Χαλάρωση των ευρωπαϊκών κανόνων για το χρέος ζητά η Αθήνα, όπως τονίζει ο Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «The Telegraph».

Σύμφωνα με τον Έλληνα Υπουργό, «οι κανόνες για το χρέος πρέπει να διασφαλίζουν τη δημοσιονομική σύνεση αλλά και να επιτρέπουν ‘ρεαλιστικούς’ στόχους μείωσης του χρέους μαζί με εξαιρέσεις για συγκεκριμένες επενδύσεις, όπως οι πράσινες δαπάνες».

Η βρετανική εφημερίδα σημειώνει πως οι Βρυξέλλες προετοιμάζονται για μια «εκρηκτική» μάχη για τα όρια δαπανών. Σημειώνεται ότι οι χώρες του ευρωπαϊκού βορρά έχουν… στήσει εκ νέου ένα ισχυρό «μπλοκ» έναντι των χωρών του νότου, φοβούμενες ότι «θα αναγκαστούν να χρηματοδοτήσουν ριψοκίνδυνες δαπάνες από τις νότιες χώρες», όπως αναφέρει η «The Telegraph».

Ο κ. Σταϊκούρας δήλωσε πως «αναμένουμε ότι θα υπάρξουν αλλαγές και τροποποιήσεις, παίρνοντας τα διδάγματα από την πανδημία και την κρίση χρέους της ευρωζώνης. Πρέπει να διασφαλίσουν τη δημοσιονομική βιωσιμότητα και αξιοπιστία, αλλά σε ρεαλιστική βάση χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η οικονομική ανάπτυξη. Η μείωση του χρέους θα πρέπει να είναι σταδιακή, διαρκής και ρεαλιστική».

Πολλές χώρες στη νότια Ευρώπη έχουν εκφράσει την ανησυχία τους ότι οι ισχύοντες κανόνες – που περιορίζουν το δημόσιο χρέος στο 60% του ΑΕΠ και αποτρέπουν ελλείμματα υψηλότερα από 3% – δεν τους επιτρέπουν να επενδύσουν για να τονώσουν την ανάπτυξη και να μειώσουν τις εκπομπές ρύπων.

Οι κανόνες για το χρέος στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης έχουν ανασταλεί έως το 2023 λόγω της πανδημίας.

Πολλές νότιες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας και της Ιταλίας, πιστεύουν ότι η επαναφορά τους δεν είναι εφικτή μετά την αύξηση του δημόσιου χρέους και την ανάγκη για δημόσιες επενδύσεις για την κλιματική μετάβαση.

Ο ρόλος της Γερμανίας

Σύμφωνα με τον Έλληνα Υπουργό Οικονομικών, τα αρχικά σημάδια από τη νέα γερμανική κυβέρνηση του Όλαφ Σολτς δείχνουν ενθαρρυντικά, καθώς θα είναι βασικός μεσολαβητής ισχύος στις συνομιλίες.

«Σύμφωνα με τη δήλωση του συνασπισμού που κυκλοφόρησε πρόσφατα στη Γερμανία, φαίνεται ότι υπάρχει περιθώριο ελιγμών όσον αφορά τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες», τόνισε ο κ. Σταϊκούρας στη βρετανική εφημερίδα.

Η πρόταση του ESM

Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) έχει ήδη καταθέσει τη δική του εισήγηση προς την Κομισιόν για την αλλαγή των δημοσιονομικών κανόνων και προτείνει ότι ως ανώτατο όριο του δημοσιονομικού ελλείμματος θα παραμείνει το 3% του ΑΕΠ, όπως ισχύει μέχρι σήμερα, αλλά θα πρέπει να αλλάξει το όριο για το χρέος από το 60% στο 100% του ΑΕΠ.

Σημειώνεται πως ο νέος προϋπολογισμός προβλέπει πως το χρέος το 2021 θα υποχωρήσει κάτω από το 200%, στο 197,1% του ΑΕΠ και το 2022 θα καταγράψει περαιτέρω μείωση στο 189,6%, καταγράφοντας το υψηλότερο επίπεδο δημοσίου χρέους στην Ευρώπη.

Σε περίπτωση που υιοθετηθεί τόσο η πρόταση του ESM (που αποτελεί και τον μεγαλύτερο δανειστή της Ελλάδας) όσο και η εισήγηση για εξαίρεση συγκεκριμένων δαπανών – όπως προτείνει η Αθήνα – τότε αυτό θα ανοίξει το δρόμο για μια σημαντική ελάφρυνση της ελληνικής οικονομίας.

Τα τρία σενάρια του ESM

Μετά και την πρόταση του ESM έχουν προκύψει τρία διαφορετικά σενάρια τα οποία εξετάζει η Κομισιόν, ωστόσο η εισήγηση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας συνεχίζει να αποτελεί το πλέον αισιόδοξο σενάριο για τη χώρα μας.

Χρέος έως 60%: Με βάση το πρώτο για να μειωθεί το χρέος στο όριο του 60% του ΑΕΠ (το οποίο ισχύει και σήμερα) η Ελλάδα θα πρέπει να επιτυγχάνει για τα επόμενα 20 χρόνια πρωτογενή πλεονάσματα της τάξεως του 6,5% του ΑΕΠ ετησίως ή πλεονάσματα 4,5% για 30 συνεχή έτη.

Χρέος έως 80%: Το δεύτερο σενάριο προβλέπει ότι η χώρα μας θα πρέπει να έχει πρωτογενή πλεονάσματα 5,5% ετησίως για 20 χρόνια ή 4,5% του ΑΕΠ για τα 30 επόμενα χρόνια.

Χρέος έως 100%: Με βάση το τρίτο και πλέον αισιόδοξο σενάριο για την Ελλάδα, για να μειωθεί το χρέος της χώρας στο μισό, θα πρέπει η ελληνική οικονομία να πετυχαίνει πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 4,5% του ΑΕΠ για τα επόμενα 20 χρόνια ή 3% του ΑΕΠ τις επόμενες τρεις δεκαετίες.

Πρόταση με βάση το μέσο όρο της ΕΕ

Η εισήγηση του ESM δεν είναι τυχαία, καθώς φαίνεται πως έχει λάβει υπόψη της το μέσο όρο των χρεών σε όλες της Ευρωπαϊκές χώρες. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για το β’ τρίμηνο του 2021, ο μέσος όρος χρέους στους «27» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανέρχεται σχεδόν στο 100% του ΑΕΠ.

Πάντως, είναι ενδεικτικό ότι από το σύνολο των κρατών – μελών, οι 7 χώρες που διαθέτουν χρέος πάνω από το 100% του ΑΕΠ είναι: Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Κύπρος, Γαλλία και Βέλγιο, δηλαδή σχεδόν όλος ο ευρωπαϊκός νότος.

Το «καμπανάκι» χτυπά κυρίως για την Ελλάδα, την Ιταλία και την Πορτογαλία, που το ποσοστό του χρέους τους ως προς το ΑΕΠ βρίσκεται πολύ πάνω από το 100%. Με αρνητική «πρωταθλήτρια» τη χώρας μας, έπεται η Ιταλία με χρέος 155,6% και η Πορτογαλία με 135,2%.

Διαβάστε επίσης:

Παράταση έξι μηνών στις πάγιες δαπάνες – Ολόκληρο το νέο χρονοδιάγραμμα

IHS Markit: Η παραλλαγή Όμικρον επιβράδυνε την οικονομική ανάκαμψη τον Δεκέμβριο

e-ΕΦΚΑ: Ποιοι δικαιούνται την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των €250