάξεις τους ως προς την ολοκλήρωση των έργων εντός χρονοδιαγράμματος

Πηγές της αγοράς αναφέρουν ότι τα χρονοδιαγράμματα είναι στενά και ο χρόνος κυλά αμείλικτος και δεν είναι υπέρ της Ελλάδας.

Οι συμβάσεις σε πολλά έργα καθυστερούν υπερβολικά με αποτέλεσμα να «γεννάται» ο φόβος ότι πολλά δεν θα προλάβουν καν να ολοκληρωθούν ή θα γίνουν άρον-άρον, κάτι που δεν θα ωφελήσει πουθενά, ούτε την οικονομία φυσικά ούτε τις εταιρείες που έχουν αναλάβει να τρέξουν όλα αυτά τα έργα.

Ωστόσο, εκφράζονται και απόψεις περί παρατάσεων, γεγονός που θα έδινε τη δυνατότητα σε πολλές εταιρείες να ολοκληρώσουν τα έργα που έχουν αναλάβει, χωρίς επιπτώσεις για τις ίδιες.

Όμως κάτι τέτοιο φαντάζει δύσκολο, καθώς η ΕΕ δεν έχει δώσει την εντύπωση ότι θα κάνει εύκολα πίσω στα χρονοδιαγράμματά της.

Την Τρίτη, σε πάνελ του συνεδρίου «Έκθεση Ιδεών», ο πρόεδρος του ομίλου Quest, Θεόδωρος Φέσσας, μιλώντας για τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, τόνισε ότι «υπάρχουν χρήματα που θα ενισχύσουν τις επιχειρήσεις, υπάρχουν και δάνεια με χαμηλά επιτόκια που θα βοηθήσουν τις επιχειρήσεις τα αναπτυχθούν. Το εγχείρημα είναι πολύ ωραία δομημένο. Το ζήτημα όμως είναι ότι επειδή υπάρχουν πολλές δικλείδες ασφαλείας, φοβάμαι ότι όλα αυτά τα έργα δεν θα προλάβουν να ολοκληρωθούν και θεωρώ ότι θα δοθούν παρατάσεις σε αυτά, τουλάχιστον δύο ετών, ώστε να καταφέρουν να υλοποιηθούν».

Πώς έχουν απορροφηθεί οι πόροι

Συχνά εκφράζεται η άποψη ότι στην Ελλάδα δύσκολα ωριμάζουν τα έργα, καθώς τα κακώς κείμενα του παρελθόντος, όση προσπάθεια και αν έχει γίνει τα τελευταία χρόνια, δεν έχουν εξαλειφθεί.

Πηγές με γνώση των πραγμάτων, εκφράζουν την άποψη ότι «οι χαμηλοί ρυθμοί απορρόφησης αντανακλούν και τις παθογένειες του ελληνικού συστήματος οικονομίας».

Από το ΤΑ η Ελλάδα αναμένεται να εισπράξει πάνω από 30 δισ. ευρώ, με τις εισροές μέχρι σήμερα να είναι στα 11 δισ. ευρώ.

Μέχρι στιγμής οι πληρωμές του Ταμείου υπολογίζονται σε 6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 4 δισ. ευρώ αφορούν λογιστικές πληρωμές (ενδιάμεσες τραπεζικές μεταφορές χρημάτων προς τους φορείς υλοποίησης) και μόλις 2 δισ. ευρώ αφορούν πραγματικές πληρωμές προς τελικούς δικαιούχους που αποτελούν και ρευστότητα για την πραγματική οικονομία.

Για την υλοποίηση του σχεδίου REPowerEU και την επίτευξη των στόχων του, η Κομισιόν υπέβαλε πρόταση για τροποποίηση του RRF ώστε να κινητοποιηθούν το συντομότερο δυνατόν οι διαθέσιμοι πόροι και να υλοποιηθούν επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την ενεργειακή ανθεκτικότητα της ΕΕ.

Στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα υπέβαλε αίτημα τον Μάρτιο (30.03.2023) στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για τη διεκδίκηση επιπλέον δανειακών πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ύψους 5 δισ. ευρώ.

Οι πρόσθετοι αυτοί πόροι πρόκειται να αξιοποιηθούν, πρωτίστως, για τη χρηματοδότηση ενεργειακών, ιδιωτικών επενδύσεων, μέσω δανείων και κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών, οι οποίες θα αφορούν σε έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), έργα ενεργειακής απόδοσης, προώθηση καθαρών μεταφορών, έργα πρόσβασης σε καθαρή ενέργεια και σε συστήματα αποθήκευσης ενέργειας μπαταριών.

Αναφορικά με το ΕΣΠΑ, το παλιό λήγει τον προσεχή Δεκέμβριο, ωστόσο και σε αυτό υπάρχει μια υστέρηση ως προς την απορρόφηση των κονδυλίων.

Διαβάστε επίσης:

Ταμείο Ανάκαμψης: Οι Τop 10+1 εταιρείες που παίρνουν τη μερίδα του λέοντος

Σιδηρόδρομος: Στον «αέρα» επιδοτήσεις άνω του 1 δισ. ευρώ από ΕΣΠΑ και Ταμείο Ανάκαμψης

Βοτανικός: «Πράσινο φως» για τη δημοπράτηση του Ελαιώνα