ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Οι ζωές και οι καριέρες μας είναι γεμάτες με παραδείγματα από μη γνήσιες συμπεριφορές. Προσποιούμαστε ότι ενδιαφερόμαστε για τα συμβούλια ή γελάμε με τα κρύα αστεία του αφεντικού μας, προκειμένου να είμαστε ενεργά μέλη της ομάδας, να δημιουργήσουμε σχέσεις και να επιτύχουμε κοινούς στόχους. Εδώ βρίσκεται το πώς θα τα καταφέρουμε – και εδώ βρίσκεται το πώς μερικοί από μας θα πάνε μπροστά.
Όμως, σύμφωνα με την Maryam Kouchaki, μία καθηγήτρια της διοίκησης και της οργάνωσης στο «Kellogg School», η χρόνια απάτη έρχεται με ένα κόστος. Στην πιο πρόσφατη έρευνά της, η Kouchaki – μαζί με την Francesca Gino του «Harvard» και τον Adam D. Galinsky του «Columbia», δείχνει ότι όταν είμαστε μη αυθεντικοί, στην πραγματικότητα νιώθουμε ανήθικοι.
«Δεν πρέπει να παραβλέψουμε την ψυχολογική στενοχώρια που συνοδεύει την ψεύτικη συμπεριφορά», λέει. «Ακριβώς όπως μια ανήθικη πράξη παραβιάζει ευρέως τους κοινωνικά αποδεκτούς ηθικούς κανόνες και παράγει αρνητικά συναισθήματα, μια μη αυθεντική πράξη παραβιάζει το να είσαι αληθινός με τον εαυτό σου, και μπορεί να έχει παρόμοιες επιπτώσεις».
Η έρευνα της Kouchaki είναι η πρώτη εμπειρική απόδειξη ότι η αυθεντικότητας και η ηθική συνδέονται με αυτόν τον τρόπο. Σε πέντε πειράματα, η ίδια και οι συνεργάτες της ανακάλυψαν ότι όταν τους ζητήθηκε να θυμηθούν «μια φορά στην προσωπική ή την επαγγελματική σας ζωή, που συμπεριφερθήκατε με έναν τρόπο που σας έκανε να νιώσετε ψεύτικοι», οι συμμετέχοντες εξέφρασαν μεγαλύτερο αίσθημα ανηθικότητας από εκείνους που θυμήθηκαν μια ουδέτερη εμπειρία. Σε μια κλίμακα 7 σημείων, αυτοί που περιέγραψαν μία μη αυθεντική εμπειρία, βαθμολόγησαν τα συναισθήματα της ανηθικότητας στο 3,56 κατά μέσο όρο, σε σύγκριση με το 1,51 κατά μέσο όρο, για εκείνους που είχαν μία ουδέτερη εμπειρία.
Οι ερευνητές επίσης διαπίστωσαν ότι η ανάμνηση μιας μη γνήσιας ανάμνησης οδήγησε στην επιθυμία για αυτο-κάθαρση. Εκείνοι που έγραψαν προσωπικές εκθέσεις σχετικά με τη μη γνήσια συμπεριφορά αναπαρήγαγαν περισσότερες λέξεις, που σχετίζονται με την καθαριότητα, κατά τη διάρκεια ενός μεταγενέστερου τεστ με συμπλήρωση λέξεων (λέξεις όπως πλύσιμο, ντους, και σαπούνι), εξέφρασαν μεγαλύτερο ενδιαφέρον σε προϊόντα καθαρισμού (όπως το σαπούνι Dove, η οδοντόκρεμα Crest, και το απορρυπαντικό Tide) απ’ ότι σε ουδέτερα προϊόντα (όπως τα σημειώματα post-it, οι μπαταρίες Energizer, και οι μπάρες Snickers) και έδειξαν μια μεγαλύτερη επιθυμία για συμπεριφορές καθαριότητας (όπως το να κάνουν ένα ντους ή το πλύσιμο των χεριών) παρά σε ουδέτερες συμπεριφορές (όπως βλέποντας τηλεόραση ή ακούγοντας μουσική). «Απλά και μόνο όταν θυμόμαστε αυτές τις ψεύτικες συμπεριφορές, μας κάνει να αισθανόμαστε βρώμικοι», λέει η Kouchaki.
Και τα συναισθήματα της μη καθαρότητας επιμένουν, ακόμη και όταν οι ψεύτικες ενέργειές μας δεν είναι της δικής μας επιλογής. Σε ένα ξεχωριστό πείραμα, μια ομάδα φοιτητών ρωτήθηκε αν οι περιγραφές των μαθημάτων πρέπει να περιλαμβάνουν αξιολογήσεις δυσκολίας.
Στη συνέχεια, ορισμένοι από τους συμμετέχοντες έγραψαν μία έκθεση για να υποστηρίξουν τη γνώμη, που μόλις είχε εκφραστεί, ενώ οι άλλοι έγραψαν για να υποστηρίξουν την πλευρά, που δεν την πίστευαν. Εκείνοι που έγραψαν “ασυνεπείς” εκθέσεις παρουσίασαν μία μεγαλύτερη επιθυμία για την καθαριότητα από εκείνους που εξέφρασαν την τίμια γνώμη τους, παρόλο που έλαβαν την εντολή από τους ερευνητές να έχουν αυτή τη στάση.
