Οι Ενώσεις Καταναλωτών ως αρωγός στην προώθηση της βιωσιμότητας

Ενεργό ρόλο στη διαδικασία μετάβασης σε μια πιο βιώσιμη οικονομία, μπορούν να παίξουν οι Ενώσεις Καταναλωτών, καθώς η εμπλοκή των καταναλωτών είναι απαραίτητη για το πέρασμα στη βιωσιμότητα.

Στο πλαίσιο του προγράμματος ConsumerPro, το οποίο είναι μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπό το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Καταναλωτών, υποδεικνύονται οι τρόποι με τους οποίους οι Ενώσεις Καταναλωτών μπορούν να ενισχύσουν τους καταναλωτές ώστε να στραφούν σε βιώσιμες επιλογές.

Όπως τονίζεται, οι Ενώσεις Καταναλωτών έχουν εμπλακεί πολύ λίγο, στις περιβαλλοντικές πολιτικές όμως, το τελευταίο χρόνο είναι έκδηλη η ανάγκη εμπλοκής των Ενώσεων Καταναλωτών στην προστασία του πλανήτη, προς το συμφέρον των μελλοντικών γενεών.

Η αυξανόμενη συνειδητοποίηση του κοινού, καθώς και των πολιτικών για την επείγουσα κατάσταση του κλίματος, θέτει στο επίκεντρο την ανάγκη συνεργασίας ανάμεσα στους εκπρόσωπους των καταναλωτών και τους πολιτικούς.

Οι καταναλωτές στο επίκεντρο

Η χρήση βιώσιμων προϊόντων και υπηρεσιών απαιτούνται αρκετές αλλαγές, στη συμπεριφορά των καταναλωτών. Είναι βασικό οι πολιτικές, που θα εφαρμοστούν τα χρόνια που έρχονται, να θέτουν τους καταναλωτές, στο επίκεντρο όλων των δράσεων. Οι ευρωπαίοι καταναλωτές έχουν τεράστια αγοραστική δύναμη και η επιλογή ανάμεσα σε βιώσιμα και μη βιώσιμα αγαθά μπορεί να «κάνει τη μεγάλη διαφορά».

Οι περισσότερες αποφάσεις αγορών λαμβάνονται πριν επισκεφτούμε τα καταστήματα και έτσι η πρόκληση βρίσκεται στον επηρεασμό των καταναλωτών, πριν τη λήψη των αποφάσεων.

Οι Ενώσεις Καταναλωτών μπορούν να λειτουργήσουν ως μεσολαβητές που απολαμβάνουν της εμπιστοσύνης των καταναλωτών ενημερώνοντας εκατομμύρια ανθρώπους κάθε μέρα, μέσα από περιοδικά, γραμμές βοήθειας, άρθρα στο διαδίκτυο και βίντεο. Πέρα όμως, από αυτές τις προσπάθειες, πρέπει να διατεθούν στην αγορά περισσότερα βιώσιμα προϊόντα και υπηρεσίες, ώστε  να μπορούν οι καταναλωτές να τα επιλέξουν.

Πώς μπορούν να συμβάλουν οι Ενώσεις Καταναλωτών

Στα χρόνια που έρχονται η προώθηση της βιωσιμότητας από τις Ενώσεις Καταναλωτών μπορεί να γίνει με τις παρακάτω ενέργειες:

• Παροχή ανεξάρτητων συμβουλών, για βιώσιμα προϊόντα και υπηρεσίες, στους καταναλωτές,
• Έλεγχος των προϊόντων και υπηρεσιών σε σχέση με τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον,
• Οργάνωση μαζικών αγορών, ώστε να μειωθούν οι τιμές, για βιώσιμα προϊόντα, όπως για ηλιακά πάνελ,
• Συμμετοχή των καταναλωτών σε συζητήσεις, για τη μετάβαση, σε μια βιώσιμη οικονομία (Αυτές οι συζητήσεις μπορούν να φέρουν σε επαφή ενεργειακές κοινότητες, ώστε να μοιραστούν τις εμπειρίες τους, να διοργανώσουν φεστιβάλ – εκθέσεις που να δείχνουν στους καταναλωτές πως θα ζούμε ή/και πώς μπορούμε να ζούμε στο μέλλον, να οργανώσουν συλλογικές δράσεις επηρεασμού των πολιτικών π.χ. συλλέγοντας υπερβολικά μεγάλες συσκευασίες προϊόντων και στέλνοντας αυτές τις υπερβολικά μεγάλες συσκευασίες στους πολιτικούς),
• Συνεργασία με τους εργαζόμενους στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής, ώστε να βοηθηθούν οι καταναλωτές που δεν μπορούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους για την ενέργεια (ενεργειακά φτωχούς) και να εκπαιδευτούν οι καταναλωτές για την εξοικονόμηση ενέργειας και την ενεργειακή επάρκεια των σπιτιών τους,
• Συνεργασία με σχολεία και δασκάλους,
• Διοργάνωση εργαστηρίων που θα εξηγούν πώς να χρησιμοποιούν τα νέα προϊόντα και υπηρεσίες, π.χ. τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα,
• Διενέργεια ερευνών για τις ανάγκες και τις επιθυμίες των καταναλωτών, όπως η επιθυμία για μείωση των απορριμμάτων και/ή η επιθυμία για προϊόντα μεγαλύτερης διάρκειας. (Η γερμανική οργάνωση VZBV, με μια έρευνα της έδειξε ότι το 96% των καταναλωτών πιστεύουν ότι πρέπει να μειωθεί ο όγκος των απορριμμάτων, που προέρχονται από συσκευασίες προϊόντων και το 89% πιστεύει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να υποχρεώσει τους κατασκευαστές οικιακών συσκευών να διασφαλίσουν ότι οι συσκευές τους μπορούν να διορθωθούν),
• Ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων, με στόχο να ενδυναμωθούν οι Ενώσεις Καταναλωτών και να εξοπλιστούν καλύτερα, ώστε να προστατεύουν τα δικαιώματα των καταναλωτών και στον τομέα της βιωσιμότητας, Δημιουργία εφαρμογών, όπως αυτές που βοηθούν τους καταναλωτές να αποφύγουν επικίνδυνες χημικές ουσίες σε προϊόντα και να επιλέξουν πιο υγιεινή διατροφή (Τα μέλη της BEUC, ForbrugerrådetTÆNK – Δανία, Sveriges Konsumenter – Σουηδία και VKI – Αυστρία συμμετείχαν στο πρόγραμμα AskReach. Η Οργάνωση της Δανίας δημιούργησε την εφαρμογή «Kemiluppen» και η Οργάνωση της Γαλλίας Que Choisir την εφαρμογή «Quel Cosmetic» για να βοηθήσουν τους καταναλωτές να επιλέγουν καλλυντικά που δεν περιέχουν επικίνδυνες χημικές ουσίες) και Προώθηση αξιόπιστης περιβαλλοντικής σήμανσης, όπως η Ευρωπαϊκή Οικολογική Σήμανση (Ecolabel)

Διαβάστε επίσης:

EY Future Consumer Index: Πώς ο καταναλωτής αλλάζει προτεραιότητες λόγω κρίσης