Είναι ίσως το γεγονός της χρονιάς για όποιον ενδιαφέρεται έστω και λίγο για τη νομισματική πολιτική και τις συνέπειές της στις κεφαλαιαγορές και την πραγματική οικονομία, σχολιάζει η Handelsblatt.

Σε όλο τον κόσμο, οι αίθουσες συναλλαγών βρίσκονταν σε συναγερμό καθώς ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, ξεκίνησε την ομιλία του στην παραδοσιακή συνάντηση των κεντρικών τραπεζιτών στο Τζάκσον Χόλε την Παρασκευή.

1

Αυτή τη φορά, το κοινό δεν χρειάστηκε να διαβάσει ανάμεσα στις γραμμές. Ο Πάουελ επέλεξε ασυνήθιστα ξεκάθαρες λέξεις για έναν κεντρικό τραπεζίτη για να καταστήσει σαφές ότι η Fed θα συνεχίσει αποφασιστικά την πορεία αύξησης των επιτοκίων της και ότι η χαλάρωση δεν τίθεται προς το παρόν θέμα.

 Μια τέτοια σαφής ανακοίνωση ήταν η μόνη ευκαιρία του Πάουελ. Το χέρι των κεντρικών τραπεζιτών δεν πρέπει να τρέμει. Δεν πρέπει να δείξουν κανένα σημάδι αδυναμίας στον αγώνα κατά του πληθωρισμού. Αυτό ισχύει όχι μόνο για τη Fed, αλλά και για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Για πάρα πολύ καιρό, και οι δύο έχουν διστάσει στον αγώνα κατά του πληθωρισμού.

Το λάθος αυτό μπορεί να είναι κατανοητό- άλλωστε, οι κεντρικοί τραπεζίτες έπρεπε να σταθμίσουν αν θα έπρεπε πραγματικά να διακινδυνεύσουν να καθυστερήσουν την ανάκαμψη μετά την κρίση της Κορόνας με σημαντικές αυξήσεις των επιτοκίων. Ωστόσο, αυτός ο δισταγμός έχει συνέπειες: Αν δεν θέλουν να θέσουν σε κίνδυνο την αξιοπιστία τους για πάντα, πρέπει τώρα να δράσουν ακόμη πιο αποφασιστικά και να αποδεχθούν μια ύφεση, αν χρειαστεί.

Το πρόβλημα της αξιοπιστίας των κεντρικών τραπεζών αναδεικνύεται από τις ΗΠΑ, τη μεγαλύτερη κεφαλαιαγορά του κόσμου. Πολύ πριν από την ομιλία του Πάουελ, οι αξιωματούχοι της Fed ξεκαθάρισαν ξανά και ξανά ότι η κεντρική τράπεζα θα επιμείνει στην αυστηρή της πορεία, αλλά οι επενδυτές δεν ήθελαν πραγματικά να ακούσουν.

Η Fed δεν έχει την πολυτέλεια να ποντάρει εναντίον της κεντρικής τράπεζας

Τον Αύγουστο, οι αγορές μετοχών και ομολόγων έχασαν μέρος του ενθουσιασμού τους. Ωστόσο, οι τιμές εξακολουθούν να βρίσκονται πολύ πάνω από τα χαμηλά επίπεδα του Ιουνίου – και αυτό δεν μπορεί να είναι καλό για τη Fed.

Υπάρχουν δύο λόγοι γι’ αυτό: Από τη μία πλευρά, μια επιδείνωση των συνθηκών χρηματοδότησης θα βοηθούσε στην καταπολέμηση του πληθωρισμού- από την άλλη πλευρά, και αυτός είναι ο σημαντικότερος λόγος, η Fed δεν μπορεί να έχει την πολυτέλεια να έχει τους επενδυτές να στοιχηματίζουν εναντίον της και ενδεχομένως να το πετύχει στο τέλος.

Η Fed δεν έχει ακόμη καταφέρει να μεταφέρει αξιόπιστα στους επενδυτές ότι πραγματοποιεί αλλαγή παραδείγματος. Στα χρόνια μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση, οι κεντρικές τράπεζες με την εξαιρετικά χαλαρή νομισματική τους πολιτική έσπευσαν επανειλημμένα να βοηθήσουν τις αγορές όταν τα πράγματα έγιναν δύσκολα, με πιο πρόσφατη την πανδημία. Τώρα η Fed, αλλά και η ΕΚΤ, πρέπει να καταστήσουν σαφές ότι η καταπολέμηση του πληθωρισμού αποτελεί σαφώς προτεραιότητά τους. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Πάουελ το λέει αυτό στο Τζάκσον Χόλε, αλλά μέχρι στιγμής το μήνυμά του έχει περιορισμένο αντίκτυπο.

Η Fed έχει ήδη τολμήσει δύο ασυνήθιστα μεγάλες αυξήσεις επιτοκίων κατά 0,75 ποσοστιαίες μονάδες η καθεμία – τώρα θα μπορούσε να ακολουθήσει και τρίτη. Στην ΕΚΤ, τουλάχιστον, οι υποστηρικτές μιας σημαντικής σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής γίνονται όλο και πιο δυνατοί. Την Παρασκευή διέρρευσε ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες του ευρώ θέλουν να συζητήσουν τουλάχιστον μια αύξηση των επιτοκίων κατά τρία τέταρτα της ποσοστιαίας μονάδας στην επόμενη συνεδρίασή τους.

Στην πραγματικότητα, αυτό δεν θα ήταν μια κακή στρατηγική για την ανάκτηση της αξιοπιστίας στη μάχη κατά του πληθωρισμού. Ωστόσο, είναι απίθανο να φτάσουμε σε αυτό το σημείο λόγω της αντίστασης των χωρών του Νότου.

Το έργο που αντιμετωπίζει η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ είναι ακόμη πιο λεπτό από αυτό του συναδέλφου της Πάουελ. Ο κίνδυνος βαθιάς ύφεσης είναι πολύ μεγαλύτερος στη νομισματική ένωση, επειδή η ενεργειακή κρίση πλήττει την Ευρώπη περισσότερο από τις ΗΠΑ. Συν τοις άλλοις, οι ισχυρές αυξήσεις των επιτοκίων είναι δηλητήριο για τις υπερχρεωμένες χώρες όπως η Ιταλία. Η οξεία πολιτική κρίση στη χώρα καθιστά τελικά μια κρίση του ευρώ 2.0 πραγματικό κίνδυνο.

Ίσως υπάρχει ακόμη μια πιθανότητα να πετύχει η ΕΚΤ τη λεπτή πράξη εξισορρόπησης μεταξύ ύφεσης και πληθωρισμού. Αλλά η πιθανότητα ότι η κεντρική τράπεζα θα καταφέρει αυτό το κατόρθωμα χωρίς ένα επικίνδυνο σφάλμα δεν είναι ιδιαίτερα υψηλή.

Διαβάστε επίσης

Τζερόμ Πάουελ: Θα συνεχίσουμε να αυξάνουμε τα επιτόκια παρά τον «πόνο» που θα προκαλέσει στην οικονομία των ΗΠΑ

Μπόστιτς (Fed): «Μικρότερη αύξηση επιτοκίων κατά 50 μ.β. τον Σεπτέμβριο εφόσον υποχώρησε ο PCE»