Η Μαρέβα Μητσοτάκη και η κανιβαλική επίθεση των social media

Τοξικότητα, χλευαστικό χιούμορ, οργή, αστόχαστη κριτική, μισογυνικά σχόλια και -κυρίως- από γυναίκες εξαπολύθηκαν με το σύνηθες μένος στα social media για την εμφάνιση της Μαρέβας Μητσοτάκη στο Βατικανό, στη κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου.

Στον αχανή αστερισμό της ψηφιακής καθημερινότητας, όπου, όπως προειδοποιούσε, ήδη, από τη δεκαετία του ’70 ο Μισέλ Φουκώ, η εξουσία ασκείται από το βλέμμα της μάζας, η εμφάνιση της αποτέλεσε μια ακόμη αφορμή για την άσκηση μιας ωμής, ακατέργαστης, αυτάρεσκης μικροτυραννίας. Η Μαρέβα Μητσοτάκη, δεν έχει κάποιον θεσμικό ρόλο, δεν κάνει δηλώσεις και ειδικά το τελευταίο διάστημα μοιάζει να αποφεύγει το προσκήνιο της δημοσιότητας. Μπορεί σε κάποιους να μην συμπαθής γιατί παντρεύτηκε έναν άνδρα συγκεκριμένης πολιτικής άποψης, ή γιατί κάποτε κάτι είπε που δεν άρεσε, ή γιατί δε τους πάει η φάτσα της, ρε αδελφέ, αλλά, εδώ κρίθηκε για την εμφάνιση της ως γυναίκα, που συνήθως θεωρείται μισογυνισμό και ένδειξη άσκησης πατριαρχικών αντιλήψεων, όταν αφορά σε οποιαδήποτε άλλη.

Ας αφήσουμε δε κατά μέρους, πως η επιλογή της Μαρέβας Μητσοτάκη να εμφανιστεί στο Βατικανό με μαύρο ταγέρ,  αυστηρότητα, πλήρως καλυμμένη και με μαύρο πέπλο, δεν ήταν προσωπική πολυτέλεια ή επίδειξη στυλ, αλλά επιβεβλημένη εκδήλωση σεβασμού προς ένα διεθνές πρωτόκολλο, απολύτως σύμφωνη με τους τύπους και τα εθιμικά πρότυπα της Αγίας Έδρας.

«Μα οι άλλες, δεν πήγαν έτσι»

Σε όσους στα social τα προηγούμενα 24ωρα ψέλλιζαν πως ήταν σωστά και με σεβασμό για την περίσταση ντυμένη η Μαρέβα Μητσοτάκη, αντιτάσσονταν η ειρωνεία πως δεν είναι ειδικοί καθώς και οι εικόνες των χωρίς τη δαντελένια μαντήλα  Μπριζίτ Μακρόν και της συζύγου του Όλαφ Σολτς, ή της Τζόρτζια Μελόνι και της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Οι τελευταίες μάλιστα, εντελώς άκαιρα, δεν φορέσαν καν μακριά φούστα, αλλά παντελόνια, με την φον ντερ Λάιεν μάλιστα, να θυμίζει σερβιτόρο σε πιο κυριλέ μπυραρίες στην Viktualienmarkt στο Μόναχο.

Και εμείς, βέβαια, τώρα γλιστράμε στη λασπουριά της πλακίτσας μόνο για την εμφάνιση των γυναικών, ενώ έβγαλε μάτι και σχολιάστηκε πολύ σε καθολικές χώρες, όπως η Ιρλανδία, η άσχετη και ασεβής αρχοντοβλαχική εμφάνιση των Τραμπ και Μπάιντεν με μπλε σαν συνοδοί της American Airlines σε διεθνείς πτήσεις, όπως και ως σχεδόν προσβλητική εκείνη του Βολοντίμιρ Ζελένσκι με την μόνιμη στρατιωτική στολή παραλλαγής αλλά σε μαύρο, λες και ήταν παγιδευμένα τα φρέσκο του Μιχαήλ Αγγέλου μέσα στο ναό, ή θα σκάγαν βόμβες στη  Πλατεία του Αγίου Πέτρου, με ακροβολισμένους ελεύθερους σκοπευτές ανάμεσα από τις κιονοστοιχίες του Μπερνίνι.

Μα οι άλλες πήγαν, ακριβώς έτσι!

Στην κηδεία Πάπα, και γενικότερα σε επίσημες επισκέψεις στο Βατικανό, ισχύουν ειδικοί ενδυματολογικοί κανόνες, που βασίζονται στην παραδοσιακή αυστηρή καθολική εθιμοτυπία, όπως διαμορφώθηκε κυρίως τον 19ο αιώνας, ιδίως επί Πάπα Πίου IX, μεταξύ 1846 με 1878, ενώ ο «Codice di Etiquette Vaticana» σταθεροποιήθηκε ως άγραφος κανόνας γύρω στο 1920–1950. Από τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β΄ και μετά, υπήρξε μια μικρή χαλάρωση αλλά σε τελετές μεγάλης επισημότητας, όπως η κηδεία Πάπα ή επίσημες επισκέψεις στο Βατικανό, συνεχίζει να ισχύει απαρέγκλιτα η «μαύρη ενδυμασία» ή abito nero. Η μοναδική εξαίρεση του μαύρου ή «privilège du blanc» αφορά στη καθολική βασίλισσα της Ισπανίας και στην επίσης, καθολική πριγκίπισσα του Μονακό, που μπορούν να φορέσουν λευκό στο Βατικανό.

Και ενώ όπως είπαμε, οι άγραφοι κανόνες, ή οι αυστηρές προτάσεις αν θέλετε, έχουν, μεν, χαλαρώσει μετά τη Β΄ Σύνοδο του Βατικανού του 1962–65, παραμένουν πολύ συγκεκριμένοι για τελετές μεγάλης σημασίας, όπως η κηδεία του Πάπα. Οι κανόνες εμφάνισης για τις γυναίκες είναι αυστηρά μαύρο ένδυμα φόρεμα ή ταγέρ, με μήκος τουλάχιστον στο μέσον της γάμπας, μακριά μανίκια και συντηρητικό κόψιμο, χωρίς ντεκολτέ ή ακάλυπτοι ώμοι, μαύρο πέπλο ή μαντίλα δαντελένια, γνωστή ως mantilla, διακριτικά κοσμήματα ή καθόλου κοσμήματα και κλειστά μαύρα παπούτσια. Σαν τη Μαρέβα Μητσοτάκη λοιπόν, με μαύρη αυστηρότητα και πέπλο, εμφανίστηκε η πρώτη κυρία της Αμερικής Μελάνια Τραμπ, η Τζιλ Μπάιντεν, η πριγκίπισσα του Μονακό Σαρλίν, η  βασίλισσα Ματθίλδη του Βελγίου, η βασίλισσα Ράνια της Ιορδανίας, η σύζυγος Βίκτορ Όρμπαν. Με λίγα λόγια όλες, άσχετα από θρήσκευμα και όχι ως προσωπική πολυτέλεια ή επίδειξη στυλ, αλλά ως επιβεβλημένη εκδήλωση σεβασμού στον εκλείποντας και στην Αγία Έδρα.

«Η Μελάνια το φόρεσε καλύτερα», ή πως για τις γυναίκες επιτρέπεται κάθε κακοήθεια και επιβάλλονται οι συγκρίσεις

Οποιαδήποτε διαφορετική επιλογή από πλευράς της συζύγου του Έλληνας πρωθυπουργού, ακόμη και μια λιγότερο αυστηρή εμφάνιση, θα θεωρείτο όχι μόνον απρεπής, αλλά και βαθιά ασεβής απέναντι στη θεσμική σημασία του κορυφαίου γεγονότος της μεγαλύτερης θρησκείας του κόσμου.

Οι άγριες κριτικές και η «κανιβαλική» κατακραυγή καλυμμένη ως πλακίτσα, που δέχτηκε η Μαρέβα Μητσοτάκη, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποκαλύπτουν, όχι την αδυναμία μιας μεγάλης μερίδας της κοινής γνώμης να διακρίνει τη σοβαρότητα από την προσποίηση, τον σεβασμό από τη ματαιοδοξία, και τελικά, την αυθεντική τήρηση της παράδοσης από τις επιδερμικές εντυπώσεις. Είναι φοβικό δε πως η γυναίκα, η κάθε γυναίκα, γινεται στόχος για την εμφάνιση, το πως δείχνει, αν γέρασε ή αν έκανε μπότοξ, πόσο αδυνάτισε ή όχι, τι της πάει και πως το ίδιο πάει καλύτερα σε μια άλλη -στη δική μας περίπτωση στη Μελάνια Τραμπ!- και όλοι έχουν δικαίωμα τη κρίνουν και να πουν ότι επιθυμούν.

Και κάτι μας λέει, πως και πάλι θα σχολιαζόταν με το ίδιο μένος, από τα ίδια πρόσωπα, με την ίδια σφοδρότητα, αλλά για τους πλέον αντίθετους λόγους. Στη κατακλείδα, όλο αυτό είναι ήδη, παλιά νέα και το πλήθος των social media θα χει βρει άλλο στόχο να βρυχάται. Και πόσο ανούσιο, υποκριτικό και πληκτικά κοινότοπο πια είναι να λέμε αν έπρεπε να βάλει μαντήλα ή όχι και πως πρέπει να ντυθεί μια γυναίκα, όποια και αν είναι αυτή και να τσακωνόμαστε για αυτό! Μα αυτό που είναι φοβικό και εκτός κάθε λογικής πια, είναι ότι γινεται πραγματικότητα η προφητεία της Χάνα Άρεντ, όταν έγραφε πως ο ολοκληρωτισμός θεμελιώνεται στον εκμηδενισμό της ατομικής σκέψης, στην ανάδειξη του ανώνυμου πλήθους σε δικαστή και δήμιο ταυτόχρονα.

Διαβάστε επίσης

Τζένη Μπαλατσινού: The lady is back in business

Πάπας Φραγκίσκος, ο Ποντίφικας των φτωχών, Μπουένος Άιρες, 17 Δεκεμβρίου 1936 – Βατικανό, 21 Απριλίου 2025

Σοφία Γιαννικοπούλου: Η πρώην κυρία Κούστα που κατορθώνει πάντα να εντυπωσιάζει