Κατερίνα Βελλίδη: Η ιστορία μιας γυναίκας και μιας εκδοτικής αυτοκρατορίας

Μπορεί «να ήταν βαρύς ο χειμώνας» που γεννήθηκε, αλλά ήταν αν μη τι άλλο, ελεύθερη η άνοιξη που έφυγε

«… Δεν καταλαβαίνω, τι έπρεπε να κάνω; Να ζω σε τρώγλη;  Δεν μπορούσε να γίνει για να κάνω το χατίρι σε κάποιους να μην πουν ότι ζούσα καλά. Τώρα το ότι βρέθηκαν 50-60 κακοήθεις που τους ενόχλησε αν εγώ πήγα μια-δυο φορές κάπου με ελικόπτερο δε με απασχολεί…» – Κατερίνα Βελλίδη, εκδότρια, (Φεβρουάριος 1947 – Μάϊος 2022)

1

Εν αρχήν ην ο λόγος, οι λέξεις, οι ιδέες και -φυσικά- η Μακεδονία…

Ω! Ναι! Ήτανε μια φορά και έναν καιρό, η Κατερίνα, η άτυπη πορφυρογέννητη του ελληνικού Βορρά, κόρη μιας σχεδόν αυτοκρατορικής οικογένειας της Θεσσαλονίκης, γεννημένη το 1947, που η Ελλάδα προτού αρχίσει να επουλώνει τις πληγές του Πολέμου και της Κατοχής βυθιζόταν στην οδύνη του Εμφυλίου.

Ήταν μεγαλωμένη σε συνθήκες βασιλικές. Ξενόγλωσσες νταντάδες, ιδιωτικά σχολεία, ακριβά ρούχα και παιχνίδια.

Τώρα δίπλα στο όνομα της, υπάρχουν οι ημερομηνίες σε παρένθεση, χωρισμένη με μια παύλα.

Αυτή η παύλα, λοιπόν είναι γεμάτη ζωή, ευλογίας και καλοτυχίας στη γέννα, ευνοϊκών οιωνών στην πορεία, ανόδου, πτώσης, εχθρών, φίλων, παθημάτων, ελέους, φόβου, κάθαρσης.

Έχει όλα τα συστατικά της τραγωδίας. Όπως κάθε ζωή.

Και πως το έλεγε εκείνος ο κλάψας Ρωμαίος αυτοκράτορας, ο Μάρκος Αυρήλιος; «Σύντομα θα τα έχεις ξεχάσει όλα και σύντομα θα σε έχουν ξεχάσει όλοι»!

Ε, αυτό η Κατερίνα Βελλίδη, με το υπέροχο σαν παγωμένο, σπάνιο μπλε διαμάντι βλέμμα, το ικανό να λάμψει αλλά και να χαράξει, το κατάλαβε νωρίς. Μα πως αλλιώς; Είπαμε ήταν και η ίδια, αυτοκρατορικής -σχεδόν- καταγωγής.

Ήταν η μοναδική εγγονή του Κωνσταντίνου Βελλίδη, από την Παρασκευή Γρεβενών, δάσκαλου, δημοσιογράφου, εκδότη και ενός από τους εθνεγέρτες και πρωτομάχους του αγώνα για την απελευθέρωση της Μακεδονίας.

Ως νεαρός δάσκαλος, έδινε σκληρό αγώνα για να αφυπνίσει τις ελληνικές προξενικές αρχές στην τουρκοκρατούμενη, τότε, Μακεδονία, ώστε να δείξουν ενδιαφέρον για την ενίσχυση των σχολείων και των εκκλησιών.

Ίδρυσε το 1911, μια χρονιά πριν την απελευθέρωση της πόλης και την ενσωμάτωση της στο ελληνικό κράτος, την εφημερίδα -τι άλλο;- Μακεδονία.

Το έντυπο όχι μόνο επηρέασε, αλλά προσδιόρισε τις διεργασίες της ενσωμάτωσης της Θεσσαλονίκης, με το 1912, να βρίσκει την εφημερίδα, ισχυρότατη και επιδραστικότατη.

Ο λόγος, η θέση και η πολιτικής του εντύπου ήταν ανεξάρτητος. Το 1915 άρχισε να τάσσεται στο πλευρό του Ελευθερίου Βενιζέλου, μένοντας πιστή στη «μεγάλη δημοκρατική παράταξη».

Από τον Κωνσταντίνο στον Ιωάννη Βελλίδη

Το 1931 ο φανατικά Έλληνας, τίμιος, σοβαρός, πατριώτης, Κωνσταντίνος Βελλίδης πεθαίνει και διευθυντής της εφημερίδας, γίνεται ο αδελφός του Γιώργος. Ο γιος του εκδότη Κωνσταντίνου, ο Ιωάννης Βελλίδης, που έχει γεννηθεί στα 1909, εγκαταλείπει τις σπουδές του στη Νομική Σχολή και αναλαμβάνει «γραμματέας συντάξεως» στην εφημερίδα, ξεκινώντας δηλαδή, στη λάντζα της εφημερίδας και όχι ως ο γιος του εκδότη.

Ιδεολόγος και φανατικός βενιζελικός, σαν τον πατέρα του, φυλακίζεται από τον Ιωάννη Μεταξά και εξορίζεται δύο φορές.

Στην περίοδο της γερμανικής Κατοχής η εφημερίδα κλείνει από τους Ναζί και ο Βελλίδης κατέφυγε στην Αθήνα. Με την επανέκδοση της, το 1945, η Μακεδονία στηρίζει αποφασιστικά και απροκάλυπτα την Ένωση Κέντρου και τον Γεώργιο Παπανδρέου, που ήταν πολύ φίλος της οικογένειας Βελλίδη.

Για δεκαετίες, όλη η Βόρεια Ελλάδα, διαβάζει Μακεδονία, σέβεται τον Βελλίδη, εκτιμά τους δημοσιογράφους που δουλεύουν στο έντυπο και παιδιά μαθαίνουν να συλλαβίζουν από τους τίτλους της εφημερίδας.

Στην διεύθυνση της εφημερίδας, κορυφαίος παραμείνει ο Κωνσταντίνος Δημάδης, στέλεχος της εφημερίδας για 62 χρόνια, ενώ κάποιοι από τους σημαντικότερους λόγιους της χώρας αρθρογράφησαν σ’ αυτήν όπως οι Δημήτρης Χουρμούζιος, Δημήτρης Ψαθάς, Κωστής Παλαμάς, Στρατής Μυριβήλης, Γεώργιος Βαφόπουλος.

Είναι δε, τόσο πρωτοποριακή η Μακεδονία, που ήδη από τα τέλη του ’60, έχοντας πάρει θέση υπέρ της δημοτικής και κατά της καθαρεύουσάς, ξεκίνησε να καθιερώνει μία πρώιμη μορφή μονοτονικού συστήματος, καταργώντας τα σημεία στίξης και αντικαθιστώντας τα με έναν τόνο, πολλά χρόνια πριν το μονοτονικό καθιερωθεί ως η επίσημη γραφή της ελληνικής γλώσσας.

Η Κατερίνα και η μολυβδίαση από το αντιμόνιο στα 7 της

Ο Ιωάννης Βελλίδης καταγράφεται στην ιστορία, ως ένας από τους πιο επιδραστικούς δημοσιογράφους, ισχυρούς εκδότες και επιχειρηματίες και ίσως ο πλουσιότερος, και σημαντικότερος Θεσσαλονικεύς του 20ού αιώνα. Παντρεύεται την Άννα και αποκτά την μοναχοκόρη του, Κατερίνα.

Τον Μάιο του 1963 ιδρύει την απογευματινή εφημερίδα Θεσσαλονίκη.

Γίνεται, επίσης, πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, για μεγάλα διαστήματα.

Η κόρη, η Κατερίνα, τα έχει όλα. Και θαυμάζει απεριόριστα τον πατέρα της, όχι μόνο ως γονιό, αλλά και για εκείνη την ισχυρή και σχεδόν επική προσωπικότητά του. Αντίθετα οι σχέσεις μάνας και κόρης ήταν πάντα ιδιόμορφες και τεταμένες και η ένταση τους θα κορυφωθεί με τον χρόνο.

Η Κατερίνα είναι όμως, ακόμα παιδί και μεγαλώνει μες στα δημογραφικά γραφεία και στα πιεστήρια.

Σε ηλικία επτά ετών, την εποχή που πρωτοπήγε στο σχολείο, αρρωσταίνει βαριά.

Οι γιατροί είναι κατηγορηματικοί! Αιτία της αρρώστιας ήταν το αντιμόνιο! Είχε πάθει μολυβδίαση γιατί, την έπαιρνε ο ύπνος και δεν την ξυπνούσαν, στο κτίριο της εφημερίδας στην Τσιμισκή.

Η μολυβδίαση, να σημειώσουμε πως ήταν γνωστή ως η αρρώστια των τυπογράφων! Πήγαινε σε ιδιωτικά, αλλά πολύ προχωρημένα και προοδευτικά σχολεία, όπως ήταν οι σχολές Μωραΐτη και Χιλ, στην Πλάκα. Έχει σοφέρ για τις μετακινήσεις της. Υπάρχει λιακάδα στις εφηβικές μνήμες. Και φόντο σ όλα και επιστροφή για πάντα, η Θεσσαλονίκη.

Αλήθεια, «γάμος ή σπουδές»;

«Είχε μια ατμόσφαιρα άλλη αυτή η πόλη» έχει γράψει στην αυτοβιογραφία της «Ήταν βαρύς ο χειμώνας που γεννήθηκα», η ίδια η Κατερίνα Βελλίδη, «ακόμη και ο αέρας που ανέπνεες ήταν διαφορετικός! Όπου και να γυρνούσες τα μάτια σου αντίκριζες όμορφες εικόνες.

Και χάθηκε σιγά σιγά το παραδοσιακό χρώμα της πόλης, χάθηκε και η γαλήνια ομορφιά της».

Όμως εκεί στο τέλος της εφηβείας της, στην τελευταία τάξη του Γυμνασίου, στην άκρη του Θερμαϊκού, ο μέγας Ιωάννης φωνάζει την μοναχοκόρη του στο γραφείο του.

Της λέει πως ήταν ώρα πια να διαλέξει αν θέλει να σπουδάσω ή να παντρευτεί και να κάνει μια ωραία οικογένεια, γιατί πίστευε πως ο γάμος ήταν εξίσου σημαντικός με τις σπουδές. «Αν ο γάμος είναι αυτό που θέλεις…» της είπε, «θα πρέπει να ακούσεις εμένα και να δεχτείς αυτό που θα σου πω εγώ.

Εάν και εφόσον δεν συμφωνείς, αποφάσισε πως πρέπει να γίνεις μια αυτόνομη προσωπικότητα, και για σένα και για μένα».

Στην ουσία, δεν υπήρχαν και πολλά περιθώρια. Η καλομαθημένη, αυτοκρατορικά μεγαλωμένη Κατερίνα, έβλεπε πως ήταν μονόδρομος, οι σπουδές.

Φοίτησε στο πανεπιστήμιο της Γενεύης, στη Φιλοσοφική σχολή, όπου έκανε και το ντοκτορά της. Μετά στο Παρίσι, στη Σορβόννη, σπούδασε τρία χρόνια Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Έκανε την άσκησή της στις εφημερίδες Μοντ και Φιγκαρό.

Εργάστηκε, ακόμη, στο γραφείο τύπου του ΟΗΕ στη Γενεύη. Εκεί, γνωρίζει και ερωτεύεται παθιασμένα τον Σταμάτη Γεωργίου, υπάλληλο της τότε ΚΥΠ και αρκετά μεγαλύτερό της. Οι γονείς είναι απόλυτα κατά αυτής της σχέσης. Εκείνη επαναστατεί όπως κόρες της οικονομικής επιφάνειας και δυναμικής της, δεν κάνουν. Όχι μόνο συνεχίζει τον δεσμό της, αλλά παντρεύεται κρυφά και έρχεται σε τεράστια ρήξη, σχεδόν ανεπανόρθωτη, με τους γονείς της.

Αποκτούν μια κόρη, την Αγγελική. Δεν θα προλάβει να αποκτήσει τις σχέσεις με τον πατέρα της και αυτό θα σταθεί πάντα μια πηγή θλίψης για εκείνην. Κάποιες στιγμές έλεγε πως δεν έπρεπε να τον λυπήσει τόσο πολύ. Ήταν σίγουρη πως του έλειπε, όπως της έλειπε και της ίδιας. Πίστευε ότι ο χρόνος θα τα τακτοποιήσει όλα. Δυστυχώς, πατέρα και κόρη, πρόλαβε ο θάνατος…

Η σιδηρά κυρία της Θεσσαλονίκης

Στις 21 Μαρτίου 1978 σε ηλικία 69 ετών πεθαίνει ο Γιάννης Βελλίδης. Τέλος εποχής. Την ιδιοκτησία των εφημερίδων κατέχει η Άννα Βελλίδη.

Οι σχέσεις κόρης και μητέρας, φθάνουν στα άκρα, με διάφορους καλοθελητές και μεσάζοντες να ρίχνουν λάδι στη φωτιά, με κολακείες, υστεροβουλίες και ψέματα. Η Άννα Βελλίδη, λίγο μετά το θάνατο του του συζύγου της, βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο καρκίνο.

Λίγο πριν το τέλος της, αναζητά την κόρη της, ήδη στο κρεβάτι της οδύνης, οι δυο του κάνουν ανακωχή. Λέγεται πως ακόμα και εκείνες, τις πιο ιερές ώρες στις ζωές των ανθρώπων, που υπάρχει δέος για την οριστικότητα του τέλος, «καλοθελητές» προσπαθούσαν να επηρεάσουν τη μάνα εναντίον της κόρης. Όμως, εκείνες τις ύστατες στιγμές, απέτυχαν.

Τα στελέχη στις δυο εφημερίδες χωρίστηκαν σε δύο στρατόπεδα. Φήμες και πραγματικά περιστατικά έφταναν στα γραφεία και επηρέαζαν το ηθικό των εργαζομένων.

Η Άννα Βελλίδη πεθαίνει. Η Κατερίνα αναλαμβάνει το συγκρότημα με τη βαριά ιστορία και σημαντική για όλη την Βόρεια Ελλάδα. Είναι πολύ νέα, πολύ ωραία, πολύ μοντέρνα για την εποχή. Και είναι και γυναίκα.

Φρύδια σηκώνονται ειρωνικά. Μέτωπα συνοφρυώνονται επικριτικά. Σιγά, μη και τα καταφέρει! Εκείνη ρίχνεται στη δουλειά. Μαθαίνει τους πάντες και τις συνήθειες τους.

Κάνει όπως και ο πατέρας της, ραντεβού με πολιτικούς, ενημέρωση για κάθε εξέλιξη της πολιτικής.  Εκδίδει το περιοδικό Επιλογές, το πρώτο ένθετο περιοδικό σε εφημερίδα.  Ιδρύει το Βελλίδειο Πολιτιστικό Κέντρο στην οδό Τσιμισκή 77.

Ήταν από τα ιδρυτικά μέλη του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης και πρώτη πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων του ΜΜΘ.

Την αποκαλούσαν «σιδηρά κυρία». Τίποτα δεν της ξέφευγε και ήταν άμεση στις αποφάσεις. Όμως, την διέκρινε κοινωνική ευαισθησία.

Είχε την έγνοια ανθρώπων που εργάζονταν στο συγκρότημά της και τις οικογένειάς τους, που ζούσαν από αυτή τη δουλειά.

Ήταν ανοιχτόκαρδη, χαμογελαστή, είχε αρχοντιά, ευγένεια.

Όπως ο παππούς, ο αδελφός του, ο πατέρας της, δεν ασκούσε βίαια, με ξεσπάσματα και υβρεολόγια κατά των εργαζομένων, που θα κυριαρχήσουν στην δημοσιογραφική εξουσία τις επόμενες δεκαετίες.

Γυναίκα, νέα, ωραία, πλούσια και ισχυρή γίνεται στόχος

Όμως το περιβάλλον μοιάζει πολύ εχθρικό για μια νέα, ωραία και ισχυρή τόσο γυναίκα.

Φήμες, σχόλια, κακίες. Πάει στην Θεσσαλονίκη, που την διασχίζεις ακόμα και με τα πόδια και πάσχει από κυκλοφοριακό, παντού με την πολυτελέστατη Ρολς Ρόις της!

Κάνει συλλογή κοσμημάτων -μα ποτέ δεν χορταίνει;

Ζει μες στη χλιδή. Κάνει ταξίδια Κροίσου. Ντύνεται σινιέ και της τα τρώνε οι μόδιστροι και τα διεθνή brand της μόδας.

Μα πόσο κοστίζουν οι δεξιώσεις της στα πολλά της σπίτια ή στο κότερό της που είναι τα μεγάλα κοσμικά γεγονότα στις δεκαετίες του ’70 και του ’80 στη Θεσσαλονίκη;

Η ζωή της είναι στο μικροσκόπιο και βρίσκεται, εκείνη, η μεγαλωμένη ούτως ή άλλως μες στο πλούτο να κατηγορείται για σπατάλη και επιδειξιμανία, ίδιον των νεόπλουτων, που σε λίγο θα κυριαρχήσουν παντού, σαν επιδημία.

Χρόνια μετά εκείνη θα πει: «… Η ζωή μου ήταν στα μέτρα των δυνατοτήτων που μου έδωσε η οικογένεια μου. Δεν έκλεψα ποτέ, δεν αναζήτησα πηγές πλούτου σε πράγματα που δεν ήταν δικά μου και έζησα με τον τρόπο που εγώ πίστευα.

Χλιδή ήταν για κάποιον που τα ζούσε για πρώτη φορά. Για μένα το ότι είχα τρία πάρα πολύ ωραία σπίτια, ένα σκάφος, 4-5 ταξίδια το χρόνο στο εξωτερικό, ρούχα από ράφτες που θεωρούνται πρώτοι και 50 κοσμήματα, ήταν η ζωή μου από τότε που γεννήθηκα».

Λίγο καιρό μετά θα αναδειχθούν και θα κυριαρχήσουν παντού τα life style έντυπα, που αυτός ο τρυφηλός τρόπος ζωής θα είναι όχι μόνο το ζητούμενο, αλλά και το μέτρο αξίας της ύπαρξης όλων. Μα για την Κατερίνα Βελλίδη, ήταν άλλα τα μέτρα και τα σταθμά. Χ

Χρόνια αργότερα, όταν όλα θα έχουν χαθεί, αλλά όχι η αρχοντιά και η πολύτιμη εμπειρία της θα πει πως «ρώτησε κανένας από αυτούς που έλεγαν ότι εγώ σπαταλούσα ασυδότως αν μεγάλωσα κάποια παιδιά, τα οποία ήταν άπορα, από δικά μου λεφτά;

Έμαθε κανείς ότι καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις κάποιων εκατομμυρίων έφευγαν από τη δική μου τσέπη; Ρώτησαν αν έχω πάει ανθρώπους στο εξωτερικό να χειρουργηθούν; Πετάμε μια κουβέντα, λερώνουμε τον άλλο και ησυχάζουμε;». Μάλλον… μάλλον!

Και είπαμε, ίσως αν δεν ήταν γυναίκα, ωραία και καλομεγαλωμένη, αν δεν ήταν η κόρη του πατέρα της, με υψηλό αξιακό σύστημα, αν υποχωρούσε, ίσως και να μην έπρεπε συνεχώς να αποδεικνύει τον εαυτό της, ή τις επιλογές της.

Ίσως και να σωζόταν μέρος εκείνης της αυτοκρατορίας των προγόνων της…

Μικρές αλήθειες της ζωής της

Δουλεύει από το γραφείο της στο σπίτι. Δεν της αρέσουν πολύ οι δημόσιες εμφανίσεις.

Μένει νωρίς μόνη της. Δεν σκέφτηκε ποτέ της, να παντρευτεί ξανά  επειδή υπήρχε η κόρη της. Ήταν κοριτσάκι.

Δεν ήθελε να μπερδευτεί και να έχει κάποιον που να θεωρεί ότι είναι υποκατάστατο μπαμπά.

Κρατούσε τις σχέσεις της κρυφές, αλλά παραδέχονταν πως οι σύντροφοί της την έβλεπαν ανταγωνιστικά.

Την ενοχλούσε, αλλά ήταν ένα γεγονός, με το οποίο συμφιλιώθηκε πως δεν θα άλλαζε. Ίσως και κάποιοι να προσπάθησαν να την  εκμεταλλευτούν οικονομικά. Όμως, κατηγορούσε τον εαυτό της και μόνο, γιατί ήταν πολύ δοτική και προσπαθούσε να ευχαριστήσει τον κάθε άνθρωπο.

Ένιωθε μοναξιά. Και την χειρότερη όλων. Εκείνη που νιώθεις ανάμεσα και χιλιάδες άτομα, στο κέντρο ενός πολύβουου πλήθους. Έλεγε πως ήθελε να ξαναζήσει μόνο μια στιγμή στη ζωή της. Εκείνη που γεννιόταν η κόρη της. Δεν απέλυσε ποτέ της εργαζομένους.

Την συμβούλευαν να προχωρήσει σε απολύσεις για να μειωθεί το κόστος. Δεν το έκανε. Μετά περίμενε ότι θα έχουν υπομονή και ανοχή, στις δυσκολίες της. Δεν το έκαναν.

Το χρονικό μιας εκκωφαντικής κατάρρευσης

Η εποχή διπλώνει σε αλλαγές τεράστιες και αλλοίμονο σ όποιον πιαστεί στη τσάκιση της.

Νέες τεχνολογίες κυριαρχούν και επιβάλλονται στον τρόπο έκδοσης, άρα και λειτουργίας  των εφημερίδων. Το 1989, ενώ ήδη είχαν αρχίσει να εκπέμπουν ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί, επιτρέπεται, χωρίς κριτήρια και η λειτουργία ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών, οι οποίοι επικράτησαν σε τηλεθέαση και επιρροή και επιδόθηκαν σε έντονο ανταγωνισμό στον ενημερωτικό και στον ψυχαγωγικό τομέα.

Νέες εφημερίδες γεννιούνται, ή ισχυροποιούνται για λίγο, αλλά γενικά και παγκόσμια περνούν κρίση και σταδιακά αποδυναμώνονται. Τα συσσωρευμένα χρέη του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Βορείου Ελλάδος των εφημερίδων «Μακεδονία» και «Θεσσαλονίκη» χρειάζονται ικανοποίηση.

Η Κατερίνα Βελλίδη ζητά δάνειο από την Εθνική Τράπεζα για την εφημερίδες της.

Δεν της δίνεται, με αποτέλεσμα να ακολουθήσουν προβλήματα ρευστότητας, απλήρωτο προσωπικό, κατασχέσεις. «Όλα έγιναν βάσει σχεδίου με στόχο τη “Μακεδονία” και εμένα», έχει πει η ίδια, «υπήρχε ένα σχέδιο εξόντωσής μου, που ξεκινούσε από πολύ ψηλά.

Έγιναν κάποιες κινήσεις για να λάβω το δάνειο από την Εθνική Τράπεζα ώστε να καλύψω τις υποχρεώσεις μου.

Ως εγγύηση έδωσα όλα τα προσωπικά μου περιουσιακά στοιχεία. Δυστυχώς στη συνέχεια και μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, η διάδοχη κατάσταση ήταν ιδιαίτερα εχθρική απέναντί μου.

Η Εθνική Τράπεζα τελικά δεν ενέκρινε το δάνειο, με αποτέλεσμα να ακολουθήσει η κατάρρευση.

Από την κλίκα αυτή, που προσπάθησε να με εξοντώσει τότε, σήμερα κάποιοι είναι στη φυλακή. Αν έπαιρνα εκείνο το δάνειο, σίγουρα οι εξελίξεις θα ήταν διαφορετικές».

Η Μακεδονία και η Θεσσαλονίκη περνούν σε καθεστώς εκκαθάρισης από την Εθνική Τράπεζα.

Το συγκρότημα πουλήθηκε αλλά δεν μπόρεσε ποτέ ξανά να ορθοποδήσει και η Βόρεια Ελλάδα να αποκτήσει τόσο δυνατά και επιρροής μέσα ενημέρωσης.

Η Κατερίνα Βελλίδη αν και ξεχωρίζει όπως ο πατέρας της, τον Κώστα Καραμανλή, είναι σε στενή πολιτική επιρροή με τον Ανδρέα Παπανδρέου. Μιλάμε για άλλες εποχές και δυσανάλογα με την τωρινά μεγέθη πολιτικών ανδρών.

Ο θάνατος του Ανδρέα και η ανάδειξη του Κώστα Σημίτη, ως ισχυρού άνδρα του ΠΑΣΟΚ και πρωθυπουργού της χώρας, τα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα και η μικρή πείρα της από τη διαχείριση των επιχειρήσεών, έφεραν το οριστικό τέλος.

Λασπολογία και μισογυνισμός  

Το καλοκαίρι του 1996 το εκδοτικό συγκρότημα Τύπου ανέστειλε τη λειτουργία του, λόγω χρεών. Ο εκδοτικός κολοσσός κατέρρευσε σε μια μόλις νύχτα και η περιουσία της χάθηκε.

«Δεν σοκαρίστηκα γιατί έχασα, αλλά γιατί σε όλη μου τη ζωή αρνιόμουν να δω την πραγματικότητα» λέει «πίστευα ότι όλοι οι άνθρωποι στο βάθος της ψυχής τους είναι καλοί. Αυτό όμως είναι μια ουτοπία.

Οι άνθρωποι δυστυχώς είναι καλοί όταν ζουν από κάποιους και περνούν καλά, αλλά χάνονται όπως τα ποντίκια όταν τα πράγματα είναι δύσκολα».

Τα όσα γράφτηκαν και ειπώθηκαν με την κατάρρευση της εκδοτικής αυτοκρατορίας, ήταν λυσσαλέα, μισογυνικά, κακοήθη. Η Κατερίνα Βελλίδη αφήνει τη Θεσσαλονίκη για να εγκατασταθεί μόνιμα στην Αθήνα, σε ένα σπίτι στη Νέα Σμύρνη, μαζί με την κόρη της.

Θα παραδεχτεί πως «δεν ήταν εύκολα αυτά τα χρόνια. Ήταν δύσκολα και ψυχοφθόρα λόγω της λασπολογίας που ακολούθησε την κατάρρευση. Αν και πεσμένη συνέχισαν να με χτυπούν αλύπητα με στόχο να με εξοντώσουν»…

 

 

«Δεν είμαι πλούσια πια, αλλά είμαι ελεύθερη»

Τα χρόνια που ακολουθήσαν, πολλοί εκδοτικοί κολοσσοί θα καταρρεύσουν.

Η οικονομική κρίση κάνει ιδιοκτησίες να αλλάζουν χεριά με αντίτιμα χαμηλότερα από την αξία ενός σπιτιού στη Μύκονο. Θα αναδειχθούν νέοι εκδότες και ιδιοκτήτες μέσων.

Το τοπίο όλο θα αλλάξει, αλλά η Κατερίνα Βελλίδη θα συνεχίσει να θυμάται και να προσπαθεί να αποκαταστήσει τη φήμη της ως κρίκος της ιστορικής συνέχεια και παράδοσης της.

Έλεγε πως κατηγορούσαν εκείνη για κακή διαχειρίστρια, αλλά οι διάδοχοι της, έφτασαν το χρέος επτά φορές πάνω. Έλεγε πως επιχείρησαν να της αποδώσουν ευθύνες για τις οποίες δεν είχε σχέση.

Έλεγε πως πρότεινε να πληρώσουν το προσωπικό και τις υποχρεώσεις, να πάρουν την εφημερίδα για πέντε χρόνια και να έχει απλώς τις δημόσιες σχέσεις της, αλλά το σχέδιο «ναυάγησε εκ των έσω».

Έλεγε πως οι εργαζόμενοι είχαν κάθε δίκιο να διεκδικούν τα δεδουλευμένα τους. Έλεγε πως έγραψαν χιλιάδες κακοήθειες που δεν έκανε στη ζωή, πως δεν έτρωγε με χρυσά σερβίτσια, ούτε έκανε μπάνιο σε χρυσές μπανιέρες.

Έλεγε πως γεννημένη εύπορη, εκείνη, δεν είχε τρέλα με την χλιδή για να αποδείξω πως είναι κάποια και κανέναν λόγο να πεταχτεί στο Παρίσι για καφέ.

Έλεγε πως είχε την προσωπική της περιουσία, για την οποία πλήρωσε φόρους όταν την κληρονόμησε, και βέβαια μπορούσε να τη χρησιμοποιήσει όπως και όποτε ήθελε.

Έλεγε πως «έχω μετανιώσει για λάθη που έκανα και κινήσεις που δεν έκανα.

Το γεγονός πως δεν υπήρξα σκληρή και άτεγκτη έδωσε το δικαίωμα να φανώ βλαξ».

Θεωρούσε ευεργέτες στα δύσκολα χρόνια της Αθήνας τα μέλη της οικογένειας και έκφραζε σημασία την ευγνωμοσύνη της. Επιχείρησε να εκδώσει ένα free press έντυπο, έγραψε ένα αυτογραφικό βιβλίο.

«Δεν είμαι πλούσια πια, αλλά είμαι ελεύθερη», ήταν η κατακλείδα της ζωής της, εκείνης που υπήρξε η τελευταία μιας εκδοτικής αυτοκρατορίας. Και άλλωστε, «είναι όλα εφήμερα: και αυτός που επαινεί και ο επαινούμενος, και αυτός που μνημονεύει και ο μνημονευόμενος», που έλεγε και εκείνος ο μίζερος, Ρωμαίος αυτοκράτορας, Μάρκος Αυρήλιος.

Μόνο που να, υπάρχουν εκείνοι που αγάπησαν και αυτοί που βοήθησε. Και εκείνοι θα θυμούνται για πολύ αφού τα μνημόσυνα θα έχουν ξεχαστεί.

Εκεί χάραξε το όνομα της η Κατερίνα Βελλίδη. Η ελεύθερη. Η τελευταία μιας αυτοκρατορίας.

 

Διαβάστε επίσης:

Άντζελα Γκερέκου: Ομορφιά υπεράνω κυβερνήσεων

Ανεπιτήδευτη καλοσύνη: Ένα βραβείο για την Κλέλια Χατζηιωάννου