Πεδίο αντιπαράθεσης, με φόντο τόσο το κανονιστικό πλαίσιο, όσο και τη φορολογία, έχει γίνει το τελευταίο διάστημα ο τουρισμός, με τη συζήτηση να επικεντρώνεται γύρω από το ποιος τελικά καρπώνεται τα κέρδη από τα ρεκόρ των αφίξεων και των εσόδων της μεγαλύτερης «βιομηχανίας» της χώρας.

Με αυτό ακριβώς το – ρητορικό – ερώτημα ξεκινούν την κατάθεση ομαδικών αγωγών για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων από την Booking οι Έλληνες ξενοδόχοι. Νομικά funds έχουν προσεγγίσει ήδη τους φορείς σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ζητώντας να καλύψουν εξ ολοκλήρου τα έξοδα της δίκης, υπό τον όρο ότι θα εισπράξουν το 1/3 του ποσού που θα επιδικάσουν τα ευρωπαϊκά δικαστήρια σε βάρος της Booking, θεωρώντας την υπόθεση κερδισμένη. Τη σχετική πρωτοβουλία θα αναλάβει το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο σε συνέχεια της απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, που έδωσε στα ξενοδοχεία την ευχέρεια για μεγαλύτερη ελευθερία στην τιμολογιακή πολιτική και τη διαχείριση των προσφορών χωρίς τους περιορισμούς από τις ρήτρες που απαγορεύουν στους ξενοδόχους να προσφέρουν χαμηλότερες τιμές στους δικούς τους ιστοτόπους από ό,τι στις πλατφόρμες κρατήσεων τύπου Booking.

1

Να σημειωθεί εδώ ότι το μερίδιο της Booking στις κρατήσεις φτάνει το 70%, ενώ σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Ινστιτούτου Τουριστιστικών Ερευνών & Προβλέψεων, μόλις τo 7,7% της ελληνικής ξενοδοχίας δε συνεργάζεται με την πλατφόρμα. Εκτός αυτής της διαμάχης, το ΞΕΕ έχει καταγγείλει στην εθνική αρχή, την Επιτροπή Ανταγωνισμού πλατφόρμες, μεταξύ των οποίων και η Booking, για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης, ήδη από το 2022, με την υπόθεση να εκκρεμεί.

Σκόνη στον ξενοδοχειακό κόσμο έχουν σηκώσει και οι επιβαρύνσεις από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Τελευταία σήκωσε το γάντι η Ένωση Ξενοδόχων Αθηνών Αττικής & Αργοσαρωνικού, που κατέθεσε στις αρχές του χρόνου προσφυγή στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής κατά της απόφασης του δήμου Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης να επιβάλει σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά ένα νέο Ειδικό Ανταποδοτικό Τέλος Τοπικής Βιώσιμης Ανάπτυξης. Σύμφωνα με την απόφαση, τα ξενοδοχεία καλούνται να πληρώνουν 12,6 ευρώ/τ.μ. ετησίως με ισχύ από 1η Μαρτίου και 12ετή διάρκεια. Κατά της απόφασης προσέφυγαν επίσης μεμονωμένες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις του δήμου Βάρης-Βούλας- Βουλιαγμένης, με τον δήμο να υποστηρίζει πως τα έσοδα θα κατευθυνθούν σε έργα κοινής ωφελείας για κατοίκους και τουρίστες.

Από την πλευρά της, η ΕΞΑΑΑ, πρόεδρος της οποίας είναι ο Ευγένιος Βασιλικός, τονίζει σε σχετική ανακοίνωση πως θέματα βιώσιμης ανάπτυξης δεν επιλύονται «μέσα από διαδικασίες επιβολής “κεφαλικών” τελών και πρακτικές “αποφασίζομεν και διατάσσομεν”». Τα δημοτικά τέλη, εν γένει, έχουν προκαλέσει αντιδράσεις στον ξενοδοχειακό κόσμο, καθώς 24 δήμοι έχουν ήδη προχωρήσει στην αύξηση του τέλους παρεπιδημούντων, σύμφωνα με έρευνα του Tornos News. To τέλος ανερχόταν στο 0,5% επί του τζίρου, ενώ νέα νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Εσωτερικών προβλέπει ότι οι δήμοι δύνανται να το αυξήσουν στο 0,75%.

Αιώνιο πεδίο μάχης τα Airbnb

Παρόμοιες είναι οι αντιδράσεις και για την αύξηση του πράσινου τέλους, με τους ξενοδόχους να τονίζουν σε κάθε ευκαιρία πως είναι πρόθυμοι να φορολογηθούν αν εξασφαλίζεται η ανταποδοτικότητα. «Λειτουργούμε σε ένα καθεστώς υπερφορολόγησης και συνεχών επιβαρύνσεων που διατηρούνται αναλλοίωτες από τα χρόνια των μνημονίων και απλώς αλλάζουν όνομα και αυξανόνται, ροκανίζοντας την ανταγωνιστικότητά μας», είπε στην ετήσια γενική συνέλευση του ΞΕΕ, ο πρόεδρος, Αλέξανδρος Βασιλικός. Υπενθυμίζεται ότι το Τέλος Ανθεκτικότητας διαμορφώνεται από φέτος σε 2-15 ευρώ ανά διανυκτέρευση για τα ξενοδοχεία, ανάλογα την κατηγορία τους, για το διάστημα Απριλίου – Οκτωβρίου και σε 0,5-4 ευρώ για το διάστημα Νοεμβρίου – Μαρτίου.

Με το όπλο παρά πόδας βρίσκονται και οι ιδιοκτήτες και διαχειριστές ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, ορμώμενοι από τη ρύθμιση που θέλει τα καταλύματα Airbnb να αποτελούν χώρους κύριας χρήσης κατοικίας, και μάλιστα αναδρομικά. Ο Σύλλογος των Διαχειριστών Ακινήτων προαναγγέλει το κλείσιμο του ημερολογίου κρατήσεων τον Φεβρουάριο του 2025 και τον ερχόμενο Αύγουστο, ενώ ετοιμάζουν προσφυγές και συλλογική αγωγή για να ακυρώσουν τις σχετικές διατάξεις του νομοσχεδίου περί ποιοτικών προδιαγραφών στα Airbnb. Την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας αναμένει ο Σύνδεσμος Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων (STAMA Greece), που είχε προσφύγει κατά της επιβολής του τέλους επιτηδεύματος. Η εγκύκλιος προέβλεπε ότι οφείλεται τέλος επιτηδεύματος ύψους 600 ευρώ για κάθε ακίνητο που εκμισθώνεται με βραχυχρόνια μίσθωση από νομικά πρόσωπα.

Αντιδράσεις, τέλος, έχει προκαλέσει η νομοθετική πρωτοβουλία για την υιοθέτηση του νέου συστήματος στα μη κύρια τουριστικά καταλύματα (επιπλωμένα διαμερίσματα και ενοικιαζόμενα δωμάτια), από αυτή την κατηγορία των επιχειρηματιών φιλοξενίας, παρόλο που η υιοθέτηση από αυτά είναι προαιρετική. Οι ιδιοκτήτες των ενοικιαζόμενων υποστηρίζουν πως προσπάθεια πιστοποίησης μέσω του ΞΕΕ έχει αποτύχει να προσφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα και μόνο αποτέλεσμα θα είναι η καταβολή του αντίστοιχου παράβολου στο Επιμελητήριο από αυτές τις επιχειρήσεις.