Δημοσιονομική ευελιξία έως το 2023 προτείνει η Κομισιόν

Πάολο Τζεντιλόνι, οικονομικός επίτροπος της ΕΕ

Παράταση της έκτακτης απόκλισης των κρατικών προϋπολογισμών από τους στόχους του Συμφώνου Σταθερότητας συνιστά στα κράτη – μέλη η Κομισιόν, προτείνοντας τη διατήρηση της «γενικής ρήτρας εξαίρεσης» και το 2022, με πιθανή – υπό όρους – απόσυρση της δημοσιονομικής ευελιξίας, από το 2023.

Η πρόταση που ενέκρινε το Κολέγιο των Επιτρόπων σήμερα και απεστάλη προς το Συμβούλιο, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη από τα κράτη – μέλη κατά την προετοιμασία των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης, τα οποία θα πρέπει να υποβληθούν τον Απρίλιο του 2021, αναφέρει η Κομισιόν, ενώ επιπλέον οδηγίες θα εξειδικευτούν περαιτέρω στο εαρινό πακέτο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου τον ερχόμενο Μάιο.

«Με βάση τις τρέχουσες ενδείξεις, η γενική ρήτρα διαφυγής θα παραμείνει ενεργή το 2022 και θα απενεργοποιηθεί το 2023», σημείωσε ο Επίτροπος Οικονομικών Πάολο Τζεντιλόνι.

Σύμφωνα με το έγγραφο του Κολεγίου, «μόλις μειωθούν οι κίνδυνοι για την υγεία, τα δημοσιονομικά μέτρα θα πρέπει γίνουν πιο στοχευμένα και να προάγουν μια ανθεκτική και βιώσιμη ανάκαμψη και ότι οι δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τον αντίκτυπο του Ταμείου Ανάκαμψης (RRF)».

Σταδιακή απενεργοποίηση

Ήδη στην Ευρώπη «χτίζουν» την επόμενη ημέρα της πανδημίας, με γνώμονα τους προϋπολογισμούς της κάθε χώρας, με την Κομισιόν να τονίζει ότι θα υπάρξει ειδική μέριμνα για κάθε κράτος – μέλος, μετά την απενεργοποίηση της γενικής ρήτρας διαφυγής.

Βασικό κριτήριο, σύμφωνα με την Κομισιόν, θα πρέπει να είναι το επίπεδο οικονομικής δραστηριότητας στην ΕΕ ή στην Ευρωζώνη, σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα, δηλαδή τα τέλη του 2019, προκειμένου να αποφασιστεί η συνέχιση της δημοσιονομικής ευελιξίας. Σημειώνεται πως η Κομισιόν στην τελευταία έκθεσή της, τονίζει πως οι ευρωπαϊκές οικονομίες αναμένεται να επιστρέψουν στα επίπεδα του 2019, περί τα τέλη του 2022.

Το Ταμείο Ανάκαμψης

Η εισήγηση της Κομισιόν περιλαμβάνει και γενικές ενδείξεις για τη δημοσιονομική πολιτική των κρατών μελών το 2022 και μεσοπρόθεσμα, συμπεριλαμβανομένης της σχέσης με τα ταμεία του RRF. Το Ταμείο Ανάκαμψης θα διαθέσει 312,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις και έως και 360 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια προς τα κράτη μέλη για τη στήριξη της εφαρμογής μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων.

«Η εφαρμογή του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας θα έχει επίσης σημαντικές επιπτώσεις στις εθνικές δημοσιονομικές πολιτικές. Οι δαπάνες που χρηματοδοτούνται από επιχορηγήσεις από το RRF θα προσφέρουν σημαντική ώθηση στην οικονομία τα επόμενα χρόνια, χωρίς αύξηση των εθνικών ελλειμμάτων και χρεών. Θα ενθαρρύνει επίσης τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τη φιλικότητα για την ανάπτυξη των δημοσιονομικών πολιτικών τους. Οι δημόσιες επενδύσεις που χρηματοδοτούνται από επιχορηγήσεις RRF πρέπει να βρίσκονται πάνω από τα υπάρχοντα επίπεδα δημόσιων επενδύσεων. Μόνο εάν το RRF χρηματοδοτήσει πρόσθετες παραγωγικές και υψηλής ποιότητας επενδύσεις, θα συμβάλει στην ανάκαμψη και θα αυξήσει την πιθανή ανάπτυξη, ιδίως όταν συνδυάζεται με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σύμφωνα με τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις», προειδοποιεί η Κομισιόν καλώντας τα κράτη μέλη «να αξιοποιήσουν καλύτερα το μοναδικό περιθώριο ευκαιριών που παρέχει το RRF για να στηρίξουν την οικονομική ανάκαμψη, να προωθήσουν την υψηλότερη δυνητική ανάπτυξη και να βελτιώσουν τις υποκείμενες δημοσιονομικές τους θέσεις μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα».

Ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος Βάλντις Ντομπρόβσκις σημείωσε κατά την παρουσίαση της πρότασης, ότι «υπάρχει ελπίδα στον ορίζοντα για την οικονομία της ΕΕ, αλλά προς το παρόν η πανδημία συνεχίζει να πλήττει τα μέσα διαβίωσης των ανθρώπων και την ευρύτερη οικονομία. Για να μετριάσουμε αυτόν τον αντίκτυπο και να προωθήσουμε μια ανθεκτική και βιώσιμη ανάκαμψη, το σαφές μήνυμά μας είναι ότι η δημοσιονομική στήριξη πρέπει να συνεχιστεί όσο χρειάζεται. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να αξιοποιήσουν στο έπακρο τη διευκόλυνση ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, καθώς αυτό τους δίνει μια μοναδική ευκαιρία να στηρίξουν την οικονομία τους χωρίς να επιβαρύνουν τα δημόσια οικονομικά. Τα έγκαιρα, προσωρινά και στοχοθετημένα μέτρα θα επιτρέψουν την ομαλή επιστροφή στους βιώσιμους προϋπολογισμούς μεσοπρόθεσμα», σημειώνει ο Αντιπρόεδρος.