Αιφνιδιάζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) παίρνοντας πίσω νωρίτερα τα έκτακτα μέτρα που είχε λάβει για τη στήριξη των οικονομιών της Ευρωζώνης το προηγούμενο, δύσκολο διάστημα, επικαλούμενη τον παράγοντα Ουκρανία και αποδεικνύοντας ότι φοβάται περισσότερο για τον πληθωρισμό παρά για την ασθενέστερη οικονομική ανάπτυξη.

Η ΕΚΤ ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει στη «σμίκρυνση» του προγράμματος αγοράς ομολόγων της νωρίτερα από το αναμενόμενο, λόγω του αντικτύπου που έχει και στην ευρωπαϊκή οικονομία η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία απειλεί να οδηγήσει ακόμη πιο ψηλά τις τιμές.

1

Συγκεκριμένα, υπογραμμίζοντας πόσο επικίνδυνος είναι ένας πληθωρισμός που κινείται σε επίπεδα σχεδόν τριπλάσια του επίσημου στόχου της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό, του 2%, η ΕΚΤ αποφάσισε να επιβραδύνει τις αγορές ομολόγων στα 30 δισ. ευρώ τον Μάιο και, στη συνέχεια, στα 20 δισ. ευρώ τον Ιούνιο. Μάλιστα, το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων είναι πιθανό να αποφασιστεί να σταματήσει εντελώς στο τρίτο τρίμηνο του έτους.

Επίσης, το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ αναφέρθηκε και στην πορεία που θα ακολουθήσουν τα επιτόκια, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι οποιαδήποτε αλλαγή στο κόστος δανεισμού θα συμβεί «καιρό μετά» το τέλος των καθαρών αγορών ομολόγων και θα είναι προοδευτική.

Χρησιμοποιώντας νέο λεκτικό, το οποίο παραπέμπει σε μια λιγότερο επιθετική αύξηση των επιτοκίων, οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ δεν μιλούν πλέον για μείωση των επιτοκίων από τα τρέχοντα, αλλά λένε επίσης ότι οι όποιες αυξήσεις τα είναι «προοδευτικές» και θα έρθουν, όπως προειπώθηκε, καιρό μετά το τέλος του προγράμματος των καθαρών αγορών και όχι σύντομα μετά απ’ αυτό όπως λεγόταν μέχρι τώρα.

Οι ανακοινώσεις της ΕΚΤ είχαν άμεσο αντίκτυπο τόσο στην αγορά συναλλάγματος όσο και στην αγορά ομολόγων, με το ευρώ να καλύπτει το χαμένο έδαφος και να διαμορφώνεται στο επίπεδο των 1,1077 δολαρίων, ενώ η απόδοση των γερμανικών ομολόγων ενισχύθηκε.

«Whatever it takes»

Το Διοικητικό Συμβούλιο της κεντρικής τράπεζας της Ευρωζώνης εξέφρασε επίσης «την πλήρη υποστήριξή του στον λαό της Ουκρανίας» και τόνισε ότι «θα εξασφαλίσει ομαλές συνθήκες ρευστότητας και θα εφαρμόσει τις κυρώσεις που έχουν αποφασίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις».

Υπογράμμισε ταυτόχρονα ότι θα κάνει ό,τι χρειάζεται «για να εκπληρώσει την εντολή της ΕΚΤ να διασφαλίζει τη σταθερότητα των τιμών και να διαφυλάττει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα».

Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΚΤ αποφάσισε να αναθεωρήσει το ύψος του προγράμματος αγοράς ομολόγων (APP) για τους επόμενους μήνες. Όπως ανακοίνωσε, οι μηνιαίες καθαρές αγορές στο πλαίσιο του APP θα φτάνουν τα €40 δισ. τον Απρίλιο, τα €30 δισ. τον Μάιο και τα €20 δισ. τον Ιούνιο.

Η ΕΚΤ σημειώνει ταυτόχρονα ότι παραμένει έτοιμη να αναθεωρήσει περαιτέρω το πρόγραμμά για τις καθαρές αγορές όσον αφορά το μέγεθος ή/και τη διάρκεια, ανάλογα με τις εξελίξεις στον πληθωρισμό.

Ειδική αναφορά και πάλι στην Ελλάδα

Ταυτόχρονα, η ΕΚΤ επανέλαβε την ειδική αναφορά στην Ελλάδα, υπογραμμίζοντας ότι θα συνεχίσει να είναι ευέλικτη.

«Αυτό θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει την αγορά ομολόγων που εκδίδει η Ελληνική Δημοκρατία επιπλέον της αξίας των ομολόγων που επανεπενδύεται στη λήξη τους, προκειμένου να αποφευχθεί η διακοπή των αγορών στη συγκεκριμένη χώρα, η οποία θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής προς την ελληνική οικονομία, ενώ αυτή εξακολουθεί να ανακάμπτει από τις επιπτώσεις της πανδημίας», ανέφερε η ΕΚΤ στο κείμενο των αποφάσεων.

Το Δ.Σ. κράτησε αμετάβλητα τα επιτόκια, ανακοινώνοντας ότι το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα παραμείνουν αμετάβλητα σε 0,00%, 0,25% και -0,50% αντιστοίχως.