John Elkann: Ο κληρονόμος της δυναστείας των Agnelli ξέρει να επιβιώνει

Της Rachel Sanderson

Την περασμένη εβδομάδα, ο John Elkann, o δισεκατομμυριούχος απόγονος της ιταλικής επιχειρηματικής δυναστείας των Agnelli και πρόεδρος της Fiat Chrysler Automobiles, συναντήθηκε με τον Κινέζο πρόεδρο Xi Jinping σε ένα παλάτι στη Ρώμη. Περπατώντας στους λιθόστρωτους δρόμους της ιταλικής πρωτεύουσας με το μπλε κοστούμι του, το smartphone κρεμασμένο από το αυτί του, ο John Elkann έδινε την εντύπωση ότι αποτελεί το τέλειο μοντέλο του σύγχρονου, παγκοσμίου εμβέλειας, βιομηχάνου.

Για τον 42χρονο εγγονό και επίλεκτο κληρονόμο του βιομηχάνου και πολιτικού Gianni Agnelli, το πέρασμα από τη Ρώμη δεν ήταν παρά μία μικρή στάση στη διαρκή παγκόσμια περιοδεία στην οποία βρίσκεται η ανήσυχη παγκόσμια ελίτ. Είχε φτάσει στην ιταλική πρωτεύουσα προερχόμενος από το συνέδριο του Jeff Bezos στο Palm Springs, κάνοντας ακόμη μία στάση στις Βερμούδες για να προεδρεύσει στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της αντασφαλιστικής εταιρείας της οικογένειας, της PartnerRe. Και μετά την ιδιωτική συνάντηση που είχε με τον κ. Xi, πήγε στο Μαρανέλλο, εκεί όπου βρίσκεται το εργοστάσιο της Ferrari, το οποίο ανήκει επίσης στην οικογένειά του. Στη συνέχεια δε, επέστρεψε σπίτι του, στους λόφους γύρω από το Τορίνο, στη σύζυγό του, την πριγκίπισσα Lavinia Borromeo, και στα τρία παιδιά τους.

Η λάμψη του πλούτου, της επιτυχίας και της αβίαστης γοητείας της οικογένειας Agnelli οδηγεί τακτικά σε παραλληλισμούς με την αμερικανική οικογένεια των Kennedy. Αλλά ο κ. Elkann, ο οποίος ανέλαβε τη Fiat το 2004 σε ηλικία 28 ετών, όταν πέθανε ο παππούς του και η αυτοκινητοβιομηχανία βρισκόταν στα πρόθυρα χρεοκοπίας, είναι πραγματιστής. Είναι ο πρώτος που παραδέχεται ότι το να κρατάς ζωντανή μία βιομηχανική δυναστεία που ιδρύθηκε το 1899 είναι ενάντια στις πιθανότητες.

«Αν δείτε τις εταιρείες που έχουν επιβιώσει περισσότερο από 100 χρόνια, θα διαπιστώσετε ότι είναι 45 στο εκατομμύριο. Αν δείτε τις εταιρείες που έχουν επιβιώσει 200 ​​χρόνια, θα δείτε ότι είναι περίπου μία στο δισεκατομμύριο», ανέφερε σε συνέντευξή του πέρυσι.

Τώρα ο κ. Elkann έχει εστιάσει όλη την προσοχή του στην οδήγηση της Fiat Chrysler Automobiles (FCA), σε μια εποχή που η αυτοκινητοβιομηχανία αγωνίζεται να εδραιώσει τη θέση της εν μέσω ραγδαίων τεχνολογικών αλλαγών και μείωσης των πωλήσεων στην Κίνα. Μετά και τον θάνατο του διευθύνοντος συμβούλου, Sergio Marchionne, η Fiat Chrysler Automobiles έχει γίνει, άλλωστε, στόχος για τη Renault, όπως έγινε γνωστό αυτήν την εβδομάδα και, ενδεχομένως, και για την Peugeot. Στο μεταξύ, η οικογένεια του κ. Elkann δεν έχει συνέλθει από τον θάνατο της γιαγιάς του, της ματρώνoς της οικογενείας, Marella Agnelli.

Όπως λένε στελέχη του κλάδου, οι προκλήσεις αυτές θα είναι η μεγαλύτερη δοκιμασία που έχει αντιμετωπίσει μέχρι στιγμής ο Αμερικανοϊταλός, στην οικογένεια του οποίου ανήκει περίπου το 30% της Fiat Chrysler Automobiles. Ωστόσο, εκείνοι που βρίσκονται κοντά του υποστηρίζουν ότι ο κ. Elkann είναι περισσότερο από έτοιμος για να τις αντιμετωπίσει. Ο Andrea Bonomi, ιδρυτής της εταιρείας private equity Investindustrial και φίλος του εδώ και χρόνια, επισημαίνει ότι δεν είναι η πρώτη φορά που ο Elkann καλείται να σώσει την εταιρεία.

«Αν γυρίσουμε πίσω σε μια άλλη δύσκολη περίοδο, θα δούμε ότι είμαστε τυχεροί που έχουμε κάποιον που ξεκίνησε την επαγγελματική του σταδιοδρομία στη χειρότερη δυνατή στιγμή και τα κατάφερε», λέει χαρακτηριστικά.

Ο μεγαλύτερος από τρία αδέλφια, ο κ. Elkann έχει περιγράψει τα «φρικτά» χρόνια που ακολούθησαν αμέσως μετά τον θάνατο του παππού του ως εξής: «Σκοτάδι. Έγινε απόλυτο σκοτάδι». Από το 2002 έως το 2004, η Fiat άλλαξε τέσσερις CEOs. Οι τράπεζες κύκλωναν την εταιρεία σαν τα όρνια. Αλλά η εμπειρία αυτή συσπείρωσε την οικογένεια όσο τίποτα. «Το γεγονός ότι είχαμε τόσους πολλούς εχθρούς ένωσε [την οικογένεια] πάρα, πάρα πολύ», είπε χαρακτηριστικά.

Όλα αυτά ήταν επίσης και ο λόγος που τον οδήγησαν στην αποφασιστική επιλογή του Marchionne, με τον οποίο επικοινωνούσε τουλάχιστον μία φορά την ημέρα. Και μαζί με τον Marchionne ενορχήστρωσαν, το 2009, τη συγχώνευση με την Chrysler, δημιουργώντας μια αυτοκινητοβιομηχανία η οποία έχει σήμερα χρηματιστηριακή αξία 25 δισ. ευρώ.

Ο κ. Elkann αποδίδει την επιτυχία του στον παππού του, ο οποίος τον συμβούλεψε όταν μπήκε στο διοικητικό συμβούλιο ότι κανείς δεν περίμενε από εκείνον να γνωρίζει τίποτα αλλά ήταν ζωτικής σημασίας να έχει τα αυτιά του ανοιχτά. Και τα στελέχη λένε ότι ο κ. Elkann κάνει ακριβώς αυτό. Ότι θέλει να μαθαίνει τι πιστεύει για κάθε πράγμα ο Warren Buffett και τα μεγάλα επιχειρηματικά πνεύματα του τεχνολογικού τομέα, αλλά και οι μεγάλοι Ιάπωνες επιχειρηματίες.

Ως άτομο, ο Elkann είναι ιδιαίτερα ευγενής και προσεκτικός. Ο Reid Hoffman, συνιδρυτής του LinkedIn, θεωρεί ότι η περίπτωση του Elkann και της Fiat Chrysler πρέπει να παράδειγμα προς μίμηση για τους επιχειρηματίες της Silicon Valley, δείχνοντας πώς μπορεί κανείς να «οικοδομήσει μια επιχείρηση που ευδοκιμεί για έναν αιώνα ή περισσότερο».

Σενάρια εγκατάλειψης και συγχώνευσης

Οι διασυνδέσεις αυτές θεωρούνται κρίσιμες για το μέλλον της FCA από εκείνους που βρίσκονται κοντά στον Elkann. Οι φήμες επιμένουν ότι ο ίδιος θέλει να ξεφύγει από τον χώρο της αυτοκινητοβιομηχανίας, μία δραστηριότητα που απορροφά κεφάλαια σαν να μην υπάρχει αύριο, και να διασφαλίσει ότι η οικογένειά του θα συνεχίσει να ευημερεί τουλάχιστον για έναν αιώνα ακόμη. Οι άνθρωποι, όμως, που βρίσκονται κοντά του λένε ότι η εταιρεία δεν πρόκειται να πουληθεί. Αντιθέτως, ο Elkann εξακολουθεί να ψάχνει το deal που θα διασφαλίσει την «επόμενη μέρα» της Fiat Chrysler Automobiles, μετά το «ναυάγιο» της απόπειρας συγχώνευσης με την General Motors.

Οι υποστηρικτές λένε ότι αναμένουν μια σειρά από συμφωνίες διαμοιρασμού πλατφορμών με ανταγωνιστικές εταιρείες και, τελικά, μια συγχώνευση. Άλλοι ότι θα μπορούσε να επιδιώξει μια συγχώνευση με κάποιον τεχνολογικό όμιλο.

Την ίδια στιγμή, ο Elkann ενίσχυσε την οικογενειακή μητρική εταιρεία, την Exor, εξαγοράζοντας την PartnerRe και μερίδιο 20% στον Economist.

Όσοι συνεργάζονται μαζί του λένε ότι πρόκειται για έναν δραστήριο ιδιοκτήτη με ασυνήθιστη ικανότητα συγκέντρωσης.

Συνήθως, οι οικογενειακές επιχειρήσεις «σκοντάφτουν» στην τρίτη γενιά, αλλά ο Elkann ανήκει στην τέταρτη γενιά της οικογενειακής δυναστείας. Και η καθαρή αξία της ελέγχουσας εταιρείας, της Exor, έχει αυξηθεί περισσότερο από το 400% από τη στιγμή που ανέλαβε τα ηνία, το 2009.

«Η γιαγιά μου με έκανε να καταλάβω τι σημαίνει ευθύνη»

Το τελευταίο διάστημα, ο Elkann αποφάσισε να ποοσλάβει ξένα διοικητικά στελέχη για διάφορες από τις εταιρείες της Exor, στο πλαίσιο μιας προσπάθειας διεθνοποίησής της. Μια απόφαση που προκάλεσε πολιτικές και κοινωνικές αναταράξεις στην Ιταλία. Ωστόσο, η οικογένεια Agnelli εξακολουθεί να έχει εξέχουσα θέση στο Τορίνο. Η ιστορική έδρα Lingotto της εταιρείας, με την πίστα στην οροφή της, είχε εξέχοντα ρόλο στην ταινία του 1969 «Ληστεία αλά ιταλικά». Και ο επικήδειος που εκφώνησε πρόσφατα στο μνημόσυνο της γιαγιάς του φωτίζει υπογραμμίζει την αίσθηση καθήκοντος που τον χαρακτηρίζει.

Ο Elkann αναφέρθηκε κλαίγοντας σε μια πυρκαγιά που είχε ξεσπάσει σε κάποιο σπίτι της οικογένειάς του όταν εκείνος ήταν 12. Η γιαγιά του οδήγησε όλα τα παιδιά σε ασφαλές μέρος. Αλλά την επόμενη μέρα τον κατσάδιασε.

«Με απογοήτευσες», του είπε: «Αυτό που έπρεπε να κάνεις ήταν να μου ζητήσεις να φύγω με τα αδέρφια σου και εσύ να μείνεις εδώ να κοιτάξεις το σπίτι»

«Εκείνη τη μέρα», είπε ο Elkann, «η γιαγιά μου με έκανε να καταλάβω τι σημαίνει ευθύνη».

[ft_copy]

© The Financial Times Limited 2024. All Rights Reserved. Not to be redistributed, copied or modified in any way.
mononews.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation.