Έως το τέλος Μαΐου αναμένεται να καταβληθούν οι πρώτες συντάξεις «εμπιστοσύνης» σε ασφαλισμένους που υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης από το 2020 και μετά. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Mononews», οι εκκρεμείς κύριες συντάξεις ανέρχονται σε περίπου 75.000, εκ των οποίων οι 15.000 αιτήσεις βρίσκονται σε εκκρεμότητα από το 2020, ενώ οι υπόλοιπες 60.000 αιτήσεις αφορούν το 2021 και τον Ιανουάριο της τρέχουσας χρονιάς, οι οποίες θα καταστούν ληξιπρόθεσμες έως το τέλος του μήνα.

Από τις 15.000 εκκρεμείς αιτήσεις του 2020, περίπου 7.000- 8.000 φάκελοι συνταξιούχων θα διεκπεραιωθούν μέσω της νέας διαδικασίας «εμπιστοσύνης» προς τον ασφαλισμένο, καθώς μέχρι σήμερα δεν υπάρχει εισήγηση από τους αρμόδιους υπαλλήλους του e-ΕΦΚΑ. Μετά την ολοκλήρωση τους, οι αρμόδιοι θα προχωρήσουν στην διεκπεραίωση των 60.000 εκκρεμών αιτήσεων του 2020 και 2021, εκ των οποίων μόνο για το 25%, 15.000 αιτήσεις υπάρχει εισήγηση και οι υπόλοιπες 45.000 θα αποδοθούν ως «συντάξεις εμπιστοσύνης».

Σύμφωνα με το νέο νόμο που ψηφίστηκε στη Βουλή, για τις συγκεκριμένες περιπτώσεις η πράξη απονομής σύνταξης θα εκδοθεί με βάση τα στοιχεία που είναι καταγεγραμμένα στα πληροφοριακά συστήματα του e-ΕΦΚΑ και των δηλώσεων των ασφαλισμένων για την αναγνώριση χρόνου σύνταξης. Οι δηλώσεις των ασφαλισμένων θα γίνονται δεκτές χωρίς να απαιτείται η προσκόμιση παραστατικών που τις τεκμηριώνουν. Ο έλεγχος των  προσκομιζόμενων στοιχείων  και δικαιολογητικών θα γίνεται εκ των υστέρων.

Με αυτό τον τρόπο θα αποδοθούν ταχύτερα οι εκκρεμείς ληξιπρόθεσμες κύριες συντάξεις και τα αναδρομικά ποσά στους δικαιούχους. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, τον Μάρτιο οι οφειλές για την καταβολή κύριων συντάξεων ήταν  217 εκατ. ευρώ και θα πρέπει να αποδοθούν έως το τέλος Ιουνίου, σύμφωνα με την δέσμευση της κυβέρνησης προς τους θεσμούς. Σημαντικός αριθμός των «συντάξεων εμπιστοσύνης» θα καταβληθούν έως το τέλος Μαΐου, ενώ η πλειοψηφία θα αποδοθεί έως το τέλος Ιουνίου.

Οι περισσότερες εκκρεμότητες απόδοσης κύριων συντάξεων βρίσκονται στο πρώην ΙΚΑ 26.713 περιπτώσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία Δεκεμβρίου 2021. Ακολουθεί το δημόσιο, όπου στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ) υπάρχουν 19.527 φάκελοι συνταξιοδότησης,  ο ΟΓΑ με 17.015 αγρότες να περιμένουν την σύνταξής τους, ο ΟΑΕΕ, με 15.398 εκκρεμότητες, το ΕΤΑΑ των γιατρών, δικηγόρων και αυτοαπασχολούμενων με 4.584 αιτήσεις για κύρια σύνταξη σε αναμονή και τέλος, το ΝΑΤ με 738 αιτήσεις και το Ταμείο των δημοσιογράφων (ΕΤΑΠ-ΜΜΕ) με 183 αιτήσεις.

Σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εργασίας, για τις νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης που θα υποβληθούν εντός Απριλίου θα εφαρμοστεί απαρέγκλιτα η διαδικασία «fast track», ταχείας απονομής σύνταξης εντός τριών μηνών. Συγκεκριμένα, οι συνταξιούχοι που θα υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης εντός Απριλίου θα λάβουν την σύνταξή τους έως το τέλος Ιουλίου. Μετά την πάροδο του τριμήνου δηλαδή, εάν τα στοιχεία που έχουν υποβληθεί από τον ασφαλισμένο δεν επαληθευτούν από τις υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ, θα καταβάλλεται η σύνταξη στον ασφαλισμένο και ο έλεγχος θα γίνεται εκ των υστέρων.  Με αυτό τον τρόπο δεν θα δημιουργηθεί ξανά στοκ ληξιπρόθεσμων εκκρεμών αιτήσεων.

Αμέσως μετά την διεκπεραίωση των κύριων συντάξεων έως το τέλος Ιουνίου, θα ξεκινήσει η έκδοση με τον ίδιο τρόπο των εκκρεμών ληξιπρόθεσμων αιτήσεων για την λήψη επικουρικών συντάξεων και εφάπαξ. Για τις νέες αιτήσεις από τον Απρίλιο του 2022, καθιερώνεται προθεσμία 3 μηνών για την έκδοση επικουρικής σύνταξης, η οποία ξεκινά με την έκδοση της κύριας σύνταξης, καθώς και προθεσμία 6 μηνών για τη χορήγηση εφάπαξ, με αφετηρία την ημερομηνία υποβολής του σχετικού αιτήματος.

Επτά απαντήσεις σε καίρια ζητήματα για την ταχύτερη απονομή των συντάξεων 

Ποιο είναι το χρονικό διάστημα που οφείλει ο e-ΕΦΚΑ να απαντήσει στον ασφαλισμένο για το αν δικαιούται σύνταξη;

Ο ΕΦΚΑ οφείλει να εκδίδει πράξη απονομής κύριας σύνταξης (ή να απορρίπτει τη σχετική αίτηση αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις απονομής της) εντός προθεσμίας τριών μηνών. Στο διάστημα αυτό, δηλαδή, οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ οφείλουν πλέον να ελέγξουν το ασφαλιστικό ιστορικό του αιτούντος και να αποφασίσουν εάν δικαιούται σύνταξη και πόση.

Σε ποιους θα δοθούν οι «συντάξεις εμπιστοσύνης»;

Οι «συντάξεις εμπιστοσύνης» αφορούν όλες τις αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί έως τις 31 Μαρτίου με στόχο την εξάλειψη του στοκ που έχει δημιουργηθεί στον ΕΦΚΑ.

Για τις περιπτώσεις αυτές, η σύνταξη θα εκδίδεται στη βάση των στοιχείων του ασφαλιστικού ιστορικού όπως βρίσκεται πλέον στο ηλεκτρονικό σύστημα «ΑΤΛΑΣ»  και των δηλώσεων των ασφαλισμένων για την αναγνώριση επιπλέον χρόνου ασφάλισης που θα γίνονται δεκτές, χωρίς να απαιτείται η προσκόμιση παραστατικών που τις τεκμηριώνουν.

Γι’ αυτό και η διαδικασία εδώ θα είναι ακόμη ταχύτερη και θα στηρίζεται στην εμπιστοσύνη του κράτους προς τον ασφαλισμένο. Ο έλεγχος των  προσκομιζόμενων στοιχείων  και δικαιολογητικών θα γίνεται εκ των υστέρων. Οι ασφαλισμένοι είναι υποχρεωμένοι να διατηρήσουν φυσικά παραστατικά που τυχόν δεν έχουν προσκομίσει στον ΕΦΚΑ για 10 χρόνια, προκειμένου να μπορούν να προσκομιστούν κατά τη διάρκεια των ελέγχων.

Ποιες συντάξεις αφορά η fast track διαδικασία;

Αφορά όλες τις αιτήσεις συνταξιοδότησης που θα κατατίθενται στον e-ΕΦΚΑ μετά την 1η Απριλίου. Οι συντάξεις fast track είναι ένας μόνιμος θεσμός, προκειμένου να μην δημιουργηθεί εκ νέου στοκ ληξιπρόθεσμων αιτήσεων.

Η βασική φιλοσοφία της διαδικασίας ταχείας απονομής σύνταξης είναι ότι τα στοιχεία που έχουν υποβληθεί δεν επαληθεύονται πριν από την έκδοση της πράξης απονομής σύνταξης, αλλά ελέγχονται εκ των υστέρων σε διάστημα έως και 5 ετών.

Σε περίπτωση που οι αρμόδιες υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ δεν καταφέρουν να ολοκληρώσουν τη διαδικασία σε διάστημα τριών μηνών, τότε η σύνταξη του ασφαλισμένου υπολογίζεται με βάση δυο δεδομένα:

  • Πρώτον, το ασφαλιστικό ιστορικό όπως είναι καταγεγραμμένο στο ηλεκτρονικό σύστημα ΑΤΛΑΣ του ΕΦΚΑ.
  • Δεύτερον, τις δηλώσεις και στοιχεία που έχουν υποβάλει οι ασφαλισμένοι με την αίτησή τους για συνταξιοδότηση για να τεκμηριώσουν ότι έχουν περισσότερο χρόνο από αυτόν που βλέπει το σύστημα του ΕΦΚΑ.

Γι’ αυτό από εδώ και στο εξής οι ασφαλισμένοι που βρίσκονται ένα βήμα πριν την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησής τους θα πρέπει να έχουν συγκεντρώσει όλα τα απαιτούμενα έγγραφα σχετικά με τον ασφαλιστικό χρόνο που έχουν διανύσει. Ο επιπλέον χρόνος μπορεί να θεμελιώνεται και με βεβαιώσεις πιστοποιημένων επαγγελματιών.

Τι γίνεται στη περίπτωση που τα στοιχεία του ασφαλιστικού χρόνου έχουν απόκλιση άνω των δυο ετών;  

Αν από τον έλεγχο διαπιστωθεί ότι ο ασφαλιστικός χρόνος που ελήφθη υπόψη για την έκδοση της σύνταξης είναι μεγαλύτερος του πραγματικού χρόνου μέχρι δύο έτη, επιτρέπεται στον ασφαλισμένο να καλύψει τις αντίστοιχες ασφαλιστικές εισφορές εντός ενός έτους, είτε με καταβολή, είτε με παρακράτηση από την καταβαλλόμενη σύνταξη, είτε με συνδυασμό των δύο τρόπων.

Η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών γίνεται είτε με την τρέχουσα αξία τους, είτε με τρόπο παρόμοιο με αυτόν της αναγνώρισης πλασματικού χρόνου. Εάν ασκηθεί αυτό το δικαίωμα, η πράξη απονομής σύνταξης διατηρεί την ισχύ της και δεν συντρέχει περίπτωση αναζήτησης αχρεωστήτως καταβληθεισών συντάξεων.

Τι θα γίνεται στις υπόλοιπες περιπτώσεις;

Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, που έχει καταβληθεί μεγαλύτερη σύνταξη από όση θα έπρεπε, τα επιπλέον χρήματα θα ανακτηθούν με τις σχετικές διαδικασίες που προβλέπονται παγίως το Δημόσιο. Η αναζήτηση των αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών, στο βαθμό που αυτές καταβλήθηκαν βάσει δηλώσεων του ασφαλισμένου για τις οποίες δεν υποβλήθηκε τεκμηρίωση- τα απαιτούμενα δικαιολογητικά- ανατρέχει από την ημερομηνία απονομής της σύνταξης.

Τι προβλέπεται σε περίπτωση που τα στοιχεία που προσκομίσει ο συνταξιούχος είναι πλαστά;

Θα επιβάλλονται οι ποινές που παγίως προβλέπονται για την εξαπάτηση της Δημόσιας Διοίκησης. Οι ασφαλισμένοι είναι υποχρεωμένοι να διατηρήσουν τα φυσικά παραστατικά που τυχόν δεν έχουν προσκομίσει στον ΕΦΚΑ, προκειμένου να μπορούν να τα προσκομιστούν κατά τη διάρκεια των ελέγχων. Αν δεν προσκομιστούν τα δικαιολογητικά, αναστέλλεται η καταβολή της σύνταξης.

Πότε θα εκδοθούν οι επικουρικές συντάξεις και τα εφάπαξ που εκκρεμούν;

Για τις ληξιπρόθεσμες αιτήσεις θα τηρηθεί η διαδικασία «εμπιστοσύνης», προκειμένου από τον Ιούνιο και μετά να ξεκινήσει η αποπληρωμή των 123.792 επικουρικών συντάξεων και περίπου 30.000 εφάπαξ. Για τις νέες αιτήσεις καθιερώνεται προθεσμία 3 μηνών για την έκδοση επικουρικής σύνταξης, η οποία ξεκινά με την έκδοση της κύριας σύνταξης, καθώς και προθεσμία 6 μηνών για τη χορήγηση εφάπαξ, με αφετηρία την ημερομηνία υποβολής του σχετικού αιτήματος.

Διαβάστε επίσης:

Υπ. Εργασίας: Πότε καταβάλλονται οι συντάξεις Μαΐου

«Ψηφιακό δωμάτιο επικοινωνίας» στον ΕΦΚΑ για τις συντάξεις

Χατζηδάκης προς ΣΥΡΙΖΑ: «Εμείς θα λύσουμε το πρόβλημα των εκκρεμών συντάξεων, το οποίο εσείς οξύνατε»