Στην έκδοση των ληξιπρόθεσμων 32.000 επικουρικών συντάξεων επικεντρώνεται η διοίκηση του ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, καθώς η αναμονή σε κάποιες περιπτώσεις να κυμαίνεται από ένα έως και τρία χρόνια.

Παράλληλα, η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Νίκη Κεραμέως προωθεί ρύθμιση που θα δίνει τη δυνατότητα εξαγοράς πλασματικών ετών για τη συμπλήρωση του ελάχιστου ορίου των 15 ετών, όπως ισχύει και για την κύρια σύνταξη στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί τους επόμενους μήνες στη Βουλή. Η διάταξη αυτή εκτιμάται ότι αφορά περίπου 25.000 αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες και θα τους δώσει την δυνατότητα λήψης και επικουρικής σύνταξης.

1

Σύμφωνα με πληροφορίες, στη διάταξη προβλέπεται ότι εάν κάποιος ασφαλισμένος δεν είχε τις ελάχιστες προϋποθέσεις για τη λήψη επικουρικής σύνταξης, θα μπορεί να προχωρήσει στην εξαγορά πλασματικών ετών για την συμπλήρωση του ελάχιστου ορίου των 15 ετών με βάση της διατάξεις του νόμου 5078/2023.

Σημειώνεται ότι η επικουρική ασφάλιση αφορά μισθωτούς εργαζόμενους με συνέπεια χιλιάδες συνταξιούχοι ελεύθεροι επαγγελματίες που στο παρελθόν είχαν και μισθωτή εργασία να μην μπορούν να λάβουν την επικουρική τους σύνταξη, εάν δεν έχουν συμπληρώσει σε μισθωτή εργασία τις ελάχιστες 4.500 ημέρες επικουρικής ασφάλισης ή δεν έχουν καταβληθεί ορθά στον επικουρικό φορέα οι προβλεπόμενες εισφορές.

Συνέπεια αυτού είναι ο ασφαλισμένος να μην μπορεί να λάβει την επικουρική σύνταξη λόγω μη συμπλήρωσης των κατώτατων προϋποθέσεων.

Οι προϋποθέσεις για την λήψη επικουρικής σύνταξης και εξαγοράς πλασματικών ετών θα είναι αντίστοιχες με εκείνες που ισχύουν για την λήψη κύριας σύνταξης:

-Η συμπλήρωση 3.600 ημερών πραγματικής ασφάλισης στον επικουρικό φορέα

-Η εξαγορά με κόστος 6% επί των τελευταίων αποδοχών του ασφαλισμένου και ελάχιστες αποδοχές στο ύψος του κατώτατου μισθού.

Έτσι εξαγοράζοντας 900 ημέρες επικουρικής ασφάλισης (3 έτη), κάποιος συνταξιούχος ελεύθερος επαγγελματίας θα μπορεί να λάβει και επικουρική σύνταξη. Το κατώτατο κόστος θα διαμορφωθείς τα 49,8 ευρώ το μήνα και θα μπορεί να φτάσει στα 1.729,8 ευρώ. Η εξόφληση θα μπορεί να γίνει είτε εφάπαξ είτε με παρακράτηση από τη σύνταξη.

Η εξαγορά πλασματικών ετών στην επικουρική ασφάλιση συμφέρει τους ασφαλισμένους που έχουν καλές συντάξιμες αποδοχές με βάση τις εισφορές που είχαν πληρώσει στον επικουρικό φορέα. Κι αυτό γιατί εάν οι συντάξιμες αποδοχές είναι πολύ χαμηλές τότε ΔΕΝ συμφέρει η εξαγορά, αφού η απόσβεση γίνεται σε βάθος χρόνου και η επικουρική σύνταξη είναι πολύ χαμηλή.

Όπως αποκαλύπτεται από τα παρακάτω παραδείγματα, η εξαγορά δεν συμφέρει πέραν της συμπλήρωσης των ελάχιστων (15 /4.500 ημέρες) ετών ασφάλισης.

• Συνταξιούχος του πρώην ΤΕΒΕ έχει 3.900 ημέρες ασφάλισης στον επικουρικό φορέα με εισφορές σε αποδοχές 600 ευρώ. Η εξαγορά 600 ημερών επικουρικής ασφάλισης θα του κοστίσει 1.195,2 ευρώ. Η επικουρική του σύνταξη εφόσον συμπληρώσει τις προϋποθέσεις θα είναι περίπου 37 το μήνα. Η απόσβεση θα επέλθει σε 2,5 έτη περίπου, επομένως είναι συμφέρουσα επιλογή.

• Συνταξιούχος του ΤΣΑ έχει 3.900 ημέρες ασφάλισης στον επικουρικό φορέα με εισφορές σε αποδοχές 300 ευρώ. Η εξαγορά 600 ημερών επικουρικής ασφάλισης θα του κοστίσει 1.195,2 ευρώ. Η επικουρική του σύνταξη εφόσον συμπληρώσει τις προϋποθέσεις θα είναι περίπου 19 ευρώ το μήνα. Η απόσβεση θα επέλθει σε 5,5 έτη περίπου επομένως δεν είναι συμφέρουσα επιλογή.

Η εξαγορά πλασματικών ετών ή όχι είναι απόλυτα συνυφασμένη από το ποσό της επικουρικής σύνταξης που πρόκειται να λάβει ο συνταξιούχος, καθώς χαμηλό ποσό σύνταξης κάνει και την εξαγορά ασύμφορη.
Οι σχετικές αιτήσεις εξαγορών ή αναγνώρισης πλασματικών χρόνων με σκοπό τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μπορούν να υποβληθούν σε οποιοδήποτε σημείο χρονικά είτε άμεσα είτε με την αίτηση συνταξιοδότησης ανεξάρτητα από το έτος με τις διατάξεις του οποίου επιθυμεί ο ασφαλισμένος να θεμελιώσει δικαίωμα. Η αίτηση εξαγοράς ΔΕΝ μπορεί να υποβληθεί μεταγενέστερα της αίτησης συνταξιοδότησης.
Η εξόφληση μπορεί να γίνει είτε εφάπαξ είτε με δόσεις είτε και με παρακράτηση από τη σύνταξη εφόσον η αίτηση υποβληθεί μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης. Το κόστος εξαγοράς πλέον είναι 20% επί των αποδοχών του ασφαλισμένου το μήνα πριν την υποβολή της σχετικής αίτησης. Το κατώτατο κόστος εξαγοράς είναι 155 € / μήνας.

Ταχύτερη έκδοση επικουρικών

Με τη μεταφορά εξιδεικευμένου προσωπικού στο τμήμα της έκδοσης επικουρικών συντάξεων, αλλά τη χρήση υλικού μέσω της σταδιακής ψηφιοποίησης του αρχείου ειδικά σε μικρά επικουρικά ταμεία που τα δεδομένα είναι μόνο έγχαρτα σε κουτιά επιδιώκει ο διοικητής του e- ΕΦΚΑ Αλέξανδρος Βαρβέρης να μειώσει τις ληξιπρόθεσμες επικουρικές συντάξεις από τις 32.000 που είναι σήμερα κάτω από 20.000 στο τέλος της χρονιάς. Παράλληλα φαίνεται να έτρεξε και το σύστημα των fast track εκδόσεων των επικουρικών το οποίο μέχρι το καλοκαίρι τουλάχιστον έδειχνε να αποδίδει ελάχιστα.
Συνολικά οι υποβληθείσες αιτήσεις είναι 41.000, αλλά σε αναμονή πάνω από 3 μήνες είναι 32.000. Στο δημόσιο οι εκκρεμείς επικουρικές είναι λιγότερες από 1000. Το πρόβλημα εξακολουθεί να υφίσταται στα πολύ μικρά ταμεία δεν είναι πλήρως μηχανογραφημένα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ, τον Ιανουάριο του 2024 οι αιτήσεις ήταν 104.000, εκ των οποίων οι ληξιπρόθεσμες 53.000 και στο τέλος της χρονιάς περιορίστηκαν στις 41.000 εκ των 32.000 άνω των τριών μηνών, αριθμός που μεταφράζεται σε ποσοστό μείωσης 60%.

Στην ταχύτερη έκδοση των επικουρικών συνέβαλε η εγκύκλιος που εξέδωσε ο ΕΦΚΑ για την καταβολή επικουρικής σύνταξης με 15 έτη ασφάλισης. Συγκεκριμένα, ακόμη κι αν η αρχική αίτησή τους έχει απορριφθεί επειδή δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις για να πάρουν επικουρική σύνταξη με διαδοχική ασφάλιση, μπορούν να επανέλθουν υποβάλλοντας νέα αίτηση αρκεί να έχουν τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης σε ομοειδή ή σε διαφορετικά ταμεία. Οι προϋποθέσεις για την απονομή επικουρικής σύνταξης ενοποιήθηκαν με το νόμο 5078/2023.

Ο ΕΦΚΑ διευκρινίζει ότι οι ασφαλισμένοι όλων των ταμείων δικαιούνται επικουρική σύνταξη λόγω γήρατος εφόσον έχουν συμπληρώσει 4.500 ημέρες εργασίας ή 15 έτη εργασίας και έχουν δικαιωθεί σύνταξης για την ίδια αιτία από τον κύριο φορέα. Στις περιπτώσεις που ο διανυθείς χρόνος επικουρικής ασφάλισης έχει πραγματοποιηθεί αποκλειστικά σε επικουρικά ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, η επικουρική θα εκδίδεται από τον φορέα, κλάδο ή λογαριασμό στον οποίο έχει υποβληθεί η αίτηση, αρκεί ο ασφαλισμένος να έχει στο σύνολο 15 έτη επικουρικής ασφάλισης.

Αν υπάρχει ασφάλιση σε επαγγελματικό ταμείο, ο χρόνος αυτός συνυπολογίζεται για να συμπληρωθεί η απαιτούμενη 15ετία και η σύνταξη βγαίνει με διατάξεις διαδοχικής ασφάλισης. Η επίσπευση αφορά όλες τις αιτήσεις για έκδοση επικουρικής σύνταξης που ήταν σε εκκρεμότητα ως τις 19/12/2023, καθώς και τις αιτήσεις που εκδόθηκαν μετά τον νόμο 5078/2023, δηλαδή τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί από 20/12/2023 και μετά.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο, οι επικουρικές συντάξεις θα απονέμονται εντός τριών μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της κύριας σύνταξης, για την οποία άλλωστε ισχύει ως βασική προϋπόθεση η συμπλήρωση 15ετίας. Εναλλακτικά, θα απονέμονται εντός έξι μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης απονομής επικουρικής σύνταξης, σε περίπτωση που αυτή υποβλήθηκε σε μεταγενέστερο χρόνο από την αίτηση για απονομή κύριας σύνταξης.

Οι έλεγχοι των αποφάσεων σύνταξης του κύριου φορέα που εκδίδονται με τη διαδικασία της ταχείας απονομής (fast track) θα πραγματοποιούνται εντός τριών ετών από την έκδοσή τους. Σε κάθε περίπτωση, μετά την παρέλευση 5ετίας από την έκδοση της σχετικής συνταξιοδοτικής πράξης δεν μπορεί να γίνει έλεγχος, ώστε να διορθωθούν τυχόν παραλείψεις. Ειδικά για τις επικουρικές συντάξεις, οι έλεγχοι πρέπει να γίνουν εντός ενός έτους από την έκδοσή τους. Αν παρέλθουν τρία έτη από την έκδοση της συνταξιοδοτικής πράξης, σε αυτή την περίπτωση, δεν επιτρέπεται να γίνουν έλεγχοι.

Εάν ο ασφαλισμένος λάβει μειωμένη σύνταξη για τον κύριο φορέα, τότε η μείωση αυτή εφαρμόζεται στο ίδιο ποσοστό και για την επικουρική σύνταξη. Προσοχή όμως. Η όποια μείωση αφορά το τμήμα της σύνταξης μέχρι 31.12.2014, καθώς μετά άλλαξε ο τρόπος υπολογισμού.

Στις περιπτώσεις αίτησης απονομής σύνταξης λόγω ανικανότητας, οι ασφαλισμένοι δικαιούνται επικουρική σύνταξη εφόσον έχουν συμπληρώσει τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης για θεμελίωση του κύριου και στον επικουρικό φορέα.

Για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος επικουρικής σύνταξης λόγω θανάτου στην υπηρεσία, ο επιζών σύζυγος δικαιούται επικουρική σύνταξη εφόσον ο θανών ασφαλισμένος είχε συμπληρώσει τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης για τη συνταξιοδότησή του λόγω θανάτου στον κύριο φορέα.

Διαβάστε επίσης:

Σεισμοί στη Σαντορίνη: Οι φόβοι των επιστημόνων, το σενάριο για 6 Ρίχτερ και τα έκτακτα μέτρα – Αδειάζουν τις πισίνες στην Καλντέρα

Σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου για σεισμούς σε Σαντορίνη – Αμοργό: Τα προληπτικά μέτρα και τι λένε οι επιτροπές των ειδικών

ΕΕ για δασμούς Τραμπ: Εκφράζει θλίψη και προειδοποιεί για «αντίποινα»