Στην αναβάθμιση του outlook από «σταθερό» σε «θετικό», διατηρώντας την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας στο BB προχώρησε η Fitch.

Η αναβάθμιση του outlook σημαίνει πως η Fitch ενδέχεται να αναβαθμίσει και την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας μέσα στους επόμενους μήνες.

Σύμφωνα με τη Fitch, η ισχυρή δυναμική της οικονομικής ανάπτυξης και η πτώση του δημοσιονομικού ελλείμματος θα στηρίξουν μια ταχύτερη από την αναμενόμενη μείωση του χρέους του δημόσιου τομέα, στο πλαίσιο του χαμηλού τρέχοντος και αναμενόμενου κόστους δανεισμού.

Οι ελληνικές τράπεζες έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο στη βελτίωση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων, μειώνοντας δραστικά το επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων  στον τραπεζικό τομέα και ενισχύοντας την ικανότητά τους να παρέχουν πιστώσεις στην πραγματική οικονομία.

Η οικονομική δραστηριότητα στην Ελλάδα έχει ανακάμψει με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι ανέμενε η Fitch κατά την προηγούμενη αξιολόγηση αξιολόγησης τον Ιούλιο του 2021. Η Fitch εκτιμά ότι η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ για το σύνολο του έτους ήταν 8,3%, σημαντικά υψηλότερη από την πρόβλεψή μας τον Ιούλιο για 4,3% . Η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ το 1ο-3ο τρίμηνο του 21 ήταν 9,5% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 και το επίπεδο του πραγματικού ΑΕΠ το 3ο τρίμηνο του 21 εκτιμήθηκε ότι ήταν περίπου 1% υψηλότερο από το προ-πανδημικό επίπεδο του 4ου τριμήνου του 2019.

Αναμένει ότι η ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας θα συνεχιστεί το 2022, καθώς η ανάπτυξη των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης επιταχύνεται και η οικονομία θα επεκταθεί περαιτέρω κατά 4,1%, με παρόμοιο ρυθμό ανάπτυξης για το 2023.

Η πανδημία αντιπροσωπεύει βραχυπρόθεσμο κίνδυνο για την οικονομική δραστηριότητα, κατά την άποψη της Fitch. Οι μολύνσεις από κορωνοϊό στην Ελλάδα αυξήθηκαν σημαντικά το φθινόπωρο, και με υψηλότερο ρυθμό πιο πρόσφατα με την εξάπλωση της παραλλαγής Omicron. Η ελληνική κυβέρνηση έχει εισαγάγει ορισμένους περιορισμούς και αυτοί θα μπορούσαν να επιβαρύνουν την οικονομική δραστηριότητα. Ένας περαιτέρω κίνδυνος για τις προβλέψεις του οίκου θα ήταν η καθυστερημένη υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων.

Ο συνδυασμός ισχυρότερης από την αναμενόμενη οικονομική ανάπτυξη και μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος λόγω της σημαντικής μείωσης της στήριξης που σχετίζεται με την πανδημία θα υποστηρίξει τη μείωση του δημόσιου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Ο οίκος εκτιμά ότι ο δείκτης χρέους μειώθηκε στο 198,4% το 2021 από 206,3% το 2020 και προβλέπει ότι θα μειωθεί στο 190,3% φέτος και στη συνέχεια στο 185,3% μέχρι το τέλος του 2023.

Η Ελλάδα θα αποπληρώσει ανεξόφλητα δάνεια από το ΔΝΤ το 2022 και θα προπληρώσει τις δόσεις των δανείων του 2022 και 2023 από το πρώτο πρόγραμμα οικονομικής στήριξης για την Ελλάδα που συμφωνήθηκε το 2010. Συνολικά, αυτές οι πληρωμές θα ανέλθουν σε 7,2 δισ. ευρώ (περίπου 3,8% του προβλεπόμενου ΑΕΠ). Η Fitch υποθέτει πως περίπου το ήμισυ αυτού θα χρηματοδοτηθεί από ταμειακά αποθέματα. Η νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) υποστηρίζει τους όρους χρηματοδότησης.

Οι μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες συνέχισαν να βελτιώνουν τις μετρήσεις ποιότητας του ενεργητικού τους μέσω τιτλοποιήσεων που υποστηρίζονται από το πρόγραμμα «Ηρακλής» και άλλων πωλήσεων χαρτοφυλακίου. Το συνολικό επίπεδο των κόκκινων δανείων μειώθηκε απότομα το 2021, στα 20,9 δισεκατομμύρια ευρώ το τρίτο τρίμηνο του 21ου έτους από 60 δισεκατομμύρια ευρώ ένα χρόνο νωρίτερα. Ο δείκτης NPEs μειώθηκε στο 15,0% από 36,3% την ίδια περίοδο. Αναμένεται ότι οι μετρήσεις ποιότητας του ενεργητικού του τραπεζικού τομέα θα βελτιωθούν περαιτέρω φέτος, αν και υπάρχουν κίνδυνοι νέων εισροών απομειωμένων δανείων, ειδικά από πιο ευάλωτους δανειολήπτες που εξακολουθούν να επωφελούνται από μέτρα ανοχής ή κρατική στήριξη.

ESG – Διακυβέρνηση: Η Ελλάδα έχει βαθμολογία συνάφειας ESG (RS) ‘5[+]’ τόσο για την πολιτική σταθερότητα και τα δικαιώματα όσο και για το κράτος δικαίου, τη θεσμική και κανονιστική ποιότητα και τον έλεγχο της διαφθοράς. Αυτές οι βαθμολογίες αντικατοπτρίζουν την υψηλή βαρύτητα που έχουν οι Δείκτες Διακυβέρνησης της Παγκόσμιας Τράπεζας (WBGI) στο ιδιόκτητο Μοντέλο Αξιολόγησης Κυρίαρχου. Η Ελλάδα έχει μια μέση κατάταξη WBGI στο 65,7 που αντικατοπτρίζει πρόσφατο ιστορικό ειρηνικών πολιτικών μεταβάσεων, μέτριο επίπεδο δικαιωμάτων συμμετοχής στην πολιτική διαδικασία, μέτρια θεσμική ικανότητα, καθιερωμένο κράτος δικαίου και μέτριο επίπεδο διαφθοράς.

Παράγοντες που θα μπορούσαν, μεμονωμένα ή συλλογικά, να οδηγήσουν σε υποβάθμιση αξιολόγησης:

-Δημόσια οικονομικά: Αποτυχία μείωσης του δημόσιου χρέους/ΑΕΠ βραχυπρόθεσμα, για παράδειγμα λόγω υψηλότερων από το αναμενόμενο ελλειμμάτων ή αδύναμων οικονομικών επιδόσεων.

-Μακροοικονομικά: Ανανεωμένοι δυσμενείς κραδασμοί στην ελληνική οικονομία που επηρεάζουν την οικονομική ανάκαμψη ή το μεσοπρόθεσμο αναπτυξιακό δυναμικό της Ελλάδας.

– Διαρθρωτικά Χαρακτηριστικά: Δυσμενείς εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα που αυξάνουν τους κινδύνους για τα δημόσια οικονομικά και την πραγματική οικονομία, μέσω της αποκρυστάλλωσης ενδεχόμενων υποχρεώσεων στον ισολογισμό του κράτους ή/και της αδυναμίας ανάληψης νέων δανείων για τη στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης.

Παράγοντες που θα μπορούσαν, μεμονωμένα ή συλλογικά, να οδηγήσουν σε αναβάθμιση αξιολόγησης:

– Δημόσια Οικονομικά: Εμπιστοσύνη σε σταθερή καθοδική πορεία για τον λόγο δημόσιου χρέους/ΑΕΠ που προκύπτει από τα χαμηλότερα ελλείμματα, την ισχυρή αύξηση του ΑΕΠ και το διατηρούμενο χαμηλό κόστος δανεισμού.

-Διαρθρωτικά: Συνεχής πρόοδος στη βελτίωση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων από συστημικά σημαντικές τράπεζες, που συνάδει με την επιτυχή ολοκλήρωση των συναλλαγών τιτλοποίησης και τις χαμηλότερες χρεώσεις απομείωσης και οδηγεί σε βελτιωμένη παροχή πιστώσεων στον ιδιωτικό τομέα

-Μακροοικονομικά: Βελτίωση του μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού δυναμικού και των επιδόσεων μετά το σοκ της Covid-19, ιδιαίτερα εάν υποστηριχθεί από την εφαρμογή του σχεδίου ανάκαμψης της ΕΕ και άλλες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις

Η επόμενη έκθεση της Fitch για την Ελλάδα αναμένεται στις 8 Ιουλίου, ενώ ειδικά για το 2022 έχει προγραμματίσει και ένα  τρίτο review, στις 7 Οκτωβρίου.