ΕΚΤ: Στο τραπέζι το ενδεχόμενο μίας ακόμη μεγαλύτερης αύξησης επιτοκίων τον Σεπτέμβριο

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) είναι έτοιμη να προχωρήσει σε αύξηση επιτοκίων τουλάχιστον κατά μισή μονάδα βάσης, όπως τον προηγούμενο μήνα, ενώ δεν αποκλείεται μία ακόμη μεγαλύτερη αύξηση των επιτοκίων της, καθώς ο πληθωρισμός πλησιάζει ακόμη ένα ρεκόρ, αναφέρει το Bloomberg.

Αυτό είναι το μήνυμα από τα στελέχη της ΕΚΤ που συμμετείχαν στο ετήσιο συνέδριο της Fed στο Jackson Hole, το οποίο ολοκληρώθηκε το Σάββατο. Ο πρόεδρος της Fed, Jerome Powell έδωσε τον τόνο, λέγοντας ότι το κόστος δανεισμού των ΗΠΑ κινείται υψηλότερα και θα παραμείνει εκεί «για κάποιο χρονικό διάστημα».

Τα 11, ως επί το πλείστον πιο σκληροπυρηνικά, μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ που ταξίδεψαν στο Ουαϊόμινγκ έδωσαν μία παρόμοια νότα, λιγότερο από δύο εβδομάδες πριν από τη συνεδρίαση της κεντρικής τράπεζας τον Σεπτέμβριο. Η Isabel Schnabel, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής και το πιο υψηλόβαθμο στέλεχος της ΕΚΤ που παρευρέθηκε, προέτρεψε τους συναδέλφους της «να σηματοδοτήσουν την ισχυρή αποφασιστικότητά τους να επαναφέρουν γρήγορα τον πληθωρισμό στον στόχο».

Τα στοιχεία για τις τιμές καταναλωτή στην ευρωζώνη που θα ανακοινωθούν την Τετάρτη είναι πιθανό να επιβεβαιώσουν το επείγον της απόφασης. Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για ένα ακόμη υψηλό όλων των εποχών στο 9% — περισσότερο από τέσσερις φορές πάνω από τον στόχο του 2% — με την αποδυνάμωση του ευρώ να επιδεινώνει το πρόβλημα καθιστώντας τις εισαγωγές πιο δαπανηρές.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δίνουν μάχη για να σταθεροποιήσουν τις τιμές αφού είδαν τον πληθωρισμό να ξεφεύγει από τον έλεγχο φέτος. Αλλά η ικανότητά τους να πατήσουν φρένο περιορίζεται από τον αυξανόμενο κίνδυνο ύφεσης στην Ευρώπη και το γεγονός ότι δεν έχουν κανέναν έλεγχο στον πόλεμο στην Ουκρανία, καθώς από την προθυμία της Ρωσίας να χρησιμοποιήσει τον ενεργειακό εφοδιασμό για να διαταράξει την οικονομία της ηπείρου.

Περισσότεροι πιο μετριοπαθείς αξιωματούχοι της ΕΚΤ, όπως ο Philip Lane και ο Έλληνας Γιάννης Στουρνάρας, θα έχουν την ευκαιρία να υποστηρίξουν την θέση τους αυτή την εβδομάδα. Ορισμένοι από αυτούς που περιλαμβάνονται σε αυτό το στρατόπεδο, υπολογίζουν ότι μια ύφεση στο νομισματικό μπλοκ των 19 κρατών μπορεί να μειώσει τις τιμές.

Εκτός από τα επιτόκια, άλλα θέματα που συζητήθηκαν στο Jackson Hole περιλάμβαναν την πτώση του ευρώ έναντι του δολαρίου και τον τρόπο μείωσης των τρισεκατομμυρίων δολαρίων ομολόγων που αγόρασε η ΕΚΤ κατά τη διάρκεια των πρόσφατων κρίσεων για να βοηθήσει την οικονομία. Ακολουθεί μια σύνοψη όλων όσων μάθαμε, αναφέρει το Bloomberg:

Επιτόκια

Μετά από μια μεγαλύτερη από την αναμενόμενη αύξηση μισής μονάδας των επιτοκίων τον Ιούλιο, μια καθόλου αμελητέα μειοψηφία στο 25μελές Διοικητικό Συμβούλιο είναι πρόθυμη να εξετάσει ένα βήμα 75 μονάδων βάσης στις 8 Σεπτεμβρίου, με τον Αυστριακό Robert Holzmann, τον Ολλανδό Klaas Ο Knot και τον Λετονό Martins Kazaks θέτουν τις 50 μονάδες βάσης ως ελάχιστο.

Κανένας από αυτούς τους αξιωματούχους δεν δήλωσε ότι θα πιέσει σθεναρά για μια μεγαλύτερη κίνηση, επικαλούμενοι τη σημασία των δεδομένων και των προβλέψεων που πρόκειται να διατυπωθούν. Ωστόσο, οι νέες προβλέψεις των στελεχών της ΕΚΤ που θα ανακοινωθούν τον επόμενο μήνα πιθανότατα θα παρουσιάσουν σημαντικές αναθεωρήσεις προς τα πάνω που ενδέχεται να τοποθετήσουν τον πληθωρισμό για το 2023 σε πάνω από 5%, σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το bloomberg.

Ακόμη και ορισμένοι από τους πιο προσεκτικούς αξιωματούχους της ΕΚΤ, όπως ο Φινλανδός Olli Rehn και ο Γάλλος Francois Villeroy de Galhau, τονίζουν την ανάγκη για «σημαντική» δράση — γλώσσα που θεωρείται ότι σηματοδοτεί τη στήριξη τους σε ένα ακόμη βήμα 50 μονάδων βάσης.

Ο επικεφαλής της Bundesbank, Joachim Nagel, δήλωσε ότι είναι «πολύ νωρίς για να σκεφτούμε» πότε πρέπει να σταματήσουν οι αυξήσεις επιτοκίων.

Τα “γεράκια” μπορεί να καταλήξουν να χρησιμοποιήσουν την προοπτική μιας αύξησης 75 μονάδων βάσης ως διαπραγματευτικό χαρτί σε άλλες συζητήσεις. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ιδέα μιας αύξησης κατά μισή μονάδα τον Ιούλιο θεωρούνταν εξαιρετικά απίθανη μέχρι λίγες μέρες πριν αποφασιστεί.

Πληθωρισμός

Υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία ότι οι άνθρωποι μπορεί σύντομα να αρχίσουν να χάνουν την εμπιστοσύνη τους στην ικανότητα της ΕΚΤ να ελέγχει τις τιμές καταναλωτή.

Ο Olli Rehn τόνισε τον κίνδυνο οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό να παραμείνουν αβάσιμες, ενώ ο Kazaks είπε ότι οι δευτερογενείς επιπτώσεις γίνονται «πιο διαφανείς και προφανείς». Η Schnabel προειδοποίησε ότι η πιθανότητα και το κόστος αυτού του σεναρίου είναι «άβολα υψηλό».

«Αυτό που θα παρακολουθούσα πολύ προσεκτικά είναι οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό, ο συνολικός πληθωρισμός, αλλά το πιο σημαντικό, ο δομικός πληθωρισμός», είπε ο Kazaks. Παράλληλα εξέφρασε την άποψη ότι «δεν πρέπει να βιαστούμε» να υποχωρήσουμε «αν ο δομικός πληθωρισμός σε ένα τρίμηνο, έναν μήνα μειωθεί».

Ο κύριος μοχλός της πίεσης των τιμών –ο πόλεμος στην Ουκρανία και η επίδρασή του στο ενεργειακό κόστος — δεν θα εκλείψει.

Η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια «παρατεταμένη αντιπαράθεση» με τη Ρωσία, επομένως οι μειωμένες προμήθειες φυσικού αερίου και οι υψηλότερες τιμές των ορυκτών καυσίμων θα είναι ένα «μακροχρόνιο φαινόμενο», σύμφωνα με τον Olli Rehn.

Συναλλαγματική Ισοτιμία

Το ευρώ έχει χάσει περισσότερο από 12% έναντι του δολαρίου από τον Ιανουάριο και έχει κολλήσει κάτω από την ισοτιμία με αυτό– επιδεινώνοντας τις προοπτικές για τον πληθωρισμό, καθώς η ενέργεια τιμολογείται κυρίως στο αμερικανικό νόμισμα. Με σταθμισμένους όρους του εμπορίου, το ευρώ έχει υποτιμηθεί περίπου 4% φέτος.

Ενώ οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ υποστηρίζουν ότι η συναλλαγματική ισοτιμία δεν αποτελεί στόχο πολιτικής και αντιπροσωπεύει μόνο έναν παράγοντα κατά την αξιολόγηση της οικονομίας, ορισμένοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Ο Rehn χαρακτήρισε την κατάσταση ως «σημαντικής σπουδαιότητας στη χάραξη της νομισματικής πολιτικής».

Υπερβολική Ρευστότητα

Χρόνια αγορών περιουσιακών στοιχείων και γενναιόδωρων μακροπρόθεσμων δανείων έχουν αφήσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα της ευρωζώνης με περισσότερα από 4 τρισεκατομμύρια ευρώ (4 τρισεκατομμύρια δολάρια) πλεονάζουσας ρευστότητας.

Μόλις το επιτόκιο καταθέσεων αυξηθεί από το 0% τον επόμενο μήνα, οι τράπεζες που σταθμεύουν αυτή τη ρευστότητα στην ΕΚΤ θα αρχίσουν να κερδίζουν αρκετά ακίνδυνα εισοδήματα, ενώ παράλληλα θα μεταφέρουν ζημίες στις κεντρικές τράπεζες της περιοχής.

Πολλοί αξιωματούχοι θέλουν το ζήτημα να αντιμετωπιστεί νωρίτερα παρά αργότερα. Οι συζητήσεις έχουν ξεκινήσει, σύμφωνα με τον Olli Rehn, ο οποίος βλέπει πιθανή λύση σε μια προσεχή συνεδρίαση της ΕΚΤ.

Ποσοτική Σύσφιξη

Με τις αυξήσεις επιτοκίων σε εξέλιξη, η συρρίκνωση του ισολογισμού της ΕΚΤ είναι το λογικό επόμενο βήμα που πρέπει να εξεταστεί. Η Fed και η Τράπεζα της Αγγλίας έχουν αρχίσει και οι δύο να μειώνουν τα ομόλογά τους και αρχίζει σιγά σιγά μια συζήτηση για το πώς θα προχωρήσει το ζήτημα στη ζώνη του ευρώ.

Μερικοί από τους πιο σκληροπυρηνικούς αξιωματούχους της ΕΚΤ είναι έτοιμοι να θέσουν το θέμα στο τραπέζι — αν όχι τον Σεπτέμβριο, σίγουρα μέχρι το τέλος του έτους.

“Όσο νωρίτερα το συζητήσουμε, τόσο καλύτερα, αλλά αυτό δεν σημαίνει — και αυτό πιστεύω ότι η αγορά πρέπει να καταλάβει — ότι αν το συζητήσετε σήμερα, θα το υλοποιήσουμε αύριο”, είπε ο Kazaks .

Διαβάστε ακόμη:

Σνάμπελ: Η ΕΚΤ πρέπει να αντιδράσει δυναμικά στην πληθωριστική ώθηση

Martin Kazaks: Η ΕΚΤ θα πρέπει να είναι ανοιχτή σε μια αύξηση 50 ή 75 μ.β. τον Σεπτέμβριο