Η διάθεση για πάρτι όλης της Ευρώπης, η ανάδειξη των νέων μουσικών τάσεων, η μόδα, το ότι τα τραγούδια μας φέρνουν πιο κοντά, δεν δείχνει να μας πτοεί στη διάθεσή μας για εθνική γκρίνια, είτε αφορά στο ότι ήταν φτωχό το στήσιμο του τραγουδιού της ελληνικής συμμετοχής, είτε στο ότι η Ελένη Φουρέιρα της κυπριακής συμμετοχής, έκανε το σύμβολο του αετού, τάχα με διάθεση επεκτατισμού τύπου ΟΥΤΣΕΚΑ σε πόζα με τον Αλβανό συμμετέχοντα στα παρασκήνια. Κοινώς; Ούτε τα τραγούδια, ούτε οι χοροί, ούτε το αποκαλυπτικό φορμάκι της Φουρέιρα και η δαντέλα χωρίς εσώρουχο της Κροάτισσας, μας κάνουν καλά το θυμό μας…
Τραγούδι και όχι πόλεμος!
Ήταν 24 Μαΐου του 1956, όταν ο παρουσιαστής Λόενγκριν Φιλιπέλο καλωσόρισε στο Θέατρο Κουρσάλ του Λουγκάνο τις επτά χώρες, που θα συμμετείχαν στον διαγωνισμό της Eurovision. Η εποχή είναι ασπρόμαυρη, φοράει φουρό ή κοστούμι, έχει φουσκωτά μαλλιά και λεπτή μέση και είναι ζαχαρένια αισιόδοξη πως η Ευρώπη δε θα ξαναπολεμήσει παρά θα ανταγωνίζεται με τραγούδια και τέχνη.
Όλες οι χώρες της γηραιάς ηπείρου, χτίζονταν απ’ την αρχή και τα ερείπια των βομβαρδισμένων τόπων, θύμιζαν ένα παρελθόν βίας και ανθρώπινης παραφροσύνης. Υπήρχε πάντα το μέλλον, όμως, που δεν επέτρεπε θρήνους και νέα μέσα επικοινωνίας επέτρεπαν τα όνειρα για τους ρομαντικούς, μιας ηπείρου χωρίς σύνορα που θα μπορούσε να επικοινωνεί πολιτισμένα.
Η Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση, η European Broadcasting Union ή για συντομια EBU, γεννιέται ως μια συμμαχία των δημοσίων οργανισμών Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, στις 12 Φεβρουαρίου 1950 και έχει 73 ενεργά μέλη σε 56 χώρες και 34 συνεργαζόμενα μέλη από 20 χώρες.
Το 1955 σε μια συνεδρίαση αυτή της συμμαχίας, στο Μονακό, ο Γάλλος Marcel Bezençon προτείνει ένα διευρωπαϊκό τεχνολογικό πείραμα ζωντανής τηλεόρασης. Εκείνη την εποχή ήταν πολύ φιλόδοξο σχέδιο να συμμετέχουν χώρες σε ένα ευρύ τηλεοπτικό δίκτυο. Δορυφορική τηλεόραση τότε δεν υπήρχε και το λεγόμενο «Δίκτυο της Eurovision» αποτελούνταν από επίγειους αναμεταδότες. Θα μπορούσαν να το κάνουν, άραγε;
Εξήντα δύο χρόνια αργότερα, είναι παγκόσμια, ο δημοφιλέστερος μουσικός διαγωνισμός, όπου δοκιμάζεται ό,τι πιο σύγχρονο σε τεχνολογία και γεννιούνται υπερθεάματα, με κοινό στα 600 εκατομμυρία τηλεθεατών απ όλο τον κόσμο και όχι μόνο την Ευρώπη. Αυστραλία, Καναδάς, Αίγυπτος, Ιορδανία, Χονγκ Κονγκ, Ινδία, Κορέα, Νέα Ζηλανδία, ΗΠΑ, Νότια Αφρική παρακολουθούν τον διαγωνισμό, ενώ από το 2015 η Αυστραλία άρχισε να στέλνει τη δική της συμμετοχή.
Το Ισραήλ συμμετέχει, κάποτε το Μαρόκο και η Τουρκία, ενώ δεν έχουν στείλει ποτέ τραγούδι τους, το Λιχτενστάιν, το Κόσσοβο και -ε, αλίμονο!- το Βατικανό! Φυσικά, όλα αυτά τα έθνη και τα 600.000 τηλεθεατών, είναι γατάκια, μπροστά στους σαρκαστές για το «πανηγυράκι»…
Τραγούδι και πόλεμος!
Και ενώ ο διαγωνισμός γεννήθηκε με τις καλύτερες ανθρώπινες προθέσεις και από τον κανονισμό του, αποκλείει στίχους, ομιλίες, χειρονομίες πολιτικής φύσης, η πολιτική, οι έχθρες, οι εθνικές γιούχες, οι συγκρούσεις, είναι πάντα μέρος του φαντασμαγορικού σόου.
Και πάντα τυχαία, όταν η Μεγάλη Βρετανία αποφάσισε να ακολουθήσει τις ΗΠΑ στο Ιράκ, οι τηλεθεατές του διαγωνισμού της έδωσαν ένα ωραιότατο μηδέν (0) στην τελική βαθμολογία. Όταν η Γερμανία ηγούνταν της διαδικασίας ένταξης της Ελλάδας σε πρόγραμμα διάσωσης, η εκπρόσωπός της κέρδιζε το διαγωνισμό, ενώ πάντα η Γερμανία, παίζει στις τελευταίες θέσεις της βαθμολογίας.
Τη χρονιά που ρωσικές δυνάμεις εισέβαλαν στη Γεωργία, ο Ρώσος εκπρόσωπός τους στη Eurovision κέρδιζε το διαγωνισμό! ΜΕΤΚΑ τον Ρώσο – Γεωργιανό πόλεμο, το τραγούδι «We Do not Wanna Put In» επελέγη για να εκπροσωπήσει τη Γεωργία και οι στίχοι απαγορεύτηκαν από την Eurovision, καθώς ερμηνεύτηκαν ως σκληρή κριτική εναντίον του πρωθυπουργού Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο γεωργιανός τηλεοπτικός οργανισμός GPB αποσύρθηκε από τον διαγωνισμό του 2009.
Όταν πάλι η Ρωσία είχε κάνει στρατιωτική παρέμβαση στην ανατολική Ουκρανία, το κοινό της Eurovision γιούχαρε το ότι η Μόσχα είχε περάσει στο τελικό, με την τραγουδίστρια της Ρωσίας να κλαίει γοερά στα παρασκήνια! Το πολιτικό στίχο, όμως, δεν είδε η ΕΒU στο ουκρανικό τραγούδι «1944», το οποίο ερμηνευσε σπαρακτικά η Jamala και κέρδισε τον διαγωνισμό, που ήταν εμπνευσμένο από τους Τατάρους που εκδιώχθηκαν από την Κριμαία, από τον Ιωσήφ Στάλιν. Το τραγούδι παρέπεμπε με την ένταση της πολιτικής, στην προσάρτησης της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014 από τις ρωσικές δυνάμεις.
Η Ρωσία δεν συμμετείχε το 2017, στο μουσικό διαγωνισμό στο Κίεβο! Πιο παλιά, το 1978 η συμμετοχή και η νίκη του Ισραήλ με το «A-Ba-Ni-Bi» τα ιορδανικά ΜΜΕ αρνήθηκαν να αναγνωρίσουν ότι το Ισραήλ είχε κερδίσει και ανακοίνωσε ότι ο νικητής ήταν το Βέλγιο!
Το 2005, ο Λίβανος σκόπευε να συμμετάσχει στον διαγωνισμό, αλλά επειδή δεν αναγνωρίζουν το Ισραήλ, ο Λιβανέζος ραδιοτηλεοπτικός οργανισμός Télé Liban δεν θα μετέδιδε την ισραηλινή συμμετοχή. Αναγκάστηκαν, τελικά, να αποσυρθούν από τον διαγωνισμό αφού πλήρωσαν πρόστιμο, μιας και είχαν ήδη επιβεβαιώσει τη συμμετοχή τους και είχε λήξει η προθεσμία.
Το 2009, στα εισαγωγικά βίντεο που παρουσίαζαν τη συμμετοχή της Αρμενίας, παρουσιάστηκε ένα μνημείο από το Στεπάνακερτ, πόλη που ανήκει στο μη αναγνωρισμένο κράτος του Ναγκόρνο Καραμπάχ και το οποίο βρίσκεται εντός της αζερικής επικράτειας. Το γεγονός προκάλεσε κυριολεκτικά διπλωματικό επεισόδιο ανάμεσα στις δύο χώρες, ενώ παρά τη διαμαρτυρία από πλευράς Αζερμπαϊτζάν, ο Αρμένιος παρουσιαστής εξακολούθησε να προβάλει το μνημείο καθ’ όλη τη διάρκεια ανακοίνωσης της βαθμολογίας του τελικού.
Και φυσικά το θέμα δεν έληξε εκεί. Το BBC ανέφερε πως οι αστυνομικές αρχές του Αζερμπαϊτζάν ανέκριναν πολίτες που αποδείχτηκε πως είχαν ψηφίσει στην περασμένη διοργάνωση της Eurovision, υπέρ της αρμενικής συμμετοχής!
Απρεπή σχόλια ξανά…
Και επειδή τελικά, η υπόθεση Eurovision είναι τελικά πολύ σοβαρή οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά, η υποβάθμιση της είναι τουλάχιστον αφελής, εφόσον αποφασίζεις τη συμμετοχή σε αυτήν.
Η παρουσίαση του ημιτελικού για την διαγωνισμό του 2018, στη Λισαβόνα της Πορτογαλία σημαδεύτηκε από την απουσία του Γιώργου Καπουτζίδη, που στήριξε με το χιούμορ και τις γνώσεις του την ελληνική παρουσίαση τα τελευταία χρόνια, για να αναλάβουν δυο διεκπεραιωτικοί υπάλληλοι τα ΕΡΤ τα σχόλια.
Η ταλαντούχος με φωνάρα Γιάννα Τερζή, με ένα πολύ καλό τραγούδι, βρέθηκε αμήχανη, κακοσκηνοθετημένη, σχεδόν εγκαταλειμμένη σε μια γιγάντια σκηνή, πολύ φορτωμένη με χρώματα και τεχνολογικά εφέ, έρμαιο στο βλέμμα 600.000.00 τηλεθεατών, μοναχική, χωρίς χορογραφία ή ευρήματα.
Αφήσανε την αρένα των καλύτερων επαγγελματιών στη τηλεόραση, στο θέαμα, στη μουσική να την καταπιεί. Και φυσικά την επόμενη μέρα στη χώρα, άρχισαν τα απρεπή σχόλια, χωρίς ίχνος σεβασμού στην καλλιτέχνιδα που πήγε να δώσει το καλύτερό της!
Και για την Ελένη Φουρέιρα, όμως, που διέπρεψε από την ενέργειά της και τη δυναμική της, μιας και το τραγούδι της είναι σχεδόν αδιάφορο και βρίθει μουσικών κλισέ, τα σχόλια δεν ήταν τουλάχιστον επιβεβαίωσης του επιτεύγματός της.
Η αλβανική καταγωγή, ο προκλητικός αισθησιασμός, η πόζα της με την χειρονομία του αετού του ΟΥΤΣΕΚΑ, όπως βαφτίστηκε, την έκαναν βορά στον αγελαίο, ρατσιστικό σχολιασμό, που ξεπερνά την προσβολή.
Για άλλη μια φορά αυτή η προβεβλημένη γιορτή του κόσμου, γινεται πεδίο των δικών μας ελαττωμάτων, της χολής, του χλευασμού, του φανατισμού, της υποτίμησης για να αισθανθούμε καλύτερα οι ίδιοι, σε ένα καθρέφτισμα που είδωλο δεν υπάρχει, λες και είμαστε νεκροζώντανοι.
Με μια διάθεση που ξεχειλίζει η μοχθηρία, ο «ξερολισμός», η μικροψυχία και λείπει παντελώς όχι μόνο ευγένεια και η κατανόηση, αλλά η ίδια η ψυχραιμία… Στο κάτω κάτω, τραγουδάκια ωραία ή σχεδόν είναι, όχι απόφαση για το αν θα οδηγηθούμε στο εκτελεστικό απόσπασμα ή θα πάρουμε χάρη…