Αστυπάλαια: Θα ΑΠΕξαρτηθεί από το πετρέλαιο;

Ένα χρόνο μετά τις ανακοινώσεις για την μετάβαση του νησιού προς τον εξηλεκτρισμό έχει συντελεστεί σημαντική πρόοδος.

Πέρυσι τέτοια μέρα (2/6) ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου VW κ. Herbet Diess, ανακοίνωσαν την πράσινη μετάβαση της Αστυπάλαιας από το νησί. Σήμερα σε μια κίνηση υψηλού συμβολισμού θα συναντηθούν ξανά για να δουν τι έχει γίνει στο νησί μέσα σ’ ένα χρόνο. Θα βρουν εκεί ηλεκτρικά οχήματα, φορτιστές, ηλεκτρικά σκούτερ, ηλεκτρικά ποδήλατα. Θα συζητήσουν για καινοτομίες όσον αφορά στη διαχείριση των ΜΜΜ αλλά και στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ. Στην Αστυπάλαια υπάρχουν λίγα ηλεκτρικά αυτοκίνητα τα οποία λογικά θα αυξηθούν καθώς οι κρατικές επιδοτήσεις είναι γενναιόδωρες.

Πέρα και πάνω όμως από την αναμφισβήτητη βούληση των δυο ανδρών και την λογική προσέγγιση ότι η Αστυπάλαια λειτουργεί ως εργαστήριο για την απανθρακοποίηση στην Ευρώπη, υπάρχουν κάποια δεδομένα. Αυτή τη στιγμή η λειτουργία του νησιού είναι απόλυτα συνυφασμένη με το πλοίο που φέρνει το πετρέλαιο στο νησί. Η Αστυπάλαια όπως και αρκετά ακόμη Ελληνικά νησιά είναι μη συνδεδεμένα με το δίκτυο ηλεκτροδότησης της ηπειρωτικής χώρας. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Πως το ρεύμα που χρησιμοποιείται στο νησί παράγεται από πετρελαιογεννήτριες.

Μιλώντας λοιπόν για πράσινη μετάβαση το πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνει είναι να σβήσουν οι γεννήτριες. Δεν έχει πολύ νόημα να φορτίζεις το ηλεκτρικό σου όχημα με ρεύμα που έχει παραχθεί από καύση πετρελαίου.  Για να γίνει αυτό, απαιτείται η εγκατάσταση μεγάλου πάρκου φωτοβολταϊκών πάνελ και ανεμογεννητριών στο νησί. Προφανώς επειδή δε φυσά συνεχώς και φως στην Ελλάδα έχουμε από 10 – 14 ώρες τη μέρα ανάλογα την εποχή του χρόνου, θα πρέπει να υπάρξει εγκατάσταση μεγάλων συσσωρευτών (μπαταριών) που να επιτρέπουν την αποθήκευση ενέργειας και την αξιοποίηση της όποτε υπάρχει ανάγκη. Ακόμη όμως και αν εγκατασταθούν μεγάλες μπαταρίες και αξιοποιηθούν και οι μπαταρίες των ηλεκτρικών οχημάτων οι γεννήτριες πετρελαίου πρέπει να παραμείνουν ετοιμοπόλεμες γιατί κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μια βδομάδα με άπνοια, συννεφιά.

Η άσκηση είναι εξαιρετικά δύσκολη γιατί αν υπολογίσει κανείς το ενεργειακό, ανθρακικό αποτύπωμα κατασκευής των ΑΠΕ και των μπαταριών συναρτήσει της διάρκειας ζωής τους και της ενεργειακής τους απόδοσης, αθροίσει το αποτύπωμα μεταφοράς, αντικατάστασης, αποκομιδής και ανακύκλωσής τους πιθανόν θα φτάσει σ’ έναν αριθμό τόνων CO₂ που δε θα διαφέρει δραματικά απ’ αυτών της καύσης πετρελαίου. Λέω πιθανόν γιατί δεν το ξέρουμε με ακρίβεια, αυτό προσπαθεί να μετρήσει η επιστημονική κοινότητα στην Αστυπάλαια. Σίγουρα οι ηλεκτροκινητήρες είναι 3 φορές πιο αποδοτικοί από τους θερμικούς.

Σίγουρα το πετρέλαιο έχει κόστος και ενεργειακό αποτύπωμα για να φτάσει στο νησί ενώ ο ήλιος και ο αέρας βρίσκονται εκεί δωρεάν. Εύχομαι η Αστυπάλαια να μας δείξει ότι γίνεται και να δώσει τα φώτα της στην Ευρώπη. Γιατί αν διαπιστώσουμε (πολύ το φοβάμαι) ότι δεν γίνεται δε βγαίνει το ενεργειακό ισοζύγιο, δεν ξέρω πραγματικά τι άλλες επιλογές έχουμε…