Αγορά και κοινωνία, τα δύο μεγάλα «ακροατήρια» σε κάθε ΔΕΘ «ταλαιπώρησαν» τους τελευταίους μήνες το κυβερνητικό επιτελείο καθώς αναζητούνταν, όπως κάθε χρόνο, η χρυσή τομή μεταξύ του πολιτικού και οικονομικού κόστους. Το τοπίο ξεκαθαρίζει σήμερα με την ομιλία του Πρωθυπουργού και τις εξαγγελίες για την οικονομική πολιτική, οι οποίες θα εξειδικευθούν αύριο στην καθιερωμένη συνέντευξη τύπου στη Θεσσαλονίκη.

Μέχρι τότε ωστόσο τα μηνύματα των όσων είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχουν φθάσει ήδη στα ραντάρ των αγορών, το οποίες πολλοί μίσησαν αλλά ουδείς κατάφερε, εν τέλει, να αγνοήσει.

Φέτος άλλωστε οι αγορές βρίσκονται δυνατά στην εξίσωση της ΔΕΘ.

Εντός της προσεχούς διετίας, η χώρα πρέπει και οφείλει να επιταχύνει την διαδικασία σύγκλισης της πιστοληπτικής της αξιολόγησης με τα προ της κρίσης του 2010 επίπεδα, σχεδόν πέντε βαθμίδες, μια διαδικασία που σε κάθε περίπτωση θα απαιτήσει χρόνια. Μιλάμε για μια δεκαετία, για οκτώ ή περισσότερα χρόνια; Ουδείς μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια και τρανό παράδειγμα είναι η χαρακτηριστική κωλυσιεργία της Moody’s να δώσει ακόμη και την επενδυτική βαθμίδα στη χώρα, σχεδόν μια 15ετία μετά το δημοσιονομικό κατρακύλισμα της Ελλάδας πίσω στο 2010.

Αυτό σημαίνει πως για την εν ενεργεία αλλά και για τις επόμενες κυβερνήσεις θα είναι περιορισμένοι οι «βαθμοί ελευθερίας», όρου που χρησιμοποιούν συχνά όσοι έχουν την τύχη (;) να υπηρετήσουν ως υπουργοί Οικονομικών τη χώρα.

Οχι σε γαλαντομίες

Αυτό σημαίνει πως κανένας Πρωθυπουργός δεν μπορεί – και δεν θα μπορεί για πολλά χρόνια –  να είναι πραγματικά «γαλαντόμος» στις παροχές και τις ελαφρύνσεις ή/και λιγότερο προσηλωμένος στις μεταρρυθμίσεις και να πάει κόντρα σε αυτά που αξιολογούν οι αγορές. Εφόσον φυσικά το ζητούμενο της κυβερνητικής πολιτικής θα είναι να συνεχίσει η χώρα να έχει πρόσβαση σε σχετικά φθηνό δανεισμό για να χρηματοδοτείται το Δημόσιο και οι επιχειρήσεις αλλά και να δώσει  κίνητρα σε επενδυτές να τοποθετήσουν, επιτέλους, στη χώρα τα πολύτιμα κεφάλαια τους, με μακροπρόθεσμη προοπτική. Δημιουργώντας δουλειές, εισοδήματα και κυρίως προοπτική σε όλο το φάσμα του εργατικού δυναμικού της χώρας και συνολικά της κοινωνίας.

Αυτά λοιπόν που κοιτούν οι αγορές, πρωτίστως, είναι η ικανότητα της χώρας να παράγει πλεονάσματα πρωτογενή και σταδιακά δημοσιονομικά, να μειώνει το καθαρό της χρέος (το χρέος χωρίς τα ταμειακά διαθέσιμα) και να αξιοποιεί κάθε ευκαιρία προκειμένου να καταφέρει να δημιουργήσει ανάπτυξη που θα έχει μόνιμα χαρακτηριστικά και δεν θα «εξαϋλωθεί», μαζί με χιλιάδες θέσεις εργασίας, όταν στερέψουν ισχυρές δεξαμενές πόρων, επί του παρόντος το Ταμείο Ανάκαμψης.

Το πλαίσιο αυτό αυτόματα περιορίζει τη δυνατότητα για παροχές  που θα κάνουν «μπαμ» στην κοινωνία, ή/και για την ικανοποίηση όλων, των πολλών και δίκαιων, αιτημάτων μετά από πολλά χρόνια περιορισμών και φορολογικής αφαίμαξης της μεσαίας τάξης και φυσικά, ειδικά, των μισθωτών.

Η οικονομία πάει όντως καλύτερα και αυτό σημαίνει πως σταδιακά το μέρισμα της βελτίωσης θα επιστρέφεται αυξανόμενο στην κοινωνία. Δεν υπάρχει όμως μια μαγική εικόνα και αυτό το ξέρουν και το λένε σε κάθε ευκαιρία όλοι οι διεθνείς οίκοι στις εκθέσεις τους. Το πάμε καλά δεν σημαίνει πως πάμε ακόμη, ποσοτικά αλλά και ποιοτικά, όσο καλά απαιτείται για να είμαστε επαρκώς θωρακισμένοι απέναντι σε πιθανές κρίσεις τα επόμενα χρόνια. Αυτό ισχύει ως κριτήριο για όλες τις χώρες πόσο όμως για την Ελλάδα με χρέος άνω των 300 δισ. ευρώ και με λόγο χρέους προς ΑΕΠ που παραμένει ακόμη σε μεγάλη απόσταση από τα ελάχιστα όρια ασφάλειας.

Οι μεταρρυθμίσεις

Ταυτόχρονα και παράλληλα στα μάτια των αγορών η Ελλάδα παραμένει μια χώρα που έχει ανάγκη από βαθιές μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα πείσουν τους επενδυτές να φέρουν τα χρήματα τους και να δημιουργήσουν ένα πιο ανθεκτικό μοντέλο ανάπτυξης.

Αυτό φέρνει στο προσκήνιο την ανάγκη η κυβέρνηση, με μια καθαρή τριετία διακυβέρνησης μπροστά και με την Αντιπολίτευση, προς το παρόν εξαφανισμένη, να «σπάσει αυγά». Να δώσει δηλαδή σήμα στην κοινωνία αλλά και στην διεθνή επενδυτική κοινότητα πως αντιμετωπίζει τις μεταρρυθμίσεις, όχι ως «κουτάκια» στο Excel ενός toolkit του ΟΟΣΑ,  αλλά ως κεντρικό πυλώνα ενός, συγκροτημένου, σχεδίου για το ριζικό μετασχηματισμό του παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας.

Ενός μετασχηματισμού που θα ξεκινά από τον πρωτογενή τομέα και θα εκτείνεται μέχρι τα σχολεία, τα νοσοκομεία, τα δάση, την τουριστική βιομηχανία, τα πεζοδρόμια και τα πάρκα, έως το… ΑΙ και τους δορυφόρους στο διάστημα….

Εκείνο λοιπόν που ΔΕΘέλουν να ακούσουν σήμερα οι αγορές από τον Πρωθυπουργό είναι κατά σειρά προτεραιότητας υπέρμετρες δημοσιονομικές υποσχέσεις καθώς και σημάδια υποχώρησης σε βασικές μεταρρυθμίσεις που πρέπει, επιτέλους, να ολοκληρωθούν. Κυρίως δεν θέλουν να ακούσουν, φόβο και δισταγμό απέναντι σε εκείνα που κατά κοινή ομολογία χρίζουν αλλαγής.

Είναι δε ορατό δια γυμνού οφθαλμού πως εκείνα που χρίζουν αλλαγής παραμένουν πεδίο δόξης λαμπρό για κάθε κυβέρνηση που θέλει να αφήσει πραγματικά έργο. Κάνοντας ρήξεις με τους πολλούς, κακούς «δαίμονες» του βαθέος Κράτους, προτού εκείνοι υπονομεύσουν και άλλες δεκαετίες υγιούς ανάπτυξης, κτίζοντας παράλληλα έδαφος για νέες, ίσως και πιο μοιραίες, κρίσεις μελλοντικά.

Διαβάστε επίσης:

Τομ Σίμπελ: Γιατί κατέθεσε αγωγή κατά της Enel στην Ιταλία ο δισεκατομμυριούχος της Silicon Valley
Κωστής Χατζηδάκης: Νέες μειώσεις φόρων και εισφορών θα ανακοινώσει αύριο ο πρωθυπουργός
Warren Buffett: Έχει εισπράξει σχεδόν 7 δισ. δολάρια από τις πωλήσεις μετοχών της Bank of America