ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Σε πιλοτική δίκη συζητήθηκε σήμερα το θέμα των περικοπών των συντάξεων ενώπιον της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Η απόφαση η οποία αναμένεται να εκδοθεί μέσα στον Νοέμβριο θα είναι πιλοτική και αφορά περίπου 60.000 υποθέσεις, οι οποίες εκκρεμούν στο Ελεγκτικό Συνέδριο και έχουν «παγώσει», όπως προβλέπει η νομοθεσία, μέχρι να εκδοθεί η απόφαση της Ολομέλειας του Ανώτατου Δημοσιονομικού Δικαστηρίου.
Τη σημερινή συζήτηση απασχόλησαν τέσσερα προδικαστικά ερωτήματα:
1) Η συνταγματικότητα ή μη της κατάργησης των τριών επιδομάτων – δώρων (Χριστουγέννων, Πάσχα και θερινής άδειας), των συνταξιούχων του Δημοσίου,
2) Η συνταγματικότητα ή μη της συνέχισης των περικοπών του νόμου 4093/2012 μετά τη έκδοση του νεότερου νόμου 4387/2016,
3) Εάν η παραγραφή των αξιώσεων (οι αποζημιωτικές αγωγές) των συνταξιούχων του Δημοσίου τομέα υπόκεινται σε διετή ή πενταετή παραγραφή
4) Εάν η απόσβεση των αξιώσεων για όσους δεν είχαν ασκήσει αγωγές μέχρι τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως του νόμου 4734/2020 (άρθρο 33) αντιβαίνει ή όχι τις επιταγές του Συντάγματος και του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Τα προδικαστικά ερωτήματα που παραπέμφθηκαν στην Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου έχουν ως ακολούθως:
«Παραπέµπει στην Ολοµέλεια του δικαστηρίου τα εξής προδικαστικά ερωτήµατα:
«1. Εάν οι διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 10 του ν. 4024/2011 και 1 παρ. 1 του ν. 4051/2012, µε τις οποίες επιβλήθηκαν διαδοχικές µειώσεις στις συντάξεις του ∆ηµοσίου, αντίκεινται ή όχι προς υπέρτερης τυπικής ισχύος κανόνες δικαίου και ειδικότερα
α) προς τα άρθρα 2 παρ. 1, 5 παρ 1, 4 παρ. 1 και 5, 25 παρ. 1 και 4, 17 του Συντάγµατος και τις από αυτά απορρέουσες αρχές της ασφάλειας δικαίου, της προβλεψιµότητας, της δικαιολογηµένης εµπιστοσύνης, της ισότητας ενώπιον του νόµου και των δηµοσίων βαρών και της αναλογικότητας,
β) προς την απορρέουσα από τα άρθρα 16, 21 παρ. 3, 22 παρ. 2, 23 παρ. 2 εδ. β, 29, 45, 73 παρ. 2, 80, 87 επ., 103 και 104 του Συντάγµατος, σε συνδυασµό µε τα άρθρα 2 παρ.1, 5 παρ.1, 25 παρ. 1 και 17 παρ. 1 του Συντάγµατος, αρχή της εύλογης αναλογίας αποδοχών ενέργειας και συντάξεων όσων εντάσσονται στο ειδικό συνταξιοδοτικό καθεστώτος των δηµοσίων λειτουργών, υπαλλήλων και στρατιωτικών και
γ) προς τις διατάξεις του άρθρου 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣ∆Α.
2.α. Εάν σύµφωνα µε την παρ. 2 του άρθρου 14 του ν. 4387/2016, ως βάση υπολογισµού των ήδη καταβαλλοµένων συντάξεων κατά την 31.12.2014 νοούνται οι συντάξεις, στο ύψος που ανέρχονταν κατά την ως άνω ηµεροµηνία, ήτοι µετά :
i) την παρακράτηση υπέρ υγειονοµικής περίθαλψης του άρθρου 1 του ν. 4334/2015, για την οποία γίνεται ρητή αναφορά στην οικεία διάταξη,
ii) την παρακράτηση της εισφοράς Απόφαση 957/2021 125 αλληλεγγύης συνταξιούχων, κατ’ άρθρα 38 του ν. 3863/2010 και 11 του ν. 3865/2010, η οποία εξακολούθησε να παρακρατείται από τις συντάξεις του ∆ηµοσίου και υπό το καθεστώς του ν. 4387/2016, όπως συνάγεται από τις διατάξεις του άρθρου 13 του ν. 4387/2016 και 27 του ν. 4585/2018 [παρά το γεγονός ότι είχε κριθεί αντισυνταγµατική µε την 244/2017 απόφαση της Ολοµέλειας του ∆ικαστηρίου, µε εφεξής αποτελέσµατα και για όσο διάστηµα παρεκρατείτο προς κάλυψη των ελλειµµάτων των Φ.Κ.Α., αντισυνταγµατικότητα που επιβεβαιώθηκε µε την 504/2021 απόφαση της Ολοµέλειας για το διάστηµα από 12.5.2016 έως και 31.12.2018] και
iii) τις περικοπές που επήλθαν µε τις διατάξεις των άρθρων 1 παρ. 10 α του ν. 4024/2011, 1 παρ. 1 του ν. 4051/2013 και την υποπαρ. Β3 και Β4 της παρ. Β του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, ανεξαρτήτως της συνταγµατικότητάς τους ή µη, ή εάν η οικεία διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2 του ν. 4387/2016, ερµηνευόµενη υπό το φως του Συντάγµατος και της ΕΣ∆Α και δη υπό το φως της αρχής του κράτους δικαίου, έχει την έννοια ότι παραπέµπει µόνο σε όσες από τις ως άνω διατάξεις είναι συνταγµατικές, δηλαδή συνάδουν προς τις αρχές της ασφάλειας δικαίου, της προβλεψιµότητας και της δικαιολογηµένης εµπιστοσύνης ως προς την προστασία των νοµίµων περιουσιακών προσδοκιών των πολιτών, της ισότητας ενώπιον του νόµου και των δηµοσίων βαρών και της αναλογικότητας, προς την απορρέουσα από τις διατάξεις των άρθρων 16, 21 παρ. 3, 22 παρ. 2, 23 παρ. 2 εδ. β, 29, 45, 73 παρ. 2, 80, 87 επ., 103 και 104 του Συντάγµατος, σε συνδυασµό µε τα άρθρα 2 παρ.1, 5 παρ.1, 25 παρ.1 και 17 του Συντάγµατος, αρχής της εύλογης αναλογίας αποδοχών ενεργείας και συντάξεων του ∆ηµοσίου και προς τις διατάξεις του άρθρου 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣ∆Α και β. στην περίπτωση που γίνει δεκτή η πρώτη εκδοχή, δηλαδή στον βαθµό που η διάταξη του 14 παρ. 2 του ν. 4387/2016 έχει την έννοια ότι ως βάση υπολογισµού των συντάξεων στις 31.12.2014 νοείται το αριθµητικό ύψος των συντάξεων όπως αυτό προκύπτει µετά την εφαρµογή των ως άνω ρυθµίσεων των ν. 4024/2011, 4051/2013 και 4093/2012, ανεξαρτήτως του εάν κατά τον χρόνο θέσης τους σε ισχύ ήταν αντισυνταγµατικές (όπως έχει κριθεί για την υποπαρ. Β3 της παρ. Β του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 µε την 1277/2018 απόφαση της Ολοµέλειας του ∆ικαστηρίου), εάν υπό την ισχύ του ν. 4387/2016, όπως το πλαίσιο αυτού αναδροµικά διευκρινίσθηκε µε τις διατάξεις του ν. 4670/2020, ήτοι από την ενσωµάτωση των εν λόγω περικοπών στο νέο νοµοθέτηµα και εντεύθεν, το ύψος των συντάξεων µε τον συνυπολογισµό των εν λόγω περικοπών είναι πλέον συµβατό µε τις ανωτέρω υπερνοµοθετικής ισχύος διατάξεις και αρχές, ως εκ του διαρθρωτικού χαρακτήρα των µεταβολών που επέφερε στο δηµόσιο ασφαλιστικό σύστηµα, ή εάν και υπό την ισχύ του ν. 4387/2016 εξακολουθούν οι σχετικές περικοπές, εφόσον εξ αρχής αντέβαιναν στις ως άνω υπερνοµοθετικής ισχύος διατάξεις και αρχές, να αντίκεινται σ’ αυτές στον βαθµό που δεν έχουν αρθεί ούτε υπό το καθεστώς του ν. 4387/2016 οι λόγοι αντίθεσής τους στις εν λόγω διατάξεις και αρχές.
3. Εάν οι διατάξεις του άρθρου 33 του ν. 4734/2020 και της κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσας ΚΥΑ Φ. 11321/37311/1610/13.10.2020, µε τις οποίες προβλέφθηκε η καταβολή στους συνταξιούχους που εντάσσονται στο ειδικό συνταξιοδοτικό καθεστώς των δηµοσίων λειτουργών, υπαλλήλων και στρατιωτικών των ποσών που αντιστοιχούν στην περικοπή της υποπαρ. Β3 της παρ. Β του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, σε µερική συµµόρφωση προς τις αποφάσεις 1277/2018 της Ολοµέλειας του ∆ικαστηρίου και τις 1-4/2018 αποφάσεις του Ειδικού ∆ικαστηρίου του άρθρου 88 παρ. 2 του Συντάγµατος, επιδρούν επί των δικών που εκκρεµούσαν κατά τη θέση αυτών σε ισχύ, υπό το φως και των απορρεουσών από τα άρθρα 17 παρ. 1 και 20 παρ. 1 του Συντάγµατος καθώς και 6 παρ. 1 της ΕΣ∆Α και 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου αυτής, αρχών της πλήρους, αποτελεσµατικής και ταχείας δικαστικής προστασίας επί των γεγενηµένων περιουσιακών απαιτήσεων, ήτοι
α) εάν πρέπει, στο πλαίσιο της εξέτασης της ουσιαστικής βασιµότητας των εκκρεµών αγωγών, να διαγνωσθεί η έκταση της ικανοποίησης διά καταβολής των σχετικών αξιώσεων,
β) εάν η καταβολή επιδρά κατά 126 οποιονδήποτε τρόπο στο σκέλος των τόκων επιδικίας και γ) στον βαθµό που σε ό,τι αφορά στις εκκρεµείς δίκες δεν θίγονται οι αξιώσεις που υπερβαίνουν τα καταβαλλόμενα ποσά, εάν τυχόν κρίση του δικαστηρίου της ουσίας περί καταβολής επιδρά σε απαιτήσεις απορρέουσες από το σύνολο των επιβληθεισών µε τον ν. 4093/2012 µειώσεων που δεν είχαν επιδιωχθεί δικαστικά µέχρι τη θέση σε ισχύ του ν. 4734/2020».
Διαβάστε επίσης: