Τρία υψηλόβαθμα στελέχη του διεθνούς οίκου αξιολόγησης DBRS Morningstar μιλούν για όλα αποκλειστικά στο mononews.gr.

Ακτινογραφούν τις προοπτικές και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία για την οποία κεντρικά ζητούμενα παραμένουν η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας – με την DBRS Morningstar να εκτιμά πάντως «πως έχουμε ακόμη δρόμο» για αυτό – και η εδραίωση μιας επιταχυνόμενης ανάκαμψης.

Τα μηνύματα που περνούν με τις απαντήσεις τους είναι πολλά και ενδιαφέροντα. Ξεχωρίζουν όμως τρεις διαπιστώσεις που αποτυπώνουν και το «state of play» των μεγάλων προκλήσεων στην Ελλάδα και την Ευρώπη:

1. Tο 2021 επανέρχονται στο ραντάρ οι μεταμνημονιακές υποχρεώσεις της χώρας, καθώς η συμμόρφωση με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής εποπτείας είναι παράγοντας που θα λαμβάνεται υπόψιν όταν θα ζυγίζονται οι πιθανότητες αναβάθμισης,

2. Μεγάλο ζητούμενο παραμένουν οι μεταρρυθμίσεις ειδικά εκείνες που «απαντούν» σε χρόνιες αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας με τον διεθνή οίκο όμως να δίνει ψήφο εμπιστοσύνης στις προσπάθειες που γίνονται ήδη.

Αυτό ισχύει και για τις επιδόσεις του τραπεζικού τομέα όπου αναγνωρίζεται η πρόοδος που έχει επιτευχθεί και οι προσπάθειες που καταβάλλονται για τον περιορισμό των Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων.

Τονίζουν όμως πως το θέμα αυτό θα είναι κεντρική προτεραιότητα από εδώ και στο εξής, αφού ο δείκτης των κόκκινων δανείων παραμένει εξαιρετικά υψηλός.

Θετικός εμφανίζεται ο οίκος σε κάθε προσπάθεια που στηρίζει την μείωση των κόκκινων δανείων, σημειώνοντας όμως ότι μέχρι στιγμής είναι πολύ λίγες οι λεπτομέρειες που έχουν γίνει γνωστές για την πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος.

3. Υποβόσκει η ανησυχία για τις επιπτώσεις της πανδημίας στην ΕΕ, ωστόσο το πακέτο στήριξης των 1,8 τρισ. ευρώ ενισχύει την πολιτική συνοχή και περιορίζουν τις πιθανότητες ανομοιογενούς ανάκαμψης μεταξύ των κρατών μελών.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την κ. Σπυριδούλα Τζίμα, Assistant Vice President στο τμήμα κρατικών αξιολογήσεων της DBRS Morningstar «έχουμε ακόμη κάποιο δρόμο μέχρι την επενδυτική βαθμίδα».

Όπως η ίδια εξηγεί οι παράγοντες που εξετάζει ο διεθνής οίκος προκειμένου να αναβαθμίσει την Ελλάδα περιλαμβάνουν:

-Την αποτελεσματική διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού και την επιστροφή της οικονομίας σε διατηρήσιμη ανάπτυξη,

-τη συμμόρφωση με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής εποπτείας, συνεργασία στο πεδίο της δημοσιονομικής προσπάθειας και συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

Η ίδια, απαντώντας σε ερώτηση του mononews.gr για τις αναπτυξιακές προοπτικές της Ελλάδας, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Πιστεύουμε πως η πανδημία θα συνεχίσει να επιδρά στην οικονομική ανάκαμψη τους επόμενους, λίγους, μήνες και θα απαιτηθεί κάποιος χρόνος για να πετύχουμε μαζική ανοσία (στον ιό).

Μια βελτίωση στην πανδημική κατάσταση που θα συνδυαζόταν με μια ισχυρή τουριστική ζήτηση κατά τους θερινούς μήνες στην Ελλάδα θα ήταν υποστηρικτική για την ανάπτυξη του 2021, αν και η αβεβαιότητα παραμένει υψηλή».

Υπογραμμίζει δε την κρισιμότητα του να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα στην απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων τονίζοντας πως «εάν η κατανομή και εκταμίευση των κονδυλίων της ΕΕ γίνει εντός χρονοδιαγράμματος και εάν είναι αποτελεσματική η απορρόφηση των πόρων, αυτό θα μπορούσε επίσης να υποστηρίξει τις προοπτικές ανάπτυξης το 2021 και τα επόμενα χρόνια».

Game changer οι μεταρρυθμίσεις

Ποιες είναι όμως οι μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως game changer για την στάση των επενδυτών προς την χώρα μεσομακροπρόθεσμα;

Σύμφωνα με την κ. Τζίμα, «η ανάκαμψη των επενδύσεων και η αύξηση των εξαγωγών θα μπορούσαν να είναι οι κεντρικοί μοχλοί ανάπτυξης στην Ελλάδα στα επόμενα χρόνια».

Όπως υπογραμμίζει «η κυβέρνηση έχει εντείνει τις προσπάθειες της να προσελκύσει ξένες επενδύσεις, απομακρύνοντας γραφειοκρατικά εμπόδια, απλοποιώντας διαδικασίες και μειώνοντας φορολογικούς συντελεστές.

Όλες αυτές οι εξελίξεις, σε συνδυασμό με το σταθερό πολιτικό υπόβαθρο, θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τις προσπάθειες της Ελλάδας να δώσει ώθηση στις αναπτυξιακές της προοπτικές».

Σύμφωνα με το υψηλόβαθμο στέλεχος του διεθνούς οίκου, «η διατήρηση της μεταρρυθμιστικής οδού και η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος είναι «κλειδιά» για να επιτευχθεί μια ανάπτυξη που θα στηρίζεται στις επενδύσεις».

Όπως όμως προειδοποιεί «το λιγότερο ευνοϊκό διεθνές περιβάλλον εξαιτίας της πανδημίας είναι πιθανόν να συνεχίσει να επιδρά αρνητικά στην εξωτερική ζήτηση και εάν συνεχιστεί θα μπορούσε να αποτελέσει κίνδυνο στην πορεία ανάκαμψης της Ελλάδας».

Τράπεζες: Μεγάλη πρόοδος αλλά μεγάλες και οι προκλήσεις

Είναι όμως αισιόδοξος ο οίκος για τις προοπτικές του ελληνικού χρηματοπιστωτικού κλάδου; Πώς αποτιμά όμως την πρόοδο που έχει γίνει έως τώρα στο μέτωπο της μείωσης των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων αλλά την πρόταση της ΤτΕ για μια εθνική Bad Bank;

Όπως εξηγεί ο κ. Lito Chousiada, Assistant Vice President, Financial Institutions της DBRS Morningstar, «παρά το επιδεινούμενο μακροοικονομικό περιβάλλον εξαιτίας της πανδημικής κρίσης και τις δύσκολες συνθήκες στην αγορά ειδικά κατά τους πρώτους μήνες του έτους, οι 4 συστημικές τράπεζες έχουν κάνει πρόοδο το 2020 στην μείωση του αποθέματος των Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων τους (NPEs) μέχρι σήμερα».

Σύμφωνα με τον ίδιο «συγκεκριμένα η τιτλοποίηση NPEs 7,5 δισ. ευρώ της Eurobank ΕΥΡΩΒ 0% 2,10που αξιοποίησε τον Ηρακλή (Hercules Asset Protection Scheme (HAPS)) και ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2020 ήταν ένα σημαντικό, πρώτο, βήμα για τον περιορισμό των κινδύνων του ελληνικού τραπεζικού τομέα.

Η Alpha Bank ΑΛΦΑ 0% 1,68, η Εθνική Τράπεζα και η Τράπεζα Πειραιώς ΠΕΙΡ 0,27% 3,74φαίνεται πως πραγματοποιούν σταθερή πρόοδο προς την ολοκλήρωση των τιτλοποιήσεων NPE που έχουν ανακοινώσει μέσα στα επόμενα τρίμηνα και σημειώνουμε πως οι τράπεζες μπόρεσαν επίσης να ολοκληρώσουν την πώληση ορισμένων, σχετικά μικρών, χαρτοφυλακίων NPE.

«Ωστόσο», υπογραμμίζει ο κ. Chousiada, «ο δείκτης των NPL του ελληνικού τραπεζικού συστήματος παραμένει εξαιρετικά υψηλός, στο 35,8% στο τέλος του Σεπτεμβρίου του 2020.

Οι 4 συστημικές τράπεζες είχαν περίπου 16 δισ. ευρώ δανείων σε moratoria πληρωμών στο τέλος Σεπτεμβρίου και παρά το ότι είναι σε λειτουργία προγράμματα όπως η Γέφυρα, θεωρούμε πιθανό πως ένα σημαντικό κομμάτι αυτών των δανείων δεν θα μπορέσει να επιστρέψει σε καθεστώς εξυπηρέτησης όταν παύσει η περίοδος των αναστολών».

Καταλήγει λέγοντας πως «η διαχείριση του τρέχοντος αποθέματος NPE μαζί με τις επιπλέον εισροές θα παραμείνει η κεντρική προτεραιότητα για τις ελληνικές τράπεζες και υπό αυτό το πρίσμα αντιμετωπίζουμε με θετικό τρόπο προτάσεις που βοηθούν τις τράπεζες να καθαρίσουν τους ισολογισμούς τους.

Ωστόσο σημειώνουμε πως η Τράπεζα της Ελλάδος έχει δημοσιεύσει περιορισμένες πληροφορίες για την πρόταση της μέχρι τώρα και πως δεν έχουν ληφθεί επίσημες αποφάσεις».

Τα κονδύλια των 32 δισ. ευρώ, το πακέτο των 1,8 τρισ, ευρώ και η Ευρώπη

Κεντρικός μοχλός ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια είναι τα κονδύλια των 32 δισ. ευρώ. Τι θα μπορούσαν να σημαίνουν για την Ελλάδα.

Σύμφωνα με την κ. Σπυριδούλα Τζίμα, Assistant Vice President, Sovereign Ratings, «η Ελλάδα είναι δυνητικά ένας από τους μεγαλύτερους αποδέκτες του Ταμείου Ανάκαμψης και θα μπορούσε να επωφεληθεί σημαντικά».

Τονίζει δε πως «Θα μπορούσε να προκύψει θετικός αντίκτυπος στην αναπτυξιακή προοπτικής της Ελλάδας, ειδικά εάν τα ευρωπαϊκά κονδύλια κατευθυνθούν σε επενδύσεις με υψηλό πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα, όπως προτείνεται από το Εθνικό Ταμείο Ανάκαμψης (National Recovery Fund), και συνδυαστούν με μεταρρυθμίσεις που θα αντιμετωπίζουν τις αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας».

Το πακέτο οικονομικής στήριξης είναι ωστόσο μεγάλο κεφάλαιο για την ΕΕ συνολικά. Θα μπορούσε η πανδημία να είναι ο καταλύτης για περισσότερη ή για λιγότερη ενοποίηση στην ΕΕ;

Σύμφωνα με την κ. Nichola James, Managing Director, Co-Head Sovereign Ratings στην DBRS, «βλέπουμε κάποια πιθανότητα η ευρωπαϊκή ανάκαμψη και τα σχέδια προσαρμογής που αξιοποιούν ευρωπαϊκά κονδύλια να βοηθήσουν στην επίσπευση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στις χώρες που έχουν υστερήσει.

Αποκλίσεις, που σε διαφορετική περίπτωση θα μπορούσαν να ενταθούν από μια ανομοιογενή ανάκαμψη η οποία θα προκαλούνταν εξαιτίας των διαφορών στα δημοσιονομικά περιθώρια των χωρών και της δομικής τους ανθεκτικότητας στην κρίση, θα μπορούσαν τώρα να περιοριστούν από τις εκταμιεύσεις των ευρωπαϊκών κονδυλίων».

Μάλιστα όπως επισημαίνει η κ. James, «οι πρόσφατες αποφάσεις γύρω από το πιθανό ευρωπαϊκό πακέτο των 1,8 τρισ. ευρώ ενισχύουν την πολιτική συνοχή και μειώνουν το ρίσκο διάσπασης στην ΕΕ, ανοίγοντας το δρόμο για περιορισμένης έκτασης δημοσιονομικές δυνατότητες στην ΕΕ.

Αυτά τα κονδύλια θα πρέπει να βοηθήσουν στην ελάφρυνση του κοινωνικού κόστους που σχετίζεται με την πανδημία και το οποίο θα μπορούσε, σε αντίθετη περίπτωση, να υπονομεύσει την πολιτική σταθερότητα και την δέσμευση των κρατών μελών στην Ένωση».

Διαβάστε επίσης:

DBRS: Διατήρησε σταθερή την αξιολόγηση BB(low) για την Ελλάδα

DBRS: Βαθύτερη ύφεση για την Ελλάδα το 2020, μεταξύ 8,6% και 10,5%

JP Morgan: Αυξάνει τις τιμές-στόχους για Alpha, Eurobank και Εθνική Τράπεζα

Ακολουθήστε το mononews.gr στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση