Τεράστια ποσά αναμένεται να βγουν φέτος από τον προϋπολογισμό για να καλύψουν τα μέτρα στήριξης της οικονομίας και κυρίως τις επιδοτήσεις σε ηλεκτρικό ρεύμα και φυσικό αέριο.

Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών το συνολικό πακέτο των μέτρων για το 2022 αγγίζει (προς το παρόν) τα 13,2 δις ευρώ, έναντι των 8,5 δις που ήταν η εκτίμηση του περασμένου Ιουνίου. Απ’ αυτά τα ποσά, από τον κρατικό προϋπολογισμό θα βγουν 4,3 δις ευρώ ή το 2% του ΑΕΠ, ποσοστό το οποίο είναι ίδιο με τον φετινό στόχο για το πρωτογενές έλλειμμα.

«Κάθε 100 ευρώ φυσικού αερίου επηρεάζουν το ΑΕΠ 7 δις ευρώ»

Χαρακτηριστική είναι η αναφορά του αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών Θεόδωρου Σκυλακάκη πως «αποφεύγουμε να δεσμευτούμε σε μέτρα που έχουν πιο μακροχρόνιο αποτέλεσμα και μπορούν να ανατραπούν από τις εξελίξεις. Διότι, δεν ξέρεις σ’ αυτές τις περιόδους αβεβαιότητας εάν μία υπόθεση που κάνεις, μπορεί να ανατραπεί από τη μία ημέρα στην άλλη. Θυμίζω ότι το φυσικό αέριο, πριν από 10 ημέρες, ήταν στα 340 ευρώ η μεγαβατώρα. Σήμερα, είναι στα 195 ευρώ η μεγαβατώρα.

Μπορεί, σε 10 ημέρες να είναι στα 250 ή στα 300 ευρώ η μεγαβατώρα. Τα νούμερα είναι τεράστια. Έχουν σοβαρή επίπτωση ακόμη και στο ίδιο το ΑΕΠ της χώρας, 100 ευρώ η μεγαβατώρα επηρεάζει κατά 7 δισ. ευρώ το ΑΕΠ της χώρας, δηλαδή αλλάζουν, στην ουσία, το μακροοικονομικό σχεδιασμό».

Όπως τονίζουν ανώτατα στελέχη του Υπουργείου Οικονομικών, ο μεγάλος δημοσιονομικός πονοκέφαλος έχει να κάνει με την τιμή του φυσικού αερίου. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, όσοι κατανάλωσαν προ της ενεργειακής κρίσης φυσικό αέριο, κατέβαλαν σε ετήσια βάση σε λογαριασμούς σχεδόν 1,5 – 2 δις ευρώ. Με τις σημερινές τιμές και την ίδια κατανάλωση, θα κληθούν να πληρώσουν σχεδόν 18 δις ευρώ, ποσά που πολύ δύσκολα θα καταφέρουν να καταβάλουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Για να γίνει αντιληπτή η ιλιγγιώδης αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου, όταν είναι αυξημένο κατά 10 φορές, είναι σαν η τιμή της βενζίνης να έχει ανέλθει στα 10 ευρώ το λίτρο, όπως ανέφερε σχηματικά ο κ. Σκυλακάκης.

Το δυσμενέστερο ρεαλιστικό σενάριο

Με φόντο την τεράστια αβεβαιότητα που επικρατεί στο χρηματιστήριο ενέργειας και το «ασανσέρ» των τιμών, το οικονομικό επιτελείο προσπαθεί να «χτίσει» και το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού, που θα πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή τις πρώτες ημέρες του Οκτωβρίου.

«Κάνουμε ένα συντηρητικό σχεδιασμό, δηλαδή διαλέγουμε το δυσμενέστερο, ρεαλιστικό σενάριο και δεν κάνουμε αισιόδοξες ή υπεραισιόδοξες προβλέψεις, διότι σε περίπτωση ανατροπής τους, κινδυνεύουμε με εκτροχιασμό. Αντίθετα, σε περίπτωση που έχουμε θετικότερες εξελίξεις – όπως είχαμε με την ανάπτυξη – τότε μπορούμε να κάνουμε διορθώσεις, προσθέτοντας πόρους, που χρειάζεται η κοινωνία – εκεί που τους χρειάζεται η κοινωνία», έχει υπογραμμίσει ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Θ. Σκυλακάκης.

Οι συνεχείς αυξομειώσεις στις ενεργειακές τιμές αποτελούν και τον κύριο λόγο που το οικονομικό επιτελείο αποφάσισε να μην καταθέσει νέο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τις τελευταίες ημέρες του Αυγούστου η τιμή του φυσικού αερίου είχε εκτοξευθεί στα 320 – 340 ευρώ τη μεγαβατώρα, τις προηγούμενες ημέρες είχε διαμορφωθεί κοντά στα 220 – 240 ευρώ τη μεγαβατώρα, ενώ έπεσε ακόμα και κάτω από τα 200 ευρώ, με φόντο τις διεργασίες που πραγματοποιούνται στην Κομισιόν για μια κοινή ευρωπαϊκή λύση στο «καυτό» θέμα των ενεργειακών τιμών.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Υπουργείου Οικονομικών, αυτή η διαφορά της τιμής μεταφράζεται σε μια απόκλιση της τάξεως του 3% – 4% του ΑΕΠ στον προϋπολογισμό, δηλαδή κοντά στα 5,5 – 7 δις ευρώ.

Οι παραδοχές στο προσχέδιο του προϋπολογισμού

Το οικονομικό περιβάλλον, αλλά και η καθυστέρηση της Ευρώπης στη λήψη αποφάσεων για την ενέργεια, φαίνεται πως οδηγεί το οικονομικό επιτελείο στην κατάθεση ενός προσχεδίου για το νέο προϋπολογισμό, με τις εκτιμήσεις να στηρίζονται κυρίως στους πρόδρομους δείκτες, οι οποίοι όμως παρουσιάζουν υψηλούς κινδύνους μεταβλητότητας, καθώς ουδείς γνωρίζει την πορεία των τιμών έως το τέλος του έτους.

Έτσι, το προσχέδιο θα προβλέπει:

  • Ανάπτυξη 5,3% το 2022 και 2,1% το 2023
  • Πληθωρισμό 9,5% φέτος και 4,5% το 2023
  • Πρωτογενές έλλειμμα 2% φέτος και πρωτογενές πλεόνασμα 1% του ΑΕΠ το 2023.

Ωστόσο, έως την κατάθεση του τελικού κειμένου του νέου προϋπολογισμού μέσα στο Νοέμβριο, θεωρείται πως θα υπάρχουν νέες αναθεωρήσεις στόχων, καθώς θα υπάρχει πληρέστερη εικόνα για τις επιπτώσεις του δύσκολου ενεργειακά χειμώνα που έρχεται.

Διαβάστε επίσης

Σταϊκούρας: Η Ελληνική Κεφαλαιαγορά ισχυρός καταλύτης της αναπτυξιακής διαδικασίας

Πώς υπολογίζεται το φετινό επίδομα θέρμανσης – Αναλυτικά παραδείγματα