Ο Αριστοτέλης Ωνάσης, ο Σκορπιός και άλλοι κροίσοι που έφτιαξαν τον δικό τους παράδεισο επί -ιδιωτικής- γης

Ο άνθρωπος- θεριό, που μεγαλούργησε επιχειρηματικά σε Ελλάδα και εξωτερικό, «έσβησε» τους ανταγωνιστές του από τον χάρτη και έκανε ακόμη και τις αμερικανικές Αρχές να παρακολουθούν κάθε του βήμα, είναι ο πιο γνωστός ιδιοκτήτης ιδιωτικής γης στην Ελλάδα.

Για να επιτύχει ο Αριστοτέλης Ωνάσης όλα όσα είχε έπρεπε να είναι διαρκώς άγρυπνος, να μην εφησυχάζει ποτέ και να παρακολουθεί διαρκώς τα πάντα, ελέγχοντας όλη η ροή των εργασιών κυλά κανονικά, αποφέροντάς του κάθε λεπτό αμύθητα κέρδη. Έναν και μόνο τόπο είχε ο Έλληνας μεγιστάνας, όπου μπορούσε να πάει και να ξεκουραστεί, να απομακρυνθεί για λίγο από τις υποχρεώσεις του και να απολαύσει -όποτε δεν τον «βομβάρδιζαν» οι παπαράτσι- την ηρεμία ενός τόπου δικού του, ανέγγιχτου από οποιονδήποτε άλλο δεν είχε καλέσει ο ίδιος εκεί: τον Σκορπιό.

Ο ιδιωτικός παράδεισος του Αριστοτέλη Ωνάση

Ο Σκορπιός είναι εκείνο το κομμάτι γης, η νησίδα κοντά στη Λευκάδα, στο Ιόνιο πέλαγος, όπου γαλάζιο και πράσινο δημιουργούν ονειρικές εικόνες, όπου ο Αριστοτέλης Ωνάσης αγόρασε, για να δημιουργήσει εκεί τον προσωπικό του παράδεισο, το ησυχαστήριό του. Το όνομα Σκορπιός ήταν το χατίρι του Αριστοτέλη στην μεγάλη αδυναμία της ζωής του, τον γιο του,  Αλέξανδρο, για τον οποίο το δηλητηριώδες έντομο αποτελούσε το αγαπημένο του ζώο, όταν ήταν μικρός και εξέφρασε την ιδέα το νησί να ονομαστεί έτσι.

Η μικρή αυτή νησίδα έγινε τόπος που φιλοξένησε μεγάλες στιγμές της ζωής του Έλληνα μεγιστάνα και της οικογένειάς του. Η γη και τα νερά του Σκορπιού και όσα έφτιαξε εκεί ο κροίσος της ναυτιλίας βίωσαν τις μεγάλες χαρές των Ωνάσηδων, τα ατελείωτα πάρτι, τα γλέντια μέχρι πρωίας με τους εκλεκτούς καλεσμένους, τους γάμους και τα διαζύγια.

Η ίδια γη, όμως, είδε την οικογένεια του Αριστοτέλη Ωνάση να γκρεμίζεται, σαν πύργος από κομμάτια παζλ, που διαλύθηκαν ένα ένα μετά τον θάνατο του μονάκριβου γιου του Αριστοτέλη, Αλέξανδρου. Το νησί βυθίστηκε στη θλίψη που το γέμισε ο ιδιοκτήτης του, ενώ στη συνέχεια «έσβησε» σταδιακά, με την απώλεια και του ίδιου του Αριστοτέλη Ωνάση και στη συνέχεια της κόρης του, Χριστίνας.

Όσα χρόνια κι αν περάσουν, το νησί θα διατηρεί πάντοτε ζωντανό το μύθο των Ωνάσηδων και τίποτα δεν είναι ικανό να τον σβήσει από τα χώματα, στα οποία γράφτηκαν οι πιο σπουδαίες ιστορίες της οικογένειας των κροίσων.

Η ελληνική ιδιόκτητη γη

Οι περισσότεροι γνωρίζουν τον Σκορπιό ως το μόνο ιδιόκτητο νησί που υπάρχει στην ελληνική επικράτεια και αυτό γιατί κάτοχός του έγινε ο άνθρωπος που, επί εποχής του, μεσουρανούσε και κανείς δεν μπορούσε να του πει όχι. Η αλήθεια, ωστόσο, είναι πολύ διαφορετική, καθώς στην πραγματικότητα είναι πολλά τα κομμάτια της ελληνικής γης που έχουν περιέλθει σε ιδιόκτητα χέρια, με συναλλαγές πολλών εκατομμυρίων που, ωστόσο, διατηρούν χαμηλούς τόνους.

Ενδεικτικά αναφέρονται η Κορωνίδα της οικογένειας Λιβανού, η Άτοκος της οικογένειας Τσάκου, η Αγία Τριάδα της οικογένειας Παπανικολάου, η Χριστιανή Θήρας της οικογένειας Νομικού, η Δοκός του Πέτρου Γουλανδρή, η νησίδα Σκορπίδι του βουλευτή της ΝΔ Σπήλιου Λιβανού, η Σκυροπούλα που ανήκε στην οικογένεια του ναυάρχου Ξενοφώντα Αντωνιάδη και λέγεται πως πλέον ανήκει στην οικογένεια Χατζηιωάννου, η διπλανή Ρήνεια που ανήκει κατά το ήμισυ στη Φάνη Πάλλη-Πετραλιά.

Ποια είναι, όμως, εκείνα τα ελληνικά κομμάτια γης, απαράμιλλης ομορφιάς, στα οποία Έλληνες και ξένοι κροίσοι είδαν τον τόπο, που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν το προσωπικό τους ησυχαστήριο και ποια είναι τα πρόσωπα που κρύβονται πίσω από τα μέρη αυτά; Παρακάτω αναφέρονται τα χαρακτηριστικότερα εκ των παραδειγμάτων ελληνικής γης, που αποκτήθηκαν από πλούσιους ιδιοκτήτες μιας αλλοτινής, αλλά και της σύγχρονης ελίτ και μεταράπηκαν σε μια μικρή, ιδιωτική Εδέμ.

Σπετσοπούλα

Το μικρό αυτό νησάκι του Αιγαίου, παραπαίδι των Σπετσών έγινε ο τόπος που φιλοξένησε τις σημαντικές στιγμές της οικογένειας του άλλου εφοπλιστή και αιώνιου αντιπάλου του Αριστοτέλη Ωνάση, Σταύρου Νιάρχου. Στην αρχαιότητα, το νησί ονομαζόταν Αριστερά, ονομασία που αναφέρεται μάλιστα και από τον Παυσανία. Η Αριστερά λοιπόν, που βρίσκεται νοτιοανατολικά των Σπετσών, μετονομάστηκε σε Σπετσοπούλα, όταν το αγόρασε ο εφοπλιστής Σταύρος Νιάρχος, στα μέσα της δεκαετίας του 1950, από την οικογένεια του Σπετσιώτη εφοπλιστή, Ιωάννη Λεωνίδα, για να τη μετατρέψει στο προσωπικό του ησυχαστήριο.

Η Σπετσοπούλα, όπως και ο Σκορπιός, έγινε τόπος μεγάλων και σημαντικών κοσμικών γεγονότων, καθώς ο Σταύρος Νιάρχος αρεσκόταν στο να διασκεδάζει με επιφανή πρόσωπα της εποχής. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, Ωνάσης και Νιάρχος να επιδίδονταν, παράλληλα, σε μια ατελείωτη επίδειξη ανταγωνισμού, ακόμη και για το ποιος διοργανώνει τα καλύτερα πάρτι, μιας και οι δυο τους δεν έχαναν ευκαιρία να «προκαλέσουν» ο ένας τον άλλο.

Στα αμέτρητα κοινά που ένωσαν τις ζωές των δύο εφοπλιστών συμπεριλαμβάνεται ακόμη ένα: ο τόπος που ο καθένας τους επέλεξε για να ησυχάζει, να διασκεδάζει και να ανανεώνεται ψυχικά έγινε το μέρος που φιλοξένησε το άδοξο τέλος των οικογενειών τους, που μετατράπηκε σε σημείο δράματος. Στην περίπτωση της Σπετσοπούλας, το νησί έζησε τον ξαφνικό και μυστηριώδη θάνατο, τον Μάιο του 1970, της συζύγου του Σταύρου Νιάρχου, Ευγενίας Λιβανού.

Σήμερα, οι κληρονόμοι του εφοπλιστή εξακολουθούν να επισκέπτονται το καταπράσινο νησί και να περνούν εκεί ημέρες χαλάρωσης. Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες αφηγήσεις, το νησί φαίνεται να ανανεώνεται και να αποκτά έναν νέο αέρα. Η νέα αυτή εικόνα του νησιού αναμένεται να ενισχυθεί περισσότερο, τώρα που ο συνονόματος εγγονός του εφοπλιστή παντρεύτηκε την γοητευτική πρώην κυρία Αµπράµοβιτς, Ντάσα Ζούκοβα.

Επιπλέον, όπως είναι γνωστό, τα νεαρά µέλη της οικογένειας Νιάρχου, όπως η ταλαντούχα σχεδιάστρια κοσµηµάτων, Ευγενία, η Ηλέκτρα, ο Θεόδωρος, «δραπετεύουν» συχνά από την Σπετσοπούλα και δίνουν το «παρών» σε µπαράκια και εστιατόρια στις Σπέτσες.

Πεταλιοί

Στα κρυστάλλινα νερά του συμπλέγματος των δέκα -ακατοίκητων στο μεγαλύτερο μέρος τους- νήσων, τους Πεταλιούς, αναζήτησαν λίγες στιγμές ησυχίας, μακριά από τα λαμπερά φώτα της δημοσιότητας, σημαντικά ονόματα του διεθνούς τζετ σετ, όπως η Μαρία Κάλλας, ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ, αλλά και ο Γουίνστον Τσόρτσιλ.

Τα νησάκια του Νότιου Ευβοικού Κόλπου ανήκαν, επί Τουρκοκρατίας, στον πασά της Καρύστου. Στη συνέχεια, η νησιωτική γη πέρασε, με τη μορφή προσφοράς, στα χέρια του τσάρου Νικόλαο Α’ της Ρωσίας, ως δείγμα της ευγνωμοσύνης των Ελλήνων για τη συνδρομή του στον αγώνα τους κατά των Τούρκων. Ο διάδοχός του Αλέξανδρος Β’ δώρισε τους Πεταλιούς στην ανιψιά του, Όλγα Κωνσταντίνοβνα, όταν εκείνη παντρεύτηκε τον βασιλέα των Ελλήνων, Γεώργιο Α’.

Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι αρχική σκέψη του βασιλικού ζευγαριού ήταν να χτίσει εκεί τα θερινά ανάκτορα. Ωστόσο, ο βασιλιάς απέρριψε το συγκεκριμένο ενδεχόμενο, με αποτέλεσμα, τελικά, τα θερινά ανάκτορα να χτιστούν στο Τατόι, ώστε να είναι πιο εύκολες και γρήγορες οι μετακινήσεις του.

Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, ότι ο νησιωτικός τόπος δεν αποτέλεσε αγαπημένο καταφύγιο του Γεωργίου και της Όλγας, που επισκέπτονταν συχνά τους Πεταλιούς για να ξεκουραστούν και να απολαύσουν το εκλεκτό κρασί που καλλιεργούνταν στα κτήματα που διατηρούσαν εκεί.

Χρόνια αργότερα, η βασιλική οικογένεια πούλησε τα νησιά στην εφοπλιστική οικογένεια Εμπειρίκου. Αξιοσημείωτο αποτελεί, μάλιστα, ότι τμήμα της Μεγαλονήσου Πεταλιών πέρασε στα χέρια της Παλόμα Πικάσο και του αδελφού της, Κλοντ Πικάσο, οι οποίοι, μεταξύ άλλων, αναπαλαίωσαν τους βασιλικούς στάβλους και τους μετέτρεψαν σε υπέροχους ξενώνες.

Πριν από μερικά χρόνια, τα δύο αδέλφια πούλησαν την ιδιοκτησία τους, ή τουλάχιστον μέρος αυτής, σε μέλος της οικογένειας Δαυίδ. Στο Ξερονήσι Πεταλιών, το οποίο, όπως και η Μεγαλόνησος, παλαιότερα είχε μερικούς κατοίκους, δεσπόζει η λευκή βίλα που έχτισε ο Μαρής Εμπειρίκος το 1917, ενώ απέναντί της βρίσκεται η βίλα της συνιδιοκτήτριας, στο νησιωτικό σύμπλεγμα, εφοπλιστικής οικογένειας Καρνέζη.

Ρευματονήσι

Πολλοί από τους Έλληνες πολίτες έχουν επισκεφθεί την Πάρο, καθώς αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους ελληνικούς προορισμούς για τις καλοκαιρινές διακοπές. Πόσοι, όμως, γνωρίζουν την ύπαρξη μιας μικρής νησιωτικής γης, ανάμεσα στην Πάρο και την Αντίπαρο, με το όνομα Ρευματονήσι. Το καταπράσινο νησί – έκπληξη για τα δεδομένα του άνυδρου κυκλαδίτικου τοπίου, με την πυκνή βλάστηση, την υπέροχη θάλασσα, αλλά και την έντονη αίσθηση απομόνωσης, αποτέλεσε το καταφύγιο της οικογένειας του επιχειρηματία Νίκου Γουλανδρή.

Ο πρώην πρόεδρος του Ολυμπιακού, μάλιστα, είχε φιλοξενήσει εκεί αρκετές φορές τον πρώην πρωθυπουργό και Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Καραμανλή.

Μετά τον θάνατο του Γουλανδρή, το νησί πέρασε στη σύζυγό του, Ντόλλυ Γουλανδρή, που το αγαπούσε πολύ και που πάντα έβρισκε χρόνο για να δραπετεύει στην ησυχία και στη γαλήνη του. Η Ντόλλυ Γουλανδρή έφυγε από τη ζωή το 2008. Το νησί ανήκει μέχρι σήμερα στη γνωστή εφοπλιστική οικογένεια.

Οξυά

Ανατολικά της Ιθάκης, στις εκβολές του Αχελώου, υπάρχει ένα μικρό νησάκι που χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά πλούσια βιοποικιλότητα. Η Οξυά είναι το νησί που πουλήθηκε προ ετών έναντι περίπου 5,6 εκατομμυρίων ευρώ στον εμίρη του Κατάρ, Χαμάντ μπιν Χαλίφα αλ Θάνι.

Η κόρη του εμίρη, Μαγιάσα, είχε μεγάλα σχέδια για τη νέα ιδιοκτησία της οικογένειάς της, καθώς ονειρευόταν να το μετατρέψει σε «παγκόσμιο κέντρο πολιτισμού», με πολυτελείς εγκαταστάσεις, ξενοδοχεία, οικισμούς, όπου θα φιλοξενούνταν καλλιτέχνες, εκθεσιακοί χώροι, μαρίνες κ.λπ.

Για καλή της τύχη, ωστόσο, η Οξυά «γλίτωσε» την εμπορική μεταμόρφωση, καθώς περιλαμβάνεται στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura, γεγονός που δεν επέτρεψε στο φιλόδοξο σχέδιο της Μαγιάσα να πραγματοποιηθεί.

Για την ιστορία, αξίζει να αναφερθεί ότι η συγκεκριμένη υπόθεση έφτασε στα δικαστήρια, με αντιδίκους τον εμίρη και το γραφείο που είχε αναλάβει να εκπονήσει τα σχέδια για την αξιοποίηση του νησιού και το οποίο αξίωνε αμοιβές πολλών εκατομμυρίων. Η απόφαση βγήκε πρόσφατα και δικαιώνει τον νέο ιδιοκτήτη. Στο μεταξύ, όμως, ο εμίρης του Κατάρ έχει πλέον αποσυρθεί επενδυτικά από την Ελλάδα.