«Έφοδος» της ΑΑΔΕ σε influencers για «χρυσές» αναρτήσεις με… μαύρο χρήμα – Το παράδειγμα της γνωστής ινσταγκράμερ που δικαιώθηκε από την εφορία

Σαρωτικούς ελέγχους σε ινσταγκράμερς και τικτόκερς «τρέχει» η ΑΑΔΕ για να εντοπίσει «χρυσές» αναρτήσεις με μαύρο χρήμα. Ο φοροελεγκτικός μηχανισμός έχει ενεργοποιήσει κάθε διαθέσιμο μέσο για την αποκάλυψη αδήλωτων χρημάτων στα social media, βάζοντας στο στόχαστρο ακόμα και διάσημους influencers που δεν κόβουν αποδείξεις ή τιμολόγια.

Άλλωστε εδώ και καιρό για Ανεξάρτητη Αρχή έχει συστήσει ειδική ομάδα που «σαρώνε騻 τα social media για να εντοπίσει τους φοροφυγάδες του διαδικτύου.

Πρόκειται για ελεγκτές που έχουν στα χέρια τους μια τεράστια «δεξαμενή» πληροφοριών που προέρχεται από τους ίδιους τους φορολογούμενους.

Αυτό τους επιτρέπει να συγκεντρώνουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία από το γραφείο τους, εντοπίζοντας τη φοροδιαφυγή.

Ρόλο «κλειδί» όμως, έχει ένας ειδικός αλγόριθμος που έχει στα χέρια της ΑΑΔΕ, που κάθε φορά που εντοπίζεται ένας «ύποπτος» φορολογούμενος, τότε χτυπά «καμπανάκι» και ξεκινά ο έλεγχος.

Ο ειδικός αλγόριθμος

Ο αλγόριθμος εστιάζει στους λογαριασμούς που διατηρούνται στα social media. Κάθε φορά που «ανεβαίνει» μια φωτογραφία ή ένα βίντεο, το οποίο έχει «ταγκάρει» πολλούς λογαριασμούς εταιρειών και επαγγελματιών, τότε ανεβαίνει αυτόματα πολύ ψηλά στη λίστα ελέγχου, για να εξακριβωθεί αν πρόκειται για επαγγελματική δραστηριότητα και διαφήμιση και συνεπώς αν υπάρχουν τα ανάλογα παραστατικά.

Το ίδιο συμβαίνει και με όσους παρουσιάζονται να κάνουν ταξίδια, δειπνούν σε ακριβά εστιατόρια ή διασκεδάζουν σε club και μπουζούκια, οι οποίοι από μόνοι τους αναφέρουν το σημείο που βρίσκονται. Όσοι ακολουθούν πολύ τακτικά αυτή την «πρακτική», μπαίνουν στο στόχαστρο των ελεγκτών, για να διαπιστωθεί αν τα εισοδήματά τους δικαιολογούν αυτές τις πολυτέλειες.

Όταν εντοπιστεί μια ύποπτη περίπτωση, τότε οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ βάζουν όλα τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους στη βάση δεδομένων της Ανεξάρτητης Αρχής και λαμβάνουν άμεσα όλες τις πληροφορίες για τον συγκεκριμένο φορολογούμενο, από τα εισοδήματα που δηλώνει στην εφορία, τα έξοδά του, έως και τα παραστατικά που παρουσιάζει στις φορολογικές αρχές αν είναι επαγγελματίας.

Από τη διασταύρωση των στοιχείων, φαίνεται αν φοροδιαφεύγει ή αν η ζωή που δηλώνει πως κάνει μέσα από τα social media είναι απλά «εικονική» για τα likes.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι μέχρι στιγμής έλεγχοι έχουν αποκαλύψει και περιπτώσεις φορολογούμενων, οι οποίοι δεν έχουν κάνει ούτε έναρξη εργασιών στην εφορία.

Η influencer με τα 50.000 ευρώ που δικαιώθηκε από την εφορία

Ωστόσο, υπάρχουν και περιπτώσεις που influencers ελέγχονται εξονυχιστικά από την εφορία, τόσο οι ίδιοι σαν φυσικά πρόσωπα όσο και οι εταιρείες τους και τελικά, δεν προκύπτει φοροδιαφυγή και δικαιώνονται σε ενδεχόμενους ελέγχους της ΑΑΔΕ.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση γνωστής influencer η οποία ελέγχθηκε πριν από λίγο καιρό από τη ΔΟΥ της Σύρου. Ο έλεγχος επικεντρώθηκε στα βιβλία που διατηρούσε την περίοδο 2017 – 2020, καθώς και στις κινήσεις (αναλήψεις -καταθέσεις) των τραπεζικών λογαριασμών της.

Ο έλεγχος έδειξε πως δεν προέκυψαν διαφορές σε σχέση με τα δηλωθέντα εισοδήματά της στις υποβληθείσες δηλώσεις της.

Στη συνέχεια, της ζητήθηκε να προσκομίσει αντίγραφα των στοιχείων που έχουν εκδοθεί, καθώς και πιθανά συμφωνητικά που έχουν υπογραφεί με τους διαφημιζόμενους που εμφανίζονται στις αναρτήσεις της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι οποίες περιλαμβάνονταν στο ηλεκτρονικό αρχείο της Διεύθυνσης Ελέγχων. Σημειώνεται πως η ίδια διαθέτει ατομική επιχείρηση και μια ΙΚΕ στην οποία μοναδική εταίρος είναι η ίδια.

Οι εφοριακοί κατηγοριοποίησαν τις αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ως εξής:

1. Αναρτήσεις που έχουν τιμολογηθεί από την influencer για προώθηση προϊόντων.
2. Αναρτήσεις για τις οποίες εμφανίζεται βάσει συμφωνητικού ως παρέχουσα την υπηρεσία η εταιρεία της (αναγράφεται το ΑΦΜ) για τις οποίες προσκομίστηκαν σχετικά στοιχεία.
3. Αναρτήσεις όπου διαφημίζονται υπηρεσίες και πλήθος άλλων προϊόντων ή επιχειρήσεων με «ταγκαρισμένους» λογαριασμούς, οι οποίες, σύμφωνα με την εξήγησή της, έχουν σκοπό να αυξήσουν την διάδραση ή να προσελκύσουν τις επιχειρήσεις αυτές, για μελλοντική συνεργασία.

Για αυτές τις αναρτήσεις δεν έχει εκδοθεί οποιοδήποτε φορολογικό στοιχείο. Όμως σε όλη την ελεγχόμενη περίοδο, όπου καθημερινά δημοσιεύεται πλήθος φωτογραφιών, αναφέρονται προϊόντα και υπηρεσίες τα οποία εμφανίζεται να χρησιμοποιεί προσωπικά η φορολογούμενη, ο έλεγχος έκρινε ότι λόγω της δημοφιλίας της influencer μέσω αναρτήσεων στις οποίες η ίδια χρησιμοποιεί προϊόντα ή υπηρεσίες, δημιουργείται σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ καταναλωτή και επιχείρησης και επομένως είναι δεδομένο το όφελος που δημιουργείται από τις αναρτήσεις αυτές για τις διαφημιζόμενες εταιρείες, καθώς χιλιάδες είναι οι χρήστες του διαδικτύου που «ακολουθούν» την προσφεύγουσα και πιθανότατα θα θέλουν να αντιγράψουν την εμφάνισή της ή τον τρόπο ζωής της.

Ο έλεγχος:

α) συγκέντρωσε τιμολόγια

β) μέτρησε τον αριθμό των αναρτήσεων στις οποίες αυτά παραπέμπουν,

γ) υπολόγισε το κόστος της διαφήμισης ανά ανάρτηση και

δ) κατέληξε σε έναν μέσο όρο του κόστους ανά ανάρτηση, για κάθε ελεγχόμενη χρήση.

Μάλιστα, καταμέτρησε μία προς μία τις αναρτήσεις που είχε στη διάθεσή του, καταλήγοντας σε πλήθος αναρτήσεων για τις οποίες δεν είχε εκδοθεί στοιχείο και προσδιορίζοντας με τον τρόπο αυτό το ύψος των εσόδων που είχε κρύψει.

Διαπιστώθηκε μάλιστα, πως για πρώτη φορά το 2020 η ίδια ξεκίνησε να κόβει τιμολόγιο ως φυσικό πρόσωπο στην ΙΚΕ, για την παροχή υπηρεσιών, χτυπώντας καμπανάκι στην εφορία.

Ο λόγος είναι πως από τη στιγμή που είναι μοναδική εταίρος στην ΙΚΕ, υπήρχε οικονομική σχέση και τα προηγούμενα χρόνια, η οποία δεν είχε δηλωθεί.

Η προσφυγή της Influencer

Ο έλεγχος της ΔΟΥ Σύρου, αφού έλαβε υπόψη τις έγγραφες αιτιάσεις της προσφεύγουσας, κατέληξε ότι στα υπό κρίση έτη 2017 έως 2020, η προσφεύγουσα δεν εξέδωσε, δεν καταχώρησε στα βιβλία της και δεν δήλωσε στις οικείες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και Φ.Π.Α., φορολογικά στοιχεία εσόδου, ως εξής:

• Για το 2017 έσοδα 58.625 ευρώ και ΦΠΑ 14.070 ευρώ
• Για το 2018 έσοδα 65.875 και ΦΠΑ 15.810 ευρώ
• Για το 2019 44.025 ευρώ και ΦΠΑ 10.566 ευρώ και
• Για το 2020 η καθαρή αξία των συναλλαγών της ήταν 17.000 ευρώ και ΦΠΑ 4.080 ευρώ.

Η influencer άσκησε ενδικοφανή προσφυγή, υποστηρίζοντας πως ο λογαριασμός που διατηρεί στο Instagram χρησιμοποιείται, τόσο ως κοινός ιδιωτικός λογαριασμός, στον οποίο  προβαίνει σε αναρτήσεις που δεν συνδέονται με παροχή υπηρεσιών, ενώ τον χρησιμοποιεί και ως μέσο δημοσίων σχέσεων εκ μέρους της Ι.Κ.Ε.

Το «ταγκάρισμα» λογαριασμών από ανάρτηση σε ανάρτηση, όπως αναφέρει στην προσφυγή της, διαφέρει και δεν συνάπτεται πάντοτε με την προώθηση ενός προϊόντος ή μιας εταιρείας ή ενός λογαριασμού, αλλά συνηθέστατα, σε πλείστες περιπτώσεις, είτε αφορά ιδιωτικούς σκοπούς (φωτογραφίες με φίλους, ταγκάρισμα λογαριασμών που ανήκουν σε μέλη της οικογένειάς της, ή την αφορούν προσωπικά, ή υποδεικνύουν την τοποθεσία του μέρους που ελήφθη η φωτογραφία, ή αφορά προϊόν ιδιωτικής κατανάλωσης όπως ρούχο ή κόσμημα), είτε λαμβάνει χώρα για λόγους προσέλκυσης ενδιαφέροντος από χρήστες του instagram («ακολούθους»).

Η ίδια μάλιστα, επικαλέστηκε παράνομη και αναιτιολόγητη την εφαρμογή του νόμου 4172/2013 για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματός της με βάση κάθε διαθέσιμο στοιχείο ή έμμεσες μεθόδους ελέγχου, το οποίο έλαβε υπόψιν της η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών στην οποία είχε προσφύγει η Influencer.

Η ΔΕΔ τελικά, δέχθηκε την προσφυγή και τη δικαίωσε.

Διαβάστε επίσης:

Γιώργος Πιτσιλής: Έσοδα 830 εκατ. ευρώ το 2024 από το Airbnb

ΑΑΔΕ: Νέα Τελωνειακά Ελεγκτικά Κέντρα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη

Έρχονται δυο νέα σώματα «ράμπο» της εφορίας για το λαθρεμπόριο καυσίμων και τη φοροδιαφυγή