Κάνουμε το ανθρωπίνως καλύτερο δυνατό, δηλώνει σε συνέντευξή του στο mononews, o υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων κ. Άδωνις Γεωργιάδης. Πιστεύω ότι στο τέλος οι πολίτες, όταν θα έρθει η ώρα των εκλογών θα μας κρίνουν δίκαια γιατί δεν νομίζω ότι έχουμε αφήσει κάτι στην τύχη του, αντιμετωπίζοντας δύο μεγάλες καταιγίδες, την πανδημία και την ενεργειακή κρίση, όπως προσθέτει.

Ο υπουργός Ανάπτυξης, σχετικά με τα Ναυπηγεία της Ελευσίνας αποκαλύπτει πως υπάρχει για πρώτη φορά γραπτή προσφορά της Fincantieri προς το Πολεμικό Ναυτικό για τις κορβέτες, όπου μέσα στην προσφορά συμπεριλαμβάνεται και η δέσμευση τους για την εξυγίανση των Ναυπηγείων ενώ περιγράφει τον οδικό χάρτη των επόμενων μηνών.

«Δύσκολο το πρώτο τρίμηνο του 2022»

Ο κ. Γεωργιάδης κάνει λόγο για «ένα δύσκολο πρώτο τρίμηνο του 2022» και συνολικά για ένα εξάμηνο που θα χαρακτηρίζεται από ισχυρές πληθωριστικές πιέσεις, στη σκιά της ενεργειακής κρίσης, τονίζει πως η κυβέρνηση στήριξε και θα συνεχίζει να στηρίζει τα νοικοκυριά, όμως για τις επιχειρήσεις η όποια ενίσχυση θα πρέπει να είναι μέρος μιας πανευρωπαϊκής κίνησης που δεν διαφαίνεται αυτή τη στιγμή στον ορίζοντα.

Ορόσημο ο Μάρτιος για την αποκλιμάκωση των τιμών

Εκφράζοντας την ελπίδα πως από τον Μάρτιο θα ξεκινήσει η αποκλιμάκωση των τιμών του φυσικού αερίου, χαρακτηρίζει τον συγκεκριμένο μήνα ορόσημο γενικά για την εξέλιξη των τιμών στην αγορά.

Τονίζει ότι είναι σημαντικό που το 2021 κλείνει με την αγορά ανοικτή, χαρακτηρίζοντας πρόωρη οποιαδήποτε εκτίμηση για τα μέτρα που θα χρειαστούν το 2022, αναφέροντας και το παράδειγμα της Ν. Αφρικής, όπου καταγράφηκε πολύ απότομη αύξηση και μετά σταθερή και γρήγορη μείωση των κρουσμάτων.

Ο κ. Γεωργιάδης θεωρεί πως η διαχείριση της πανδημίας είναι ένα χαρακτηριστικό που μετρά θετικά για τους επενδυτές στην πορεία προς την επενδυτική βαθμίδα ενώ υπογραμμίζει την σημασία του κριτηρίου της πολιτικής σταθερότητας για τους επενδυτές που θα αυξάνονται και ποσοτικά και ποιοτικά όσο θα βαδίζουμε προς αυτό το ορόσημο.

Προαναγγέλλει μέσα στο 2022 την ανακοίνωση βιομηχανικής πολιτικής με στόχο μεταξύ άλλων την προσέλκυση μέρους των βιομηχανιών που αναμένεται να επαναπατριστούν από την Ασία προς την Ευρώπη.

Στέλνει παράλληλα το δικό του μήνυμα προς τους ανεμβολίαστους πολίτες τονίζοντας πως «ο κάθε ανεμβολίαστος συμπολίτης μας κρατά ένα κομμάτι και από το δικό μας μέλλον».

Σημειώνει τέλος ότι οι εκλογές θα γίνουν το 2023 ενώ για την εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη σημειώνει πως «είναι ένας νέος άνθρωπος, του εύχομαι καλή επιτυχία».

 

Συνέντευξη του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνι Γεωργιάδη στη Ρομίνα Νικηφόρου και την Ελευθερία Αρλαπάνου

Αναλυτικά η συνέντευξη του Άδωνι Γεωργιάδη:

Οι εξελίξεις στο μέτωπο των Ναυπηγείων Ελευσίνας είναι αρκετά θετικές ώστε να αισιοδοξούμε;

Είχαμε τη γραπτή προσφορά της Fincantieri, προς το Πολεμικό Ναυτικό για τις κορβέτες, όπου μέσα στην προσφορά συμπεριλαμβάνεται και η δέσμευσή τους για την εξυγίανση των Ναυπηγείων της Ελευσίνας. Άρα έχουμε για πρώτη φορά γραπτή προσφορά από τη Fincantieri και αυτό είναι πάρα πολύ καλό. Τώρα, από εδώ και εμπρός, η προσφορά θα αξιολογηθεί από το Πολεμικό μας Ναυτικό, το business plan των Fincantieri – ΟΝΕΧ έχει περίπου ετοιμαστεί, εφόσον και το Πολεμικό Ναυτικό κρίνει ως χρήσιμα αυτά τα πλοία, θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε στην κατάθεση της προτάσεως που έχει ετοιμάσει η Ernst & Young στο Δικαστήριο, βάσει του Πτωχευτικού Νόμου και του άρθρου 106 Β, για να έχουμε μέσα στους επόμενους μήνες τη δικαστική απόφαση που θα επιτρέψει την εξυγίανση των Ναυπηγείων.

Μιλάμε για ένα χρονοδιάγραμμα έξι μηνών, περίπου, να υποθέσουμε;

Δεν μπορώ να κάνω παρέμβαση στην ελληνική Δικαιοσύνη. Εγώ μπορώ να σας πω ότι όταν το Ναυτικό απαντήσει στη Fincantieri, από εκεί και πέρα εφόσον η απάντηση είναι θετική και η κυβέρνηση το αποφασίσει, θα έχουμε αίτηση στο Δικαστήριο. Τώρα πόσο καιρό θα πάρει το Δικαστήριο να αποφασίσει, έχει πάρει και σε τρεις μήνες, έχει πάρει και σε έξι μήνες. Δεν το ξέρουμε.

Θα αγοράσουν τα Ναυπηγεία ή είναι μόνο το κατασκευαστικό;

Φυσικά, εννοείται. Θα αγοράσουν τα Ναυπηγεία, βεβαίως. Μέσω του Πτωχευτικού Νόμου. Με την ONEX. Θα αγοράσουν τα Ναυπηγεία, θα πληρώσουν τους εργαζόμενους και θα επενδύσουν στα Ναυπηγεία για να γίνουν ξανά λειτουργικά. Ώστε να μπορούν εκεί να κατασκευάσουν, μεταξύ άλλων, και τις κορβέτες.

Τα χρέη τα οποία υπάρχουν; Οι οφειλές;

Αυτά θα τα κρίνει το Δικαστήριο, αυτή είναι η έννοια του Νόμου. Στο Δικαστήριο καταθέτεις το business plan το οποίο προϋποθέτει μέσα κάποιες διαγραφές χρεών και κάποιες αναλήψεις χρεών με πληρωμή σε βάθος κάποιων ετών, εάν το Δικαστήριο εγκρίνει την πρόταση το σχέδιο προχωράει, εάν το Δικαστήριο απορρίπτει την πρόταση πρέπει να κάνεις καινούργια. Αυτό είναι πάντα θέμα Δικαστηρίου. Εγώ δεν μπορώ να σας πω τι θα αποφασίσει το Δικαστήριο. Σε αυτά δεν παρεμβαίνω καθόλου εγώ. Είμαστε όμως στη διαδικασία που είχαμε ανακοινώσει. Είχαμε πει πως μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχει κατατεθεί η πρόταση. Η πρόταση κατατέθηκε. Άρα είμαστε συνεπείς.

Να πάμε στο άλλο μεγάλο θέμα της περιόδου: ενεργειακό κόστος και ανατιμήσεις. Πολλές επιχειρήσεις εκφράζουν την ανησυχία ότι τους πρώτους μήνες του 2022 μπορεί οι επιπτώσεις να είναι εντονότερες. Έχετε αναλάβει κάποιες πρωτοβουλίες, υπάρχει ωστόσο περιθώριο και για άλλα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων;

Πράγματι η κατάσταση με την ενέργεια έχει ξεφύγει και από τη χειρότερη πρόβλεψη. Είχαμε την Τρίτη ξαφνική νέα έκρηξη τιμών στο φυσικό αέριο, διότι εκεί πάλι υπήρξε μια διαφωνία μεταξύ Ρωσίας – Γερμανίας για τη ροή του φυσικού αερίου. Άρα καταλαβαίνετε πως εδώ υπάρχουν παράγοντες που υπερβαίνουν κατά πολύ τις δικές μας δυνάμεις, που δεν είναι αμιγώς οικονομικοί. Μιλάμε για γεωπολιτικές, στην πραγματικότητα, συγκρούσεις που έχουν ως απόνερα του μεγάλου παιχνιδιού, την αύξηση του κόστους ενέργειας. Και μια σειρά, κατά τη γνώμη μου λαθών, που έχει κάνει κατά κύριο λόγο η Γερμανία σε αυτό το θέμα. Η πιθανότητα να μπορέσει μια χώρα της Ευρώπης μόνη της να αντιμετωπίσει την ενεργειακή κρίση, κατά τη γνώμη μου δεν είναι ρεαλιστική. Εμείς μπορούμε να πάρουμε μέτρα για να ανακουφίσουμε τα νοικοκυριά, τα παίρνουμε και θα συνεχίσουμε να τα παίρνουμε, αλλά όπως ξέρετε επιδότηση στις επιχειρήσεις για το ρεύμα δεν μπορεί να υπάρξει. Θα ήταν ευθεία παραβίαση των ευρωπαϊκών κανόνων περί ανταγωνισμού.

Υπάρχει όμως πιθανότητα η Ευρώπη να κινηθεί πιο συντεταγμένα προς αυτή την κατεύθυνση;

Εγώ είμαι σε επαφή με τη DG Comp, αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται κάτι τέτοιο, διότι οι μεγαλύτερες βιομηχανίες της Ευρώπης και ευτυχώς και μερικές μεγάλες βιομηχανίες στην Ελλάδα, έχουν κλειστά συμβόλαια. Άρα αυτές οι αυξήσεις στην ενέργεια δεν τις βλάπτουν αυτή τη στιγμή. Μπορώ να σας πω ότι τις ωφελούν κιόλας καθώς τους δημιουργούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των βιομηχανιών που δεν έχουν κλειστά συμβόλαια.

Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι πολλές βιομηχανίες μεσαίες και μικρότερες δεν έχουν κλειστά συμβόλαια. Αυτές είναι τελείως εκτεθειμένες στις αλλαγές. Όμως για τη DG Comp, αυτό ήταν μια δική τους λανθασμένη επιχειρηματική απόφαση, την οποία θα έπρεπε να έχουν φροντίσει να τη λάβουν, όπως την έλαβαν άλλοι συνάδελφοί τους σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Ούτε μπορεί η Ευρώπη να έλθει και να πει, επιδοτώ αυτούς που δεν έχουν κλειστά συμβόλαια και δεν επιδοτώ αυτούς που έχουν κλειστά συμβόλαια. Άρα καταλαβαίνετε πως στην πραγματικότητα, άμεσα κάποια αλλαγή των ευρωπαϊκών κανόνων του ανταγωνισμού επ’ αυτού, δεν προβλέπεται.

Τώρα εάν η κρίση συνεχιστεί όλο το 2022, τότε προφανώς αυτό θα αλλάξει, διότι και τα κλειστά συμβόλαια που έχουν πολλοί θα λήξουν. Και άρα θα έλθουν αντιμέτωποι και πολλοί μεγάλοι βιομηχανικοί παίκτες της Κεντρικής Ευρώπης με τις αυξήσεις στην ενέργεια και εκεί μπορεί να επηρεαστεί και η απόφαση της Ευρώπης, όπως συνήθως συμβαίνει όταν αλλάζουν οι συσχετισμοί των συμφερόντων. Πάντως το πρώτο τρίμηνο του 2022 θα είναι δύσκολο.

Άρα πότε βλέπετε την αποκλιμάκωση του φαινομένου;

Η δική μου πρόβλεψη για την ενέργεια είναι ότι μόλις περάσει ο χειμώνας, το φυσικό αέριο θα αρχίσει να παίρνει, αναγκαστικά, λόγω μειωμένης ζήτησης, ροπή προς τα κάτω. Και άρα εκεί θα μπορείς να έχεις μια νέα συμφωνία, πανευρωπαϊκή, με τη Ρωσία. Αυτή τη στιγμή όμως, δυστυχώς, οφείλω να είμαι ειλικρινής, το πρώτο τρίμηνο του 2022, η κατάσταση θα είναι δύσκολη.

Σε συνδυασμό με αυτή την εικόνα, αυξάνονται και οι τιμές στις πρώτες ύλες, σας έρχονται μηνύματα ότι ο Ιανουάριος θα είναι δύσκολος, θα δούμε πολύ ισχυρές ανατιμήσεις στα ράφια των σούπερ μάρκετ;

Είναι τελείως βέβαιο ότι υπάρχει τέτοια ανησυχία στην αγορά. Και θέλω να είμαι ειλικρινής. Το πρώτο εξάμηνο του 2022 θα είναι σίγουρα ένα εξάμηνο με μεγάλες πληθωριστικές πιέσεις. Δεν έχω αυταπάτες ως προς αυτό. Και στατιστικά, αφού θα συγκρίνεται με το πρώτο εξάμηνο του 2021 που ήταν ένα αποπληθωριστικό εξάμηνο, άρα και στατιστικά η αύξηση θα είναι μεγάλη, αλλά και επί της ουσίας, όσο διαρκούν αυτές οι πιέσεις και οι εταιρείες που έχουν απορροφήσει αυτές τις αυξήσεις, δεν θα μπορούν να το κάνουν για πάντα.

Πιστεύω ότι το κρίσιμο, πάλι εδώ, θα είναι ο μήνας Μάρτιος. Εάν δουν οι επιχειρήσεις ότι ο μήνας Μάρτιος συνοδεύεται με πτώση των τιμών της ενέργειας, ίσως και οι αυξήσεις να είναι μικρότερες. Εάν δουν ότι αυτό συνεχίζεται θα αναγκαστούν όλοι να πάρουν τα μέτρα τους.

Όσον αφορά στα commodities, τις πρώτες ύλες, όλα πέφτουν. Το μόνο που ανεβαίνει είναι η ενέργεια, όλα τα άλλα πέφτουν. Ακόμη και τα ναύλα αρχίζουν και πέφτουν. Εγώ είχα πει πως μέχρι τα Χριστούγεννα περιμένω τις αυξήσεις, πράγματι έχουμε φτάσει τα Χριστούγεννα και οι τιμές όλες των commodities έχουν γυρίσει προς τα κάτω. Το λέω γιατί τον Ιούλιο, πρώτα τα commodities είχαν γυρίσει προς τα πάνω και μετά γύρισαν όλα τα άλλα.

Στο πλαίσιο αυτό να θέσουμε και ένα πιο εξειδικευμένο θέμα που αφορά στο ειδικό τέλος πλαστικών που έρχεται από 1ης Ιανουαρίου. Ο κλάδος της εστίασης λόγω της δύσκολης συγκυρίας και για να μην υπάρξει επιπλέον επιβάρυνση των επιχειρήσεων ζητά τη μετάθεση της εφαρμογής του. Υπάρχει περιθώριο για κάτι τέτοιο;

Μας απασχόλησε πάρα πολύ εάν έπρεπε να αναβάλλουμε το ειδικό τέλος αυτό. Τελικά αποφασίσαμε να μην το αναβάλλουμε. Κυρίως διότι, ίσως θα στέλναμε ένα λάθος μήνυμα ως προς την αποφασιστικότητα μας να προχωρήσουμε σε ανακυκλώσιμα υλικά και σε απεξάρτηση από το πλαστικό. Γιατί ένα κεφάλαιο που μας απασχολεί είναι φυσικά ο πληθωρισμός και η ακρίβεια, δεν υπάρχει καμία αντίρρηση αλλά και ένα κεφάλαιο είναι τι θα αφήσουμε στα παιδιά μας. Και η Ελλάδα έχει αποφασίσει να είναι πρωταγωνιστής της πράσινης πολιτικής και θέλουμε να παραμείνουμε πρωταγωνιστές. Θα παραμείνει το τέλος αυτό.

Μιλήσαμε για ένα πολύ δύσκολο εξάμηνο του 2022, πέρσι ελπίζαμε ότι αυτό θα ήταν ευκολότερο. Με αυτά τα δεδομένα, ενεργειακή κρίση, πανδημία με την Όμικρον που δεν ξέρουμε τι μας ξημερώνει, έναν τελείως αστάθμητο παράγοντα, πιστεύετε πως μπορούμε να εξακολουθούμε να πείθουμε τις αγορές μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022 ότι κάνουμε σωστά τη δουλειά και ότι μπορούμε πραγματικά να εδραιώσουμε μια ανάπτυξη που θα αντέχει στο χρόνο; Γιατί αυτό είναι το μεγάλο ζητούμενο με ένα χρέος στο 200%…

Όσον αφορά στο πρώτο τρίμηνο του 2022 που θα είναι και το πιο δύσκολο από ό,τι φαίνεται, νομίζω πως θα πάμε σίγουρα καλύτερα από το πρώτο τρίμηνο του 2021. Το πρώτο τρίμηνο του 2021, είμασταν καθ’ ολοκληρία σε lockdown. Άρα εδώ δεν βλέπω τέτοιο ενδεχόμενο, άρα εξ’ ορισμού θα πάμε καλύτερα. Αυτό οι αγορές θα το δουν. Επίσης οι αγορές βλέπουν ότι η Ελλάδα και στα μέτρα για την πανδημία, καταφέρνει και την ελέγχει με ήπια σχετικά μέτρα σε σχέση με άλλες χώρες που έχουν ήδη κάνει lockdown.

Προς το παρόν όμως;

Λέω τη λέξη προς το παρόν, γιατί το να μπορέσεις να προβλέψεις απολύτως την εξέλιξη της πανδημίας θα ήταν εξαιρετικά παρακινδυνευμένο. Για φανταστείτε όμως, να είσαι Ολλανδός έμπορος στο Άμστερνταμ, να έχεις προμηθευτεί τα αγαθά που θέλεις να πουλήσεις στην αγορά των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, που είναι η μεγαλύτερη του χρόνου και ξαφνικά να σε κλείνουν. Δεν είναι το ίδιο με πέρσι που είχαμε καραντίνα από τον Νοέμβριο. Ήξεραν όλοι ότι θα είναι κλειστοί στις γιορτές, οι προμήθειες που έκαναν ήταν σχετικά λίγες γιατί καταλάβαιναν ότι θα είχαν μικρό τζίρο. Και είχαν και τη στήριξη του Κράτους που τους αναπλήρωσε ένα κομμάτι του χαμένου τζίρου. Εκεί είναι άνθρωποι που νόμιζαν ότι θα δουλέψουν και ξαφνικά σταματάνε.

Εμείς αυτό το αποφύγαμε. Εμείς έχουμε αγορά ανοιχτή τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά. Και μόνο από αυτό, είμαστε ήδη πολύ καλύτερα από όλους τους άλλους.

Ωστόσο την επόμενη εβδομάδα, τη μεθεπόμενη…

Τη μεθεπόμενη εβδομάδα θα είμαστε στο 2022. Είναι το επόμενο οικονομικό έτος. Σ’ αυτό το οικονομικό έτος θα κλείσουμε σίγουρα με ανοικτή την αγορά, όπως είχαμε υποσχεθεί. Και το στοίχημα θα έχει κερδηθεί. Τώρα εάν θέλετε να μου πείτε, τι μέτρα θα χρειαστεί να λάβουμε εάν γίνει το ξέσπασμα της Όμικρον το 2022, σίγουρα θα είναι πρόωρο να σας το πω.

Θα αποτελέσουν τα Χριστούγεννα ένα «τεστ» σχετικά με το ποια μέτρα θα ληφθούν στη συνέχεια, όχι για  κλείσιμο της αγοράς, για άλλα ενδεχομένως, όπως για παράδειγμα περιορισμό του ωραρίου;

Κοιτάξτε όλα αυτά θα συζητηθούν την επόμενη εβδομάδα. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε δεν έχουμε επαρκή στοιχεία από την πανδημία για να πάρουμε τέτοιες αποφάσεις. Η πανδημία εξακολουθεί να πέφτει στην Ελλάδα, όμως αρχίζει και πέφτει με μικρότερο ρυθμό καθόδου από ότι πριν. Κατά κάποιους επιστήμονες ίσως αυτό συμβαίνει επειδή κάτω από τη Δέλτα, υπάρχει ήδη η Όμικρον. Επιδημιολόγος δεν είμαι, σας λέω μόνο ότι ακούω. Εάν υποτεθεί ότι δούμε μια σαφή άνοδο της πανδημίας, όπως πολλοί προβλέπουν, προφανώς θα πρέπει να πάρουμε μέτρα για την αρχή του χρόνου. Όλα αυτά όμως θα είναι μετά την εορταστική περίοδο.

Με όλα αυτά όμως στο τραπέζι, εμείς έχουμε θέσει ως χώρα στόχους μεγάλους, όπως είναι η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας το συντομότερο. Αυτή τη στιγμή παγκοσμίως αρχίζει και ενισχύεται το risk aversion, ο κόσμος ανησυχεί λόγω της Όμικρον, κάτι απολύτως λογικό. Πιστεύετε πως δυσκολεύει αυτός ο στόχος για εμάς, εντός του χρονοδιαγράμματος που έχουμε θέσει;

Κι εγώ θα προτιμούσα να μην είχε έρθει η Όμικρον, θα προτιμούσα να μην είχε τσακωθεί ο Πούτιν με τους Γερμανούς, θα προτιμούσα να μην είχα γνωρίσει ποτέ τον Covid. Εμείς συζητάμε μόνο για αυτά που βλέπουμε. Είναι μια κυβέρνηση, που πάει από την μια κρίση στην άλλη. Μέχρι στιγμής νομίζω καλά τα καταφέρνουμε.

Στις συνομιλίες σας εσείς με τους επενδυτές και με τους οίκους διαβλέπετε κάποιον αυξημένο δισταγμό προς την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας;

Όχι, προς το παρόν η Όμικρον δεν έχει επηρεάσει καθόλου τους επενδυτές κυρίως γιατί και οι πιο απαισιόδοξες προβλέψεις μιλάνε για ένα κύμα που θα κρατήσει το πολύ μέχρι τον Μάρτιο. Αν δείτε και στη Νότια Αφρική, η «Ο» έκανε μια πολύ απότομη αύξηση και μετά μια σταθερή και γρήγορη μείωση. Θέλω να πω λοιπόν ότι, όπως το βλέπουν οι γιατροί, οι επιδημιολόγοι, όπως το εισπράττουν τα funds, ακόμη κι αν έχουμε το χειρότερο σενάριο, αυτό δεν θα μας επηρεάσει πέραν του πρώτου τριμήνου. Κατά συνέπεια δεν υπάρχει τέτοιου είδους ανησυχία, όχι. Οι στόχοι για το 2022, του 5%, παραμένουν.

Υπάρχει μια φημολογία ότι για να πάρουμε το τελευταίο notch της επενδυτικής βαθμίδα θα δυσκολευθούμε εάν δεν έχουν γίνει εκλογές και δεν έχει καθαρίσει το πολιτικό τοπίο. Έχετε εσείς κάποια τέτοια αίσθηση;

Όσο οι δημοσκοπήσεις δίνουν αυτές τις διαφορές στη Νέα Δημοκρατία, το country risk είναι πάρα πολύ μικρό. Δηλαδή τα funds, για να μιλάμε και τη γλώσσα της αγοράς, κάνουν δημοσκοπήσεις και προβλέπουν και οι ίδιοι τι πρόκειται να γίνει. Αυτή τη στιγμή η εκτίμηση αυτών των ανθρώπων είναι ότι το πολιτικό περιβάλλον στην Ελλάδα είναι πολύ σταθερό. Αυτό τους νοιάζει. Δεν τους νοιάζει ο χρόνος των εκλογών. Τους νοιάζει εάν μπροστά τους έχουν αστάθεια και αβεβαιότητα, ή σταθερότητα. Αυτή τη στιγμή, φαίνεται από όλες τις μετρήσεις, σταθερότητα. Άρα αυτοί είναι ήρεμοι. Το πότε θα γίνουν εκλογές είναι δικό μας θέμα, εσωτερικό. Όχι δικό τους.

Για να έλθουμε στο θέμα του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης. Είναι κοινή λογική πως η πρόοδος σε αυτά τα δύο μέτωπα θα είναι ένας παράγοντας ο οποίος θα πείσει τις αγορές πως η Ελλάδα means business και ότι αξίζουμε την αναβάθμιση. Μπορούμε όμως σε επίπεδο γραφειοκρατικό, καθυστερήσεων, το 2022 με όλες αυτές τις δυσκολίες να ξεπεράσουμε το παρελθόν μας και τον εαυτό μας; Και ειδικά σχετικά με το ΕΣΠΑ, είμασταν η πρώτη χώρα που το κατέθεσε και έλαβε την έγκριση, εκκρεμεί ωστόσο η έγκριση των τομεακών προγραμμάτων. Θα υπάρξει χρηματοδοτικό κενό μεταξύ των δύο προγραμμάτων ΕΣΠΑ;

Οι εγκρίσεις θα πάνε μετά το Μάρτιο. Όμως επειδή εμείς είμασταν οι πρώτοι που καταθέσαμε και είμαστε οι μόνοι που έχουμε εγκεκριμένο πρόγραμμα, έχουμε συμφωνήσει μαζί τους και θα βγάλουμε τομεακά προγράμματα μετά την ψήφιση του νέου νόμου του ΕΣΠΑ, που θα είναι ένα από τα πρώτα νομοσχέδια στη Βουλή μετά τις γιορτές. Θα τα βγάλουμε και θα δουλέψουμε κανονικά.

Δεν θα αφήσουμε να μείνει καθόλου χρηματοδοτικό κενό στην αγορά. Το χειρότερο που μπορεί να μας συμβεί είναι να μας κάνουν κάποιες παραμετρικές αλλαγές -θα τα έχουμε στείλει ούτως ή άλλως όλα- όταν θα γίνουν οι τυπικές εγκρίσεις και να έχουμε κάποιες αλλαγές στο τέλος. Αλλά όχι αξιοσημείωτες, γιατί ήδη όλα τους τα στέλνουμε. Εμείς τη δουλειά μας την έχουμε τελειώσει. Δεν έχουμε κάτι άλλο να κάνουμε. Είναι καθαρά εσωτερικό ζήτημα της ΕΕ τώρα.

Τα πρώτα έργα του ΕΣΠΑ πότε εκτιμάτε ότι θα έρθουν;

Θα έχουμε τομεακά του νέου ΕΠΑΝΕΚ από τον Ιανουάριο. Μόλις ψηφιστεί, γιατί πρέπει να ψηφιστεί ο νέος νόμος του ΕΣΠΑ από εμάς και μετά. Ο νόμος όπως ξέρετε τώρα βγαίνει σε δημόσια διαβούλευση.

Παράλληλα ξεκίνησε και το Ελληνικό, μια εμβληματική επένδυση, πιστεύετε πως θα ξεκινήσουν όλα αυτά πλέον να φαίνονται και στην τσέπη, στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών;

Το Ελληνικό πάει πάρα πολύ καλά. Καλύτερα δεν μπορούσε να πάει. Το πάρκο δόθηκε τρεις μήνες νωρίτερα από τον προγραμματισμό, το επόμενο πάρκο θα δοθεί γύρω στο Μάρτιο που θα είναι και πολύ high tech, ήδη κάνουν εσωτερικούς διαγωνισμούς στη Lamda για να ξεκινήσουν την κατασκευή των κτιρίων, του ουρανοξύστη κ.λπ. και ό,τι είχε να πουλήσει η Lamda, στην πρώτη φάση, το έχει πουλήσει. Τώρα, το έργο πάει με πολύ μεγάλη ταχύτητα. Τέλος του 2023 όλη η πρώτη φάση θα έχει τελειώσει.

Πηγαίνοντας προς την επενδυτική βαθμίδα πιστεύετε πως θα αυξηθεί σε ποσότητα και σε ποιότητα το εύρος των επενδυτικών κεφαλαίων που θα κοιτούν Ελλάδα. Βλέπουμε ήδη μεγάλες επενδύσεις.

Ασφαλώς. Έχουν έλθει μεγάλες επενδύσεις και μεγάλα funds έχουν έλθει και μας κοιτάνε που δεν μας κοιτάζαν ποτέ στο παρελθόν. Μπορώ να σας πω δε, ότι η πανδημία μας έχει κάνει και ένα καλό, γιατί παρά την εσωτερική μας γκρίνια, στο εξωτερικό μας βλέπουν ως μια χώρα που έχει διαχειριστεί επιτυχημένα την πανδημία και την ισορροπία μεταξύ δημόσιας υγείας και οικονομίας που είναι πάντα το πιο δύσκολο, να επιτευχθεί. Κατά συνέπεια, πολλοί άρχισαν να μας βλέπουν και λόγω της καλής διαχείρισης της πανδημίας, ως προς την οικονομία. Ασφαλώς όταν φθάσουμε στην επενδυτική βαθμίδα και λίγο πριν, θα έχουν έλθει εδώ πολλοί περισσότεροι.

Έχετε παρουσιάσει τρία νομοσχέδια το τελευταίο διάστημα με στόχο τη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος: Στρατηγικές επενδύσεις, Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης και ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος…

Το τελευταίο, ο Αναπτυξιακός Νόμος είναι ήδη κατατεθειμένος στη Βουλή. Πιστεύω ότι στο πρώτο δεκαήμερο του 2022 θα εγκριθεί από τη Βουλή. Είναι πολύ πιο απλός, πολύ πιο εύκολος στη χρήση, με λιγότερη γραφειοκρατία, με υψηλότερες επιδοτήσεις, νομίζω πως θα βοηθήσει πάρα πολύ.

Εκτιμάτε ότι θα είναι άμεσος ο αντίκτυπος τους;

Οι πρώτοι κύκλοι θα βγουν λογικά τέλη Φεβρουαρίου, αρχές Μαρτίου, δεν μπορούν να βγουν νωρίτερα. Ως προς τον χάρτη των κρατικών ενισχύσεων, έχει ανέβει σχεδόν παντού πολύ το ύψος των επιδοτήσεων. Εμείς τη διαδικασία την κάνουμε πλέον όλη ηλεκτρονική, άρα μπορείς να καταθέσεις το φάκελο ηλεκτρονικά να τον βλέπεις στο κινητό σου τηλέφωνο πόσο γρήγορο είναι, όλα αυτά θα παρουσιαστούν στις αρχές του έτους επίσημα.

Οι επενδυτές πιστεύω πως όλα αυτά θα τα αξιοποιήσουν. Γιατί η ταυτόχρονη παρουσία των χρημάτων του Ταμείου Ανάκαμψης, δηλαδή των δανείων, με όλες τις αλλαγές που έχουμε κάνει στους αναπτυξιακούς νόμους δημιουργούν ένα πολύ ευνοϊκό περιβάλλον που δεν θα το ξαναβρείς ποτέ μπροστά. Δεν θα έχεις ποτέ ξανά Ταμείο Ανάκαμψης που να το συνδυάσεις με τα δύο εργαλεία. Εδώ μπορείς να πάρεις με έγκριση φορολογικής απαλλαγής και μετά να πας να πάρεις δάνειο για αυτή τη φορολογική απαλλαγή από το Ταμείο Ανάκαμψης. Άρα να λύσεις παντελώς το πρόβλημα της ρευστότητας του σχεδίου σου. Αυτό ήταν πολύ δύσκολο πριν.

Είναι και ένα ζήτημα οι πόροι αυτοί να διοχετευθούν στην αγορά, την κατάλληλη στιγμή, με την κατάλληλη ταχύτητα…

Αυτό πρέπει να δούμε. Στην ταχύτητα γενικά γρήγοροι είμαστε, έχουμε αυξήσει την ταχύτητα μας σε όλα μας τα προγράμματα, αλλά πάντα υπάρχει και καλύτερα.

Και οι τράπεζες κινούνται προς την κατεύθυνση της επιτάχυνσης των δανειοδοτήσεων;

Με τον «Ηρακλή» μειώσαμε τα κόκκινα δάνεια. Με τις ανακεφαλαιοποιήσεις φτιάχνουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια και με τα χαμηλά επιτόκια μπορούν και δανείζονται χρήματα με πολύ χαμηλότερα επιτόκια σε σχέση με το παρελθόν. Ε τι άλλο θέλουν οι τράπεζες για να δώσουν λεφτά; Ό,τι μπορούσε να γίνει για να έχουν οι τράπεζες ρευστότητα να δώσουν και τώρα έχουν μπει και τα λεφτά του Ταμείου Ανάκαμψης, πάλι μέσω των τραπεζών θα δοθούν. Οι τράπεζες τώρα δεν έχουν πρόβλημα να βρουν λεφτά να δώσουν, τώρα πια το ζήτημα είναι άλλο. Να βρούμε καλά projects.

Ενεργειακή κρίση και πανδημία έχουν φέρει το γενικότερο θέμα του επαναπατρισμού της βιομηχανίας προς την Ευρώπη. Εμείς έχουμε μια στρατηγική που μπορεί να μας κάνει να κερδίσουμε μερίδιο από όλο αυτό;

Αυτός είναι κατά τη γνώμη μου ο μεγαλύτερος εθνικός στόχος. Και το Εθνικό Συμβούλιο Βιομηχανίας του οποίου προΐσταμαι και έχει ήδη κάνει τις δύο του συνεδριάσεις και όλες τις τομεακές, έχει θέσει ως στόχο μια βιομηχανική πολιτική που θα θεσπίσουμε το 2022, όπου ένας από τους στόχους θα είναι να προσελκύσουμε κάποιες από αυτές τις βιομηχανικές μονάδες που θα φύγουν από την Ασία σίγουρα τα επόμενα χρόνια για να επιστρέψουν στη Δύση, κάποιες από αυτές να έλθουν στην Ελλάδα. Η Ελλάδα πρέπει να διεκδικήσει ένα μερίδιο από αυτή την επιστροφή.

Πότε θα το ανακοινώσετε;

Λογικά, αρχές του 2022, Ιανουάριο, Φεβρουάριο θα ανακοινωθεί αυτό το σχέδιο.

Επιστρέφοντας στην πανδημία. Τι μήνυμα θα στέλνατε σήμερα στους ανεμβολίαστους πολίτες;

Τα πράγματα είναι πάρα πολύ απλά εδώ που έχουμε φθάσει. Η πανδημία, γνωρίζουμε ότι στις χώρες που έχουν υψηλό ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης είναι σχεδόν απούσα, ακόμη και η Όμικρον. Οι χώρες που έχουν χαμηλότερο ποσοστό ταλαιπωρούνται. Δυστυχώς ο κάθε ανεμβολίαστος συμπολίτης μας κρατά ένα κομμάτι και από το δικό μας μέλλον. Είναι τόσο απλό.

Μιλώντας για το μέλλον και επειδή το 2022 είναι μια καθαρά προεκλογική χρονιά σε όλα τα σενάρια. Κάποιοι εικάζουν πως οι εκλογές θα μπορούσαν να γίνουν και μέσα στο 2022 και κάποιοι τις ζητούν…

Στην Ελλάδα η συζήτηση περί πρόωρων εκλογών πρέπει να είναι η πιο αγαπημένη μας. Εξελέγην πρώτη φορά βουλευτής στις 16 Σεπτεμβρίου του 2007. Τη Δευτέρα, 17 Σεπτεμβρίου, με είχαν καλέσει σε μια εκπομπή στον ΑΝΤ1 την έκανε τότε ο κ. Ευαγγελάτος και ήταν ένα μεγάλο πάνελ, εγώ ήμουν τότε σχετικά άγνωστος. Θέμα της εκπομπής: πότε θα γίνουν οι πρόωρες εκλογές. Όταν ήλθε λοιπόν σε εμένα ο λόγος, καθώς μιλούσα τελευταίος, λέω βρε παιδιά συγνώμη δεν έχω προλάβει να χαρώ την εκλογή μου, ας κάνουμε και καμμιά δουλειά, ας κάνουμε και εκλογές. Είμαι άνθρωπος που ευχαριστιέται πάρα πολύ τις εκλογές, αλλά πρέπει να δουλεύουμε και λίγο και να κάνουμε και τις εκλογές.

Τώρα όμως ούτως ή άλλως είμαστε στην τελική ευθεία για εκλογές χρονικά.

Οι εκλογές θα γίνουν το 2023. Υπό την έννοια αυτή, το 2022 προφανώς είναι προεκλογική χρονιά, δεν υπάρχει θέμα. Συνταγματικά εννοώ είναι προεκλογική χρονιά.

Εσείς πως βλέπετε τα πράγματα με την έλευση του κ. Ανδρουλάκη;

Καταρχάς ο κ. Ανδρουλάκης εξελέγη μέσα από αυτή τη δημοκρατική διαδικασία. Εμένα αυτές οι διαδικασίες μου αρέσουν. Είναι ένας νέος άνθρωπος, του εύχομαι καλή επιτυχία.

Μπορεί να αλλάξει τους συσχετισμούς ή είναι νωρίς;

Είναι νωρίς να το πεις αυτό. Δείχνει πολύ καλή δημοσκοπική επίδοση, άγχωσε προφανώς πάρα πολύ τον κ. Τσίπρα αυτό οδήγησε και στην πρόταση του περί εκλογών, προφανώς έγινε για τον κ. Ανδρουλάκη δεν έγινε για τον κ. Μητσοτάκη, το καταλαβαίνει αυτό ο κάθε λογικός άνθρωπος. Αλλά στην πολιτική αυτό που έχω μάθει είναι πως αυτό που μετράει δεν είναι η ταχύτητα, είναι η διάρκεια. Είναι μαραθώνιος η πολιτική. Θα έχει το χρόνο ο κ. Ανδρουλάκης να δείξει τι πραγματικά μπορεί ή δεν μπορεί να κάνει. Εγώ πραγματικά του εύχομαι καλή επιτυχία. Είναι ένας νέος άνθρωπος δεν έχω λόγο να πω όχι, εμένα πάντα στην πολιτική μου άρεσε να μπαίνουν νέοι άνθρωποι με όρεξη και να προσφέρουν.

Και είναι χρήσιμο να υπάρχει και ένας πόλος στην αντιπολίτευση ισχυρός απέναντι στο ΣΥΡΙΖΑ….

Μου αρέσει η Δημοκρατία, γιατί είναι πολυκομματική και έχει πολλές απόψεις. Σας είπα. Του εύχομαι καλή επιτυχία.

Μια τελευταία ερώτηση. Τι φοβάστε σήμερα περισσότερο όσον αφορά στην οικονομία για όλο αυτό το οικοδόμημα που έχουμε κτίσει με πολύ κόπο τα τελευταία 15 χρόνια;

Οι δύο παράγοντες αβεβαιότητας είναι η Όμικρον και η ενέργεια. Εμείς δεν έχουμε πολλά να κάνουμε, ούτε στο ένα ούτε στο άλλο. Αλλά είναι δύο μεγάλες καταιγίδες. Οι οποίες με κάθε τρόπο μας επηρεάζουν, θέλοντας και μη. Εμείς κάνουμε το ανθρωπίνως καλύτερο δυνατό, πιστεύω ότι στο τέλος οι πολίτες, όταν θα έρθει η ώρα των εκλογών θα μας κρίνουν δίκαια γιατί δεν νομίζω ότι έχουμε αφήσει κάτι στην τύχη του. Αλλά από εκεί και πέρα υπάρχουν δυνάμεις υπέρτερες ημών.

Διαβάστε επίσης:

Γεωργιάδης: Άκουσα τον κ. Σαρηγιάννη αλλά η απόφαση του lockdown δεν έχει μόνο υγειονομικά κριτήρια