Στρέφεται προς εσάς ή αποστρέφει το βλέμμα της; Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα. Είναι το θέμα του “Κοριτσιού με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι” του Ολλανδού δασκάλου Johannes Vermeer, ένας πίνακας που συχνά αναφέρεται ως η “Μόνα Λίζα του Βορρά”. Αλλά τι κάνει αυτόν τον πίνακα τόσο μαγευτικό; Ο James Earle εξηγεί πώς το έργο αυτό αντιπροσωπεύει τη γέννηση μιας σύγχρονης οπτικής στην οικονομία, την πολιτική και τον έρωτα. Για τα δεδομένα της εποχής του ολοκλήρωσε πολύ μικρό αριθμό έργων, περίπου πενήντα από τα οποία τριάντα πέντε έχουν διασωθεί. Αν και το έργο του επαινέθηκε στη διάρκεια της ζωής του και κατά τον 18ο αιώνα, στη συνέχεια περιέπεσε στη λήθη. Η επανεκτίμηση του έργου του σχετίζεται με την εμφάνιση του κινήματος του ιμπρεσιονισμού. Το 1866 ο Γάλλος πολιτικός και κριτικός Theophile Bürger-Thoré (1806-1869), ο οποίος ενδιαφερόταν έντονα για την ολλανδική ζωγραφική του 17ου αιώνα, παρουσίασε ένα δοκίμιο στο οποίο συνδύασε τη θεωρία των ιμπρεσιονιστών για το χρώμα ως συνάρτηση του φωτός με την αρμονία των χρωμάτων στους πίνακες του Βερμέερ, προσφέροντας με αυτό τον τρόπο ένα ευρύτερο πεδίο πρόσληψης και εκτίμησης του έργου του.